Potężne trzęsienie ziemi blisko Kamczatki oraz tsunami

 

29 lipca 2025 roku o godzinie 23.24 czasu UTC  blisko Kamczatki miało miejsce trzęsienie ziemi o magnitudzie 8.8, najsilniejsze od czasu japońskiego trzęsienia ziemi Tohoku w 2011 roku i generalnie szóste najsilniejsze trzęsienie ziemi od czasu rozpoczęcia pomiarów sejsmologicznych. Jego epicentrum miało miejsce to 136 km na wschód-południowy wschód od Pietropawłowska Kamczackiego, głębokość (hipocentrum) to zaledwie 20.7 km. W chwili gdy piszę ten artykuł miało miejsce ponad 30 silnych wstrząsów wtórnych o różnych magnitudach. To klasyczne subdukcyjne trzęsienie ziemi. Poprzednie o magnitudzie 8.8-9.0 wystąpiło w tej strefie subdukcji w 1952 roku. Co ciekawe, wspominałem o nim w mojej debiutanckiej książce "Sekrety wysp wulkanicznych" w trakcie opisywania wulkanów na Paramuszyr. 

W najsilniejszego wstrząsu częściowemu zniszczeniu uległo zamknięte i remontowane przedszkole nr 15 w Pietropawłowsku Kamczackim. Na terminalu lotniska Elizowo (blisko Pietropawłowska Kamczackiego) runął fragment sufitu (panele sufitowe) raniąc kobietę. Lotnisko pozostało jednak w pełni operacyjne. 

Fale tsunami o maksymalnej wysokości 3-4 metrów dotarły do Siewiero-kurylska na wyspie Paramuszyr (Kuryle) zatapiając tamtejszą infrastrukturę portową i rybacką. 2700 mieszkańców miasteczka zostało w porę ewakuowanych. Alert o tsunami ogłoszony został także dla zatoki Awaczyńskiej. 

Wydane zostały liczne ostrzeżenia przed tsunami dla wybrzeży Rosji, Japonii (np. Hokkaido, Honsiu, kiusiu), części Alaski (Aleuty), Hawajów, wysp Oceanii (Tonga, Samoa, Samoa Amerykańskie, Kiribati, Fidżi, Wyspy Salomona, Palau, Nauru, Polinezja Francuska etc.), Guam i Północnych Marianów, części wybrzeży Filipin, Korei Południowej i Indonezji (np. Północne Moluki, Sulawesi), wysp Galapagos (Ekwador) oraz zachodniego wybrzeża USA (Pacific Coast). W Japonii spodziewano się wystąpienia fal o wysokości 3 metrów. Ewakuowany został personel elektrowni atomowej Fukushima Daiichi., zamknięte zostały pasy startowe lotniska Sendai, wstrzymano ruch pociągów. 

W prefekturze Iwate zarejestrowano falę tsunami o wysokości 1.3 metra, w porcie Ishinomaki (prefektura Miyagi) fala sięgnęła wysokości 0.5 metra. Kalifornia, USA - Crescent City, 1.09 metra, Arena Cove - 0.9 metra. Niewielkie tsunami wystąpiło także na niektórych wybrzeżach Chile (np. Valparaiso) czy Peru. 

Ten wpis będzie aktualizowany i edytowany w miarę napływu nowych danych. Na zdjęciach Siewiero-kurylsk po uderzeniu fal tsunami. Poniżej nagranie z X. 

https://x.com/GlobalNews_24/status/1950481366639903047

Trwa aktywność erupcyjna wulkanów Bagana (Papua Nowa Gwinea, wyciek lawy), Mount Michael (Sandwich Południowy, jezioro lawy) oraz Nyamuragira (Kongo, obecność jeziora lawy i wylew lawy) i Nyiragongo (Kongo, jezioro lawy). 

Media informują też o tym, że kilka godzin po wystąpieniu najsilniejszego wstrząsu (magnituda 8.8) uaktywnił się kamczacki wulkan Kluczewska Sopka. W każdym razie wylew lawy płynie jego zachodnim zboczem. Mam z takim komunikatem ten problem, że Kluczewska Sopka był już aktywny we wcześniejszych dniach i miesiącach (anomalie termiczne, aktywność strombolijska, emisje popiołu). To obok Bezimienny i Szywiełucz najaktywniejszy wulkan Kamczatki. Przykładowo 19 lipca br. nad wierzchołkiem Kluczewskiej Sopki wystąpiła chmura soczewkowa, która zasnuła aktywność strombolijską w kraterze centralnym najwyższego (4750 m. wysokości) wulkanu Kamczatki.

EDIT 31 lipca: Stopniowo ostrzeżenia tsunami zostały zniesione np. dla Tonga, Hawajów, Alaski. Z chwilą gdy piszę te słowa jedynie Japonia pozostawiła ostrzeżenia dla wybrzeży Hokkaido, Kagoshima i wysp Izu. Od wystąpienia głównego wstrząsu o magnitudzie 8.8 wystąpiło już ponad 200 wstrząsów wtórnych o różnych magnituach np. 6.9. Rosyjscy sejsmolodzy nie wykluczają przyszłego wystąpienia trzęsienia ziemi o magnitudzie 7.5 blisko Kamczatki (albo silniejszego), które wygeneruje kolejne fale tsunami. Wtórne trzęsienia ziemi mogą występować w pobliżu Kamczatki jeszcze przez najbliższe tygodnie. 

Na koniec pragnę serdecznie podziękować wszystkim moim dzisiejszym kawodawcom i kawodawczyniom za dzisiejsze kawowe wsparcie. Nie spodziewałem się, że tak doceniacie moją pracę. Kłaniam się nisko. I podaję linki wsparciowe dla osób chętnych:

https://buycoffee.to/wulkanyswiata

Zostań Patronem WŚ:

https://patronite.pl/wulkanyswiata

Możliwość zakupu debiutanckiej książki:

https://bonito.pl/produkt/wulkany-sekrety-wysp-wulkanicznych?srsltid=AfmBOopGRkssvrLF6sP8E_upViEKZr9wIz6mzHkHjXsbVL7hP_IRlwNM

Wysoka kolumna popiołu nad wulkanem Shinmoedake

                                                              

W związku z moim już przeszłym wyjazdem wpis zbiorczy. 

3 lipca o godzinie 13.49 wchodzący w skład kompleksu wulkanicznego Kirishima wulkan Shinmoedake wyemitował obłok popiołu sięgający wysokości 5 km. Opad popiołu spodziewany jest w miastach Takaharu i Kobayashi (prefektura Miyazaki). 2 lipca o godzinie 11.43 lokalnego czasu słup popiołu nad Shinmoedake sięgnął wysokości 2.8 km. Zdj. z X.

