Dziewiąty paroksyzm erupcyjny wulkanu Etna

Dzisiaj rano miał miejsce dziewiąty paroksyzm erupcyjny wulkanu Etna od 16 dni. Miejsce erupcji to New SE Crater. Objęła ona imponującą kolumnę popiołu o wysokości sięgającej 12 km, która rozszerzyła się w kierunku północno-wschodnim oraz fontanny lawy o wysokości 300-500 metrów, które zastąpiły aktywność strombolijską w NSEC. Opad popiołu miał miejsce w Linguaglossa, Rovittello i Francavilla. Zamknięto lotnisko w Katanii. Erupcja zakończyła się około godziny 11 rano wylewem lawy w kierunku Valle del Bove. Zdj. z lotniska w Katanii Alex.

Podwyższenie stopnia alarmu na pierwszy dla wulkanu Pinatubo (Luzon, Filipiny) ze względu na kryzys sejsmiczny. Taka ciekawostka z rana. Potężna erupcja w czerwcu 1991 roku o sile 6 w skali VEI. W tym roku będziemy mieli jej trzydziestą rocznicę. 

Boczna erupcja eksplozywno-efuzywna kamczackiego wulkanu Kluczewska Sopka uformowała stożek żużlowy o szerokości 101 metrów i wysokości 54 metrów, który stale rośnie. Eksplozje freatyczne mają miejsce wskutek interakcji lawy ze śniegiem i lodem w pobliżu lodowca Erman. 

4 marca o godzinie 05.13 lokalnego czasu mała eksplozja targnęła wulkanem Veniaminof na Alasce. Niewielkie emisje popiołu. Veniaminof wybuchł po raz ostatni w 2018 roku. 

Kopuła lawowa karaibskiego wulkanu Soufriere na wyspie Saint Vincent wciąż rośnie. Gazy przez nią emitowane obejmują parę wodną H2O, dwutlenek węgla CO2, siarkowodór H2S i dwutlenek siarki SO2. 

 

Pasywnemu odgazowaniu podlega wulkan Mount Pelee na karaibskiej wyspie Martynika, a konkretnie jego południowo-zachodnie zbocze. Pojawił się tam obszar martwej wegetacji. Montagne Pelée jest także w ostatnich dniach bardziej aktywny sejsmicznie.

Wyprawa Michała na wulkan Montagne Pelee na Martynice

Napisał do mnie bloger Michał, który w marcu 2016 roku miał okazję odwiedzić karaibską wyspę Martynikę i wspiąć się na tamtejszy wulkan Mount Pelée, czyli niesławnego sprawcę zagłady nadmorskiego miasta Saint Pierre w 1902 roku i zabicia 30 000 ludzi. Był to jeden z największych kataklizmów wulkanicznych w historii o którym na blogu wspominałem niejednokrotnie. Oddaję Michałowi głos:

Niszczycielską siłę Mount Pelée najłatwiej wyobrazić sobie zwiedzając byłą stolicę wyspy, dziś spokojne rybackie miasteczko Saint Pierre. Ta kwitnąca niegdyś metropolia została doszczętnie zniszczona wybuchem wulkanu w 1902 roku. Wśród kilku uratowanych znalazł się przetrzymywany w więzieniu marynarz Cyparis. Cela Cyparisa udostępniona jest dziś zwiedzającym. Wybuch zmiótł też z powierzchni ziemi pełną wiernych katedrę oraz teatr, których ruiny robią największe wrażenie na turystach. W miejscu dawnego teatru ustawiono rzeźbę – alegorię miasta St Pierre, która piękna, w bólu podnosi się z upadku.

Punktem wypadowym na szczyt wulkanu jest najwyżej położone miasto Martyniki – Morne Rouge. Na jego obrzeżach znajduje się pierwsze schronisko, które pełni też rolę obserwatorium meteorologicznego. Minąwszy schronisko, najpierw po wzmocnionych deskami schodkach wyrytych w ziemi, później po śliskich skałach wspinamy się na pierwszy garb wulkanu. Przez cały czas trasa jest dobrze oznaczona, betonowe paliki informują o położeniu i czasie wędrówki.

Idąc dalej przekraczamy widok dość niecodzienny, bagniste szuwary rosnące na dużej wysokości w jednym z zagłębień terenu.

Drugie schronisko, często spowite we mgle, jest znakiem, że osiągnęliśmy krawędź krateru wulkanu. Stąd ruszyć można albo od razu na szczyt (skalisty stożek położony powyżej krateru, następstwo kolejnych wybuchów wulkanu w latach 20 i 30 ubiegłego wieku) albo obejść krater dookoła. Jeśli na miejsce dotrzemy wcześnie rano, jest szansa na zobaczenie fantastycznej panoramy wyspy. Wraz z upływem dnia, szczyt wulkanu kryje się w chmurach i widoczność spada do zera.

