Shikotan i rdzewiejące sowieckie czołgi

Zachwyciły mnie ongiś zdjęcia rdzewiejących sowieckich czołgów na kurylskiej wyspie Shikotan, zatem to dobry powód, by o niej pokrótce napisać. To jedna z najbardziej płaskich (maksymalna wysokość 414 metrów) i zielonych wysp archipelagu Kuryli, w języku rdzennych Ajnów 'wielkie miasto'. Dwa wygasłe wulkany na wyspie nazywają się Tomari i Notoro. Na wyspie znajdują się dwie wioski połączone ze sobą drogą o długości 9 km. 

Skąd się wzięły czołgi na Shikotan? Wyspa od lat stanowi terytorium sporne z Japonią. We wrześniu 1945 roku pod koniec II Wojny Światowej Rosjanie dokonali inwazji na Shikotan. Po dziś dzień kurylskie wyspy Iturup, Kunaszyr i Shikotan oraz wysepki Habomai pozostają pod rosyjską jurysdykcją. Kiedyś mieszkały na nich japońskie społeczności rybackie. Zamontowane na Shikotan czołgi miały stanowić nadbrzeżną artylerię ochronną w razie próby odbicia wyspy przez Japonię. Zdj. Konstantin Antipin.

2 października 2020 roku podniesienie kodu awiacji na żółty dla islandzkiego wulkanu Grímsvötn. Wulkan może w przyszłości wybuchnąć, ale wcale nie musi. Warto go jednak starannie monitorować. 

Od 28 września 2020 roku trwa rój trzęsień ziemi na wulkanie Soufriere (Gwadelupa). 3 października 2020 roku wciąż miały miejsce kryzys sejsmiczny oraz deformacja gruntu związane z wierzchołkiem i wschodnim zboczem wulkanu Piton de la Fournaise na wyspie Reunion. Do erupcji na razie jednak nie doszło. 

Generalnie brak znaczącej aktywności erupcyjnej w ostatnim czasie. Muszę się w końcu zebrać i dokończyć wrzucanie zdjęć z niedawnej wyprawy na wulkan Etna.Trochę to odwlekam, bo blogspot zmienił zasady funkcjonowania, które są dla mnie ze wszech miar irytujące - zwłaszcza w materii umieszczania zdjęć. Nie radzę sobie z tym.

Przy okazji link do mojego profilu Patronite. Z góry dziękuję choćby za najmniejsze wsparcie finansowe.

https://patronite.pl/wulkanyswiata

Stawy wody odkryte na dnie krateru Halema’uma’u wulkanu Kilauea

Pod koniec lipca 2019 roku naukowcy z HVO odkryli na dnie krateru Halema’uma’u wulkanu tarczowego Kilauea trzy stawy wody podgrzane do temperatury 70 stopni C. Może to sygnalizować przyszłe bardziej eksplozywne erupcje hawajskiego wulkanu, gdyż tym skutkuje interakcja wody i magmy. Dla przypomnienia erupcja eksplozywna wulkanu Kilauea w 1790 roku uśmierciła ponad 400 osób generując spływy piroklastyczne. Do eksplozywnych erupcji hawajskiego wulkanu doszło także w 1924 roku (1 ofiara śmiertelna z 18 maja 1924 r). Zdj. P. Patrick/ USGS.

Silna aktywność sejsmiczna wulkanu Ubinas w Peru wskazuje na zbliżanie się magmy ku powierzchni. Może to skutkować aktywnością eksplozywną w przyszłości. Wulkan emituje gazy wulkaniczne na wysokość 1.5 km. Silny epizod eksplozywny miał miejsce 5 sierpnia na innym peruwiańskim wulkanie - Sabancaya. Obłok erupcyjny sięgnął wysokości 9.4 km.

od 6 sierpnia 2019 roku trwa rój trzęsień ziemi na wulkanie La Soufrière (Gwadelupa) - ma on miejsce na głębokości 2.5 km pod centralną kopułą lawową wulkanu. Do ostatniej erupcji La Soufriere doszło w 1979 roku.

W czerwcu i lipcu 2019 roku fale gorąca zaatakowały grenlandzką czapę lodową. Topnieją także alpejskie lodowce - w Austrii, Szwajcarii, Francji czy Włoszech. Przykładowo w ciągu zaledwie dwóch tygodni szwajcarskie lodowce utraciły 800 milionów ton lodu. 80 km na północ od Mount Blanc utworzył się na dużej wysokości staw płynnej wody (na zdjęciu Bryana Maestre). Dwa dni wcześniej go nie było. Glacjolodzy zdają sobie sprawę z cofania się alpejskich lodowców od połowy XIX wieku, ale w ostatnich latach zanik lodu wyraźnie przyśpieszył. Przykładowo największy alpejski lodowiec Aletsch zmniejszył się od 1870 roku o 3 km. To są zmiany nieodwracalne. Jeśli emisje gazów cieplarnianych zostaną utrzymane na dzisiejszym poziomie do 2100 roku może bezpowrotnie zniknąć 90 procent objętości alpejskich lodowców. Warto zatem te zanikające lodowce dokumentować fotograficznie i filmowo.

Tomografia mionowa na Gwadelupie i in.