Od dwóch tygodni trwa rój trzęsień ziemi w pobliżu wysp wulkanicznych Tokara obejmujący już ponad 1050 trzęsień ziemi, w tym dwa o magnitudach 5.1 i 5.5 (3 lipca br.). Nieliczni mieszkańcy wysp Tokara nie mogą spać. Trzęsienia ziemi są chociażby odczuwane przez mieszkańców wyspy wulkanicznej Akutsekijima. Być może trzęsienia ziemi są spowodowane ruchem magmy wywierającym nacisk na aktywne uskoki w pobliżu wysp. 4 lipca chętni mieszkańcy wysp Tokara mogą zostać ewakuowani promami do miasta Kagoshima. 

Analogia z kryzysem sejsmicznym na Santorini w 2025 roku nasuwa się sama. 

Do 27 epizodu erupcyjnego w kalderze Halemaumau wulkanu Kilauea doszło 29 czerwca 2025 roku. Oczywiście obejmował on wysoką (ponad 300 metrów) fontannę lawy oraz wyciek lawy. 

Natomiast 30 czerwca miał miejsce rój trzęsień ziemi w kalderze Campi Flegrei. Najsilniejszy wstrząs o magnitudzie 4.6 spowodował niewielkie osuwisko w Punta Pennata (gmina Bacoli). Nie spodziewam się jednak erupcji kaldery w najbliższych miesiącach, choć zdaję sobie sprawę, że te częste roje trzęsień ziemi są dla mieszkańców Pól Flegrejskich niepokojące i frustrujące. 

Przy okazji pozdrawiam rodzimego eksploratora wulkanów Tomasza, który obecnie bawi się na Open'er 2025. Oj, zobaczyłbym Massive Attack czy Nine Inch Nails na żywo (widziałem występ NIN w 2009 roku na Międzynarodowych Targach Poznańskich w ramach festiwalu Malta). 

EDIT 6 lipca br. - Zarejestrowano już ponad 1350 trzęsień ziemi w pobliżu wysp Tokara, w tym kilka o magnitudzie powyżej 5. Istnieją możliwości: 1) wystąpienia silniejszego trzęsienia ziemi 2) erupcji podmorskiej w pobliżu wysp Tokara 3) ustania roju po kilku tygodniach intensywnej aktywności sejsmicznej. 

Ósma erupcja systemu wulkanicznego Reykjanes-Svartsengi

                                                 

To nie jest Prima Aprilis, choć dzisiaj mamy dzień wkręcania innych w głupawe żarty.

Od godziny 06.30 rano trwa intensywna aktywność sejsmiczna systemu wulkanicznego Reykjanes-Svartsengi (Islandia), która może zakończyć się ósmą erupcją szczelinową. Ewakuowani zostali pracownicy elektrowni geotermalnej Svartsengi, pracownicy Blue Lagoon oraz mieszkańcy miasteczka Grinavik (zamieszkane tam było około 40 domów). Od początku roju trzęsień ziemi naliczono ich ponad 200 (w tym jedno o magnitudzie 4.0). Erupcja szczelinowa może się rozpocząć w każdej chwili (jest prawdopodobna). 

Aktywność sejsmiczna migruje na południe, w kierunku kraterów Sundhnukar, blisko Grindaviku. Michał mi napisał na fanpejdżu, że mijał 8 radiowozów i straż udającą się w ten rejon. Potwierdził, że droga do Blue Lagoon jest zablokowana. 

Póki co aktywność sejsmiczna trwa ponad dwie godziny i zawsze jest szansa, że intruzja magmowa nie zakończy się erupcją. Sytuacja jest rozwojowa. 

Lawa pojawiła się także w kalderze Halemaumau hawajskiego wulkanu tarczowego Kilauea, czyli 1 kwietnia br. może dojść do 16 epizodu erupcyjnego od 23 grudnia 2024 roku z fontannami lawy i wyciekiem lawy w kalderze. 

UPDATE o godzinie 12.00 lokalnego czasu w samo południe: Erupcja szczelinowa rozpoczęła się o o godzinie 09.45 czasu islandzkiego blisko góry wulkanicznej Thorbjorn na północ od miasteczka Grindavik. Mają miejsce fontanny lawy i wypływ lawy. 

Aktywna szczelina erupcyjna ma obecnie długość 500 metrów i rozciąga się już do bariery ziemnej na północ od Grindavik. Lawa przeszła już przez wał ochronny i zbliża się do zrujnowanego budynku szklarni. Do erupcji doszło w tym samym miejscu co w styczniu 2024 roku. Niefortunna lokalizacja dla miasteczka Grindavik, które znajduje się niedaleko aktywnej szczeliny erupcyjnej. 

Islandzkie służby rozważają chłodzenie i zasypywanie wycieku lawy, aby zapobiec destrukcji miasteczka.

Ten wpis będzie dzisiaj aktualizowany o nowe informacje.

Na adres krawczykbart@yahoo.com przysyłajcie mi z Islandii Wasze zdjęcia, jeśli jesteście jej świadkami. I rzecz jasna możecie mi także postawić kawę za monitoring aktywności wulkanicznej, jeśli macie ochotę. Z góry dziękuję. 

https://buycoffee.to/wulkanyswiata

Zostań Patronem WŚ. Z góry dziękuję.

https://patronite.pl/wulkanyswiata

EDIT 2: Kilka godzin po rozpoczęciu erupcja zaczęła drastycznie słabnąć, choć lawa w pewnym momencie znajdowała się w odległości około 400 metrów od pierwszych domostw w Grindavik. Znacząco osłabł wyciek lawy. Jednak nadal trwa intensywna aktywność sejsmiczna systemu wulkanicznego Reykjanes-Svartsengi (pomiędzy Keilir a Vogar). Nie wykluczam możliwości wystąpienia kolejnej erupcji w najbliższych dniach, acz równie dobrze do tej erupcji może nie dojść. 

Wygląda na to, że to na razie najsłabsza i najkrótsza (5 godzin) erupcja szczelinowa ze wszystkich ośmiu systemu wulkanicznego Reykjanes-Svartsengi. 

W ciągu doby odnotowano ponad 3000 trzęsień ziemi, w tym kilka o magnitudzie ponad 3 (najsilniejsze 5.2).

EDIT 2: 2 kwietnia 2025 roku zarejestrowano erupcję wulkanu błotnego na wyspie Munaung, blisko wioski Naga (Rakhine, Mjanma, dawna Birma). Być może powiązaną z trzęsieniami ziemi w tym brutalnie rządzonym przez juntę wojskową kraju. Tektoniczne trzęsienia ziemi często skutkują erupcjami wulkanów błotnych. 