Po obejściu krateru ruszamy w drogę na sam szczyt – największym wrogiem jest wiatr i dojmujące zimno. Warto wziąć to pod uwagę planując wycieczkę, szczyt wulkanu jest miejscem surowym i niedostępnym nawet na karaibskiej wyspie! Dno krateru także warte jest odwiedzenia – pokryte gęstą roślinnością, chronione od porywistego wiatru, przypomina rajski ogród zagubiony pośród skał.

Michał prowadzi świetny blog podróżniczy. Polecam lekturę:

http://www.okiemmiszy.pl/
http://www.okiemmiszy.pl/2016/03/montagne-pelee/

Michał przesłał mi dwa zestawy zdjęć. Pierwszy z miasta Saint Pierre, drugi z wulkanu Mount Pelée. Ostatnie zdjęcie obrazuje Pitons du Carbet – niedostępne, bardzo strome, pokryte dżunglą pasmo górskie pochodzenia wulkanicznego. Dowód na wulkaniczne pochodzenie samej Martyniki.

Garść informacji wulkanicznych z ostatnich dni:

- Popocatepetl (Meksyk)- przelot nad wulkanem 2 kwietnia ujawnił zniszczenie kopuły lawowej uformowanej w styczniu 2016 roku. Obecny wewnętrzny krater wulkanu ma średnicę 325 metrów i głębokość 50 metrów. Niektóre eksplozje wulkanu są na tyle silne że wyrzucają bomby wulkaniczne i bloki skalne poza krater.

- Santiaguito (Gwatemala) - Silna eksplozja 2 kwietnia 2016 roku o godzinie 9.48. Spływy piroklastyczne miały miejsce na wschodnich i południowo-wschodnich zboczach. Kolumna popiołu sięgnęła wysokości 4 km. Opad popiołu miał miejsce w Nuevo Palmar, Quetzaltenango, San Felipe Retalhuleu, San Marcos Palajunoj i Loma Linda.

- Telica (Nikaragua) - Eksplozje gazu 2 kwietnia. Odgazowanie aktywnego krateru za dnia, w nocy żarzenie się.

- Masaya (Nikaragua) - Niewielki wzrost emisji gazów z jeziora lawy znajdującego się w kraterze Santiago.

- Sakurajima (Japonia) - 2 kwietnia o godzinie 03.11 w nocy eksplozje z krateru Minamidake, którym towarzyszyła emisja popiołu i wulkaniczne błyskawice.

- Langila (Papua Nowa Gwinea) - 3 kwietnia prawdopodobna niewielka emisja popiołu.

- Bromo (Jawa, Indonezja) - 3 kwietnia powrót emisji popiołu.

Tempest Anderson, wiktoriański eksplorator wulkanów

Zapomniany podróżnik i naukowiec, którego dokonania warto przybliżyć na moim blogu. Tempest Anderson urodził się w 1846 roku w York. Ekspozycja jego zdjęć jest obecnie wystawiana w Muzeum Yorkshire. Anderson pracował jako chirurg okulista w York County Hospital. Interesowały go również jako człowieka wiktoriańskiego fotografia polowa i glacjologia. W końcu uległ fascynacji wulkanologią. Podróżował po świecie robiąc zdjęcia wulkanom w trakcie erupcji. Do 1900 roku widział większość europejskich wulkanów i kilka w USA. Wspiął się na Wezuwiusza, widział pozostałości Krakatau, był świadkiem katastrofalnych erupcji wulkanów Mount Pelée na Martynice oraz Soufriere na Saint Vincent (obie z 1902 roku). Jego wulkaniczne portfolio objęło 5000 fotografii. Uznanie przyniosła mu próba analizy spływu piroklastycznego z Montagne Pelée, który zniszczył portowe miasto Saint Pierre. Porównał mechanizm gorejącej chmury do lawin śnieżnych, których niszczące skutki widział w Alpach. Anderson zmarł w 1913 roku na Morzu Czerwonym wracając z kolejnej podróży (z Krakatau, którego erupcję obserwował w tymże roku) do domu. Pochowano go w Suezie. Nigdy się nie ożenił ani nie pozostawił potomków.

http://www.yorkshiremuseum.org.uk/Page/ViewNewsArticle.aspx?ArticleId=66

Zdjęcia począwszy od góry przedstawiają skutki erupcji wulkanu Soufriere w 1902 roku na wyspie Saint Vincent, erupcję freatyczną tegoż wulkanu, spływ piroklastyczny z wulkanu Mount Pelée oraz ekipę Tempesta Andersona na Wezuwiuszu w roku 1906 roku (Tempest to stateczny pan z białą brodą).

