Little Sitkin i Reclus plus trzęsienie ziemi na Jan Mayen

Wreszcie dwie nowe nazwy. Niespełna parę godzin temu rozpoczął się rój trzęsień ziemi na aleuckim wulkanie Little Sitkin i trwał również w nocy. AVO podniosło stopień alarmu dla wulkanu na żółty. Ten stratowulkan wybuchł ostatni raz 180 lat temu, leży z dala od sadyb ludzkich, zatem w przypadku potencjalnej erupcji stwarza zagrożenie tylko dla lotnictwa.

RECLUS to dacytowy piroklastyczny stożek o wysokości 1000 metrów i posiadający krater o szerokości 1 km. Znajduje się w Chile pomiędzy wulkanami Aguilera i Monte Burney w Patagonii. Latem tego roku w miasteczkach w pobliżu Reclus miały miejsce trzęsienia ziemi, które wywołały panikę wśród miejscowej ludności. Choć Reclus jest erodowany przez lodowiec Amalia w XIX i XX wieku (około roku 1908) wybuchał eksplozywnie. Należy ten wulkan objąć stosownym monitoringiem.

Wczoraj miało miejsce trzęsienie ziemi o sile M 6.6 93 km na północny zachód od Svalbard, Olonkinbyen i Jan Mayen. Choć na Jan Mayen przebywa 44 ludzi nie odnotowano większych szkód, zeszło kilka lawin gruzu i to wszystko. Było jednak jednym z największych trzęsień ziemi w historii Norwegii - trzęsienie ziemi Oslofjord w 1904 roku poczyniło szkody w Norwegii. Wulkan Beerenberg się nie przebudził.

Na zdjęciach wulkany Little Sitkin i Beerenberg.

Tangkuban Parahu i Soputan

Zawsze gdy wyjeżdżam trochę się powspinać uaktywniają się wulkany w Indonezji. I tak pomiędzy 16-25 sierpnia zarejestrowano sejsmicznie 938 lawin na wulkanie Soputan (Sulawesi). 26 sierpnia o godzinie 21.50 lokalnego czasu doszło do jego eksplozywnej erupcji (trwającej przez 4 godziny) z chmurą popiołu sięgającą wysokości 10 km i opadem popiołu na północ od wulkanu. Wieśniacy zaobserwowali wylewy lawy na zboczach Soputan - być może rozżarzone fragmenty lawy.

Pomiędzy 1 lipca a 22 sierpnia zarejestrowano 264 wulkaniczne trzęsienia ziemi na jawajskim wulkanie Tangkuban Parahu. Możliwe emisje popiołu oraz wylewy lawy i rozżarzone lawiny, dominacja erupcji freatycznych, które poprzedza wzrost temperatury fumarol i solfatar w kraterach Kawah Ratu, Kawah Baru i Kawah Domas.

W ciągu ostatniego tygodnia zarejestrowano 224 wulkaniczno-tektonicznych trzęsień ziemi na peruwiańskim wulkanie El Misti. Czyżby przebudzenie? Mało prawdopodobne.

Co nowego wśród wulkanów?

Jedziemy po kolei.
1. Tungurahua (Ekwador) - obecnie najgroźniejszy i najbardziej aktywny wulkan. Produkuje chmury gazu i popiołu sięgające wysokości 4-10 km. Emisje popiołu mają miejsce bez przerwy, czasem wulkanem targają silniejsze eksplozje. Wewnętrzny krater centralny wypełnia lawa i ma w nim miejsce aktywność strombolijska. Ewakuowano 110 rodzin.
2. Popocatepetl (Meksyk) - małe eksplozje - statystycznie dwie w ciągu godziny, słabe wulkaniczne drgania.
3. Fuego (Gwatemala) - wylewy lawy z Fuego mają już długość 500 i 600 metrów. Eksplozje strombolijskie wyrzucają bomby wulkaniczne na wysokość 100 metrów.
4. Chmury SO2 nad wulkanami Manam, Dukono, Niyragongo, Kilauea i Ambrym.
5. Batu Tara (Indonezja) - Chmura popiołu nad wulkanem sięga wysokości 2.1 km.
6. Pumeks z podmorskiej erupcji wulkanu Havre rozciąga się obecnie na obszarze 270 000 km kwadratowych.
7. Sakurajima (Japonia) - dwie słabe eksplozje w ciągu ostatniej doby.

