Osiem dni erupcji systemu wulkanicznego Reykjanes-Svartsengi

                                                                           

Dziewiąta erupcja szczelinowa systemu wulkanicznego Reykjanes-Svartsengi trwa już 8 dni. Aktywny pozostaje obecnie (co było do przewidzenia) pojedynczy krater. Islandczycy otworzyli miejsce erupcji gdyż uznali, że jest bezpieczne dla miejscowych i dla turystów. Polecam podjechać na parking Fagradalsfjall P1 i stamtąd jest już tylko 60-80 minut pieszo, by dojść do wycieku lawy. 

Erupcja może się zakończyć za kilka dni. Na razie jest względnie stabilna. Zdjęcie: Andrzej Porycki, 24 lipca br.

Żółty stopień alarmu dla kompleksu wulkanicznego Planchon-Peteroa w Chile ze względu na wzrost aktywności sejsmicznej i emisji gazów. Do ostatniej erupcji chilijskiego wulkanu doszło w latach 2018-19. 

Powstała globalna baza danych obejmująca około 1100 płytko położonych (m.in. w Morzu Śródziemnym) podmorskich wulkanów błotnych. Dokładna liczba tych wulkanów ze względu na naszą słabą znajomość oceanicznych głębin pozostaje nieznana.

https://eos.org/articles/mapping-mud-volcanoes-in-shallow-seas?fbclid=IwY2xjawLwDspleHRuA2FlbQIxMQABHgxSZeUYDcdrGvX2sLlW0a106Z8CV5LPS3t3XnDyrWH1DqJ-nMS_-VN00pfa_aem__qnz4S-NbCqjfqvEcQOWig

Ową bazę danych można ściągnąć w linku poniżej:

https://zenodo.org/records/13120956

Wandan i Shinmoedake

                                                                

Przynajmniej od rana 27 czerwca br. trwają emisje popiołu z japońskiego wulkanu Shinmoedake (kompleks wulkaniczny Kirishima, granica prefektur Kagoshima i Miyazaki). Obłok popiołu sięga wysokości 800 metrów. Opad popiołu może mieć miejsce w miastach Takaharu i Kobayashi. Zdj. Mainichi Photography.

26 czerwca br. doszło do erupcji wulkanu błotnego Wandan (Tajwan). To 10 erupcja tego aktywnego wulkanu błotnego w ciągu ostatnich 3 lat. Ostatnia miała miejsce 6 lipca 2024 roku.

Erupcja Maddaloni/X6: prawdopodobna erupcja kaldery Campi Flegrei

                                                                      

Kilka dni temu przeczytałem interesujący artykuł o wykryciu śladów potężnej erupcji zwanej Maddaloni/X6, która miała miejsce około 109 000 lat temu prawdopodobnie z kaldery Campi Flegrei, a jej siła była porównywalna do kolosalnej erupcji Pól Flegrejskich około 39 000 lat temu (7 w skali VEI). Można zatem założyć, że włoska kaldera wybuchała potężnie częściej niż do tej pory zakładano. 

Oczywiście przyszła erupcja Campi Flegrei może być niewielka (tak jak w 1538 roku), a nie olbrzymia. Kaldera jest aktywna sejsmicznie od ponad 7 dekad, zachodzi tam też deformacja gruntu. Warto wspomnieć, że w ostatnich dniach w Campi Flegrei miały miejsce trzęsienia ziemi o magnitudach 4.4 (14 marca, epicentrum blisko wybrzeża w gminie Bagnoli) i 3.9 (16 marca br.) Oba te trzęsienia ziemi były odczuwane w Pozzuoli, Bagnoli i w innych miejscach na obszarze włoskiej kaldery. Wywołały one panikę wśród mieszkańców kaldery. 

https://www.livescience.com/planet-earth/volcanos/italys-campi-flegrei-volcano-may-unleash-devastating-eruptions-more-often-than-we-thought-ancient-outburst-suggests?fbclid=IwY2xjawJGGFJleHRuA2FlbQIxMAABHfcbASilJx5HzSGXcukpCKUVWq5CnqJ09xD4P4_aRW8gp4fuAp4z7cysmA_aem_W22RvNcGD1-5HVfeExz0Yg

Źródło mapy:

https://www.frontiersin.org/journals/earth-science/articles/10.3389/feart.2017.00072/full

Podmorski wulkan błotny Borealis, który został odkryty w głębinach Morza Barentsa w 2023 roku stał się ważnym schronieniem dla zagrożonych gatunków. Wulkan uwalnia ciepłe płyny i osady bogate w metan, tworząc unikalne siedliska przystosowane do warunków niskiego poziomu tlenu i emisji metanu. Obszar ten jest bogaty w duże złoża węglanów, które chronią przed trałowaniem dennym i służą jako wylęgarnia ryb, w tym karmazyna atlantyckiego (Sebastes marinus), gatunku wymienianego w Norwegii jako zagrożony. 