Silne trzęsienie ziemi w Birmie (Mandalaj i inne miasta)

                                       

Rzadko piszę na tym blogu o tektonicznych trzęsieniach ziemi, ale o birmańskim trzęsieniu ziemi napisać wręcz trzeba, gdyż może być najtragiczniejsze w 2025 roku. Dzisiaj o godzinie 06.20 czasu UTC w Sagaing miało miejsce silne trzęsienie ziemi (hipocentrum: 10 km głębokości), którego magnitudę sejsmolodzy z USGS określili jako 7.7. Najgorsze zniszczenia są w miastach Mandalaj (populacja 1.2 miliona ludzi) i Sagaing (zawaliły się mosty, restauracje, meczety, pagody, apartamentowce, uszkodzona została autostrada). W Bangkoku (stolica Tajlandii, dystrykt Chatuchak) zawalił się budowany przez chińskiego developera wieżowiec State Audit Office. W gruzowisku może przebywać 81 budowlańców, na razie wydobyto trzy ciała.

Dzisiejsze trzęsienie ziemi jest najsilniejsze od czasu trzęsienia ziemi w Birmie w 1912 roku (magnituda 7.9). Po głównym wstrząsie miało miejsce 7 wstrząsów wtórnych. 

Na razie nieznana pozostaje liczba ofiar śmiertelnych. W Mandalaj ludzie zginęli w trakcie modlitw w zawalonych meczetach i klasztorach. W jednej z zawalonych szkół zginęło 5 dzieci. Setki osób mogą być wciąż uwięzione w zawalonych budynkach szkół, hoteli, świątyń, apartamentowców i oczekują pomocy. W Sagaing częściowo zawalił się wybudowany w 1934 roku przez Brytyjczyków most Ava. 

Zawaliła się wieża kontroli lotów na lotnisku w Naypyidaw (Birma). Zginęło 5 pracowników. 

Trzęsienie ziemi było odczuwane także w Bangladeszu, Chinach i Wietnamie (np. Hanoi, Ho Chi Minh City). W Bangkoku wstrzymany został ruch metra oraz chwilowo ruch lotniczy. W trakcie trzęsienia ziemi budynki kołysały się, a wśród mieszkańców zapanowała panika. 

Wpis będzie w ciągu najbliższych godzin aktualizowany o nowe informacje. 

EDIT 31 marca: W chwili gdy piszę te słowa oficjalny bilans ofiar śmiertelnych w Mjanmie wynosi ponad 2900 osób i ponad 3500 rannych. W ruinach zawalonego 33-piętrowego State Audit Office w Bangkoku zginęło 13 osób, 32 osoby zostały ranne, a 81 budowlańców uchodzi za zaginionych. Poszukiwania trwają przy użyciu psów gruzowiskowych, dronów i robotów ratowniczych. 

Przy okazji zachęcam do wsparcia WŚ, jeśli podoba Wam się moja aktywność popularyzatorska. Można to zrobić trwale via Patronite albo jednorazowo (kawowo). Wszystkie linki wrzucam poniżej:

Wsparcie Patronackie, czyli zostań Patronem WŚ na dłużej! Z góry dziękuję. 

https://patronite.pl/wulkanyswiata

Wsparcie kawowe (z pośrednikiem). Dziękuję wszystkim kawodawczyniom i kawodawcom.

https://buycoffee.to/wulkanyswiata

Wsparcie kawowe (bez pośrednika) via Suppi.pl.

https://suppi.pl/wulkanyswiata

Rój trzęsień ziemi blisko wyspy wulkanicznej Santoryn

                                                       

Od 27 stycznia trwa intensywny rój trzęsień ziemi w pobliżu greckiej wyspy wulkanicznej Santorini (Thira, Santoryn). Do 2 lutego br. zarejestrowano ponad 300 trzęsień ziemi, z czego 9 z nich miało magnitudę powyżej 4 np. 4.1 czy 4.7. W poniedziałek 3 lutego 2025 r. na wyspie Santorini w ramach środka zapobiegawczego zamknięto szkoły. Ludzie boją się spać we własnych domach, niektórzy podjęli decyzję o spaniu w samochodach. Trzęsienia ziemi mają miejsce w pobliżu podwodnego wulkanu Kolumbo. 

We wrześniu 1650 roku wulkan ten wybuchł silnie generując spływy piroklastyczne. Powstały także fale tsunami o wysokości 20 metrów, które uderzyły w wybrzeża Santorini i innych wysp. 29 września miała miejsce najgwałtowniejsza faza erupcji Kolumbo z wulkanicznymi błyskawicami w chmurze erupcyjnej, eksplozjami słyszanymi w odległości 400 km od wulkanu i opadem popiołu aż w Turcji. Wskutek emisji trujących gazów umarło 70 osób i mnóstwo zwierząt. W nocy 2 października 1650 r. dziewięcioosobowa załoga statku przepływającego blisko Kolumbo została uduszona, natomiast załoga innego pobliskiego statku straciła przytomność, ale przeżyła. Erupcja zaczęła słabnąć w listopadzie. Maleńka wysepka uformowana w trakcie erupcji z 1650 r. z czasem uległa erozji morskiej. W wyniku erupcji Kolumbo zniszczeniu uległ podmorski stożek, a w jego miejscu powstał krater o szerokości 2.5 km i głębokości 500 metrów. 

W planach jest instalacja 4 podmorskich sejsmografów w kalderze Kolumbo i blisko uskoku Anydros, gdyż istnieje zapotrzebowanie na dane.

Co prawda greccy sejsmolodzy twierdzą, że ów rój trzęsień ziemi ma charakter tektoniczny, ale nie ma tutaj stuprocentowej pewności. W 2011-12 trwał długotrwały rój trzęsień ziemi przy Santorini-Kolumbo, dodatkowo wykryto także wzrost emisji gazów z Kolumbo i deformację gruntu, ale ostatecznie (mimo dowodów na intruzję magmy) do erupcji nie doszło. 

Jeśli owe trzęsienia ziemi mają rzeczywiście charakter tektoniczny to teoretycznie istnieje możliwość wystąpienia silnego podmorskiego trzęsienia ziemi o magnitudzie 6 czy 7, które może wygenerować niszczycielskie fale tsunami. Tak stało się w nocy 9 lipca 1956 roku. W pobliżu wyspy Amorgos wystąpił wstrząs o magnitudzie 7.5 (inne źródła wskazują na magnitudę 7.7), a 12 minut później blisko Santorini miał miejsce wstrząs o magnitudzie 7.2 (inne źródła: m. 6.9). Owe bliźniacze tektoniczne trzęsienia ziemi wygenerowały fale tsunami o maksymalnej wysokości 20 metrów. Duże zniszczenia odnotowano na wyspie Santorini. Łącznie zginęło 56 osób, co najmniej 100 osób zostało rannych, ponad 3200 budynków uległo zniszczeniu. 