Z racji tego, że na weekend wybieram się w Góry Izerskie nie będę przez kilka dni aktywny, chyba że będzie miała miejsce jakaś nowa zaskakująca erupcja, co też łatwo sprawdzić. Dostałem natomiast w prezencie na imieniny dwie wspaniałe książki o wulkanach: "Volcano: Nature and Culture" (2012) historyka sztuki Jamesa Hamiltona oraz "Eruptions that Shook the World" (2011) Clive'a Oppenheimera. Będzie co czytać!!!

Cleveland i Tungurahua

Po ostatnich przejawach aktywności wulkanicznej w Nowej Zelandii znowu spokojnie. Wulkanem Tungurahua targają eksplozywne erupcje i unosi się nad nim gęsta chmura pary i popiołu sięgająca wysokości 1.5 km. Spływy piroklastyczne dochodzą na odległość 1.5 km. Opad popiołu w Pillate, San Juan, Santuario, Sabañag, Cahuají, Manzano, Choglontús, Bilbao, w górnym obszarze Quero i strefie Igualata. Silny sygnał sejsmiczny, umiarkowane eksplozje, głośne hałasy dochodzące od wulkanu.

17 sierpnia 2012 roku instrumenty sejsmiczne i infradźwiękowe odnotowały słabą eksplozję aleuckiego wulkanu Cleveland. Satelity nie wykryły jednak obłoku popiołu.

Na zdjęciu z kamery wulkan Tungurahua w dniu 19 sierpnia 2012 roku.

Erupcja kurylskiego wulkanu Ivan Grozny

Ria Novosti podaje, że dzisiejszego ranka wybuchł kurylski wulkan Ivan Grozny na wyspie Iturup. Wulkan wyrzucił z siebie kolumnę popiołu na wysokość 1 km. Mieszkańcy najbliższych miasteczek Goryachiye Klyuchi (9 km od Grozny) i Kurilsk (25 km) odczuli słaby zapach siarkowodoru, który ustał później. Wulkanolodzy rosyjscy wskazują, iż do erupcji doszło na skutek zwiększenia się ilości wody w podziemnych kanałach pod wulkanem z powodu ulewnych deszczy. Ivan Grozny wybuchł wcześniej w latach 1968, 1973 i 1989. Erupcja nie stworzyła zagrożenia dla okolicznych skupisk ludzkich. W środę wzrosła emisja gazów na północno-wschodnim zboczu wulkanu.

Unikalny ekosystem w kraterze Mount Bosavi

W 2009 międzynarodowa ekipa biologów pod auspicjami BBC dotarła do krateru wygasłego wulkanu Mount Bosavi (2507 m) znajdującego się w prowincji Southern Highlands (Papua Nowa Gwinea). Krater Bosavi o szerokości 4 km i głębokości 1 km zawierał unikalny i nietknięty stopą ludzką ekosystem obejmujący m.in. dziwaczne pająki, olbrzymie gąsienice oraz żyjące w drzewach lasu deszczowego kangury. Obszar wokół wulkanu jest trudno dostępny, a wspinaczka na Bosavi wymaga sporego doświadczenia. W trakcie trwającej przez trzy tygodnie ekspedycji biolodzy odkryli w obrośniętym gęstym lasem deszczowym kraterze Bosavi 40 nowych gatunków zwierząt, w tym 16 żab, przynajmniej 3 ryby, liczne owady i pająki, nietoperza i ogromnego szczura o długości 82 cm i wadze 1.5 kg. W Papui Nowej Gwinei występuje około 57 gatunków myszy i szczurów - niektóre z nich są obiektem polowań ze strony lokalnych plemion. Zawsze fascynowały mnie co rusz odkrywane nowe gatunki zwierząt w miejsce tych, które wymierają na skutek rabunkowej działalności człowieka - dla przykładu niedawno odkryte gatunki pasożytów morskich przyczepiających się do języków ryb czy drapieżnych roślin (np. filipińskiego Nepenthes attenboroughii), które są zdolne pożreć szczury. Zastanawiam się jak długo ekosystem Bosavi przetrwa wolny od ludzkiej ingerencji.

