Erupcja wulkanu Turrialba w Kostaryce

O godzinie 23:40 lokalnego czasu wulkanem Turrialba w Kostaryce targnęła relatywnie silna eksplozja, której towarzyszyła silna aktywność sejsmiczna. Erupcja trwała przez 45 minut. Była to najsilniejsza erupcja wulkanu od 1866 roku z chmurą popiołu sięgającą wysokości 5.8 km. Opad popiołu miał miejsce w Coronado 25 km na zachód od wulkanu oraz w Heredia 55 km na północny zachód od Turrialba. Erupcja miała prawdopodobnie charakter freatyczny. Rozpoczęły się ewakuacje ludzi. Wskutek eksplozji jedna ze ścian krateru wulkanu zapadła się.

Lawa znajduje się w odległości 64 metrów od Pahoa na Big Hawaii

Lawa z wulkanu tarczowego Kilauea, a konkretnie ze stożka Puʻu ʻŌʻō (aktywnego od 3 stycznia 1983 roku) zaczyna coraz bardziej zagrażać domostwom Pahoa. Niektórzy mieszkańcy hawajskiej wioski już ją opuścili. Czoło wylewu lawy znajduje się obecnie w odległości 64 metrów od najbliższych domostw. Lawa pożera pola i niszczy ogrodzenia. Od niedzielnego poranka wylew lawy ze stożka Puʻu ʻŌʻō przemieścił się na odległość 250 metrów. Zamknięto dwie drogi, Amerykański Czerwony Krzyż uruchomił schronisko. Lawa zagraża też autostradzie Highway 130, którą codziennie przemierza do 10 000 samochodów. Strumień lawy porusza się z prędkością 10 km na godzinę. Zwolnił po zniszczeniu niewielkiej szopy i wypełnieniu topograficznej depresji. Czekam na dalszy rozwój sytuacji.

Kryzys sejsmiczny na Cerro Negro de Mayasquer

20 października 2014 roku trzęsienie ziemi o magnitudzie 5.8 na głębokości 10 km zarejestrowano w pobliżu kompleksu wulkanicznego Cerro Negro de Mayasquer/Chiles znajdującego się na granicy Kolumbii i Ekwadoru. Stratowulkan Cerro Negro de Mayasquer o wysokości 4445 metrów charakteryzuje się otwartą w kierunku zachodnim kalderą. Na brzegu małego jeziorka kraterowego znajdują się aktywne solfatary. Z kolei pobliski stratowulkan Chiles po raz ostatni wybuchł 160 000 lat temu, ale posiada gorące źródła na wschodnim zboczu. Cerro Negro de Mayasquer wybuchł po raz ostatni w roku 1936, lecz owa erupcja nie jest pewna, gdyż równie dobrze może zostać przypisana wulkanowi Reventador.

Wspomniane trzęsienie ziemi odczuto w Pasto (Kolumbia) i Quito (Ekwador). 21 października Negro de Mayasquer objęty został pomarańczowym (trzecim) stopniem alarmu. W ciągu 18 godzin miał na nim miejsce rój 4300 trzęsień ziemi. 22 października owych trzęsień ziemi było już 7117. Być może wskazuje to na intruzję magmy, a co za tym idzie na groźbę erupcji. Rozpoczęto ewakuację 12 000 ludzi zamieszkujących okolice Cerro Negro de Mayasquer. Od 29 września zarejestrowano tam ponad 40 000 trzęsień ziemi. Powolna inflacja ma miejsce na południowy zachód od stożka Chiles. Pomijając niepotwierdzoną erupcję Cerro Negro de Mayasquer w 1936 roku nie ma informacji o aktywności erupcyjnej tego wulkanu w ciągu ostatnich 10 000 lat.

Kilauea, Fudżi i Sinabung

Wylew lawy z 27 czerwca 2014 roku pozostaje aktywny w odległości 950 metrów od Apa’a Steet/Cemetery Road na Big Hawaii. Konstrukcja alternatywnej trasy zostanie w ten piątek przyśpieszona, a rozpoczęła się ona 23 września po stronie Kalapana. Buldożery pracują na pełnych obrotach. Niestety słynny znak "Droga zamknięta" (Road Closed) pośród starszych wylewów lawy zostanie usunięty, ale władze Hawaii Volcanoes National Park chcą go zatrzymać.