Kiedyś wspominałem na blogu o tym że użycie mionów pozwala podglądać wnętrza wulkanów. Tomografia mionowa stanowi przyszłość wulkanologii. Promieniowanie kosmiczne generowane m.in. przez wybuchy supernowych w głębokiej kosmicznej przestrzeni dociera do ziemskiej atmosfery generując miony, które stanowią 70 procent kosmicznego promieniowania docierającego do Ziemi. Miony mają lekką masę (lecz są cięższe od elektronów - ten sam ładunek ujemny), a co za tym idzie przenikają przez wszystkie obiekty, ale niektóre substancje blokują je bardziej niż inne. Japońscy naukowcy badali za pomocą tomografii mionowej wulkany Asama, Iwate i Satsuma-Iojima. Francuscy naukowcy kierujący projektem DIAPHANE zainstalowali czujnik kosmicznych mionów na zboczu wulkanu Soufriere na Gwadelupie. Wykryli obecność ogromnych wgłębień w wulkanicznej strukturze. Tomografię mionową zastosowano również do wulkanu Puy de Dome we francuskiej Owernii.

Pomiędzy 10 października 2011 roku a 5 marca 2012 roku doszło do podmorskiej erupcji w pobliżu kanaryjskiej wyspy El Hierro. Naukowcy za pomocą podwodnej łodzi Jago o długości 3.2 metry i wysokości 2.5 metrów zamierzają zbadać winny tej erupcji wulkan, określić najlepsze miejsca dla pobrania próbek i dokonania pomiarów. Statek może dotrzeć na głębokość 400 metrów i przebywać na dnie przez cztery dni.

Tokijska firma Tejin Ltd. opracowała dwa nowe materiały z włókien para-aramidowych Twaron i Technora, które są zdolne wytrzymać uderzenia fruwających odłamków wulkanicznych wielkości pięści - takich jak wyprodukowane w trakcie tragicznej erupcji wulkanu Ontake w 2014 roku. Twaron jest sześć razy bardziej wytrzymały na rozciąganie niż stal tej samej wagi, bardziej odporny na żar i bardziej elastyczny. Technora ma jeszcze większą wytrzymałość na rozciąganie i odporność na uderzenia czy chemikalia. A wszystko w celu osłony obiektów ewakuacyjnych i innych struktur przed odłamkami skał wyrzucanymi w trakcie erupcji wulkanicznej.

Gwadelupa

BOUILLANTE - Łańcuch Bouillante przy zachodnio-centralnym wybrzeżu Basse Terre na karaibskiej Gwadelupie obejmuje freatomagmowe kratery oraz morskie stożki. Obszar geotermalny Bouillante oraz liczne gorące źródła świadczą o obecnej aktywności Bouillante. Erupcje w plejstocenie.

Recenzja filmu "La Soufriere" (1977)

"La Soufriere" (1977. Werner Herzog)

W 1977 roku wulkanolodzy przewidzieli ogromny wybuch wulkanu Soufriere na Gwadelupie. Stolica wyspy Basse Terre została ewakuowana. Pozostali jedynie najubożsi. Niemiecki filmowiec Werner Herzog, znany chociażby ze swojej owocnej współpracy z Klausem Kinskim przy "Nosferatu wampir" (1979) czy "Aguirre, gniew boży" (1972) wraz z dwójką kamerzystów udał się na Gwadelupę, by odszukać tych, co czekali na śmierć. W wymarłym Basse Terre zapalają się jedynie drogowe światła. Po ulicach snują się zagłodzone psy, martwe psie ścierwa są toczone przez muchy. Panuje dojmująca cisza i widmo zbliżającej się zagłady. W końcu na sąsiadującej z Gwadelupą Martynice doszło w 1902 roku do potwornego kataklizmu: z wulkanu Mount Pelee zeszły gorejące chmury, które zrównały z ziemią miasteczko Saint Pierre i zabiły ponad 30 000 ludzi, co obrazują mroczne czarno-białe fotografie. Herzog jako narrator stwierdza, iż znalazł się w świecie science fiction, świecie, w którym wszyscy ludzie nagle zniknęli, a działają jedynie urządzenia elektryczne, radio odbiorniki i telewizory. Węże w obawie przed wybuchem uciekły topiąc się w wodach oceanu, jedynie trzech ubogich mężczyzn pozostało w mieście oczekując na śmierć. Bo taka jest wola boża. Bo wszyscy kiedyś umrzemy. Bo procesu biologicznego obumierania komórek nie da się zatrzymać. Zdjęcia w "La Soufriere" przypominają beznamiętne kadry obozów koncentracyjnych i fabryk rozkładu we wstrząsającym "Night and Fog" (1955) Alaina Resnaisa. Do erupcji jednak nie dochodzi...

Poruszający i niepokojący dokument.

Do obejrzenia tutaj:

http://video.google.com/videoplay?docid=6030777691067019968#

Gwadelupa

SOUFRIERE - Stratowulkan Soufriere (La Grande Soufriere) o wysokości 1467 metrów znajduje się na Gwadelupie (francuskim terytorium zamorskim). To najwyższy szczyt archipelagu Małych Antyli. Otwór erupcyjny wulkanu składa się ze spłaszczonej kopuły lawowej oraz z kopuł lawowych na południowych zboczach. Niewielkie erupcje freatyczne wulkanu w 1976 roku doprowadziły do ewakuacji mieszkańców stolicy wyspy Basse-Terre, która leży pod wulkanem. W trakcie tej erupcji, po ewakuacji Basse-Terre, znany niemiecki filmowiec Werner Herzog nakręcił poruszający dokument "Soufriere" (1977), w którym on i jego ekipa wędrują wymarłymi ulicami miasta pragnąc odnaleźć tych, co pozostali czekając na śmierć. Erupcje La Grande Soufriere: 1690?, 1696, 1797, 1798-99, 1809-12, 1837-38, 1903, 1956, 1976-77.

Na wyspie Montserrat znajduje się trzeci aktywny wulkan Soufriere Hills, który zostanie opisany kiedy indziej.