Przykładowe zdjęcia nowych gatunków odkrytych w kraterze Bosavi znajdziecie tutaj:

http://gajitz.com/giant-rat-bear-like-marsupial-found-in-lost-world-crater/?ref=search&utm_campaign=googimages&utm_source=images&utm_medium=other

Tofua: Erupcja, której nie było?

Pościg hodowców kawy za dzikiem latającym samopas po wyspie Tofua błędnie wzięto za erupcję wulkaniczną, gdy dym został spostrzeżony przez pilota przelatującego w pobliżu wyspy. Paloni Ta'ufo'ou, mieszkaniec wyspy poinformował, że 13 sierpnia wraz z innymi hodowcami podpalił busz, aby wypłoszyć dzika. W pobliżu Tofua znajdował się statek wielorybniczy. Być może jego załoga myślała, że dym stanowi oznakę erupcji. Niezidentyfikowany pilot również zameldował o "chmurze popiołu" pomiędzy Tonga a Fidżi. W związku z tym rankiem 14 sierpnia Virgin Australia odwołał lot z Auckland do Tonga. Australijscy pasażerowie koczowali na tongijskim lotnisku. Geolodzy w Tonga nie mieli pojęcia o żadnej erupcji Tofua, podobnie jak Tonga's Meteorological Office. A wszystko przez jednego dzika! Niezłe zamieszanie.

Przypomina mi się "erupcja" stożka Pisgah Crater (USA) w ubiegłym roku.

Trzęsienie ziemi w Iranie, Etna oraz inne wulkany

Iran zmaga się ze skutkami trzęsienia ziemi, które wczoraj nawiedziło rejon Abriz, Tahar, Varzghan i Harris. Według najnowszych doniesień zginęło ponad 227-300 osób, rannych jest ponad 1400. Oczywiście liczba ofiar może drastycznie wzrosnąć, gdyż podawane przez irańskie media dane są nieoficjalne. Zniszczeniu uległo wiele wiosek w pobliżu większych miast. W Ahar odnotowano eksplozje gazu z uszkodzonych rur. W pobliżu miejsca trzęsienia ziemi znajdują się dwa drzemiące wulkany Sahand i Sabalan. Odnotowano 29 wstrząsów wtórnych. Magnituda trzęsienia ziemi: M 6.2, czas: sobota 11 sierpnia 2012 roku, godz. 12.23 czasu UTC, hipocentrum na głębokości 9.7 km.

Trzy płytkie trzęsienia ziemi o magnitudzie bliskiej 3 miały miejsce dzisiejszym rankiem 12 sierpnia na północno-wschodnim zboczu Etny na zachód i południowy zachód od miasta Linguaglossa. Mogą być one prekursorem przyszłej bocznej erupcji szczelinowej Etny.

