W jaki sposób wulkany wpływają na ziemski klimat?

Ostatnio przeczytałem kilka interesujących artykułów dotyczących antropogenicznego globalnego ocieplenia na stronie Nauka o klimacie, którą polecam. Osobiście wierzę że globalne ocieplenie wynika ze spalania paliw kopalnych przez ludzi. I choć nadal wśród niektórych polityków, lobbystów i naukowców zdarzają się denialiści zmian klimatycznych setki naukowców z renomowanych uczelni i instytucji badawczych uznaje antropogeniczne globalne ocieplenie za niezaprzeczalny fakt. Dowody są na wyciągnięcie ręki i nie raz zostały utrwalone na zdjęciach czy w filmie - chociażby topnienie arktycznej pokrywy lodowej czy lodowców na Alasce. Zatem jaki jest wpływ erupcji wulkanicznych, a co za tym idzie emisji gazów wulkanicznych do atmosfery na ziemski klimat?

Nie jestem ekspertem od klimatologii, ale nie da się ukryć że potężne erupcje wulkaniczne mogą wpłynąć na klimat, czego dowodem są dwie potężne erupcje eksplozywne wulkanów Pinatubo (6 w skali VEI, Filipiny) i Cerro Hudson (5 w skali VEI, Chile) w 1991 roku - notabene ten ostatni wulkan wykazuje obecnie zmiany w aktywności sejsmicznej, co w dniu dzisiejszym skutkowało podwyższeniem dla niego stopnia alarmu. Potężna erupcja eksplozywna może wygenerować obłok erupcyjny sięgający wysokością aż do stratosfery, do której dostaną się popiół, aerozole siarkowe i gazy wulkaniczne. Popiół opada ze stratosfery w ciągu kilku kolejnych dni czy tygodni - jego wpływ na zmiany klimatu jest znikomy. Warto natomiast zatrzymać się przy SO2 (dwutlenku siarki) i CO2 (dwutlenku węgla) emitowanym przez wulkany.

Z SO2 w ziemskiej atmosferze powstaje kwas siarkowy H2SO4, który następnie gwałtownie kondensuje do postaci aerozoli siarkowych, a te mogą znajdować się w niższej stratosferze przez rok bądź jeszcze dłużej. Obecność owych aerozoli siarkowych sprzyja odbijaniu radiacji słonecznej z powrotem w przestrzeń kosmiczną, a to prowadzi do schłodzenia troposfery (najniższej i najcieńszej warstwy atmosfery). Pinatubo jest tutaj dobrym i często przywoływanym przykładem - jego paroksyzm erupcyjny w dniu 15 czerwca 1991 roku wyrzucił do stratosfery 20 milionów ton SO2. W konsekwencji powierzchnia Ziemi uległa schłodzeniu na okres trzech lat o 0.5 stopnia Celsjusza. Meksykański wulkan El Chichón wybuchając gwałtownie w 1982 roku wyprodukował 7 milionów ton SO2. Znacznie więcej SO2 wyemitowała do atmosfery erupcja szczelinowa Laki w 1783 roku - szacunkowo 120 milionów ton zabijając przy okazji 10 000 ludzi (20% ówczesnej populacji Islandii). Dla porównania trwająca przez 6 miesięcy w latach 2014-15 erupcja szczelinowa Holuhraun wyemitowała 11 milionów ton SO2 - jej wpływ na środowisko i zdrowie okazał się na szczęście zredukowany.

Dwutlenek węgla (CO2) jest głównym gazem cieplarnianym obwinianym o globalne ocieplenie. Często denialiści zmian klimatycznych powołują się na emisje CO2 z wulkanów jako na czynnik sprzyjający globalnemu ociepleniu. W porównaniu jednak z działalnością ludzi związaną ze spalaniem paliw kopalnych wulkany (zarówno te znajdujące się na lądzie, jak i podmorskie) emitują globalnie mniej niż 1% CO2. Mount Saint Helens w 1980 roku w ciągu zaledwie 9 godzin wyemitował 10 milionów ton CO2 do atmosfery - ludzkości wystarcza osiągnięcie tej wartości w czasie nieco mniejszym niż trzy godziny. W dodatku silne erupcje wulkaniczne (powyżej 5 w skali VEI) są nader rzadkie. Nie występują regularnie - przykładowo w roku obecnym nie było ani jednej erupcji wulkanicznej o sile 4 w skali VEI, o 5 czy 6 już nawet nie wspominając.

