Chmury niczym krew i "Krzyk" Muncha

                                      

27 sierpnia mija kolejna już rocznica potężnej erupcji wulkanicznej wulkanu Krakatau w Indonezji, która miała miejsce w 1883 roku i wygenerowała tsunami, które uderzyły w wybrzeża Jawy i Sumatry zabijając 36 417 osób. Jaki jest jej związek z najsłynniejszym obrazem Edvarda Muncha "Krzyk" (1893)? To doprawdy ikoniczny obraz, którego sławę można porównać np. z enigmatycznym uśmiechem "Mona Lisy" Leonardo da Vinci czy parą farmerów z widłami w "American Gothic" Granta Wooda. Munch namalował pełną udręki twarz i krwistoczerwone niebo w Christiania (obecne Oslo) - w tle widoczne są statki w zatoce. Munch nigdy nie zapomniał widoku nieba tamtego wieczoru. Oto jego cytaty. Nie mam nawet śmiałości tłumaczyć je na język polski, gdyż w tłumaczeniu angielskim brzmią wystarczająco doskonale:

"I was walking down the road with two friends - then the sun set; all at once the sky became blood red and I felt overcome with melancholy. I stood still and leaned against the railing, dead tired - clouds like blood and tongues of fire hung above the blue-black fjord and the city. My friends went on, and I stood alone, trembling with anxiety. I felt a great unending scream piercing through nature."

"One evening I was walking out along a mountain road near Christiania (Oslo), together with two companions... the Sun went down... it was as if a flaming sword of blood slashed open the vault of heaven. The atmosphere turned to blood with glaring tongues of fire. The hills became deep blue. The fjord shaded into cold blue - among the yellow and red colors that garish blood-red on the road and the railing. My companions' faces became yellow-white. I felt something like a great scream - and truly I heard great scream."

"Krzyk" powstał w 1893 roku, ale pomiędzy 1892 a 1896 roku Munch namalował jego wariacje zatytułowane "Despair" (Rozpacz) i "Anxiety" (Niepokój). Zimą 1891-92 malarz przebywał w Nicei i dyskutował o sztuce z przyjacielem Christianem Skredsvigiem. Od dłuższego czasu chciał namalować wspomnienie 'krwistoczerwonego zachodu słońca", które wywołało w nim poczucie grozy. Chodziło mu o wspomnienie z roku 1884. To potężna erupcja Krakatau 27 sierpnia 1883 roku za sprawą emisji aerozoli siarkowych do stratosfery spowodowała pojawianie się ognistych (krwistoczerwonych) wschodów i zachodów słońca - najpierw w południowej hemisferze, potem blisko równika, wreszcie na północnej szerokości geograficznej. Szkarłatne niebo i chmury widoczne były np. w Nowym Jorku 28 listopada 1883 roku oraz w Eastbourne (Wielka Brytania) 29 listopada ("bladopomarańczowe niebo zamieniło się w krwistą czerwień"). I zaczęły pojawiać się w obrazach Williama Ascrofta oraz w poezji Lorda Alfreda Tennysona. "Intensywny czerwony blask" pojawił się w Oslo 30 listopada 1883 roku. Być może wspomnienie krwistoczerwonego nieba Muncha pochodzi z okresu od końca listopada 1883 do połowy lutego 1884 roku. Czyli zakotwiczyło się w umyśle artysty zimą 1883-84.

W jaki sposób wulkany i ich erupcje generują fale tsunami?

Dzisiaj wczesnym rankiem przeczytałem o potężnej erupcji kaldery McCauley (Wyspy Kermadec, Nowa Zelandia), która miała miejsce 6300 lat temu i prawdopodobnie wygenerowała duże fale tsunami. Temat wulkanicznych tsunami zaintrygował mnie na tyle, że postanowiłem dalej drążyć temat. Fale tsunami kojarzą się nam np. z uderzeniem asteroidy w ocean bądź z podmorskim trzęsieniem ziemi; zjawisko to w przypadku wulkanów i ich erupcji występuje rzadziej i nie jest zazwyczaj wnikliwie traktowane przez ekspertów od zarządzania kryzysowego. Tak czy owak rozmaite procesy wulkaniczne są w stanie wygenerować tsunami na oceanie, morzu czy na powierzchni jeziora. Najsłynniejszym przykładem wulkanicznego tsunami jest oczywiście słynna erupcja indonezyjskiego wulkanu Krakatau 26-27 sierpnia 1883 roku, która wygenerowała fale tsunami o wysokości sięgającej do 40 metrów i zabiła ponad 36 000 ludzi na wybrzeżach Jawy i Sumatry. Ale to nie koniec. Dwie osoby zginęły w odległości 185 km od miejsca erupcji (Pakisjaya, północna Jawa), jedna poniosła śmierć w odległości aż 3000 km (Arugam, Sri Lanka). Do powstania licznych fal tsunami w cieśninie Sundajskiej przyczyniły się spływy piroklastyczne z Krakatau.

Jakie są przyczyny powstawania wulkanicznych fal tsunami? Podmorska eksplozja, spływ piroklastyczny bądź lahar docierający do morza, trzęsienie ziemi poprzedzające erupcję bądź mające miejsce w jej trakcie, zapadnięcie się (kolaps) zbocza wulkanu, zapadnięcie się (kolaps, osiadanie) kaldery czy fala uderzeniowa generowana przez eksplozję wulkanu. Fale tsunami generowane przez spływy piroklastyczne docierające do morza zaobserwowano m.in. w trakcie erupcji wulkanów Soufriere Hills (Montserrat) w latach 1997 i 2003 oraz Tavurvur i Vulcan (Papua Nowa Gwinea) w 1994 roku.

Podwodne eksplozje generujące fale tsunami to m.in. erupcje wulkanów Myojin Sho w 1952 roku (Japonia, fala o wysokości sięgającej 1.4 metra w odległości 130 km od wulkanu, prawdopodobne zatopienie statku oceanograficznego "Kaiyo Maru 5" 24 września 1952 roku, zginęło 31 członków załogi), Kick-em Jenny w 1939 roku, (Morze Karaibskie, fala tsunami o wysokości sięgającej 2 metrów dotarła do wybrzeża Grenady) czy Kavachi (Wyspy Salomona). Kolejna kwestia warta omówienia to nagłe osiadanie wulkanu. W 1888 roku doszło do niewielkiej erupcji wulkanu Ritter Island (Papua Nowa Gwinea) oraz jego bocznego zapadnięcia się (kolapsu), w efekcie czego powstały fale tsunami o wysokości 10-15 metrów, które uderzyły w wybrzeża wysp oddalonych o dziesiątki/setki km (np. Sakar, Umboi, zatoka Rabaul) od miejsca wybuchu niszcząc przynajmniej 6 wiosek i zabijając około 3000 osób. Kolaps sektora stożka Mayuyama (kompleks wulkaniczny Unzen) wskutek trzęsienia ziemi w 1792 roku skutkował potężnym tsunami (fale o wysokości 8-24 metrów) w zatoce Ariake (Kiusiu, Japonia). Zginęło 15 030 osób. Był to najgorszy kataklizm w historii japońskiej wulkanologii. Osuwiska zachodzące w trakcie kolapsu zbocza spowodowały lokalne fale tsunami w przypadku wulkanów Stromboli (Wyspy Liparyjskie) w grudniu 2002 roku (wysokość fali tsunami dochodząca do 8 metrów) czy Tinakula (Wyspy Salomona) w latach 1966 i 1971. W lipcu 1979 roku doszło do zapadnięcia się południowego zbocza indonezyjskiego wulkanu Illiwerung, wskutek czego powstało tsunami o wysokości 7-9 metrów, które uderzyło w sąsiednie wybrzeża zabijając 500-1200 osób. W marcu 1871 roku fala tsunami o wysokości sięgającej 25 metrów uderzyła w wybrzeże wyspy Tagulandang zlokalizowanej 4 km na północ od wulkanu Ruang (Wyspy Sangihe). Zginęło ponad 400 osób, przyczyną powstania tego tsunami mogło być osuwisko z Ruang bądź spływ piroklastyczny docierający do morza. 