UPDATE: 25 października 2014 roku o 3.50 w nocy lawa przecina drogę Apa'a na Big Hawaii, a potem niszczy małą szopę. Tym samym wkracza na obszar wioski Pahoa. Możliwość ewakuacji mieszkańców w ciągu 3-5 dni.

W ubiegłą niedzielę blisko 4000 ludzi wzięło udział w prewencyjnej masowej ewakuacji na wypadek przyszłej erupcji wulkanu Fudżi (ostatni wybuch w 1707-08 roku). Geolodzy umieścili jednak Fudżi na liście 47 japońskich wulkanów, które mogą wybuchnąć w tym stuleciu. 3900 mieszkańców 26 miast, miasteczek i wiosek w trzech prefekturach (Shizuoka, Yamanashi i Kanagawa) wzięło udział w ewakuacji. Przykładowo w mieście Gotemba 800 mieszkańców użyło własnych samochodów w celach ewakuacyjnych. Osoby starsze umieszczono w specjalnych autobusach. Policja, strażacy i wojsko poszukiwali spóźnialskich. Tragiczna erupcja wulkanu Ontake z 27 IX 2014 roku przyczyniła się do przeprowadzenia ewakuacji w poważnej atmosferze.

Z wulkanu Sinabung wciąż schodzą spływy piroklastyczne. Są jednak plany stworzenia dla ciekawskich turystów platform widokowych we wioskach w odległości 5 km od strefy zagrożenia. Ma to na celu pozyskanie pieniędzy dla regionu pod warunkiem że miejscowi skorumpowani politycy tych środków nie roztrwonią.

Erupcja Holuhraun jest ogromna

17 października 2014 roku erupcja szczelinowa Holuhraun osiągnęła punkt zwrotny - od czasu katastrofalnej erupcji Laki (Skaftáreldar) w latach 1783-84 nie było tak dużej erupcji lawowej na Islandii. Lawa pokrywa już obszar o rozmiarze 60 km kwadratowych/ około 0.83 km sześciennych. Duży staw lawy znajduje się w głównym otworze erupcyjnym z którego wypływa rzeka lawy. 15 i 16 października wzrosła aktywność sejsmiczna pod kalderą Bárðarbunga. Zdjęcie Omara Ragnarssona doskonale przedstawia skalę erupcji Holuhraun.

W piątek czujniki wykryły serię 40 umiarkowanych trzęsień ziemi pod lodowcem Tungnafellsjökull skrywającym wulkan 20 km na północny zachód od Bárðarbunga.

Ponownie otworzono dostęp dla turystów na wulkan Poás w Kostaryce. 14 października 2014 roku wulkanem Poás targnęły dwie eksplozje freatyczne.

Księżycowe wulkany

Nowe odkrycie geologów z Arizona State University’s School of Earth and Space Exploration zdaje się potwierdzać istnienie wulkanizmu na Księżycu. W ciągu 50 milionów lat miało dochodzić na Księżycu do niewielkich, acz rozpowszechnionych erupcji bazaltowej lawy. Naukowcy posługując się obrazami wysokiej rozdzielczości od Lunar Reconnaissance Orbiter zidentyfikowali na powierzchni Księżyca małe wulkaniczne struktury zlokalizowane na rozległych lunarnych płaskowyżach lawowych zwanych morzami (mare). Są to tzw. nieregularne skrawki na powierzchni lunarnych mórz. Aktywność wulkaniczna na Księżycu stopniowo zaczęła ustawać około 50 milionów lat temu. Owe wulkaniczne struktury są zbyt małe, by je zaobserwować z Ziemi. Jedną z nich znaną jako kaldera Ina po raz pierwszy zaobserwowano i sfotografowano już w 1971 roku z pokładu Apollo 15. Jedna z obecnie odkrytych struktur wulkanicznych na Księżycu nazwana została Maskelyne. Wygląda na to, że aktywność wulkaniczna na Księżycu miała miejsce wcześniej niż do tej pory uważano, a co za tym idzie była zlokalizowana w wielu miejscach. W przypadku kaldery Ina aktywność erupcyjna mogła zakończyć się około 33 miliony lat temu. Na zdjęciach NASA Ina i Maskelyne.