Krótko o wulkanach w Grecji. Mamy ich 4, a w zasadzie 5 (nie licząc kilku innych podmorskich, zapewne wygasłych). Santorini (potężna erupcja formująca kalderę o sile 7 w skali VEI około 3600 lat temu, powstają fale tsunami, ostatnia na Nea Kameni w 1950 roku), podmorski wulkan Kolumbo blisko Santorini (ostatni wybuch w 1650 r., przez niektórych wulkanologów traktowany jako osobny wulkan), Nisyros (ostatnia erupcja w 1888 roku), Milos i Methana (ostatnia erupcja kopuły lawowej ok. 256 r. p.n.e)

Ten wpis będzie jeszcze aktualizowany o nowe informacje. Przy okazji odsyłam do poniższego wywiadu dotyczącego badań podmorskiego wulkanu Kolumbo (wywiad z geofizykiem Kajetanem Chrapkiewiczem):

https://wulkanyswiata.blogspot.com/2023/02/badania-podmorskiego-wulkanu-kolumbo-w.html

EDIT: Od 27 stycznia do 5 lutego br. zarejestrowano przynajmniej 815 trzęsień ziemi. Trzęsienia ziemi wraz z upływem czasu zdają się migrować w kierunku zamieszkanej wyspy Amorgos. Czyżby szykowała się powtórka z 9 lipca 1956 roku? Nie wiadomo, ale istnieje taka możliwość. 

Jestem już coraz mniej przekonany, że dojdzie do erupcji wulkanicznej w Grecji. Póki co nie zarejestrowano chociażby deformacji gruntu czy wzrostu emisji gazów. 

Zachęcam również do kawowego wsparcia WŚ, jeśli macie ochotę i możliwość. Z góry dziękuję za wszelkie darowizny.

https://buycoffee.to/wulkanyswiata/

Zostań Patronem WŚ. Z góry dziękuję.

https://patronite.pl/wulkanyswiata

Erupcja hydrotermalna (?) blisko wulkanu Fentale

                                                    

Rankiem 3 stycznia 2025 roku 7 km od cukrowni Kessem rozpoczęła się erupcja hydrotermalna (?) wyrzucająca w górę gaz, muł i skały oraz powiązana z aktywnością sejsmiczną w dystrykcie Awash, Etiopia, blisko wulkanu Dofen sąsiadującego z wulkanem Fentale. Erupcji nadal brak, ale miejscowi w popłochu uciekają z okolic cukrowni Kesem, niektórzy pieszo, inni samochodami czy wielbłądami. Aktywność sejsmiczna w toku, lokalna prasa donosi, że zniszczeniu uległo już 30 domów. 

Nagranie owej hydrotermalnej emisji poniżej:

https://www.facebook.com/share/v/19dghe9wAP/

Pomiędzy 21 grudnia 2024 r. a 2 stycznia 2025 r. wystąpiło ponad 50 trzęsień ziemi o magnitudzie 5.0 i powyżej. Śmiało można założyć, że wliczając trzęsienia ziemi o słabszej magnitudzie owych trzęsień ziemi mogą być setki. 

Wszystkie zdjęcia Tomasz Lepich, w tym wulkanu Fentale z brzegu jeziora Basaka (data obserwacji: 30 grudnia 2024 r.) oraz wulkanu tarczowego Dofen, który sąsiaduje z Fentale. Tomasz:

"29 grudnia 2024 r. Dlatego że od września trwa rój trzęsień ziemi z mniejszymi lub większymi przerwami, od kilku dni intensywnie, powstał w mojej głowie pomysł zdobycia wulkanu Dofen (Dofan), który leży w dość bliskiej odległości od wulkanu Fentale. Skoro nie można wejść na Fentale to może chociaż Dofan. Ponieważ lokalsi twierdzili, że można pod niego podjechać samochodem, a wyprawa miała trwać około godziny wydawało się to bardzo kuszące. Jakże inaczej wyglądała rzeczywistość przekonałem się następnego dnia. Dla lokalnych 'przewodników' Dofen to całość, a więc owszem godzina do najbliższego wzgórza, z którego owszem roztaczały się piękne widoki, ale do wulkanu to kawał drogi. Wulkan Dofen jest oddzielony przez dwa jeziorka, które najpierw trzeba przejść, żeby dostać się do właściwego wulkanu - to wulkan tarczowy, więc jest rozległy, zatem dojście do samego krateru zajęłoby cały dzień. Udało się zatem jak uparłem się, by dotrzeć do drugiego jeziorka, skąd dopiero ukazał się (chyba) krater, kaldera - dość rozległa, typowa dla wulkanów tarczowych. Dodatkową atrakcją była konieczność przejścia przez jezioro (około 100 metrów). Widoki niesamowite, ale mam niedosyt, że nie udało się zdobyć tego wulkanu. Szlaku brak, znowu gęste, ostro zarośnięte rośliny i pełna improwizacja. Na pewno jest to wyprawa całodniowa. Po drugiej stronie wulkanu znajduje się ładne jeziorko, może kiedyś uda się do niego dojść - także wulkan do powtórki, może jak będzie możliwość wejścia na Fentale. Kolejne piękne miejsce w Etiopii."

Dofen jest w zasadzie niezbadany, zatem to pionierskie fotografie. Gratki dla Tomasza.

Rok 2025 przywitał nas erupcjami wulkanów Sakurajima (Kiusiu, Japonia), Ibu (Halmahera, Indonezja), Semeru (Jawa, Indonezja) i Kanlaon (Negros, Filipiny). 

Trwa także erupcja wulkanu Home Reef (Tonga) powiększająca najmłodszą wysepkę wulkaniczną na Ziemi. 

Założyłem konto na BlueSky, zatem zapraszam do obserwacji:

https://bsky.app/profile/wulkany.bsky.social

Postawisz mi kawę i zostaniesz pierwszym darczyńcą w 2025 roku? Będę bardzo wdzięczny:

https://buycoffee.to/wulkanyswiata

Zostań pierwszym Patronem WŚ w 2025 roku:

https://patronite.pl/wulkanyswiata

Rój trzęsień ziemi w pobliżu wulkanu Fentale w Etiopii

                                                                

Od kilku dni trwa intensywny rój trzęsień ziemi w pobliżu wulkanu Fentale (Etiopia, Oromia). Może on wskazywać na intruzję ryolitowej magmy i tym samym możliwość silnej erupcji eksplozywno-efuzywnej a la Nabro w Erytrei w 2011 roku. Najbardziej zagrożony erupcją jest rejon pomiędzy wulkanami Dofen i Fentale. 

Fentale wybuchł po raz ostatni szczelinowo około roku 1820. 

O tym, że sytuacja w pobliżu Fentale jest poważna niech świadczy fakt, że Tomasz będąc na lunchu z etiopskimi przyjaciółmi odczuł w ciągu 20 minut 5 wstrząsów. 

Oczywiście na miejscu jest Tomasz Lepich, który po udanej eksploracji wulkanów Ayelu i Adwa (ich zdjęcia pojawią się nieco później) dotarł do Awash w Etiopii. Tomek wysłał mi kilka zdjęć pęknięć w gruncie i jezdni wywołanych przez rój trzęsień ziemi (niektóre wstrząsy mają magnitudę 5.0). O Fentale już tutaj pisałem, intruzja magmy wydaje się być ogromna, ale na razie erupcji brak. 