Jakie wulkany mają potencjał do wygenerowania fal tsunami? Wyspiarskie stratowulkany o stromych zboczach za sprawą spływów piroklastycznych czy osuwisk docierających do morza (np. Gamkonora, Tambora, Illiwerung, Ruang, Awu, Gamalama, Colo, Paluweh, Makian, Sangeang Api, Banda Api, Nila, Teon - wszystkie w Indonezji), jeziora kalderowe (Taal, Luzon, Filipiny), otwarte do morza kaldery (np. kaldera Rabaul, Papua Nowa Gwinea), częściowo podmorskie kaldery z wystającymi centrami erupcyjnymi (np. Anak Krakatau - Indonezja, Hunga Tonga-Hunga Ha'apai w Tonga). Wreszcie płytko położone podmorskie wulkany (np. Veteran - Wietnam), (Banua Wuhu - Indonezja), etc. Jak widać sporo tych wulkanów znajduje się w Indonezji, Filipinach czy Papui Nowej Gwinei. 

Idealnym przykładem niechaj będzie tutaj wulkan Anak Krakatau, którego kolaps południowo-zachodniego zbocza w dniu 23 grudnia 2018 roku wygenerował fale tsunami, które uśmierciły 437 osób na wybrzeżach Banten i Lampung. Kolejny przykład z Indonezji to wulkan Paluweh - jego erupcji w 1928 roku towarzyszyły osuwisko oraz tsunami o wysokości sięgającej 10 metrów, które zabiło 128 ludzi. Także filipiński wulkan Taal jest zdolny do generowania fal tsunami. Do jego erupcji (np. w latach 1965, 1977 czy 2020) dochodziło z Volcano Island znajdującej się w centrum jeziora kalderowego. Przyczynami powstawania fal tsunami w przypadku Taal mogą być spływy piroklastyczne na jeziorze, tzw. base surge oraz podwodne eksplozje. Baczyć także należy na kolejne filipińskie wulkany tj. Didicas (w trakcie erupcji w 1969 roku zginęło troje rybaków - być może wskutek tsunami), Babuyan Claro czy Smith (oba na wyspie Babuyan). Papua Nowa Gwinea i Morze Bismarcka - tutaj warto monitorować szczególnie wulkany Ritter Island (podwodna erupcja z 19 maja 2007 roku wygenerowała niewielkie fale tsunami docierające do wybrzeży wysp Sakar i Umboi, jednak bez ofiar śmiertelnych), Bam (potencjalna niestabilność zbocza), Manam (spływy piroklastyczne docierające do morza w trakcie licznych erupcji) czy kalderę Rabaul z dwoma centrami erupcyjnymi: stożkami Tavurvur i Vulcan (tsunami o wysokości 4 metrów w trakcie erupcji w 1937 roku oraz tsunami o wysokości 1.2 metra w 1994 roku spowodowane przez spływy piroklastyczne ze stożka Vulcan docierające do wód zatoki).

Wulkaniczne tsunami jest zjawiskiem nieprzewidywalnym i potencjalnie bardzo groźnym i niszczycielskim, zazwyczaj jednak (za wyjątkiem omówionych przypadków Krakatau, Ritter Island i Hunga Tonga-Hunga Ha'apai) lokalnym. Kluczowe stają się zatem edukacja o sygnałach ostrzegawczych nadejścia wulkanicznego tsunami, szybkie ostrzeżenie lokalnych populacji żyjących niedaleko wulkanu oraz właściwa komunikacja.   

Korzystałem m.in. z niniejszego artykułu:

https://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rsta.2014.0380

Przy okazji dwa materiały z moim udziałem. Podcast Łukasza Sakowskiego z bloga To tylko teoria oraz mini-wywiad dla TokFM. Za wszelkie błędy w wypowiedziach czy niedoskonałości językowe odpowiadam wyłącznie ja. :-)

https://www.totylkoteoria.pl/wybuch-wulkanu-hunga-tonga-hunga/ 

https://audycje.tokfm.pl/podcast/117267,Fala-uderzeniowa-po-wybuchu-wulkanu-Hunga-Tonga-Hunga-Ha-apai-okrazyla-glob

EDIT 25 stycznia 2022 roku: zarejestrowano emisje gazu i popiołu z krateru Benbow wulkanu Ambrym (Vanuatu) i odgazowanie krateru Marum. 25 stycznia mają miejsce emisje SO2 z trzech wulkanów w Vanuatu: Ambrym, Ambae i Gaua. Podwyższenie stopnia alarmu dla Ambrym na drugi.

Także 25 I o godzinie 11.39 lokalnego czasu doszło do niewielkiej erupcji wulkanu Rincon de la Vieja w Kostaryce. Obłok erupcyjny sięgnął wysokości 500 metrów-1 km. 

Aktywne pozostają wulkany na Alasce m.in. Semisopochnoi (emisje popiołu ze stożka Mount Cerberus) oraz Pavlof (wyciek lawy na wschodnim zboczu wulkanu).