W dalszym ciągu ma miejsce aktywność erupcyjna wulkanów Sinabung (Sumatra, Indonezja) i Copahue (Chile/Argentyna). Z wulkanu Mayon (Luzon, Filipiny) ma miejsce ekstruzja wylewu lawy na południowo-wschodnim zboczu. Jego długość wynosi około 350 metrów. Może to być prekursor przyszłej eksplozywnej erupcji Mayon. Poczekamy zobaczymy.

Wzmożenie aktywności erupcyjnej wulkanu Sinabung

Z sumatrzańskiego wulkanu Sinabung schodzą spływy piroklastyczne docierające na odległość 3-4.5 km, a obłoki popiołu sięgają wysokości 3 km. Popiół opada na oddalone 30 km od Gunung Sinabung miasto Berastagi. Maski przeciwpyłowe udostępnia się populacji. Warzywniaki i targi owocowe są zamknięte z powodu opadu popiołu. Trzeci poziom alarmu dla wulkanu Sinabung. Anulowano kilka lotów z lotniska Medan. W tej chwili 1019 indonezyjskich rodzin przebywa w centrach ewakuacyjnych. Gunung Sinabung był uśpiony od 400 lat zanim wybuchł w sierpniu 2010 roku.

11 października dwie umiarkowanie silne eksplozje targnęły także wulkanem Copahue na granicy Chile i Argentyny (o godzinach 06:25 i 14:53 lokalnego czasu). Chmury popiołu sięgnęły wysokości ponad 1 km. Na razie nie wiadomo czy mamy do czynienia z aktywnością magmową czy freatyczną. Copahue często, czasem nieprzerwanie emituje parę i popiół.

Copahue i Holuhraun

Po krótkiej przerwie wracam do śledzenia aktywności wulkanicznej. 4 października rozpoczęły się nowe emisje popiołu z wulkanu Copahue na granicy Chile i Argentyny. Emisja popiołu i fazy odgazowania mają miejsce z krateru El Agrio. Niemniej aktywność sejsmiczna wulkanu jest niska, co sugeruje że obecna aktywność wulkanu ma charakter freatyczny. Brak żarzenia się w nocy i widocznego przez satelity sygnału termalnego. Magmowa erupcja w przyszłości? Czas pokaże.

Erupcja szczelinowa Holuhraun jest stabilna. Kaldera Bárðarbunga osiada codziennie o 50 cm, towarzyszą temu procesowi częste trzęsienia ziemi. Rozmiar pola lawy Holuhraun wynosi już 52 km kwadratowe. Najwyższy aktywny krater Baugur ma już wysokość ponad 100 metrów, drugi krater Suðri ma wysokość około 40-50 metrów, pozostałe są mniejsze.

Bilans ofiar śmiertelnych tragicznej erupcji wulkanu Ontake z 27 września wynosi już 55.

Izumi Noguchi i ostatnie zdjęcia

27 września 2014 roku doszło do tragicznej erupcji freatycznej wulkanu Ontake na wyspie Honsiu. 59-letni Izumi Noguchi zrobił dwa zdjęcia na chwilę przed swoją śmiercią. Jego ciało i aparat fotograficzny znaleziono w pobliżu świątyni na wierzchołku Ontakesan. Pochłonęła go chmura popiołu z wulkanu. Zginął uderzony fragmentem skały. Żona Japończyka Hiromi postanowiła owe zdjęcia upublicznić w hołdzie tragicznie zmarłemu mężowi. Dostarczyła je Kyodo News.