Na dokładkę wrzucam zdjęcia Tomasza z miejsca odkrycia w 1974 roku szczątków australopiteka Lucy (Afar, Etiopia, nieopodal osady Hadar) - kobiety Australopithecus afarensis, czyli najlepszego kandydata na wspólnego przodka Homo i Paranthropus. "Lucy in the Sky with Diamonds" - piosenka The Beatles się kłania. 

https://pl.wikipedia.org/wiki/Australopithecus_afarensis

Miejsce jest dość trudno dostępne (brak drogi), a co za tym idzie rzadko odwiedzane. Zdj. Tomasz Lepich, grudzień 2024. 

EDIT: Ten wpis będzie aktualizowany o nowe zdjęcia i informacje. 

Erupcja piroklastyczna filipińskiego wulkanu Kanlaon

                                                            

Dziś, to jest o godzinie 15.03 po południu 9 grudnia br. doszło do erupcji eksplozywnej filipińskiego wulkanu Kanlaon (Negros, Filipiny). Obłok popiołu sięgnął wysokości 3-5 km. Z wulkanu zszedł spływ piroklastyczny, co wywołało panikę w pobliskich miejscowościach. Barangay Pula jest najbliższym barangay od Kanlaon. Opad popiołu zarejestrowano m.in. w mieście Bayo na Negros. 

Także dziś o godzinie 07.33 rano płytkie trzęsienie ziemi o magnitudzie 3.6 targnęło wulkanem Roccamonfina (prowincja Caserta, Włochy). Roccamonfina to wulkan wygasły, nieaktywny od przynajmniej 50 000 lat. Zamknięte zostały szkoły w miejscowościach blisko wulkanu. 

Od 8 grudnia trwa rój trzęsień ziemi (zapewne tektonicznych) na południowy zachód od wyspy Adak (Alaska, Aleuty). Liczne silne trzęsienia ziemi o magnitudach 6.3, 5.8, 6.3, 6.1 i 5.7. Teoretycznie taki rój trzęsień ziemi może być zwiastunem potężnego tektonicznego trzęsienia ziemi takiego jak w 1964 roku (magnituda 9.2), choć oczywiście nie musi. Czytając ostatnio o podmorskiej erupcji lawowej 50 km od wyspy Majotta (lata 2018-19) zacząłem się zastanawiać (spekulować) czy nie jest to oznaka przebudzenia jakiegoś aleuckiego podmorskiego wulkanu. 

Z południowo-zachodniego zbocza wulkanu Mawson Peak (Wyspa Heard) schodzi wylew lawy o długości 800 metrów, co zarejestrowały satelity obserwacyjne. 

7 grudnia br. miałem sposobność po raz pierwszy uczestniczyć w ósmej edycji Śląskiego Festiwalu Nauki w Katowicach, na której wygłosiłem wykład dotyczący wulkanicznych zagrożeń i sposobów im przeciwdziałania. Niestety musiałem nieco go okroić, bo nie wystarczyło mi czasu, by opowiedzieć o wszystkim, co chciałem. Ale poznałem kilka osób, które podobnie jak ja są zafascynowane wulkanami (Ela, Maciej, Kuba, wreszcie Kacper i jego rodzice z peja Kacper i wulkany), co dostarczyło mi motywacyjnego kopa, by czasem występować na żywo jako mówca. Toczyłem wulkaniczne pogawędki z Tomaszem Lepichem, który niebawem wybiera się do Etiopii, by eksplorować tamtejsze słabo zbadane wulkany (obszerna relacja z jego odkryć będzie jeszcze w grudniu na blogu!) Razem poszliśmy na seans "Nosferatu wampira" (1979) Wernera Herzoga w kino-kawiarni Rialto w Katowicach. Szkoda, że nie mogłem zostać przez kolejne dni w Katowicach, ale rozważam swój ponowny udział w ŚFN 2025. 

Dziękuję wszystkim tym, z którymi troszkę porozmawiałem już po wykładzie. 

Zdj. Maciej Fliegel, Phivolcs/Rappler. 

WASP-49b i jego piekielny egzoksiężyc lawowy

Nowe badania przeprowadzone w Laboratorium Napędów Odrzutowych NASA sugerują potencjalne oznaki istnienia skalistego, wulkanicznego egzoksiężyca krążącego wokół egzoplanety oddalonej o 635 lat świetlnych od Ziemi. Największą wskazówką jest chmura (warstwa) sodu, która według odkryć znajduje się blisko egzoplanety, gazowego olbrzyma wielkości Saturna o nazwie WASP-49b.

Wspomniana warstwa sodu wokół WASP-49b może być spowodowana obecnością podgrzewanego pływowo egzoksiężyca podonego do Io Jowisza. W październiku 2024 roku opublikowano pięcioletnie badanie wskazujące, że otoczka sodowa najprawdopodobniej pochodzi z odrębnego ciała krążącego wokół WASP-49b, a nie gwiazdy czy planety.

W naszym Układzie Słonecznym podobne zjawisko powodują emisje gazów z wulkanicznego księżyca Jowisza, czyli Io. Oczywiście takie potencjalne odkrycie pobudza moją wyobraźnię. Jak wygląda wulkanizm na takim egzoksiężycu? Morze lawy? Potężne erupcje oraz gigantyczne jeziora i wylewy lawy? 

https://www.livescience.com/space/exoplanets/nasa-finds-signs-of-hellish-lava-covered-exomoon-circling-an-alien-world-and-it-could-meet-a-destructive-end

Rankiem 14 listopada br. miał miejsce rój mikrotrzęsień ziemi na południowy zachód od wulkanu Pico Viejo (masyw wulkaniczny Pico del Teide, Teneryfa). Do ostatniej erupcji Pico del Teide ze stożka El Chinyero doszło w 1909 roku. Czyżby w ciągu najbliższej dekady możemy spodziewać się kolejnej? Odsyłam do moich zapisków z wyprawy na Teneryfę w br.

https://wulkanyswiata.blogspot.com/2024/06/teneryfa-2024-el-chinyero-garachico-i.html

Rój trzęsień ziemi w pobliżu wulkanu Fentale

Od drugiej połowy września trwa rój trzęsień ziemi w pobliżu stratowulkanu Fentale z kalderą (Oromia, Etiopia). Trzęsienia ziemi (w tym np. najsilniejsze o magnitudach 4.9 i 4.6) uszkadzają budynki i skutkują powstawaniem pęknieć w gruncie. Kilka dni temu mogło dojść do erupcji freatycznej w pobliżu Fentale, tudzież uformowania się nowego gejzeru. Zastanawiam się czy nie ma miejsca intruzja ryolitowej magmy na północny wschód od Fentale, która będzie skutkować w przyszłości erupcją eksplozywną (choć, rzecz jasna, nie musi).