Poza tym:
1) San Miguel (Salwador) - mała anomalia ditlenku siarki SO2 nad tym wulkanem.
2) Popocatepetl (Meksyk) - niski poziom ekshalacji wulkanicznych, zredukowana emisja SO2.
3) White Island (Nowa Zelandia) - sygnały słabej eksplozywnej aktywności wulkanu na sejsmogramach. Niska chmura pary, gazu i popiołu jest emitowana.
4) Nyiragongo (Kongo) - duża chmura SO2 na zachód od wulkanu.
5) Ambrym (Vanuatu) - duży obłok SO2. Lawa w kraterach Ambrym ulega odgazowaniu.
6) Fuego (Gwatemala) - słabe eksplozje, lawiny gruzu schodzące z frontu aktywnego wylewu lawy na wschodnim zboczu.
7) Tunguarhua (Ekwador) - słaba eksplozja 10 sierpnia. Częste eksplozje wyrzucają popiół na wysokość 5-6 km.
8) Batu Tara (Indonezja) - chmura erupcyjna sięga wysokości 2.1 km (dane z 11 sierpnia).
9) Sakurajima (Japonia) - 5 słabych/umiarkowanych eksplozji 10 sierpnia, chmura erupcyjna sięgnęła wysokości 3 km przy najsilniejszej.
10) Kizimen (Kamczatka) - aktywny wylew lawy na zachodnim zboczu.
11) chmury popiołu obok wulkanów Bagana (Papua Nowa Gwinea) i Pagan (Mariany).
12) eksplozje popiołu wulkanu Galeras w Kolumbii, inne kolumbijskie wulkany - Nevado del Ruiz (periodyczne chmury SO2 i popiołu), Sotara (trwa aktywność sejsmiczna).
13) częstotliwość i siła eksplozji włoskiego Stromboli całkiem wysoka.

Czyli w ciągu ostatnich dni wszystko w normie. Na zdjęciach trzęsienie ziemi w Iranie oraz wulkan Kizimen (3 sierpnia 2012 roku).

UPDATE: Pilot zaobserwował w dniu 13 sierpnia 2012 roku chmurę popiołu nad wulkanem Tofua (Tonga, na górnym zdjęciu) sięgającą wysokości 1 km.

Podmorska erupcja w pobliżu Wysp Kermadec

400 km na zachód od Raoul Island (Wyspy Kermadec) doszło do podmorskiej erupcji wulkanicznej, która utworzyła ogromną tratwę pumeksu prawie wielkości Belgii o długości 463 km oraz szerokości 55 km. Musiała być zatem intensywna. W dryfujący pumeks wpłynął statek marynarki wojennej na północ od Auckland (Nowa Zelandia). W pierwszej chwili wulkanolodzy przypuszczali, iż wybuchł wulkan MONOWAI SEAMOUNT na północny wschód od Raoul Island, ale w tej chwili nie jest to pewne.

Wulkan Tongariro spokojny. Naukowcy z GNS mierzą wzrost poziomu SO2 i innych wulkanicznych gazów, co sugeruje akumulację magmy. Erupcja freatyczna z 6 sierpnia może być prekursorem większej magmowej erupcji. Czekamy.

Z kolei White Island produkuje słaby obłok erupcyjny sięgający wysokości 100 metrów. Świadkowie wskazują na obecność wulkanicznych błyskawic. Brawo, Nowa Zelandia!

EDIT: Wiadomość z ostatniej chwili. Naukowcy z GNS twierdzą, że zidentyfikowali skąd pochodzi gigantyczna tratwa pumeksu, która przemieszcza się w kierunku południowym ku Nowej Zelandii. Z uprzednio nieaktywnej kaldery wulkanu HAVRE w pobliżu wyspy Curtis (Curtis Island) w archipelagu Kermadec. W dniach 17-18 lipca 2012 roku wykryto rój 157 trzęsień ziemi w tym obszarze. Do erupcji wulkanicznej Havre doszło w dniach 18-19 lipca 2012 roku, o czym świadczyła chmura erupcyjna, pumeks i odbarwiona woda. Erupcja spauzowała na jakiś czas, po czym rozpoczęła się na nowo około 11 sierpnia.