Potężna erupcja wulkanu Hunga Tonga-Hunga Ha'apai w Tonga i fale tsunami

 

Do potężnej erupcji wulkanu Hunga Tonga-Hunga Ha'apai w Tonga doszło 15 stycznia 2022 roku o godzinie 04.00 czasu UTC. Trwająca około 10 minut paroksyzmalna erupcja wygenerowała fale tsunami, które dotarły do wybrzeży wysp Tonga (80 cm-1.6 metra wysokości, w stolicy Nuku'a'lofa 1.2 metra wysokości), Samoa (60 cm w Pago-Pago, stolicy Samoa Amerykańskiego), Fidżi i Cooka i wdarły się na ląd. Eksplozje wulkanu Hunga Tonga-Hunga Ha'apai słyszano w Nowej Zelandii, odległość ponad 2000 km od miejsca erupcji oraz m.in na wyspach Fidżi, Samoa i Niue. Szerokość obłoku popiołu to aż 700 km. Fala uderzeniowa z erupcji Hunga Tonga-Hunga Ha'apai rozeszła się z prędkością 1000 km/h na odległość przynajmniej 2500 km od epicentrum.

https://www.weatherwatch.co.nz/content/tonga-size-of-eruption-put-into-perspective-x4-infographics 

Obecnie alerty tsunami zostały już dla większości miejsc (np. Samoa) zniesione, ale mogą zostać przywrócone. Kolumna erupcyjna nad wulkanem sięgnęła wysokości przynajmniej 15-20 km. Można spodziewać się kolejnych eksplozji tongijskiego wulkanu. Tak jak wspomniałem odgłosy eksplozji wulkanu były są słyszane w Suva, Sigatoka, Levuka (Fidżi, 700 km od Tonga) i w Samoa (900 km od Tonga). Z królewskiego pałacu w Nuku'a'lofa (wyspa Tongatapu, stolica Tonga) ewakuowano króla wysp Tupou VI. Trwają masowe ewakuacje na terenie wysp Tonga i Fidżi. Ludzie w popłochu udali się na wzniesienia, z dala od plaż i wybrzeży. Opad popiołu miał/ma miejsce na wyspy Fidżi (m.in. Vatoa, Lau), w Tonga (m.in. Nuku'a'lofa, wyspa Tongatapu, stolica wyspiarskiego państwa). Odnotowano szkody spowodowane uderzeniem tsunami na wybrzeżu wyspy wulkanicznej Sava'i.

Zastanawiam się nad siłą dzisiejszej erupcji w Tonga. 5 w skali VEI a la Mount Saint Helens w 1980? Oczywiście mam także skojarzenia z erupcjami Krakatau w 1883 roku i Anak Krakatau w 2018 roku ze względu na wygenerowanie przez wybuch wulkanu tsunami.

Z uzyskanych informacji wynika, że erupcja Hunga Tonga-Hunga Ha'apai nadal trwa, a odgłosy eksplozji są słyszane m.in. w Suva, stolicy Fidżi. Ogłoszono ostrzeżenia o tsunami dla Vanuatu i dla wschodniego wybrzeża Australii (wschodnia Victoria, ewakuacja Lord Howe Island).

Sytuacja z erupcją tongijskiego wulkanu na pewno będzie kryzysowa dla mieszkańców archipelagu, gdyż są to raczej płaskie wyspy. Nawet dość niewielkie tsunami stanowi ogromne zagrożenie dla mieszkańców i ich dobytku. Po uderzeniu tsunami komunikacja z mieszkańcami niektórych wysp jest utrudniona.

Ten wpis jeszcze będzie aktualizowany jeszcze dziś albo jutro.

Nasilenie aktywności erupcyjnej wulkanu Anak Krakatau

Kilka godzin temu nasiliła się aktywność erupcyjna wulkanu Anak Krakatau. Kolumna erupcyjna nad indonezyjskim wulkanem sięgnęła wysokości 15 km, przecinały ją wulkaniczne błyskawice. Pojawiły się fontanny lawy. To najsilniejsza aktywność erupcyjna Anak Krakatau od czasu erupcji freatomagmowej i częściowego kolpasu wulkanu w grudniu 2018 roku. O godzinie 20.00 10 kwietnia rozpoczęła się erupcja freatomagmowa obejmująca emisje pary i popiołu powiązana z interakcją świeżej magmy z wodą częściowo zapełnionego jeziora kraterowego. Około godziny 22.00 zaczyna się nasilać aktywność strombolijska wulkanu. Wówczas pojawiają się fontanny lawy i wysoka na około 15 km kolumna erupcyjna. Około godziny 06.00 rano 11 kwietnia erupcja słabnie. Paroksyzm erupcyjny Anak Krakatau ustaje o godzinie 08.00 rano lokalnego czasu.

Około godziny temu erupcja Anak Krakatau zostaje wznowiona.

Mnóstwo ludzi w sieci wrzuca stare nagrania aktywności erupcyjnej tego wulkanu m.in. z grudnia 2018 roku, a nawet wcześniejsze (wówczas Anak Krakatau miał kształt niewysokiego stożka wulkanicznego). Robią to nawet dziennikarze. Interesujące zjawisko braku bądź nieumiejętności researchu.

Anak Krakatau przed kolapsem zbocza i po - porównanie

Dzisiaj krótki post, ale warto pokazać te zdjęcia dla porównania. 10 stycznia 2019 roku do strefy niebezpiecznej wulkanu Anak Krakatau (Indonezja) dopłynął łowca burz James Reynolds i wykonał powyższe zdjęcia dronem. Obrazują one skalę ekstremalnej metamorfozy jaką przeżył wulkan po bocznej (lateralnej) erupcji, kolapsie zbocza i tsunami z 22 grudnia 2018 roku. Wegetacja na pobliskiej wyspie Kecil (Lang) 3-4 km na wschód od AK oraz na samej Anak Krakatau została całkowicie zniszczona, fale tsunami i osuwiska zniszczyły także zachodnią stronę północnego wybrzeża wyspy Rakata oraz wybrzeże wyspy Sertung (Verlaten) 3-4 km na zachód od AK. Niesamowite.

Woda blisko wyspy uległa żółtemu/brązowemu odbarwieniu wskutek aktywności hydrotermalnej.

Zdj. James Reynolds/ Earth Uncut TV.

https://twitter.com/EarthUncutTV?lang=pl

W tej chwili oficjalny bilans ofiar śmiertelnych tsunami z 22 grudnia 2018 roku wynosi 437 osób zabitych. Wyspa Anak Krakatau jest obecnie płaska i pokryta tefrą, bez śladów wegetacji - dobrym przybliżeniem będzie tutaj aleucki wulkan Bogoslof.

Wieczorem 10 stycznia 2019 roku o godzinie 19.55 lokalnego czasu miała miejsce erupcja balijskiego wulkanu Agung generująca obłok erupcyjny o wysokości ponad 5 km.

Pierwsza w tym roku silna erupcja eksplozywna wulkanu Manam

Nowa silna erupcja wulkanu Manam, Papua Nowa Gwinea. Obłok erupcyjny sięgnął wysokości 16.5 km blokując promienie Słońca. Obecnie wulkan emituje popiół na wysokość 9 km. Kod awiacji czerwony.