Ostatnia erupcja szczelinowa Fentale miała miejsce w roku 1820 w kalderze wulkanu i z jego zboczy obejmując wylewy trachitowej i obsydianowej lawy. Możliwa może okazać się także reaktywacja pobliskiego systemu szczelin i stożków zwanego Dofen. Zdj. Tomasz Lepich. 

Warto dodać, że Oromia nie jest zbyt bezpiecznym regionem Etiopii do podróżowania.

Podwyższenie stopnia alarmu przez wulkanologów z AVO dla alaskańskiego wulkanu Mount Spurr z powodu wzrostu aktywności sejsmicznej, rejestrowanej deformacji gruntu oraz uformowania się latem 2024 roku szczytowego jeziora kraterowego. Pamiętna erupcja Spurr w 1953 roku obsypała Anchorage popiołem. 

Ze względu na wzrost aktywności sejsmicznej podniesiony został także stopień alarmu dla indonezyjskiego wulkanu Iya (Flores). Do jego ostatniej erupcji generującej spływy piroklastyczne i kolumnę popiołu o wysokości 5 km doszło w 1969 roku. 

13 października doszło do wulkaniańskiej eksplozji japońskiego wulkanu Sakurajima. 

Trwa aktywność erupcyjna dwóch kongijskich wulkanów Nyamuragira i Nyiragongo (aktywność jeziora lawy). Wulkan tarczowy Nyamuragira (Nyamulagira) emituje znaczny obłok SO2. 

Do niewielkich emisji popiołu doszło z filipińskiego wulkanu Kanlaon (Negros, Filipiny) w dniu 18 października br.

Trwają słabe i umiarkowane eksplozje wulkaniańskie kopuły lawowej Caliente wulkanu Santiaguito w Gwatemali. Kopuła lawowa Caliente zapada się generując niewielke spływy piroklastyczne. 

Silna erupcja eksplozywna kamczackiego wulkanu Szywiełucz

                                                                     

Około godziny 22.30 lokalnego czasu rozpoczęła się gwałtowna erupcja kamczackiego wulkanu Szywiełucz. Kolumna popiołu sięgnęła wysokości 8-9 km, widoczne w niej były liczne wulkaniczne błyskawice (zjawisko tzw. brudnej burzy). Opad popiołu miał miejsce m.in. w miejscowości Ust-Kamczack. Eksplodowała prawdopodobnie kopuła lawowa Młody Szywiełucz znajdująca się w kraterze Karan i rosnąca na pozostałości kopuły lawowej częściowo zniszczonej wskutek potężnej erupcji wulkanu 11 kwietnia 2023 roku. Być może kopuła lawowa Młody Szywiełucz uległa całkowitemu bądź częściowemu zniszczeniu. Warto dodać, że na południowo-zachodniej flance Szywiełucz rośnie (tzw. ekstruzja) inna kopuła lawowa Karan-1. 

Kod awiacji czerwony. Erupcja w toku. Zdj. Volcaholic/ Wiktor Frołow. 

Warto dodać, że przed erupcją Szywiełucz w pobliżu miasta Pietropawłowsk Kamczacki (głębokość epicentrum 29 km, godzina 22.10 czasu GMT) miało miejsce trzęsienie ziemi o magnitudzie 7.2. Wydano ostrzeżenie o tsunami. 

Wznowienie erupcji wulkanu Home Reef w Tonga

                                                            

Dość mocno spóźniony wpis na blogu, ale wczoraj wróciłem z krótkiego rodzinnego wyjazdu za granicę (Austria, Hiszpania, Francja), który nie miał charakteru wulkanicznego, ale historyczno-eksploratorski. Zatem garść informacji z ostatnich kilku dni: 

Home Reef (Tonga) - od 15 czerwca 2024 roku trwa aktywność erupcyjna tego płytkiego podmorskiego wulkanu. Wyciek lawy powiększa lawową deltę na wschodzie i jednocześnie jedną z najmłodszych wysp wulkanicznych (o wysokości 15-18 metrów) na Ziemi. Home Reef znajduje się pomiędzy podmorskim wulkanem Metis Shoal a wyspą wulkaniczną (stratowulkanem) Late. 

23 czerwca 2024 roku o godzinie 09.27 czasu WIB wulkan Ibu (Halmahera, Indonezja) wyemitował obłok popiołu na wysokość 5 km. Generalnie w ciągu ostatnich kilku tygodni emisje popiołu miały miejsce m.in. z wulkanów Ibu i Dukono (Halmahera), Marapi (Sumatra) czy Lewotobi Lakilaki (Flores, emisje popiołu sięgające wysokości 0.9-1 km).

W nocy 23 czerwca rozpoczął się rój trzęsień ziemi wokół wyspy Samosir (kaldera Toba, Sumatra, Indonezja). Do godziny 08.00 rano czasu WiB naliczono 51 trzęsień ziemi, najsilniejsze o magnitudach 3.8 i 3.9. Ostatni rój trzęsień ziemi w kalderze miał miejsce w maju-sierpniu 2021 roku i prawdopodobnie miał charaker tektoniczny.

Słynna supererupcja Toba (8 w skali VEI, może nawet 9 w skali VEI) miała miejsce około 74 000 lat temu. Ostatnia erupcja o sile 8 w skali VEI miała miejsce 26 500 lat temu w Nowej Zelandii (erupcja Oranui kaldery Taupo). Czyli można spekulować, że do supererupcji kalder na Ziemi dochodzi raz na około 50 000 lat. Czy zatem możemy być spokojni? Hmm, niekoniecznie. Taka supererupcja (8, a nawet słabsza 7 w skali VEI) w miejscu gęsto zaludnionym mogłaby zabić setki tysięcy, a nawet miliony ludzi.

Od 15 czerwca trwa niewielka, acz malownicza aktywność strombolijska w kraterze Voragine wulkanu Etna. Przewodnicy, w tym Asia Pióro z Trails of Sicily pokazują ją turystom w trakcie wypraw na kratery centralne sycylijskiego wulkanu, stąd dużo fajnych materiałów w mediach społecznościowych. 

22 czerwca br. zakończyła się erupcja efuzywna Sundhnukagigar (4 w tym roku). Przelot dronem wykazał brak aktywności lawowej w kraterze uformowanego stożka. Tuż przed jej ustaniem Islandczycy chłodzili wodą czoła potoków lawy, które przelały się przez barierę ziemną chroniącą miasteczko Grindavik. Była to pierwsza taka operacja od czasu erupcji Heimaey w 1973 roku. Co ciekawe, eksperymentalne chłodzenie wodą wylewów lawy, by doprowadzić do ich zastygnięcia miało także miejsce w trakcie erupcji wulkanów Kilauea w 1960 roku oraz Etna w latach 1991-93. 