Wulkan Ontake wciąż emituje obłok pary i prawdopodobnie popiołu. Poszukiwania ofiar erupcji zostały wznowione. Bilans ofiar śmiertelnych: 51 + 12 osób zaginionych. Główna przyczyna śmierci: uraz głowy spowodowany odłamkami skał/skalistymi szrapnelami wyrzucanymi w trakcie eksplozji przez wulkan. Poza tym inhalacja gorącego i duszącego popiołu.

Badania nad wulkanem Paektu po stronie Korei Północnej trwają

Korea Północna kojarzy się przede wszystkim z komunizmem, kultem jednostki i obecnie Kim Dzong-Unem, synem Kim Dzong-Ila, zmarłego już wodza narodu, który podobno narodził się na zboczu wulkanu Paektu (inne nazwy: Pektu-san, Changbaishan, Baekdu, Báitóushān). Stratowulkan Paektu o wysokości 2744 metrów znajduje się na granicy Korei Północnej i Chin. Do tej pory nie był badany przez naukowców z Europy i USA. Potężna erupcja targnęła wulkanem Báitóushān około roku 969 plus minus 20 lat. Miała siłę 7 w skali VEI i uformowała kalderę, którą częściowo wypełnia jezioro Tianchi (Niebiańskie Jezioro). Opad popiołu odnaleziono nawet na wyspie Hokkaido. Problem tkwi w tym, że tak naprawdę nie wiele wiadomo o tej tzw. erupcji milenijnej. Co właściwie wówczas się stało? Jak wyglądał wulkan przed erupcją? Jak wyglądał ekosystem wokół niego i kiedy powróciło na Pektu-san życie? Na te pytania szukają odpowiedzi brytyjscy wulkanolodzy Clive Oppenheimer oraz James Hammond.

W Korei Północnej Mount Paektu uchodzi za symbol rządów rodziny Kimów oraz komunistycznej rewolucji. Zbocza góry po stronie Korei Północnej upstrzone są 'rewolucyjnymi obiektami historycznymi' oraz tajnymi obozami Kim Il-Sunga, pierwszego prezydenta Korei Północnej, skąd żołnierze koreańscy w trakcie II Wojny Światowej atakowali Japończyków. Co roku w lato dziesiątki tysięcy Koreańczyków odwiedza wulkan, gdzie są politycznie indoktrynowani. Reżim Kim Dzong-Una chce także zrobić z wulkanu atrakcję turystyczną Korei Północnej. Od 2002 roku nastąpiło zintensyfikowanie aktywności sejsmicznej wulkanu i trwało ono do 2006 roku. Obawiano się, że podziemne próby nuklearne około 100 km od Pektu-san przyczynią się do przebudzenia wulkanu. Ale nic takiego się nie stało. Wulkan pozostaje cichy i spokojny. W 2011 roku Pyongyang International Information Center on New Technology and Economy wystosował prośbę o pomoc w monitorowaniu wulkanu. Wulkanolog i geochemik Clive Oppenheimer i sejsmolog James Hammond stali się pierwszymi zachodnimi naukowcami badającymi wulkan. Strona północno-koreańska okazała się pomocna; naukowcy mają nadzieję opublikować pracę naukową dotyczącą Paektu na początku 2015 roku. W czerwcu 2013 roku James Hammond zainstalował 6 sejsmometrów na Mount Paektu, a Korean Earthquake Bureau osłoniło sprzęt ochronnymi chatkami. Ostatnia erupcja Paektu miała miejsce w 1903 roku.

Nie na darmo napis koreański na Mount Paektu głosi "Boska Góra Rewolucji".

Tymczasem oficjalny bilans tragicznej sobotniej erupcji freatycznej wulkanu Ontake wynosi 48 osób zabitych i 16 zaginionych. Akcja poszukiwawcza zostaje znowu wstrzymana z powodu deszczowej pogody. EDIT: Trzy nowe ciała odkryte na Mount Ontake, 13 osób nadal zaginionych czyli wnioskuję, że liczba ofiar śmiertelnych erupcji sprzed tygodnia wynosi 51. Chmura popiołu nad wulkanem sięga wysokości 3.6 km.