Katastrofalna erupcja wulkanu Krakatau z dnia 22 grudnia 2018 roku została zaobserwowana przez rybaka imieniem Rony z Sumatry. Zaobserwował on aż 4 fale tsunami, w tym jedną która mogła mieć wysokość aż 25 metrów, gdyż była wyższa od drzew na wyspie Sertung. Fale nadeszły bez ostrzeżenia. Dwie były znaczącej wysokości. Jeden z rybaków uciekł na wyspę Sertung oddaloną od Anak Krakatau o 2 km i przypiął się tam liną do drzewa. Tam przetrwał wraz z trzema innymi do 27 grudnia odżywiając się kokosami. Wybudowali tratwę z drewna i 28 grudnia dotarli do najbliższej zamieszkanej wyspy Sebesi. Po drodze jeden z nich wypadł z tratwy i utonął. Według Rony'ego w chwili feralnej erupcji blisko Krakatau przebywało 15 rybaków. Siedmiu ocalało, jeden utonął, siedmiu uchodzi za zaginionych.

Inny rybak imieniem Puji opowiadał że do potężnej eksplozji doszło na zachodnim zboczu Anak Krakatau, po czym wierzchołek stożka zapadł się (doznał kolapsu). Powstała pierwsza fala tsunami, która uderzyła w jego łódkę, morze śmierdziało siarką i nabrały barwy kawy. Potem doszło do kolapsu wschodniego zbocza Anak Krakatau i woda stała się gorąca.

Czyli 22 grudnia 2018 roku musiało dojść do bocznej (lateralnej) erupcji Anak Krakatau przed kolapsem i tsunami.

Na Anak Krakatau uformowało się tymczasowe jezioro kraterowe widoczne na zdjęciu satelitarnym z 7 stycznia via Planet Labs. Erupcja freatomagmowa nadal w toku.

Tymczasem polski podróżnik Grzegorz Gawlik spędził ekstremalnego Sylwestra na sycylijskim wulkanie Etna, którego omal nie przypłacił życiem. Jak zwykle w przypadku Gregora masa unikatowych zdjęć, w tym ostatniej szczeliny erupcyjnej.

http://www.grzegorzgawlik.pl/blog/1286-sylwester-na-etnie-sycylia-zima?fbclid=IwAR0luW_tn3hcTk1dw97tH3VFVoTTRiplifc3h1xq1Cs-pKjsqzjpCP6rmvY

Silna aktywność eksplozywna wulkanu Anak Krakatau oraz Ultima Thule (2014 MU6)

Eksplozywna interakcja wody z magmą wulkanu Anak Krakatau (Indonezja) wciąż trwa. Obłoki pary i popiołu nad aktywnym centrum erupcyjnym sięgają niekiedy wysokości 13-15 km. Przecinają je setki wulkanicznych błyskawic. Krater wypełnia się nowymi depozytami erupcyjnymi. Gdy dostęp wody do krateru zostanie zamknięty aktywność erupcyjna obejmie eksplozje strombolijskie, fontanny lawy i wycieki lawy. Obraz satelitarny via Planet Labs.

Wzrasta aktywność eksplozywna wulkanu Fuego w Gwatemali, co może skutkować kolejnym paroksyzmem erupcyjnym w przyszłości. Mają miejsce słabe bądź umiarkowane eksplozje strombolijskie generujące obłoki erupcyjne na wysokość 1 km. W nocy krater Fuego żarzy się. Także kopuła lawowa Caliente wulkanu Santiaguito (Gwatemala) wykazuje wzmożoną aktywność w formie słabych eksplozji generujących obłoki erupcyjne o wysokości kilkuset metrów oraz lawiny gruzu.

Częste eksplozje targają również wulkanem Sabancaya w Peru. Obłoki popiołu sięgają wysokości 2-3 km. Aktywność sejsmiczna wulkanu obejmuje długookresowe i hybrydowe trzęsienia ziemi (związane z ruchem magmy).

Eksplozje pary mają miejsce z kwasowego jeziora kraterowego wulkanu Poas w Kostaryce, które zmniejsza swój rozmiar.

Za sprawą świeżej dostawy magmy ma miejsce gwałtowny wzrost kopuły lawowej kamczackiego wulkanu Szywiełucz. Eksplozje wulkanu generuje obłoki popiołu sięgające wysokości 5.5 km. Z kopuły lawowej schodzą niewielkie bądź umiarkowane spływy piroklastyczne.

Niewielką aktywność strombolijską wykazuje wulkan Villarrica w Chile. Małe fontanny lawy sięgają wysokości 30 metrów ponad krawędź krateru. Lekki opad popiołu ma miejsce na wschodniej flance tego wulkanu z aktywnym jeziorem lawy.

Stromboli (Włochy) - aktywnych pozostaje siedem otworów erupcyjnych tego wulkanu. Ze względu na wysoki poziom aktywności strombolijskiej wprowadzony został zakaz wchodzenia na wulkan od wysokości 400 metrów nad poziomem morza.

5 stycznia 2019 roku o godzinie 20:45 BST z rosnącej kopuły lawowej jawajskiego wulkanu Merapi zeszła na odległość 500 metrów rozżarzona lawina. Dzień wcześniej niewielki opad popiołu miał miejsce w dwóch wioskach u podnóża wulkanu.

4 stycznia 2019 roku pauza bądź zastopowanie aktywności erupcyjnej wulkanu Veniaminof, Alaska.

Sonda kosmiczna Juno sfotografowała aktywność wulkaniczną na powierzchni księżyca Jowisza - Io.

Warto jeszcze dodać w ramach ciekawostki iż 1 stycznia 2019 roku sonda New Horizons przeleciała w odległości 3500 km od 2014 MU6 (Ultima Thule), najdalszego obiektu Układu Słonecznego do jakiego kiedykolwiek dotarł człowiek. Ten znajdujący się w Pasie Kuipera obiekt trans-neptunowy o czerwonawej powierzchni przypomina śnieżnego bałwana i składa się z dwóch złączonych ciał o średnicy 19 i 14 km nazwanych Ultima i Thule. Ultima Thule na zdjęciu sondy New Horizons. Do tego tematu jeszcze będę powracał.

3 stycznia chiński statek kosmiczny Chang'e-4 wylądował po raz pierwszy na niewidocznej stronie Księżyca. Opuścił go sześciokołowy łazik Yutu 2 i rozpoczął badania powierzchni (na zdjęciu z kamery statku kosmicznego Chang'e-4).

Tym samym otwieram nowy rok (2019) globalnej aktywności wulkanicznej.

Stożek Anak Krakatau zmienia się na zawsze + silna erupcja wulkanu Szywiełucz

Wpierw o wulkanie Anak Krakatau, Indonezja. Jego aktywność erupcyjna w ciągu ostatnich 2 dni zmalała, wulkan emitował jedynie niewielkie obłoki pary wygenerowane wskutek aktywności freatomagmowej. Znacznie zmniejszyła się także aktywność sejsmiczna Dziecka Krakatau. Co najistotniejsze wulkan Anak Krakatau do tej pory mierzący 338 metrów wysokości w wyniku osuwiska stracił ponad 200 metrów - w tej chwili mierzy 110 metrów. Większość jego wierzchołka zniknęła - podobnie jak znaczące fragmenty zachodnich i południowych brzegów wyspy. Znaczącemu powiększeniu uległ wschodni brzeg. Aktywny stożek Anak Krakatau jest obecnie niższy od najwyższego punktu pobliskiej wyspy Sertung. Nie widać go także z wybrzeża, gdyż zasłania go wyspa Panjang. Objętość kolapsu oszacowano na 150-180 milionów metrów sześciennych, pozostało obecnie 40-70 milionów metrów sześciennych. Być może to jeszcze nie koniec aktywności erupcyjnej Anak Krakatau. W bliższej lub dalszej przyszłości może przybrać ona na sile, ale ryzyko wystąpienia tsunami jest obecnie bardzo niskie.