Arabia Saudyjska: Pustynia i wulkany

W szóstym miesiącu roku 654 kalendarza hijri (muzułmańskiego) - albo roku 1256 kalendarza gregoriańskiego pielgrzymi przybywający do Medyny odczuwali wstrząsy. Piątego dnia Jumada-al Akhira (szóstego miesiąca) trzęsienie ziemi nawiedziło Medynę i rozpoczęła się erupcja wulkaniczna ze szczeliny na południowy wschód od miasta. Trwała przez dwa miesiące (dokładnie 52 dni), utworzonych zostało 6 stożków żużlowych, a wylew lawy rozciągnął się na odległość 23 km docierając do wrót Medyny. Pielgrzymi, kobiety i dzieci płakali przy grobowcu Proroka modląc się nieustannie - wtedy lawa popłynęła na północ oszczędzając miasto. Pod koniec roku 1256 ogień strawił Meczet Proroka, w Bagdadzie wylał Tygrys, następnego roku horda najeźdźców z Mongolii podbiła Bagdad kładąc kres kalifatowi Abbasydów.

Arabia Saudyjska to nie tylko kraj pustyń, piasków i miraży; to jednocześnie kraj rozległych pól lawowych zwanych harratt. W pobliżu Medyny znajduje się pole lawy zwane Harrat Rahat, które bada saudyjski wulkanolog Mohammed-Rashad Moufti. W Harrat Rahat wulkanizm miał miejsce po raz pierwszy dwa miliony lat temu. Harrat Rahat obejmuje obszar 2000 km kwadratowych wylewów bazaltowej lawy i znajduje się w odległości 310 km od południowych przedmieść Medyny. Stopiony bazalt przemieszczał się dolinami zwanymi wadi (uedy). Wylewy lawy w Harrat Rahat są albo czarne, co wskazuje, że są najmłodsze, albo rdzawo-czerwone czyli zerodowane przez upływ czasu. Białe struktury zwane qi‘aan to płaskie obszary soli i mułu powstałe po zablokowaniu przez wylewy lawy biegów wody z okresowych jezior. Harrat Rahat obejmuje również typowe wulkaniczne struktury: stożki żużlowe, scorii czy tufowe, gładkie i sznurowate wylewy lawy pahoehoe, ostre niczym ciernie wylewy lawy aa, materiały piroklastyczne, wulkany tarczowe, trachitowe kopuły lawowe, szczeliny, fumarole, kratery, lapilli, bomby bazaltowe, kratery maar uformowane przez erupcję eksplozywną popiołu oraz stratowulkan. Malowniczy krater maar al-Wahbah znajdujący się w Harrat Kishb uformowała potężna erupcja freatyczna. W Harrat Khaybar znajdują się spektakularne białe stożki Jabal Bayda i Jabal Abyad. W kraterach stożków wulkanicznych Beduini wypasają bydło.

Ostatnia jak dotąd erupcja wulkaniczna na Półwyspie Arabskim miała miejsce w 1937 roku w harratt blisko miasta Dhamar w Jemenie. Aktywne pozostają wulkaniczne wysepki na Morzu Czerwonym, o czym świadczą erupcje Jebel al-Tair w 2007 roku i Jebel Zubair na przełomie 2011 i 2012 roku. Bazaltowy stożek Jabal Qidr (322 metry wysokości) w Harrat Khaybar z kraterem o średnicy 400 metrów charakteryzuje się polem popiołu o głębokości do 1 metra sięgającym odległości 20 km w kierunku wschodnim od krateru. Podobno wybuchł po raz ostatni w 1800 roku, co nie zostało niestety historycznie zweryfikowane. W ciągu ostatnich 4500 lat na Półwyspie Arabskim miało miejsce 13 silnych udokumentowanych erupcji - przeciętnie jedna na 346 lat. Wylewy lawy pahoehoe pogrzebały neolityczne siatki kamienne stawiane przez myśliwych jako pułapki na zwierzynę. W 2002 roku odkryto tuby lawowe - długie tunele w bazaltowych wylewach lawy - w tym Hibashi, któremu bacznie przygląda się NASA, gdyż występujące na Marsie tuby lawowe mogą być przydatne jako miejsce lądowania, eksploracji czy schronienia. Jaskinia wulkaniczna Hibashi ma długość 580 metrów i obfituje w lawowe stalagmity i stalaktyty, bio-stalaktyty z uryny nietoperzy oraz doskonale zachowane kości i wysuszone odchody udomowionych i dzikich zwierząt.