Przy okazji link do pracy naukowej, z którą definitywnie warto się zapoznać:

https://pubs.geoscienceworld.org/gsa/geosphere/article/14/2/572/529016/Anticipating-future-Volcanic-Explosivity-Index-VEI

No i zachęcam do rozważenia jednorazowego bądź okresowego wsparcia WŚ, jeśli podoba Wam się mój sposób popularyzacji wulkanów w Polsce. Z góry dziękuję i podaję linki wsparciowe.

https://buycoffee.to/wulkanyswiata

https://patronite.pl/wulkanyswiata

Wulkan Villarrica w Chile pod koniec marca 2024

                                                                      

Tomasz Lepich wysłał mi kilka zdjęć ze wspinaczki na czynny wulkan Villarrica w Chile. Przedtem Tomasz odwiedził wygasłe wulkany Wyspy Wielkanocnej (np. Rano Kau) i tamtejsze posągi moai oraz widział kilka wysokich chilijskich wulkanów (Lascar, Putana, Licancabur). Warto dodać, że ze względu na podwyższony stopień alarmu nie wolno się obecnie wspinać się na skraj krateru Villarrica, ale dron spełnił swoje zadanie. Zdj. Tomasz Lepich.

Tymczasem warto odnotować co się dzieje obecnie na świecie:

Od kilku dni zintensyfikowała się aktywność erupcyjna wulkanu Poas w Kostaryce. Trwają emisje pary i popiołu z jego jeziora kraterowego.

Obecnie erupcja szczelinowa na półwyspie Reykjanes ogranicza się do aktywności dwóch kraterów (stożków żużlowych). Wyciek lawy ma miejsce w okolicy obu centrów erupcyjnych.

Wciąż mają miejsce eksplozje wulkaniańskie sumatrzańskiego wulkanu Marapi generujące gęste obłoki popiołu.

3 kwietnia o godzinie 01.58 czasu polskiego miało miejsce trzęsienie ziemi o magnitudzie 7.4 blisko nadmorskiego miasta Hualien (Tajwan). Póki co bilans ofiar śmiertelnych wynosi 7 osób, 711 jest rannych. Autostrada Suhua została zamknięta z powodu osuwisk i obrywów skalnych. Kilka budynków uległo częściowemu kolapsowi w Hualien. Szkody odnotowano także w Tajpej. W porcie Hualien zarejestrowano tsunami o wysokości 1 metra.

 EDIT: 7 kwietnia 2024 wyciek lawy z wulkanu La Cumbre (Fernandina, Wyspy Galapagos) dotarł do oceanu i rozpoczęło się formowanie nowej lawowej delty.

Trzęsienie ziemi i tsunami w Japonii

                                                   

Rzadko wspominam tutaj o tektonicznych trzęsieniach ziemi, gdyż koncentruję się na blogu w 99 procentach na wulkanach i ich erupcjach. Jednakże wspominałem tutaj nie raz o trzęsieniu ziemi  Tohoku 11 marca 2011 roku (magnituda 9.0-9.1), które przyczyniło się do powstania niszczycielskich fal tsunami i śmierci ponad 20 000 ludzi. Fale tsunami w Miyako (prefektura Iwate) mogły wówczas sięgnąć wysokości 40.5 metrów. Wczoraj, to jest 1 stycznia 2024 roku sytuacja się powtórzyła, choć w zdecydowanie mniejszej skali. O godzinie 16.10 czasu lokalnego 7 km na północ-północny zachód od Suzu miało miejsce trzęsienie ziemi o magnitudzie 7.6 (głębokość 10 km). Potem miało miejsce około 60 wstrząsów wtórnych. Liczne obszary zachodniej Japonii zostały objęte ostrzeżeniem przed tsunami, rozpoczęto ewakuację mieszkańców czterech prefektur: Ishikawa, Niigata, Yamagata i Toyama, łącznie 51 000 osób. Na szczęście fale tsunami, które uderzyły w wybrzeża zachodniej Japonii były niewysokie: w Wajima 1.2 metra, Kanazawa - 90 cm, Toyama - 80 cm. Tak czy inaczej, uszkodziły one wiele łodzi rybackich, przewracały samochody, podmywały budynki. 

W prefekturze Ishikawa wskutek zawalenia się budynków zginęło 48 osób, w tym 20 w Suzu, 19 w Wajima, 5 w Nanao, 2 w Anamizu i po jednej osobie w Shika i Hakui. W Wajima pożar strawił blisko 200 budynków. W regionach górskich zeszły liczne osuwiska. Upłynnienie gruntu miało miejsce w Niigata. W drogach pojawiły się liczne pęknięcia. Zakładam, że bilans ofiar śmiertelnych i rannych może być większy, choć i tak mam wrażenie, że Japończycy odrobili lekcje po tragedii z 2011 roku. 

1 stycznia wybuchły następujące wulkany: Lewotobi Lakilaki (Flores, Indonezja, opad popiołu w okolicach wulkanu), Suwanosejima (Japonia) oraz Dukono (Halmahera, Indonezja, erupcja o godzinie 06.15 lokalnego czasu, kolumna popiołu o wysokości 3 km). Wulkan Lewotobi objęty został trzecim stopniem alarmu (w stanie erupcji od 23 grudnia 2023 roku). Obecnie jego emisje popiołu sięgają wysokości 2.7 km.

Zdjęcia via Twitter i Magma Indonesia.  

Od 28 grudnia 2023 r. uaktywnił się kamczacki wulkan Kluczewska Sopka. Kolumny popiołu nad nim sięgają czasem wysokości 7 km. 1 stycznia 2024 roku jego aktywność erupcyjna ustała.

EDIT 4 stycznia: Bilans ofiar śmiertelnych wczorajszego trzęsienia ziemi wzrósł do 84, 330 osób jest rannych w prefekturze Ishikawa. Wyższe są także oszacowane wysokości fal tsunami: 3 metry w Suzu oraz 4.2 metra w Shika (uszkodzenia infrastruktury w porcie).

Sytuacja kryzysowa związana z erupcją indonezyjskiego wulkanu Lewotobi na wyspie Flores zdaje się pogłębiać. Ewakuowano do tej pory 3000 mieszkańców okolic wulkanu.

Stan wyjątkowy i ewakuacja miasteczka Grindavik

                                                             

Z powodu dzisiejszego intensywnego roju trzęsień ziemi około 3 km na północny wschód od Grindavik ogłoszono zapobiegawczą ewakuację miasteczka Grindavik oraz stan wyjątkowy. Od godziny trzeciej po południu trwał intensywny rój trzęsień ziemi. Wskutek aktywności sejsmicznej uszkodzona została droga Grindavikkurvegur, którą islandzka służba cywilna zamknęła. Być może do wycieku lawy dojdzie tym razem na północ od Sundhnukar, ale póki co (w chwili gdy piszę te słowa) erupcji brak. Sytuacja jest jednak na tyle poważna, że trwa budowa umocnień (wałów ochronnych) wokół elektrowni geotermalnej Svartsengi i miasteczka Grindavik. Mieszkańcy powoli ewakuują się z miasteczka Grindavik. Pytanie czy, kiedy i gdzie dojdzie do wypływu lawy. Czy jest to kwestia najbliższych godzin, a może dni?  