Wulkan Anak Krakatau, Indonezja wygląda obecnie tak. Ma otwarty krater na południowym zachodzie, targają nim sporadyczne eksplozje hydrotermalne związane z interakcją wody morskiej z magmą. To w zasadzie nowa wyspa wulkaniczna ze zmienioną topografią, zanikiem roślinności i akumulacją popiołu.

https://www.instagram.com/p/Br_2k0TAAOg/?utm_source=ig_web_button_share_sheet&fbclid=IwAR2zR4sXHAosiMD9UiTk7HELGWljCQ7G-Y4AJMOyzoHdLULYoAAtxcOvGeY

Przy okazji odsyłam do starego tekstu Grzegorza Gawlika, który był na tym wulkanie w 2013 roku.

http://www.grzegorzgawlik.pl/blog/404-wulkan-anak-krakatau-ok-350m-anak-krakatau-indonezja

29 grudnia 2018 roku o godzinie 09.17 czasu UTC aleucki wulkan Cleveland wygenerował obłok erupcyjny o wysokości 5 km, który został zauważony przez pilota.

Rośnie kopuła lawowa wulkanu Merapi na Jawie. Schodzą z niej osuwiska rozżarzonych skał. Aktywność kopuły lawowej Gunung Merapi może stać się wkrótce niebezpieczna, gdyż wzrośnie ryzyko silniejszych i gwałtowniejszych eksplozji, a co za tym idzie jej niestabilność może wygenerować niszczące spływy piroklastyczne. Nie wolno się na wulkan wspinać.

30 grudnia 2018 roku silna eksplozja kopuły lawowej wulkanu Szywiełucz (Kamczatka) generuje obłok erupcyjny o oszacowanej wysokości 12 km. Kod awiacji czerwony. Kopuła lawowa tego wulkanu wznowiła swój wzrost.

Także balijski wulkan Agung daje dzisiaj o sobie znać małym wybuchem o godzinie 04.09 czasu WITA i chmurą erupcyjną o wysokości 5.5 metrów. Trwająca przez trzy minuty i osiem sekund erupcja obsypała popiołem miasto Amlapura oraz wioski Seraya Barat, Seraya Tengah i Tenggalingga. Dzisiejsza eksplozja wulkanu Agung wskazuje na ruch magmy zatem zapewne o tym wulkanie jeszcze usłyszymy.

Bilans ofiar śmiertelnych erupcji i tsunami Anak Krakatau rośnie

Bilans ofiar śmiertelnych erupcji i sobotniego tsunami Anak Krakatau rośnie. W tej chwili zginęło 429 osób, 1485 jest rannych, a 154 osoby uchodzą za zaginione. Tsunami zaskoczyło wiele osób we śnie. Zniszczeniu bądź uszkodzeniu uległo 882 domów i 73 hotele. To na pewno nie jest ostateczny bilans tej tragedii.

Zaczyna robić się coraz bardziej ciekawie. Badacze z German Research Center for Geosciences (GFZ) wykryli w sobotę 22 grudnia trzęsienie ziemi o magnitudzie 5.1 o godzinie 08.55 lokalnego czasu w odległości 25 km na wschód od Anak Krakatau. Mogło ono wzmocnić erupcję wulkanu i być jednym z czynników sprawczych częściowego zapadnięcia się południowo-zachodniego stożka Dziecka Krakatau i wywołania tsunami, które potem uderzyło w plaże Banten i Lampung. Trzęsienie ziemi, osuwisko i tsunami miały miejsce w czasie 36 minut. Co intrygujące, kolaps zbocza wulkanu Mount Saint Helens w dniu 18 maja 1980 roku także zapoczątkowało trzęsienie ziemi o magnitudzie 5.1. Wówczas fala tsunami w Spirit Lake osiągnęła kolosalną wysokość 250 metrów. Ciekawe czy ta informacja się potwierdzi, gdyż naukowcy z USGS nie wykryli żadnego trzęsienia ziemi sobotniej nocy w cieśninie Sunda (inna sprawa że strona USGS została akurat 22 grudnia uśpiona przez rząd federalny i nie raportowała). Nie lubię wchodzić w teorie spiskowe (mój blog to nie mało wiarygodne Zmiany na Ziemi i tym podobne strony), ale zagadkowe jest dla mnie milczenie prasy i służb cywilnych na temat tego trzęsienia ziemi. Czyżby chodziło o ukrycie braku ostrzeżenia o tsunami, co zaowocowało brakiem ewakuacji ludzi w stosownym czasie?

Pomijam już sam fakt że na początku błędnie założono że są to wysokie fale przypływu, a nie tsunami.

EDIT: Poszperałem trochę po profilach sejsmologów i wygląda na to że osuwisko z Anak Krakatau wygenerowało fale sejsmiczne niskiej częstotliwości będące ekwiwalentem zarejestrowanego przez geofon GFZ trzęsienia ziemi o magnitudzie 5.1. Ów zarejestrowany sygnał sejsmiczny najprawdopodobniej spowodowało osunięcie się (kolaps) zbocza wulkanu. Indonezyjski system wczesnego ostrzegania przed tsunami nie funkcjonował należycie, geometria wybrzeża spiętrzyła/wzmocniła też fale do wysokości 2-3 metrów. Od osuwiska do uderzenia tsunami musiało minąć 25 minut.

Źródła:

https://geofon.gfz-potsdam.de/eqinfo/event.php?id=gfz2018yzre&fbclid=IwAR2Htkr9Q6JSLMzkv4HWEBOEhufXphbGHWWthyIwwmLgVu5-br61zAYuI_M

https://www.thejakartapost.com/news/2018/12/24/german-geoscience-center-detected-5-1-m-quake-before-sunda-strait-tsunami.html

https://earthquake-report.com/2018/12/23/moderate-earthquake-sunda-strait-indonesia-december-22-2018/

https://twitter.com/USGS/status/1076446330883620865

Zdj. erupcji freatomagmowej Anak Krakatau Afp /Nurul Hidayat /Bisnis Indonesia.

Po erupcji szczelinowej wulkanu Ambrym na Vanuatu zniszczeniu uległa bujna dżungla w dolinie i uformował się nowy stożek. Kratery wulkanu ulegają odgazowaniu, ale nie ma dowodów (anomalii termicznych) związanych z obecnością jezior lawy Benbow, Marum i Niri Mbwelesu. Odgazowaniu ulega także czynny wulkan Lopevi.