Dodatkowo saudyjskie pola lawy pełne są minerałów zwanych ksenolitami i ksenokryształów. Piękne kamienie szlachetne perydotyty składają się głównie z mineralnego zielonego oliwinu i wydobywa się je ze wschodnich harratt. Historycznie od 3500 lat wydobywano je na wysepce Zabarjad znajdującej się na Morzu Czerwonym. Perydotyty z Aleksandrii oraz z antycznych greckich ruin mogły pochodzić z Zabarjad, Wyspy Węży, które uśmiercały jadem górników. Zieleń perydotytu jest jedną z ukochanych barw Arabii Saudyjskiej.

Poranny przelot naukowców nad Tongariro/ Wybucha White Island

Naukowcy z GeoNet przelecieli helikopterem nad miejscem eksplozji na wulkanie Tongariro. Obłoki pary unosiły się nad trzema otworami erupcyjnymi otwartymi pod kraterami Te Maari. Uformowały się trzy jeziorka. Erupcja wyrzuciła bloki starej lawy na odległość 1.5-2 km - pozostawiły one kratery uderzeniowe. Długi na 2 km wylew skalnego i solnego gruzu częściowo wypełnił jedną z dolin, ale nie został wygenerowany lahar. Wegetacja nie uległa spaleniu, co świadczy o tym, iż erupcja miała charakter freatyczny. Kolejne eksplozje możliwe bez ostrzeżenia.

Zdjęcia GeoNet: http://www.flickr.com/photos/geonet_nz/

Nowa erupcja rozpoczęła się na wulkanie White Island. Chmura popiołu sięga wysokości 1.3-1.8 km. Popiół wyrzuca stożek budowany w jeziorze kraterowym Crater Lake wulkanu White Island, w rejonie odgazowania. To pierwsza erupcja popiołu na White Island od 2001 roku. Chmura erupcyjna sięgnęła wysokości 300 metrów, a opad popiołu miał miejsce w Papamoa.

A właśnie, oto link do galerii zdjęć wulkanów błotnych w Azerbejdżanie autorstwa Podróżników.

http://podroznicy.natemat.pl/26575,wulkany-blotne-w-azerbejdzanie

Erupcja wulkanu Tongariro po 115 latach uśpienia!

Wreszcie. Nocą 6 sierpnia 2012 roku o godzinie 11.52 lokalnego czasu rozpoczęła się erupcja nowozelandzkiego wulkanu Tongariro. Odnotowano opad popiołu w Napier 100 km od wulkanu, widziano rozżarzone skały wylatujące w powietrze. Miejscem erupcji są uśpione kratery Te Maari na północnej części wulkanu. Kolumna popiołu według świadków sięgnęła wysokości 6 km. W okolicach wulkanu pojawili się pierwsi ratownicy, aby upewnić się, że nikt nie został uwięziony w chatkach blisko miejsca erupcji. Co ciekawe, sejsmiczność wulkanu wczoraj spadła. Tongariro po raz ostatni wybuchł w 1897 roku. Niespodziewana erupcja trwała pół godziny, ale sytuacja musi być monitorowana. Po erupcji przez 15-20 minut dało się odczuć silny sygnał drgań. Co znamienne, wulkan White Island wybuchł (hydrotermalnie?) bez ostrzeżenia dzień temu. Coś ciekawego zaczyna się dziać na Nowej Zelandii! Póki co nie ma dobrych zdjęć z tej erupcji, kiepska pogoda umożliwia precyzyjniejszą obserwację. Pobrano próbki popiołu, aby zbadać czy materiał był przypadkowy (stare skały wyrzucone przez eksplozję) czy juwenilny (nowa magma w kontakcie z hydrotermalną wodą). GNS podejrzewa, że eksplozja miała charakter hydrotermalny - stąd tak krótki jej czas trwania. Zamknięto kilka dróg, anulowano parę lotów Air New Zealand z Hawkes Bay, nie wydano jednak polecenia ewakuacji. Zniszczeniu uległa chata Ketetahi Hut oddalona od Tongariro o 1.5 km. Czy będą miały miejsce kolejne eksplozje?