Dajka magmy może formować się centralnie pod miasteczkiem. Jej oszacowana długość to 4-7 km. W chwili gdy piszę te słowa aktywność sejsmiczna uległa redukcji. Rankiem 11 listopada znowu wzrosła jej intensywność.

Ten wpis będzie aktualizowany. Zdjęcia Blue Lagoon i latarni morskiej w Grindaviku mojego autorstwa, lipiec 2021 roku. Populacja Grindavik liczy 3600 mieszkańców. Mam nadzieję, że wszyscy ewakuowani znaleźli już bezpieczne schronienie. W Grindavik pozostali jedynie ratownicy, którzy i tak potem zostali wycofani. Obecnie Grindavik jest opuszczonym miasteczkiem.

EDIT: Warto dodać, że aktywność wykazuje obecnie system wulkaniczny Reykjanes, a nie Fagradalsfjall, jak piszą w wielu artykułach w rodzimej i zagranicznej prasie. Dajka (intruzja magmy) osiąga już długość 15 km i przecina Grindavik kończąć się w morzu. Magma znajduje się obecnie na minimalnej głębokości 800 metrów, a nawet płytszej. Nie można wykluczyć, że szczelina erupcyjna otworzy się w centrum Grindavik, tudzież na północ od miasteczka bądź dojdzie do erupcji eksplozywnej z emisją pary i popiołu w morzu (mniej prawdopodobne, aczkolwiek nie można na razie takiej opcji w pełni wykluczyć). 

12 listopada zezwolono mieszkańcom jednej dzielnicy Grindavik na zabranie części dobytku i domowych zwierząt. Mieli na to 5 minut. Intruzja magmy spowodowała otwarcie się rozpadlin w i wokół Grindavik. Uszkodzone zostały niektóre domy, drogi i infrastruktura. W najbliższym czasie mieszkańcy miasteczka nie będą mogli do niego wrócić. Część miasta pozbawiona jest bieżącej wody i prądu. Wciąż w Grindavik pozostaje wiele zwierząt domowych i hodowlanych nie zabranych przez ich właścicieli.

Także 12 listopada miał miejsce trzeci w tym roku paroksyzm erupcyjny wulkanu Etna na Sycylii z fontannami lawy z SE Crater i obłokiem popiołu o wysokości 4.5 km. Opad popiołu odnotowano m.in. w Riposto i Zafferana Etnea.

Dziękuję wszystkim moim Donatorom i Donatorkom za kawowe wsparcie i Patronat na Patronite. Dalej będę monitorował sytuację, bo ewakuacja miasteczka Grindavik to pierwsza taka sytuacja od czasu erupcji wulkanu Eldfell na Heimaey w 1973 roku. Minęło zatem 50 lat.

https://buycoffee.to/wulkanyswiata

https://patronite.pl/wulkanyswiata 

EDIT: 17 listopada prawdopodobnie miały miejsce emisje pary i popiołu z kolumbijskiego wulkanu Purace.

Grindavik, Islandia, 17 listopada 2023 roku - Nadal brak erupcji. Kontynuacja ciągłej, acz już zredukowanej pod kątem intensywności aktywności sejsmicznej, a także inflacji gruntu. Nadal może dojść do erupcji lawowej w ciągu najbliższych dni, konkretnie na zachód od Hagafell. Magma przemieszcza się na oszacowanej głębokości 500 metrów.

Natomiast 14 listopada mieliśmy 60-letnią rocznicę powstania islandzkiej wyspy wulkanicznej Surtsey w wyniku erupcji w latach 1963-67.

Pierwsze zdjęcia nowej wyspy wulkanicznej Home Reef w Tonga

                                 

Zrobiłem mały research w sieci i udało się! Natrafiłem na zrobione na przełomie lipca i sierpnia 2023 roku zdjęcia najmłodszej wyspy wulkanicznej na świecie, czyli Home Reef w Tonga. Home Reef to płytki podmorski wulkan zlokalizowany kilkanaście km od bezludnej wyspy wulkanicznej (startowulkanu) Late w Tonga. Zdarza mu się formować w trakcie erupcji efemeryczne wyspy wulkaniczne. I tak właśnie zrobił we wrześniu 2022 roku formując nową wyspę wulkaniczną. Od 24 września 2023 roku trwa kolejna już erupcja freatomagmowa Home Reef, która powiększa ową najmłodszą obecnie na Ziemi wyspę wulkaniczną poprzez wypływ lawy. Wydłuża się jej południowa linia brzegowa. Zdj. Meet Me Underwater, Old Tomorrow IG/ Lacelid Productions. 

Istnieje zatem duża szansa, że Home Reef przetrwa długo podobnie jak Surtsey, Didicas czy Nishinoshima (Islandia, Filipiny, Japonia), choć na pewno będzie podatna na erozję morską.

Dołączam do wpisu także kolejne zdjęcia krateru wulkanu Late z sierpnia 2023 roku wykonane przez botanika Jeana Francoisa Butauda. Widoczne są aktywne fumarole oraz jezioro kraterowe na wyspie. I odsyłam do wpisu o Late z września br.

http://wulkanyswiata.blogspot.com/2023/09/pierwsze-zdjecia-wulkanu-late-w-tonga-i.html

9 października fale tsunami o wysokości 30-60 cm dotarły do wybrzeży archipelagu wysp wulkanicznych Izu m.in. do Hachijojima. Nie wiadomo do końca co było przyczyną powstania tych niewielkich fal tsunami. Być może podmorskie trzęsienie ziemi o nieznanej magnitudzie zarejestrowane o godzinie 5.25 rano w pobliżu wyspiarskiego wulkanu Torishima (ostatnia erupcja w 2002 roku, wulkan opisany w "Sekretach wysp wulkanicznych").

 

Są jednak inne czynniki, które warto wziąć pod uwagę. Erupcja podmorskiego wulkanu, tudzież podmorskie osuwisko spowodowane trzęsieniem ziemi. Aktywność sejsmiczna około 100 km SW od wyspy wulkanicznej Torishima trwała od 2 października. Ten wulkan jest jednak spokojny.

Być może wybuchł podmorski wulkan Sofugan, którego jedynym widocznym fragmentem jest iglica Lot's Wife. Ten wulkan znajduje się blisko epicentrum trzęsień ziemi. To podmorska kaldera o szerokości 2.6 km z niepotwierdzoną erupcją w 1975 roku.