Niszczycielskie tsunami wywołane przez erupcję Anak Krakatau i inne przykłady wulkanicznych tsunami

Tragiczne wieści dochodzą z Indonezji. W sobotę w nocy 22 grudnia 2018 roku (godzina 9:27 czasu WIB) w plaże Banten i Lampung w Cieśninie Sundajskiej, Indonezja uderzyły fale tsunami o wysokości 2-3 metrów. Bilans ofiar śmiertelnych lawinowo rośnie. W tej chwili wynosi 222 osób zabitych, 843 osoby ranne i 28 osób zaginionych. Uszkodzonych zostało 556 domów, 9 hoteli, 60 restauracji oraz 350 statków/łodzi. Bilans ofiar śmiertelnych i osób rannych może wzrosnąć. Zginęli basista lokalnego zespołu Seventeen i ich road manager, czterej pozostali członkowie zespołu uchodzą za zaginionych. Ale co ma wspólnego z tym będący w stanie aktywności erupcyjnej wulkan Anak Krakatau?

Rankiem 23 grudnia 2018 roku doszło do potężnej erupcji eksplozywnej Anak Krakatau z obłokiem erupcyjnym o wysokości 15-17 km. Wcześniejsze tsunami, które bez ostrzeżenia uderzyło w wybrzeże Pendeglang, Serang i South Lampung mogło zostać spowodowane przez podmorskie osuwisko. To jedna z roboczych hipotez. Wygląda na to (co potwierdzają obrazy satelitarne) że znaczna część południowo-zachodniego zbocza stożka wulkanu Anak Krakatau uległa kolapsowi i to zapewne wywołało fale tsunami. Trwa potężna erupcja sursteyańska. Paroksyzm erupcyjny wulkanu, który zapewne ma związek z tsunami rozpoczął się o godzinie 21.03 czasu WIB 22 grudnia 2018 roku uszkadzając stację sejsmiczną na wyspie (zapewne przez wyrzut bomb wulkanicznych). Mogło go spowodować osunięcie się części wulkanu do morza (albo pod powierzchnią morza), a co za tym idzie interakcja wody morskiej z magmą. Nadal jednak przyczyna jest niepewna.

Występuje prawdopodobieństwo silniejszych eksplozji, spływów piroklastycznych i kolejnych fal tsunami - tym bardziej że Anak Krakatau został zdestabilizowany. Wulkan objęty jest czerwonym stopniem alarmu.

Zdjęcia z trwającej erupcji surtseyańskiej Anak Krakatau z tego źródła:

https://kumparan.com/@kumparannews/foto-udara-situasi-terkini-gunung-anak-krakatau-1545561798885566899?fbclid=IwAR3PhG2tn-rVYSpLeIgf-jBAgmsNMwgu0CUQ2lSK2nZxn6Elvt_yHNutRo0

Erupcja typu Surtsey (sursteyańska, freatomagmowa) oznacza w telegraficznym skrócie 'mokrą' interakcję magmy z wodą morską. Obłok erupcyjny nad wulkanem jest bogaty w parę wodną, nadto przecinają go liczne wulkaniczne błyskawice.

Erupcje wulkanów mogą wygenerować niszczycielskie fale tsunami. Przyczyny: nagłe przemieszczenie wody spowodowane przez silną eksplozję wulkanu, zapadnięcie się (kolaps) zbocza wulkanu do morza, podmorskie osuwisko zainicjowane przez tektoniczne trzęsienie ziemi czy erupcję, także erupcja freatomagmowa (typu Surtsey) może wygenerować fale tsunami, wreszcie kolaps (zapadnięcie) się komory magmowej.

W niedzielę 26 sierpnia 1883 roku kolumna erupcyjna nad stożkiem Perboewatan wulkanu Krakatau sięgnęła wysokości 24 km. 27 sierpnia cztery przepotężne eksplozje doprowadziły do zapadnięcia się stożków Danan i Perboewatan do podmorskiej kaldery Krakatau. Doszło do aktywności freatomagmowej wulkanu, czyli interakcji wody z magmą. Powstały spływy piroklastyczne mknące po powierzchni morza. Mordercze fale tsunami o wysokości 36.6 metrów wygenerowane zostały jednak przez zapadnięcie się wulkanu do morza. Dotarły one do wybrzeży Jawy i Sumatry niszcząc 165 wiosek i zabijając 36 417 ludzi. Także upadek cywilizacji minojskiej na Krecie mógł zostać spowodowany przez mordercze fale tsunami oraz opad popiołu wygenerowane przez wybuch i zapadnięcie się wulkanu Santoryn do Morza Egejskiego około roku 1490 B.C. Niestety źródła pisane są ubogie, gdyż minojski język (Linear A) jest trudny do rozszyfrowania.

31 marca 1888 roku wyniku relatywnie niewielkiej erupcji freatycznej (skala VEI = 2) wulkanu Ritter Island (Papua Nowa Gwinea) powstało tsunami o wysokości 13 metrów, które spowodowało liczne ofiary śmiertelne na Umboi, Nowej Brytanii i Nowej Gwinei. Zginęło około 3000 ludzi. Mierzący 780 metrów bazaltowo-andezytowy stratowulkan Ritter Island zapadł się do oceanu i było to największe zapadlisko wulkanu w czasach historycznych.

Inne historyczne przykłady tsunami spowodowanych przez erupcje wulkaniczne i osuwiska z wulkanów znajdziecie tutaj:

http://volcano.oregonstate.edu/book/export/html/425

EDIT 24 grudnia 2018 roku: Bilans ofiar śmiertelnych sobotniego tsunami wzrasta: 281 osób zabitych, 57 zaginionych, 1016 rannych, 11 687 osób w czasowych schronieniach.

Są pewne podobieństwa do osławionej erupcji wulkanu Mount Saint Helens w 1980 roku. Stożek Anak Krakatau o wysokości 350 metrów utracił 1 km sześcienny objętości południowo-zachodniego zbocza plus nieznaną objętość pod wodą (St. Helens 18 maja 1980 roku - 2.5 km sześciennych). Po zapadnięciu się otwór erupcyjny Anak Krakatau zaczęła wypełniać morska woda, stąd silne erupcje sursteyańskie (interakcja wody i magmy).

Przebudzenie wulkanu Anak Krakatau

Od 17 lutego 2017 roku silna anomalia termiczna na wierzchołku wulkanu Anak Krakatau była widoczna na danych satelitarnych. Ostatnia znacząca aktywność erupcyjna Anak Krakatau miała miejsce od 31 lipca 2011 roku do 9 września 2012 roku. Do ostatniej umiarkowanej erupcji tego słynnego wulkanu doszło 31 marca 2014 roku. Cieszy zatem fakt że obecna erupcja Anak Krakatau została potwierdzona fotograficznie przez czytelnika strony Volcano Discovery Aarona Brightona. Trwa intensywna aktywność strombolijsko-wulkaniańska z krateru centralnego AK. Czekam na dalsze informacje.