Artykuł Daily Mail (sporo zdjęć popiołu wulkanicznego):

http://www.dailymail.co.uk/news/article-2179847/New-Zealand-volcano-Mount-Tongariro-erupts-warning-time-100-years.html?ITO=1490

Co ma wspólnego Londyn z erupcją wulkaniczną? / Mała nocna erupcja na White Island

W 1991 roku archeolodzy odkryli w Spitalfields we wschodnim Londynie masowy grób liczący od 10 500 do 18 000 średniowiecznych szkieletów. Z początku myślano, że są to ofiary epidemii dżumy (Czarnej Śmierci, Atra Mors) szalejącej w Londynie w latach 1315-17. Jednak badania kości radiokarbonem i dane geologiczne wskazują, że ludzie ci umarli na skutek kolosalnej erupcji roku 1257 roku, erupcji potężniejszej od wybuchu wulkanu Krakatau w 1883 roku. Powłoka wulkanicznych aerozoli czy tzw. sucha mgła zablokowała promienie słoneczne i doprowadziła tym samym do znacznego ochłodzenia ziemskiego klimatu. Nastąpiła opisywana przez mnicha w 1257 roku okropna zaraza, która zaatakowała głównie najuboższych. W Londynie umarło 15 000 ludzi, w Wielkiej Brytanii z głodu pomarło tysiące. Nie wiadomo do tej pory który wulkan odpowiada za tą hekatombę ofiar. Podawane są trzy potencjalne lokalizacje: Ekwador (Quilotoa), Meksyk (El Chichón), Indonezja (Rinjani). Związek pomiędzy erupcją AD 1257 a masowym umieraniem odkrył osteolog Don Walker. Raport Museum of London Archaeology (Mola) w poniedziałek. Obecnie najbardziej prawdopodobnym kandydatem na wulkan erupcji 1257 roku jest kaldera Rinjani.

Co ma wspólnego wulkan White Island z różowym dinozaurem? :-) Na zdjęciu. Swoją drogą w nocy z 4 na 5 sierpnia 2012 roku doszło do małej erupcji wulkanicznej na White Island. W ciągu ostatnich trzech miesięcy nastąpił wzrost emisji ditlenku siarki i pary z wulkanu. Zastanawiam się, czy na White Island nadal organizowane są wycieczki z przewodnikami z Whakatane. Więcej o erupcji tutaj:

http://tvnz.co.nz/national-news/small-eruption-recorded-white-island-5009566

Wulkaniczne gazy

Skład (kompozycja) gazów emitowanych przed erupcją (prekursor erupcji) z fumaroli i kraterów wulkanu różni się znacznie i zależy od temperatury. Wzrasta emisja chlorowodoru (HCl, kwasu solnego). Emisje wysokotemperaturowe obejmują wodę (H2O), chlorowodór (HCl), fluorowodór (HF), ditlenek siarki (SO2), ditlenek węgla (CO2), siarkowodór (H2S), H2, N2 oraz inne, natomiast emisje niskotemperaturowe obejmują jako główne składniki ditlenek węgla i siarkowodór. Wulkany produkują duże ilości wody - być może pochodzącej ze skał osadowych. W trakcie erupcji wulkanu Bezymianny w 1956 roku 2.7 % magmy stanowiła woda.