Źródła z USGS:

https://volcanoes.usgs.gov/vsc/file_mngr/file-154/Gerlach-2011-EOS_AGU.pdf
https://volcanoes.usgs.gov/vhp/gas_climate.html
http://volcano.oregonstate.edu/book/export/html/151
http://naukaoklimacie.pl/

Zastanawiam się ile w ciągu roku potrzeba by było potężnych i bogatych w SO2 erupcji a la Pinatubo 1991 (6 w skali VEI), by 'zredukować' antropogeniczne globalne ocieplenie. Gwoli przypomnienia jedynie trzy erupcje w XX wieku miały 6 w skali VEI - Santa Maria - 1902 rok, Katmai/ Novarupta - 1912 rok i Pinatubo - 1991 rok. W XXI wieku jeszcze nie doczekaliśmy się erupcji o zbliżonej do Pinatubo, Krakatau czy Tambora sile.

Na zdjęciu mapa dystrybucji aerozoli siarkowych z erupcji Pinatubo pomiędzy 14 czerwca a 26 lipca 1991 roku oraz destrukcja po erupcji wulkanu El Chichón w 1982 roku, zdj. Mario Arturo Coutiño.

Dwa miesiące erupcji Holuhraun

A w zasadzie Nornahraun, bo tak brzmi jej sugerowana nazwa. Czas na statystyki. To największa erupcja lawowa na Ziemi od czasu erupcji Laki w 1783-84 roku. Wypłynęło ponad 1 km sześcienny lawy. Gwoli przypomnienia erupcja lawowa Fimmvörðuháls poprzedzająca erupcję eksplozywną Eyjafjallajökull trwała dwa tygodnie. Tutaj mamy już ponad dwa miesiące nieprzerwanej efuzji lawy. Erupcja Holuhraun (Nornahraun) do południa pierwszego dnia wyemitowała więcej lawy niż erupcja Fimmvörðuháls w ciągu dwóch tygodni trwania. Z kolei wspomniana erupcja szczelinowa Laki (Skáftáreldar) z 1783-84 roku wyemitowała w ciągu pierwszych 36 godzin trwania więcej lawy niż erupcja Holuhraun w ciągu dwóch miesięcy. W trakcie pierwszych dziewięciu dni erupcji szczelinowej Laki emisja SO2 sięgała co trzy dni 20 milionów ton. 60% z całkowitej emisji SO2 Laki czyli 120 megaton zostało wyemitowanych w trakcie pierwszego miesiąca erupcji Laki ((Skáftáreldar). Dla porównania erupcja wulkanu Pinatubo w 1991 roku łącznie wyemitowała 20 megaton SO2. W trakcie pierwszego miesiąca erupcji Laki fontanny lawy sięgały wysokości 800 metrów-1.4 km, a kolumna erupcyjna nad kraterami sięgała wysokości 15 km.

Łącznie w ciągu 8 miesięcy erupcji Laki - 14.7 km sześciennych bazaltowej lawy ze 140 kraterów wzdłuż szeregu szczelin o długości 23 km. Jeszcze większa erupcja bazaltowa Eldgjá w roku 934 wyemitowała ponad 20 km sześciennych lawy. Dla porównania erupcja wulkanu Kilauea od 1983 roku wygenerowała ponad zaledwie 4 km sześcienne bazaltowej lawy - czyli erupcja Laki wyprodukowała w ciągu 8 miesięcy 3.6 razy więcej Lawy niż wulkan tarczowy Kilauea od 1983 roku (w ciągu 31 lat erupcji). Konkludując, erupcja Holuhraun w dalszym ciągu jest 14-krotnie mniejsza od erupcji Laki.

Lawa z erupcji pokrywa już obszar ponad 67 km kwadratowych czyli więcej niż wynosi powierzchnia Manhattanu (59.5 km kwadratowych). W październiku lawa pokrywała 20 metrów kwadratowych powierzchni co sekundę. Jej temperatura wynosi 1200 stopni Celsjusza, czyli jest o 100-200 stopni gorętsza od innych law - być może pochodzi ona z płaszcza Ziemi, a nie z komory magmowej. Dlatego tak trudno przewidzieć kiedy erupcja Nornahraun się zakończy. W ciągu minionej doby na obszarze Bárðarbunga zarejestrowano 80 trzęsień ziemi, w tym najsilniejsze o magnitudzie 5.3. Tempo topnienia glacjalnego lodu wynosi szacunkowo 2 metry sześcienne na sekundę, a woda spływa rzekami glacjalnymi Skjálfandafljót i Jökulsá á Fjöllum.