EDIT 23 lutego - Aktywność erupcyjna wulkanu Anak Krakatau ustała (była krótkotrwała) bądź jest pauza w aktywności tego wulkanu. 17-18 lutego wylew lawy płynął południowo-wschodnim zboczem Anak Krakatau.

W dniach 18 i 20 lutego 2017 roku doszło do dwóch kolejnych eksplozywnych erupcji wulkanu Bogoslof (Alaska) z opadem popiołu na wyspie Unalaska. Dzisiejsza erupcja trwała przez 37 minut i wygenerowała obłok erupcyjny sięgający wysokości 7.6 km.

W indyjskich mediach pojawiają się informacje o umiarkowanej aktywności erupcyjnej wulkanu Barren Island (Andamany, Indie). Obejmuje ona małe emisje popiołu (zapewne z aktywności strombolijskiej) i niewielki wylew lawy. W kwietniu 2015 roku wulkan Barren Island wyprodukował wylew lawy na południowym zboczu.

Kolejny paroksyzm erupcyjny Etny / Ijen, Guntur, Anak Krakatau i Lascar

Hipoteza o Etnie jako podmorskim wulkanie okazała się być warta funta kłaków. :-) Panie i Panowie, właśnie trwa dziewiąty w 2013 roku paroksyzm erupcyjny Nowego Południowo-Wschodniego Krateru. Trwająca już ponad 4 godziny erupcja produkuje emisje popiołu, fontanny i wylewy lawy ze szczeliny w New SE Crater, a lawa spływa w dół Valle del Bove.

Jawajski wulkan Guntur (na zdjęciu krawędź jego krateru) został objęty drugim stopniem alarmu ze względu na wzmożoną aktywność sejsmiczną. Zaleca się nie zbliżać do jego krateru na odległość 2 km. Ostatnia erupcja Gunung Guntur miała miejsce w październiku 1847 roku. Zamknięto również dostęp do krateru Kawah Ijen wulkanu Ijen z uwagi na notowaną od 20 marca aktywność sejsmiczną i gazowe obłoki sięgające wysokości 100 metrów.

http://wulkanyswiata.blogspot.com/2011/06/jawa-indonezja_23.html

Mała erupcja targnęła kurylskim wulkanem Grozny (na drugim zdjęciu od góry). Opad popiołu miał miejsce w pobliskich wioskach, 2 mm popiołu opadło w Kurylsku. 28-29 marca 2013 roku doszło do niewielkich erupcji wulkanu Anak Krakatau (Indonezja, Cieśnina Sundajska). Andezytowe bomby wulkaniczne opadły na krawędź krateru pozostawiając zagłębienia impaktowe. Zdjęcia i filmy Oysteina Lunda Andersena znajdziecie tutaj (erupcja z 29 marca trwała godzinę 11 minut):

http://oysteinlundandersen.com/Volcanoes/Krakatau/Anak_Krakatau-Volcano-March-29-31-2013.html

3 kwietnia 2013 roku doszło też do prawdopodobnej małej erupcji wulkanu Lascar w Chile. O 9.20 lokalnego czasu odgazowanie stało się bardziej inensywne, obłoki przybrały barwę szarości, co mogło oznaczać obecność popiołu. Poziom sejsmiczności: normalny.

Nowa faza erupcyjna Anak Krakatau

Wulkan Anak Krakatau rozpoczął nową, pełną wigoru eksplozywną fazę erupcyjną. Wulkanem targają regularne eksplozje, a chmura popiołu sięga wysokości 4 km. Opad popiołu miał miejsce nawet w odległości 100 km od wulkanu, w tym w stolicy prowincji Lampung, Bandar Lampung. Bomby wulkaniczne lądują w odległości do 300 metrów od głównego otworu erupcyjnego. Silna aktywność geotermalna na wschodnim brzegu wysepki z obłokami gazowymi sięgającymi wysokości 200 metrów, choć mogą to być równie dobrze dwa wylewy lawy docierające do morza. To największa erupcja Anak Krakatau od co najmniej 10 lat. Zamknięto również dostęp do innego wulkanu na Jawie Tangkuban Parahu.

Galeria tej erupcji: http://www.oysteinlundandersen.com/Volcanoes/Krakatau/Anak_Krakatau-Volcano-September-2012.html

UPDATE: Anak Krakatau jest obecnie spokojny (5 września). 2 września 2012 roku eksplozje targały nim przez całą dobę niszcząc część krawędzi krateru. Na wschodnim i zachodnim zboczu wulkanu pojawił się wylew lawy o długości 600 metrów rozciągający się od wierzchołka aż do plaży.

Tymczasem kamczacki Bezymianny zakończył erupcję. Ze zbocza aktywnej kopuły lawowej wulkanu schodzi wylew lawy. Trwa silna aktywność fumaroliczna, a chmura popiołu z erupcji widziana była ostatnio na wschód Kamczatki nad północnym Pacyfikiem.

Na północny wschód od islandzkiego wulkanu Breinnisteinsfjöll miał dzisiaj miejsce rój 100 trzęsień ziemi o niewielkiej magnitudzie - nie wiadomo czy związany z przemieszczaniem się magmy.

4 września 2012 roku po 32 godzinach zakończył się paroksyzm erupcyjny wulkanu Fuego w Gwatemali. Objął on długie na 1.3 km wylewy lawy oraz spływy piroklastyczne docierające do kanionu Las Lajas.

Recenzja "Volcano: Nature and Culture" Petera Hamiltona

Krótka, przystępna i bogato ilustrowana książeczka, która ocenia zjawisko wulkanizmu pod kątem kulturoznawczym. Inspiracją do jej napisania jest zjawisko wulkanizmu w ujęciu mitologicznym, filozoficznym, literackim i wizualnym. Historyk sztuki Peter Hamilton opisuje popularne mity związane z wulkanami (niektóre z nich opisałem na blogu), pierwsze wspominki erupcji wulkanicznych Etny, Wezuwiusza i Hekli widziane oczyma antycznych filozofów i średniowiecznych badaczy, dzieła sztuki (obrazy, poematy, satyry) inspirowane aktywnością wulkaniczną (szczególnie Etny i Wezuwiusza). Cały rozdział zostaje poświęcony Sirowi Williamowi Hamiltonowi, ojcowi współczesnej wulkanologii, który zafascynowany Wezuwiuszem mógł spędzić nawet całą noc na krawędzi krateru. Z lubością opisane zostają m.in. katastrofalne erupcje Wezuwiusza (79 rok - bogaty opis zagłady Pompejów autorstwa Pliniusza Młodszego i 1631), Laki (1783), Tambora (1815), Krakatau (1883) i Mount Pelee (1902) oraz ich wpływ na klimat i, przede wszystkim, na sztukę, malarstwo, jak również narodziny wysepek Graham Island (1831) oraz Surtsey (1963). W tym drugim przypadku Surtsey (nazwa pochodzi od Surtra, nordyckiego boga ognia) zainspirował niemieckiego artystę Dietera Rotha do stworzenia serii 18 nadruków dokumentujących wspaniałą metamorfozę wulkanu. W "Volcanoes: Nature and Culture" artyści, malarze, poeci obserwują i opisują wulkany z góry, z oddali, interesuje ich forma, perspektywa, wizualna radość badawcza. Oglądam np. obraz Josepha Wrighta of Derby z 1774 roku "Erupcja Wezuwiusza" i zdaje sobie sprawę, jak blisko wybuchającego wulkanu był kiedyś ten artysta. Dzisiaj dawne obrazy i szkice zastąpiły zdjęcia wysokiej rozdzielczości.