Przykład: od kwietnia do lipca 1957 roku emisje fluoru (F), chloru (Cl) i siarki (S) na wulkanie Mount Mihara były ilościowo niewielkie. Wzrost nastąpił od 27 do 30 lipca, a erupcja wulkanu miała miejsce 5-6 sierpnia 1957 roku. Wczesnego października tego samego roku znowu miał miejsce wzrost emisji gazów, do erupcji doszło 13 października.

Rok 2012 wyjątkowo cichy

Wbrew szumnym zapowiedziom licznych portali katastroficznych, które w każdym przebudzeniu wulkanu wieszczą nadejście grudniowej Apokalipsy Majów rok 2012 jest niewiarygodnie spokojny, jeśli chodzi o aktywność erupcyjną wulkanów. Aktywne pozostają ciągle te same wulkany, ale od stycznia 2012 roku nie doszło do żadnej niespodziewanej czy potężnej erupcji. Ba, do tej pory nie miały nawet miejsca trójki w skali VEI. Spójrzmy na dane: w 2011 roku miały miejsce 3 silne erupcje o sile 4 w skali VEI (Puyehue-Cordón Caulle, Grímsvötn, Nabro), w 2010 roku dwie (Merapi, Eyjafjallajökull), w 2009 roku jedna (Sarychev Peak). Rok 2008 był nader obfity w czwórki w skali VEI - wybuchły wtedy silnie wulkany Okmok, Kasatochi i Chaiten. Dopiero rok 2007 był spokojny. Czyżby 2012 to powtórka z 2007 roku? A może to przysłowiowa cisza przed burzą, w końcu do końca 2012 roku zostało jeszcze 5 miesięcy?

Tymczasem w kraterze Bocca Nuova Etny nadal ma miejsce aktywność strombolijska, kopuła Santiaguito wulkanu Santa Maria wyrzuca popiół na wysokość 700 metrów i z jej zboczy schodzą lawiny, Fuego w Gwatemali emituje popiół na wysokość 300 metrów, aktywność erupcyjną wykazuje wulkan Manam (Papua Nowa Gwinea). Dwie eksplozje wulkanu Sakurajima 3 sierpnia 2012 roku wyrzuciły popiół na wysokość 1.5-1.8 km. Chmura popiołu nad wulkanem Batu Tara w dniu 4 sierpnia sięgnęła wysokości 1.8 km. 3 sierpnia o 18.04 lokalnego czasu meksykański Popocatepetl wyprodukował obłok popiołu sięgający wysokości 2.5 km, rozwiany potem na zachód.

I wygląda na to, że dzisiaj uaktywnił się (cichy sejsmicznie w ostatnich dniach) kolumbijski wulkan Galeras, choć sądząc po zdjęciach emisja popiołu jest niewielka.

W sierpniu sporo postów będzie zatem mniej informacyjnych, a stricte geologicznych i wulkanologicznych, chyba że coś zaiskrzy i nastąpi wielkie boom. :-)

Jezioro kraterowe White Island...

...zaczęło się wypełniać. Mają w nim miejsce obfite ekshalacje gazowe. Wzrasta emisja SO2, a w ciągu ostatnich tygodni doszło do kilku umiarkowanych wulkanicznych drgań. Pomiędzy 27 a 28 lipca 2012 roku poziom jeziora kraterowego podniósł się z 3 do 5 metrów. Powierzchnia głównego krateru może powoli wzrastać. Ostatnie zmiany na wyspie wskazują, że system hydrotermalny stał się niestabilny i istnieje ryzyko erupcji bez ostrzeżenia. Z uwagi na powyższe kod awiacji zmieniono z zielonego na żółty. Zdjęcie by Geonet.