Trwa umiarkowana aktywność eksplozywna alaskańskiego stratowulkanu Shishaldin. Słabym erupcjom strombolijskim towarzyszą bardziej intensywne epizody aktywności erupcyjnej obejmujące prawdopodobnie niewielkie fontanny lawy.

Więcej o erupcji Laki tutaj: http://www.wired.com/2013/06/local-and-global-impacts-1793-laki-eruption-iceland/

Kontynuacja erupcji wulkanu Sangeang Api

Wulkan złożony (mieszany) Sangeang Api kontynuuje erupcję generując gęste obłoki popiołu. Aż chciałoby się rzec: tak trzymać! Zaobserwowany przez satelitę MODIS punkt gorąca wskazuje na dopływ świeżej magmy. W międzyczasie rozległa chmura popiołu i SO2 dotarła nad obszary wschodniej i północnej Australii. Anulowano wszystkie loty pasażerskie z lotniska Darwin. Częściowe zapadnięcie się kolumny erupcyjnej spowodowało przynajmniej dwa spływy piroklastyczne. Zastanawiam się jaka jest siła erupcji Sangeang Api w skali VEI? 3? 4?

A jak jest dzisiaj, czyli 1 czerwca? Erupcja osłabła, nad wulkanem unosi się niewielki obłok popiołu i pary. Zredukowana intensywność, słabe emisje popiołu i pary. Loty z Darwin mają być dzisiaj wznowione.

Wulkan Ritter Island (Papua Nowa Gwinea) objęto żółtym stopniem alarmu ze względu na podwyższoną sejsmiczność. Erupcja Ritter Island w 1888 roku uśmierciła w wyniku tsunami 3000 ludzi.

30 maja rozpoczęła się (po roku pauzy) nowa erupcja alaskańskiego wulkanu Pavlof. Na górnej północno-wschodniej stronie wulkanu pojawił się wylew lawy. Nad wulkanem widoczny jest niski obłok gazu i popiołu.

Tajemniczy ogień na Alasce

Pod koniec września 2012 roku Pat Sanders, strażnik Yukon-Charley Rivers National Preserve w Interiorze Alaski usłyszał eksplozję. Kilka tygodni później 40 km na północny wschód od miasteczka Eagle dostrzeżono ogień, który nazwano Windfall Mountain Fire. 15 października 2012 roku przelot samolotem ujawnił kalderę nieznanego pochodzenia, która płonęła. I nadal się pali. Ludzie w Eagle zaczęli odczuwać odór siarki, co przyjęli z niepokojem. Padła sugestia ze strony władz, że doszło do zapłonu złoża łupków bitumicznych pod górą, które zaczęło płonąć. Owa aktywność zdaniem geologów może przypominać wulkaniczną, ale nie wydaje się być związana z wulkanizmem. Ów podziemny ogień może natomiast emitować dwutlenek siarki (SO2), będący produktem erupcji wulkanicznych. Śmiertelnie mroźna alaskańska zima nie spowodowała ustania ognia. Kaldera rozrosła się trzykrotnie od jesieni 2012 roku. Jest bardzo gorąca, w jednej z jej szczelin geolog dokonał pomiaru temperatury i wyszło 285 stopni Celsjusza. Jak długo ogień będzie płonął? Nie wiadomo. Zdjęcia Eda Christiensena.

Aktywność wulkaniczna koło Rzymu?

Krótki okres drzemki, jeśli chodzi o moją aktywność na blogu, a tu taki news... 23 sierpnia 2013 roku pojawił się gejzerowy krater emitujący obłoki cuchnącego gazu na wysokość 5 metrów... gdzie? w pobliżu Międzynarodowego Lotniska Fiumicino w Rzymie. Zauważyli go kierowcy. Otwór produkował fontanny pary, gazu i mułu. Fenomen jest badany przez geologów i wulkanologów. Wymiary krateru: 1.80 metra szerokości i 90 centymetrów głębokości. Czy pojawienie się krateru jest związane z działalnością człowieka czy dotyczy aktywności wulkanicznej? 20 km na południowy wschód od Rzymu znajduje się wulkaniczny system Monti Albani - ostatnia jego aktywność erupcyjna miała miejsce 20 000 lat temu. Gaz pod ziemią może pozostać gorący przez tysiące lat po erupcji wulkanu i co pewien czas może dotrzeć do powierzchni. W Rzymie już wcześniej miały miejsce przypadki zgonów zwierząt na skutek inhalacji gazu.