Częstotliwość eksplozji wulkanu Sinabung na Sumatrze nasila się. Do kolejnych dwóch eksplozji doszło 5 i 6 listopada - wygenerowały one odpowiednio chmury popiołu o wysokościach 7.5 i 3 km oraz opad szarego popiołu na okoliczne wioski. Niewielkie erupcje freatyczne targają też kamczackim wulkanem Zhupanovsky. 

Saint Pierre (Martynika) - galeria

Zdjęcia Marzeny Kotarskiej z Saint Pierre - ruiny starego Saint Pierre zrównanego z ziemią przez wulkan Mount Pelee w trakcie tragicznej erupcji 8 V 1902 roku. Jest nawet zdjęcie na słynną celę więźnia Louisa Auguste Cyparisa, który przeżył spływ piroklastyczny z wulkanu, który w ciągu minuty zabił 30121 osób.

http://wulkanyswiata.blogspot.com/2010/07/martynika.html

Mount Pelee (Martynika) - galeria

Przeglądając naTemat.pl parę dni temu natrafiłem na artykuł o Marzenie Kotarskiej, która w ramach programu Erasmus udała się na Martynikę, gdzie spędziła rok ucząc się i studiując. Przy okazji 8 maja 2013 roku w 111 rocznicę tragicznej erupcji wulkanu Mount Pelee wspięła się na niego. Oddaję jej głos: "Przesyłam trochę zdjęć z mojej wspinaczki na wulkan+trochę zdjęć z St Pierre. Tak się złożyło, że wspięłam się na szczyt 8 maja 2013, dokładnie w 111 rocznicę ostatniego wielkiego wybuchu (8.05.1902) :) Widoki kaldery były dla mnie niesamowite, jak w krainie hobbitów. Nie ma śladu po jakiejś magmie, wszędzie jest piękna roślinność. Był to główny punkt do zobaczenia na moim wyjeździe, dokonałam tego tydzień przed wyjazdem z wyspy. Jak wspięłam się na szczyt to powiedziałam sobie, że spokojnie mogę wracać do Polski, bo najważniejszą misję wykonałam ;) Przy dobrej pogodzie widoki z góry są przepiękne. Muszę przyznać, że złapałam bakcyla i z chęcią wspiełabym się w przyszłości na inny wulkan." No i tak trzymać. Zdjęć od Marzeny mam sporo, dokonam selekcji - część z nich będzie dotyczyła samego Montagne Pelee (wulkan, wspinaczka na niego, wnętrze kaldery, itd.), a część ruin starego Saint Pierre zniszczonego przez gorejącą chmurę z wulkanu 8 V 1902 roku.

Wulkan na Martynice

Georges Méliès (1868 - 1931) był prawdziwym pionierem kina, francuskim iluzjonistą i reżyserem filmowym, twórcą licznych trików filmowych, przy czym niektóre z nich są stosowane do dziś. Zrealizował ponad 500 niemych krótkich metraży, częstokroć o tematyce baśniowej zahaczającej o gotycką grozę. Własnoręcznie projektował i tworzył kostiumy i dekoracje do swoich produkcji. Jego najsłynniejszym filmem jest "Podróż na Księżyc" z 1902 roku. W tym samym roku Méliès zrealizował krótki filmik "Wulkan na Martynice" traktujący o wybuchu wulkanu Mount Pelee na karaibskiej wysepce i zagładzie miasta Saint Pierre. Toż to chyba pierwszy film o tematyce wulkanicznej w ogóle! O chłonnym twórczo i niestety smutnym życiu francuskiego wynalazcy X Muzy traktuje dramat Martina Scorsese "Hugo" z 2011 roku.

Na zdjęciu dzisiejsza emisja popiołu z wulkanu Tungurahua (Ekwador). Wysokość: 3 km. O tym wulkanie jest często głośno... Powoli kończy się także erupcja niezmordowanego Puyehue-Cordón Caulle w Chile - dla porównania kadry z 9 marca i 2 kwietnia 2012 roku.

Tragedia Saint Pierre - 8 maja 1902 roku

Zniszczone spływem piroklastycznym z wulkanu Mount Pelee miasto Saint Pierre (8 maj 1902 rok).

Erupcja wulkanu Mount Pelee (peleańska)