Dla XIX-wiecznych artystów wulkany wydawały się nieziemskie, były wizjami apokalipsy, zjawami zmierzchu cywilizacji. Analogie z malarstwem nasuwają się same: rozległe pola zakrzepłej lawy kojarzą się z malowaniem węglem, wylewy lawy to płynny barwnik, stożek wulkaniczny to kamienna rzeźba tryskająca farbą. Etna, Wezuwiusz, Fudżi, Stromboli, Hekla, Cotopaxi - te wulkany stały się swoistymi ikonami dla artystów, miały dla nich własne monumentalne osobowości. Były symbolami straszliwego gniewu, nadciągającej katastrofy, łamiącej serca żałoby. Nawet Andy Warhol dał się oczarować wulkanom, czego dowodem jest jego seria obrazów "Wezuwiusz" (1985, na zdjęciu), w którym neapolitański wulkan eksploduje barwami. Jedyne moje zastrzeżenie to wzmianki dotyczące wulkanu Tambora na wyspie Sumbawa (Indonezja): autor kilkakrotnie błędnie podaje, że wulkan znajduje się na Filipinach albo Jawie.

Na deser fragment poematu "Św. Telemach" Alfreda Lorda Tennysona inspirowany erupcją Krakatau w 1883 roku.

"Czy zagorzałe popioły jakiegoś ognistego szczytu
Zostały wyrzucone tak wysoko, że ogarnęły glob?
Dzień po dniu, przez wiele krwistoczerwonych wieczorów...
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Pełen gwałtownego gniewu zachód słońca oślepiał..."

Co słychać u Anak Krakatau?

Aktywna w lutym/maju kopuła lawowa w kraterze centralnym Anak Krakatau zapadła się, a na jej miejscu znajdują się jedynie dwie dziury zapadliskowe, gorący grunt oraz liczne, podlegające gwałtownemu odgazowaniu fumarole, zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz krateru. Zaobserwowano co najmniej cztery obszary podmorskiej aktywności hydrotermalnej - w tych miejscach woda wrze, a zielonkawy i bogaty w żelazo muł na powierzchni utlenia się zmieniając barwę na pomarańczową. Woda wokół tych obszarów posiada żółtawe plamy na powierzchni, charakterystyczne dla aktywności hydrotermalnej wokół wyspy Nea Kameni (kaldera Santoryn). Anak Krakatau odpoczywa. W ramach ciekawostki dla porównania Anak Krakatau w dniu 13 maja 1929 roku oraz obecnie.

Impresje wulkaniczne - galeria

Martwe, zniszczone erupcją wulkaniczną lasy pod wulkanami Tolbachik (Tołbaczik, Kamczatka) oraz Chaiten (Chile), wydmy popiołu przy wulkanie Rabaul-Tavurvur (Papua Nowa Gwinea) i tratwa pumeksu przy wybuchającym wulkanie Anak Krakatau. Enjoy!

Semeru, Anak Krakatau i Cleveland

27 marca 2012 roku ekipa Volcano Discovery zaobserwowała częste eksplozje wulkanu Semeru mające miejsce co kilka minut i na tylne silne, by wyrzucać bomby wulkaniczne, a co za tym idzie generować rozżarzone lawiny schodzące południowym zboczem wulkanu. Na dolnym zdjęciu typowa eksplozja popiołu Semeru, który jest w stanie niemalże permanentnej erupcji od 1967 roku.

W tym tygodniu wulkanolodzy na nowo podnieśli stopień alarmu dla aleuckiego wulkanu Cleveland. W jego kraterze zaczęła się formować kopuła lawowa. W kraterze wulkanu Anak Krakatau również rośnie kopuła lawowa, która w tej chwili ma szerokość 100 metrów i dwa główne otwory erupcyjne. W nocy żarzenie się kopuły jest widoczne z wysp Sertung i Rakata. Obszar ulega inflacji, a 26 marca odnotowano 126 wulkaniczno-tektonicznych trzęsień ziemi typu A oraz 300 długotrwałych wstrząsów typu B. Kiedy dojdzie do eksplozywnej erupcji najszybciej rosnącego (w tempie 5 metrów na rok) wulkanu na Ziemi? Czas pokaże...

Aktywność Anak Krakatau wzrasta

W dniu dzisiejszym w pobliżu południa Sumatry miały miejsce dwa trzęsienia ziemi o sile 5.1 i 5.0 w skali Richtera, co może wpłynąć na aktywny sejsmicznie wulkan Anak Krakatau znajdujący się w Cieśninie Sunda. Liczba wstrząsów sejsmicznych na Anak Krakatau przekracza obecnie 5000 dziennie. Raporty mówią o gazowej mgle, która wysączyła się z wulkanu i spowiła wulkaniczną wysepkę całunem żółtawej poświaty. Taka sytuacja nigdy wcześniej nie miała miejsca na Anak Krakatau. Zatem czekamy.

Erupcja wulkanu Szywiełucz na Kamczatce

Kolumna popiołu nad kamczackim wulkanem Szywiełucz sięgała dzisiaj wysokości 8 km. Nie odnotowano opadu popiołu w pobliskich wioskach. Od maja 2009 roku wulkan pozostaje regularnie aktywny.

Mamy 4 października 2011 roku i Anak Krakatu targają strombolijskie i wulkaniańskie eksplozje z obłokami popiołu sięgającymi wysokości 2-3 km. Dziennie notowanych jest 6000-7000 trzęsień ziemi. Wulkan został objęty trzecim stopniem alarmu, co sugeruje że jego erupcja może mieć miejsce w ciągu najbliższych dni.

Trzeci stopień alarmu (Siaga) dla Anak Krakatau...

...z uwagi na wzrost aktywności sejsmicznej. Rybacy na łodziach oraz turyści są ostrzegani przed zapuszczaniem się na wulkaniczną wysepkę. Anak Krakatau pozostaje jednym z najaktywniejszych wulkanów Indonezji od momentu wynurzenia się z morskich głębin w roku 1930. Przy okazji galeria Anak Krakatau (zdjęcia Andi z Volcano Discovery) oraz erupcja wulkanu w 1997 roku, a nadto narodziny Anak Krakatau w 1930 roku.