Chemiczna analiza gazów emitowanych przez krater wykazała, że obejmowały dwutlenek węgla, siarkowodór i małe ilości metanu. Ten fenomen naturalny nie jest jednak nowością dla Fiumicino np. Lazio jest wulkanicznym obszarem, podobne incydenty miały miejsce w Monte Sabatini i blisko Ciampino. Wiertacze muszą uważać w trakcie odwiertów w tych rejonach, gdyż pracując mogą spowodować emisje gazu.

Co poza tym? Umiarkowana aktywność strombolijska wulkanu Pacaya z krateru Mackenney + nowy wylew lawy na zachodnim zboczu tegoż krateru osiągający długość 150-200 metrów.

Okazjonalna aktywność strombolijska kamczackiego wulkanu Kluczewska Sopka - mały wylew lawy na górnym północnym zboczu. 28 sierpnia kończy się efuzja lawy Plosky Tolbachik. Wielka szkoda, malowniczo było... następna erupcja lawowa (trochę bawię się w wyrocznię delficką) za jakieś 30-40 lat.

30 sierpnia chmury popiołu sięgające wysokości 2.4 km nad wulkanami Manam (Papua Nowa Gwinea) oraz Dukono (Halmahera, Indonezja). Nad indonezyjskim wulkanem Ebulobo na wyspie Flores zaobserwowano białe obłoki sięgające wysokości 30 metrów. Podniesiono stopień alarmu dla niego na drugi.

Anomalie termiczne zaobserwowane nad kurylskimi wulkanami Chirpoi, Chirinkotan i Ketoi.

Zagadka krateru Patomskiy

Syberia pełna jest zagadkowych struktur geologicznych. Krater Patomskiy (Stożek Kolpakova) znajduje się na północ od Irkucka na terenie południowo-wschodniej Syberii. Odkryty został w 1949 roku przez geologa Vadima Kolpakova. Wysokość krateru 40 metrów, średnica szczytu 76 metrów. W środku krateru znajduje się kopiec o wysokości 12 metrów. Zdania na temat pochodzenia zagadkowego krateru są wśród naukowców podzielone: geolodzy i mineralodzy wskazują, że jest on owocem procesów geologicznych, zaś geofizycy, geochemicy czy astronomowie wskazują, że krater może być pozostałością meteorytowego impaktu (np. fragmentem meteorytu tunguskiego). Astroblemy (kratery meteorytowe) mają jednak odmienny kształt. Krater Patomskiy uformował się w ciągu 300-350 lat pod koniec początku XV bądź XVI wieku. Istnieje wiele dziwacznych i wyssanych z palca teorii odnośnie tego miejsca np. metalowy pręt 'obcych' znajdujący się wewnątrz kopca, który emituje sygnał od którego badacze czy zwierzęta znajdujący/znajdujące się w pobliżu chorują/znikają. Krater miała też stworzyć jakaś zagadkowa starożytna cywilizacja lub dwa UFO. Jakuci uznawali krater za miejsce przeklęte, niebezpieczne dla ludzi, miejsce, na którym nie rosną drzewa, nazywali je Gniazdem Ognistego Orła. Ludzie w jego okolicy mieli znikać albo byli odnajdywani martwi. Kiedy w 1949 roku Kolpakov wspiął się na krater żar był nie do zniesienia. Być może krater ma wulkaniczne pochodzenie, mogło na nim dochodzić do gazowych eksplozji (np. wodoru) podnoszących powierzchnię gruntu. Tak przynajmniej twierdzą geomorfolodzy. Ich hipoteza wydaje się najbardziej prawdopodobna.

Mount Erebus oddycha

Mount Erebus wraz z trzema innymi uśpionymi wulkanami formuje Wyspę Rossa. W odległości 35 km od wulkanu znajduje się stacja MacMurdo, w której przebywa 1300 osób. Lecz niewielu z tych naukowców dociera na szczyt Erebus, aby zbadać aktywne jezioro lawy w kraterze wulkanu. Sercem każdego wulkanu jest komora magmowa, która kontroluje jego erupcje. Badacze Mount Erebus przeprowadzając fizyczne i chemiczne testy skupiają się na parze wodnej oraz innych gazach wydobywających się z jeziora lawy.  Odkryto, że ich proporcje zmieniają się cyklicznie w powtarzającym się od 10 do 18 minut wzorcu. Poziom jeziora lawy w kraterze Erebus podnosi się i opada rytmicznie od 2 do 3 metrów. Wulkan oddycha. Erebus słynie także z eksplozji gazowych bąbli o średnicy sięgającej 20-40 metrów - naukowcy wykryli je w trakcie wzmożonej aktywności wulkanu w latach 2005-06 badając za pomocą mikrofonów infradźwięki. System sejsmicznego monitoringu mierzy natomiast aktywność sejsmiczną Erebus. Co ciekawe, Erebus jest wulkanem atypowym ze względu na emisję dwutlenku węgla - 90% normalnej emisji gazów obejmuje szacunkowo równą mieszaninę CO2 i pary wodnej. Co więcej, Erebus emituje niezwykle duże ilości tlenku węgla. Jezioro lawy w kraterze Erebus wyrzuca również bomby wulkaniczne bogate w kryształy skaleni - niektóre z nich osiągają długość 8.3 cm. Analiza tych minerałów pozwala naukowcom prześledzić ewolucję ruchu magmy. Plusem surowych warunków pogodowych panujących na wulkanie jest pomiar pary wodnej, gdyż antarktyczne powietrze jest niemal całkowicie suche. Izolacja Erebus w rzeczywistości sprzyja badaczom - dwa inne wulkany posiadające aktywne jeziora lawy, a mianowicie Erta Ale oraz Nyiragongo są badane sporadycznie z uwagi na konflikty wojenne w Etiopii i Kongo. Zdjęcia Mount Erebus autorstwa Johannesa Zielcke oraz T.J i Jessie.

Intensyfikacja częstotliwości eksplozji wulkanu Colima w Meksyku (200 słabych bądź umiarkowanych eksplozji dziennie), rozżarzone lawiny i małe spływy piroklastyczne schodzą ze zboczy wulkanu na odległość 1.5 km i są szczególnie malownicze w nocy. Strefa zagrożenia wokół wulkanu wynosi 8 km.

Prawdopodobna erupcja wulkanu Grozny (Kuryle), obłok popiołu sięgnął wysokości 2.1 km. Aktywność kopuły lawowej wulkanu Paluweh obejmuje emisje popiołu, eksplozje, lawiny gruzu i gorejące chmury. Inny indonezyjski wulkan Batu Tara będący w stanie permanentnej erupcji od blisko 6 lat wyprodukował dzisiaj chmurę popiołu sięgającą wysokości 3 km.W ciągu ostatniego tygodnia małe lokalne trzęsienia ziemi miały miejsce na wulkanie Korovin (Aleuty).

Dieng: niebezpieczne emisje gazu, pomarańczowy alarm

VSI podniósł alarm do trzeciego stopnia dla wulkanu Dieng, gdyż 24 marca kolor jeziora kraterowego zmienił się na ciemno-brązowy. W odległości 500 metrów od krateru Timbang odnotowano wzrost koncentracji dwutlenku węgla (2.5% pomiędzy 11 a 15 marca) oraz wzrost emisji siarkowodoru. Znaleziono zwłoki uduszonego przez CO2 kota. Nie wolno się zbliżać do krateru Timbang na odległość 1 km - CO2 jest bezwonnym i śmiercionośnym gazem.

Info z ostatniej chwili. Dostałem informację od Centrum Informowania o Zagrożeniach Naturalnych tej treści: "Islandzkie Centrum Meteorologiczne poinformowało, że wulkan Hekla wszedł w ostatnią fazę przed erupcją. Obrona cywilna Islandii jest przygotowana do ewakuacji ludności. Tutaj podgląd LIVE: http://www.ruv.is/hekla

Pozostaje zatem czekać na rozwój wydarzeń: 

https://www.facebook.com/pages/Centrum-Informowania-o-Zagro%C5%BCeniach-Naturalnych/289946864467191 

Wyspa masek gazowych i życie wewnątrz wulkanu...

...czyli ciekawostki z Kraju Kwitnących Wiśni.

Wulkaniczne wyspy Izu - wyspa Miyakejima to specyficzne miejsce. Wszyscy jej mieszkańcy posiadają maski gazowe ze względu na obecność toksycznych gazów wydzielanych przez wulkan. W czerwcu 2000 roku, po 17 latach drzemki doszło do silnej erupcji wulkanu Miyakejima (Mount Oyama), która zmusiła do ewakuacji 3600 mieszkańców wyspy. Erupcję wulkanu poprzedziło 17 500 trzęsień ziemi, które miały miejsce w dniach od 26 czerwca do 21 lipca 2000 roku. Towarzyszyła jej wysoka kolumna erupcyjna, spływy piroklastyczne i silny opad popiołu. 20% powierzchni wyspy obecnie nie nadaje się do zamieszkania z uwagi na emisje toksycznych gazów, zatem maski gazowe są na wyspie niezbędne. Przez pięć lat po erupcji wyspa Miyakejima była niedostępna i przypominała post-apokaliptyczny świat - martwe drzewa, pordzewiałe auta, opuszczone budynki, zdewastowana wylewem lawy sala gimnastyczna, itd. Przez dwa lata wulkan emitował z krateru od 10 000 do 20 000 ton dwutlenku siarki dziennie. W 2005 roku 2800 mieszkańców powróciło z Tokio na wyspę wioząc ze sobą maski. Turystyka masek gazowych kwitnie - można je na wyspie kupić niemalże wszędzie!

300 km na południe od Tokio znajduje się inna wyspa wulkaniczna Aogashima. W kalderze Ikenosawa  zamieszkuje 205 osób. Wulkan Aogashima posiada aktywne wyziewy pary, które służą jako źródło energii dla publicznej sauny. Stożek pasożytniczy Maruyama znajduje się wewnątrz kaldery. Niewielki port na wyspie obsługuje jedynie statki o wyporności dochodzącej do 500 ton i jest zamykany w przypadku wysokich fal czy kiepskiej pogody. Aogashima jest drzemiącym wulkanem - w trakcie jego ostatniej erupcji w 1785 roku i wylewu lawy ze stożka Maruyama zginęło 130-140 osób.

EDIT: Aby nie było niedomówień. Zdjęcia ludzi w maskach gazowych nie pochodzą z wyspy Miyakejima. Jako że jednak nieźle ilustrują tekst stwierdziłem że je tutaj pozostawię. Wyjaśnienie skąd pochodzą w komentarzu z 7 maja 2016 roku. Co jeszcze? Zastanawiam się czy artykuły o Miyakejima nie są nieco podkoloryzowane. Na wyspie nie byłem, to drzemiący od kilku lat wulkan, ale czy rzeczywiście jest tam aż tak źle z toksycznymi emisjami gazów wulkanicznych że maski są niezbędne do życia? Faktem jest natomiast iż pozostałości po niszczycielskich erupcjach wulkanu wciąż na Miyakejima są.

Puyehue-Cordon Caulle i Tongariro

Wygląda na to, że rozpoczęła się nowa umiarkowana erupcja wulkanu Puyehue-Cordón Caulle. Chmura popiołu sięga wysokości 3.4 km. Odnotowano jego opad na Puyehué, Entre Lagos i Osorno. EDIT: Informacja błędna. Nie ma nowej erupcji. Chmura popiołu nad wulkanem powstała na skutek re-mobilizacji warstw popiołu.

Nowozelandzki Geonet wykazuje zaniepokojenie sytuacją wulkanu Tongariro. Kratery Te Maari, miejsce dwóch erupcji w sierpniu i listopadzie 2012 roku ulegają odgazowaniu. Aktywność sejsmiczna słaba, trzęsień ziemi nie notuje się. Emisja pary i wulkanicznych gazów. Tongariro może wybuchnąć bez ostrzeżenia w każdej chwili. Na zdjęciu Geonet Górny Krater Te Maari. Z kolei 'gorące jezioro' w kraterze wulkanu White Island wykazuje silniejszą niż zwykle semi-regularną aktywność hydrotermalną (na środkowym zdjęciu). Kopuła lawowa o abstrakcyjnym kształcie nie wykazuje oznak zmian.

EDIT: 22 stycznia 2013 roku doszło do bardzo małej erupcji wulkanu Miyakejima (Japonia, Wyspy Izu).

Hunter Island, Nabro/Mallahle i Tongariro

22 lipca 2012 roku - obrazy satelitarne wskazują na obecność słabego obłoku ditlenku siarki nad obszarem wysp Hunter Island i Matthew Island (Vanuatu). Póki co nie ma informacji który z tych wulkanów wykazuje aktywność.

Zdjęcia satelitarne wskazują na aktywność pochodzącą z obszaru Nabro. Obłok popiołu (?) zdaje się pochodzić z etiopskiej części granicy - konkretnie z wulkanu Mallahle, co jest niespodzianką, gdyż Mallahle nie wybuchł w czasach historycznych. Obłok zniknął dzisiaj z widzenia satelitów pogodowych.

Wulkan Tongariro w Nowej Zelandii emituje wulkaniczne gazy. Odnotowano wzrost emisji ditlenku węgla i ditlenku siarki.

Na zdjęciu opuszczona wysepka wulkaniczna Hunter Island (Vanuatu).

Wulkan Merapi wyrzuca popiół

W niedzielę po południu jawajski wulkan Merapi wyemitował obłok wysokociśnieniowego gazu sięgający wysokości 1 km. Doszło do zapadnięcia się kopuły lawowej i opadu popiołu na zachodnie zbocze Merapi (w Jurang Jero i Srumbung). Aktywność Merapi określono jako erupcję wulkaniczną małej skali. Akumulacja gazu spowodowała wzrost ciśnienia, po czym gaz został uwolniony w drodze erupcji. 0 6.02 lokalnego czasu miał miejsce kolaps kopuły lawowej - jej struktura nie była stabilna od czasów tragicznej erupcji Merapi w 2010 roku. Ogłoszono zakaz wspinaczki na najniebezpieczniejszy indonezyjski wulkan. To pierwsza oznaka aktywności erupcyjnej Merapi od 2010 roku. Statusu alarmu nie zmieniono.

Santiaguito, Fuego i Turrialba

Dwa wulkany w Gwatemali Santiaguito i Fuego w dniu 26 marca 2012 roku wykazywały aktywność erupcyjną, co akurat nie dziwi, bo obie nazwy pojawiają się na moim blogu nader często. W ciągu doby naliczono 33 eksplozje Santiaguito emitujące popiół na wysokość 800 metrów. Z kopuły lawowej schodzi kilka wylewów blokowej lawy. Nad czynnym wulkanem Fuego biało-niebieskawy obłok sięgał tego samego dnia wysokości 100 metrów.

Z Gwatemali przenieśmy się do Kostaryki. Nad ranem 27 marca dostrzeżono dwie kolumny gazu i pary nad wulkanem Turrialba (na zdjęciu) sięgające wysokości 1 km: jedną z centralnego krateru, drugą ze wschodniej ściany wulkanu. Od stycznia 2012 roku dostęp dla turystów do Turrialba jest niedozwolony z uwagi na regularne emisje popiołu i gazu.

Aktywność wulkanu Iliamna

Raport AVO z obserwacji powietrznych poczynionych 17 marca 2012 roku wskazuje na emisje ditlenku siarki i ditlenku węgla z fumarol na wierzchołku alaskańskiego wulkanu Iliamna. Ilość emitowanych gazów jest zbliżona do emisji w latach 1996-97, lecz wtedy pomimo intruzji magmy do erupcji Iliamna nie doszło. Nie zaobserwowano zniekształceń lodowca. Ostatnia erupcja wulkanu miała miejsce około 140-200 lat temu. Zdjęcia AVO fotografa Game'a McGimseya z 17 III 2012 roku.

Wzrost sejsmiczności i odgazowania wulkanu Ijen

Na nowo mamy trzeci stopień alarmu dla jawajskiego wulkanu Ijen. Wybuchający płonącymi gazami otwór zaobserwowano 10 marca w kwaśnym jeziorze Ijen 17 metrów od jego brzegu. Od 3 marca odnotowano słup siarkowej pary sięgający wysokości 200 metrów (wyższy niż zazwyczaj). 10 marca powierzchnia wody jeziora Ijen znajdowała się dwa metry wyżej niż normalnie, co akurat może wskazywać na skutki silnych opadów deszczu.

12 marca o godzinie 15 lokalnego czasu doszło do silniejszej niż zwykle eksplozji wulkanu Sakurajima, która spowodowała zwiększenie strefy zagrożenia z 2 do 2.5 km od wulkanu. Górne zdjęcie NASA przedstawia erupcję wulkanu Bezymianny na Kamczatce.

Szary obłok nad wulkanem Turrialba/ Nyamuragira

W czwartek 12 stycznia 2012 roku o 3 po południu wulkan Turrialba w Kostaryce wyemitował szary obłok gazu i popiołu poprzedzony przez hałasy dochodzące z wulkanu. W celu prewencyjnym Comisión Nacional de Emergencias (CNE) zarządziła 'żółty alarm' dla obszarów Turrialba, Jiménez i Alvarado. Turrialba w ciągu 3200 lat miał kilka silnych erupcji eksplozywnych oraz wiele małych erupcji freatycznych. Cztery pozostałe aktywne wulkany kostarykańskie to Irazu, Rincon de la Vieja, Arenal i Poas.

Od czasu rozpoczęcia przed 9 tygodniami erupcja wulkanu Nyamuragira w Kongo nadal trwa. Jakże cudownie byłoby się tam znaleźć (tak jak ten szczęśliwiec na zdjęciu) i poobserwować z bliska ów zapierający dech w piersiach wytrysk lawy. Fontanny lawy sięgają wysokości 100-150 metrów, rozżarzone bomby wulkaniczne są wyrzucane na wysokość 600 metrów, ma miejsce wylew lawy aa ze wschodniego otworu erupcyjnego.

Płonący krater w Turkmenistanie

W Turkmenistanie jedną z atrakcji turystycznych jest ogromna dziura w ziemi zwana Wrotami Piekieł. Od 40 lat bez przerwy płonie w niej ogień. W 1971 roku grupa rosyjskich archeologów prowadząca odwierty w rejonie wioski Darvaza doprowadziła do przerwania skał i uwolnienia wielkiej ilości metanu. Ziemia się osunęła i powstał krater: aby wypalić gaz naukowcy podpalili dziurę i... ogromne złoża metanu płoną po dziś dzień. Widok jest doprawdy niesamowity. Szerokość krateru wynosi 69 metrów, głębokość 30 metrów.

USA

LONG VALLEY - Kaldera Long Valley zlokalizowana w centralnej wschodniej Kalifornii ma wymiary 15 x 30 km. Posiada fumarole i gorące źródła. To jedna z największych kalder na świecie uformowana w trakcie kolosalnej erupcji 760 000 lat temu. W jej wyniku komora magmowa została całkowicie opróżniona i zapadła się. To spowodowało jeszcze większą erupcję palącego piroklastycznego popiołu. Na południowo-zachodniej krawędzi kaldery wznosi się na wysokość 3371 metrów dacytowo-ryolitowy wulkan złożony Mammoth Mountain. Uchodzi za aktywny - ostatnia jego erupcja freatyczna miała miejsce 700 lat temu. Na jego południowym zboczu w pobliżu Horseshoe Lake ma miejsce emisja śmiertelnie niebezpiecznego dwutlenku węgla, który powoduje masowe wymieranie okolicznych drzew. Kaldera Long Valley jest aktywna sejsmicznie - ma miejsce także deformacja gruntu. Przykładowo w marcu i kwietniu 1996 roku miał miejsce rój trzęsień ziemi - naliczono ich ponad 24. W kwietniu 2006 roku troje narciarzy udusiło się trującymi gazami po wpadnięciu do wulkanicznej szczeliny.

Kanada

TSEAX RIVER - Lokalizacja: północno-zachodnia Kolumbia Brytyjska, wysokość 600 metrów, stożek żużlowy z wylewami lawy i z kraterem w którym w XVIII wieku znajdował się staw płynnej lawy, zbudowany z bomb wulkanicznych i żużlu. Tseax River Cone zasłynął najbardziej śmiercionośną erupcją wulkaniczną w historii Kanady. Doszło do niej pomiędzy latami 1750 a 1775. Wylew lawy ze stożka dotarł do rzeki Tseax tamując ją i formując Lava Lake. Lud Nisga’a opowiada historię o destrukcji dwóch wiosek. Trujące gazy wulkaniczne i 'trujący dym' (zapewne ditlenek węgla) uśmierciły 2000 ludzi. Przed tym kataklizmem (zresztą zweryfikowanym historycznie) stożek Tseax River wybuchł w roku 1325. Emisja trujących gazów stwarza śmiertelne zagrożenie dla ludzi w przypadku przyszłego przebudzenia się stożka.

Andamany

BARREN 1 - Wulkan błotny na wyspie Baratang w indyjskim archipelagu Andamanów, 100 km na północny wschód od Port Blair. Wybuchał przed 1893 rokiem oraz w latach 1996 i 2003.

Nie mylić z czynnym somma stratowulkanem Barren Island - także na Andamanach.