Podczas gdy niektóre części dna krateru Borealis wydają się być niegościnne dla różnych organizmów, skorupy węglanowe - rodzaj minerału utworzonego tysiące lat temu - które charakteryzują Borealis, stanowią odpowiednio twarde podłoże dla gatunków ukwiałów, serpuli (pierścienice), gąbek pospolitych i rzadkich kolonii oktokorali. Nadto węglany zapewniają schronienie oraz możliwości żerowania odgrywając ważną rolę w utrzymaniu lokalnych populacji ryb. Naukowcy zaobserwowali duże ławice gatunków cennych pod względem handlowym jak np. czarniak i różne gatunki przydenne (dorsz, skalnik i karmazyn atlantycki), skupiające się wokół postrzępionych formacji węglanowych. 

https://www.nature.com/articles/s41467-024-55712-x?fbclid=IwY2xjawJGG69leHRuA2FlbQIxMAABHXUOdbuHPBeqmgIcuyUsMZnnPOgX_Su0n8lNMf1fDVMDMnvMz2wkmF7uLw_aem_zJYJnoCfphyPBbfQ2t3CGw

Od 16 marca br. trwa aktywność strombolijska w New SE Crater sycylijskiego wulkanu Etna. 

Wulkan Home Reef (Tonga, obecnie najmłodsza wyspa wulkaniczna na Ziemi) wznowił aktywność eksplozywno-lawową. 

Nie działa mi obecnie profil na buymeacoffe (awaria techniczna), zatem zachęcam do patronowania WŚ na profilu Patronite, jeśli chcecie i możecie sobie na to pozwolić. Kilka dni temu minęło 5 lat od założenia przeze mnie profilu na Patronite, w związku z tym postanowiłem go nieco aktualizować.

https://patronite.pl/wulkanyswiata

Postaw kawę Wulkanom Świata, jeśli masz możliwość i ochotę. Z góry dziękuję.

https://buycoffee.to/wulkanyswiata

W weekend z okazji pięciolecia mojej obecności na Patronite założyłem też profil na Suppi. Zatem poniżej możecie postawić mi kawę bez prowizji. Z góry dziękuję.

https://suppi.pl/wulkanyswiata

Erupcja freatomagmowa filipińskiego wulkanu Taal

                                  

Rankiem 3 grudnia o godzinie 05.58 czasu lokalnego doszło do erupcji freatomagmowej (bądź freatycznej) filipińskiego wulkanu Taal. Wyemitowała ona obłok popiołu na wysokość 1 km. Opad tefry odnotowano w Agoncillo, Poblacion, Laurel i Batangas. W ciągu ostatnich miesięcy Taal wybuchał freatycznie kilka razy np. 29 listopada br. 

Także dzisiejszego poranka wybuchł wulkan błotny Kesongo na Jawie wyrzucając muł na wysokość ponad 20 metrów. Ostatnia erupcja tego aktywnego wulkanu błotnego w kwietniu 2023 roku uśmierciła jedną osobę. Erupcjom Kesongo towarzyszy emisja niebezpiecznego siarkowodoru (H2S). 

Siódma od 2023 roku erupcja szczelinowa systemu wulkanicznego Reykjanes-Svartsengi (Islandia), która rozpoczęła się 20 sierpnia br. wydaje się być szczelina. Aktywność lawowa głównego otworu erupcyjnego wydaje się pulsować (raz jest silniejsza, raz słabsza). Erupcja obecnie nie zagraża ani Blue Lagoon, ani elektrowni geotermalnej Svartsengi. Wały ziemne i chłodzenie wody lawą spełniają swoje funkcje ochronne. Zdj. Isak Finnbogason. 

Zarejestrowana została anomalia termiczna na podmorskim wulkanie Home Reef w Tonga. Wulkan ten w wyniku przeszłych erupcji uformował najmłodszą wyspę wulkaniczną na Ziemi. Anomalia termiczna oznacza zapewne wyciek lawy na tej wysepce. Obłok popiołu nad Home Reef sięgnął wysokości ok. 2 km. 19 czerwca 2024 r. Kayleigh Kilbey udało się sfotografować Home Reef w stanie niewielkiej erupcji. Zakładam, że owa obecnie najmłodsza wyspa wulkaniczna na Ziemi przetrwa długie lata, gdyż wylewy lawy opierają się procesowi erozji morskiej. Ależ się pięknie uformowała!

EDIT: Trwa efuzja lawy na Home Reef, która powiększa wysepkę. W czerwcu i lipcu br. miała miejsce poprzednia aktywność erupcyjna tego wulkanu.

Erupcja wulkanu błotnego Los Aburridos (Cucahual) w Kolumbii

                                                           

11 listopada br. około godziny 16.30-17 czasu lokalnego doszło do erupcji wulkanu błotnego Los Aburridos (nazwy Cacahual używa ekspert od wulkanów błotnych Mark Tingay, zatem sądzę, że to ten sam wulkan) w Kolumbii (departament Antioquia, region Uraba, obszar wiejski Turbo). Wskutek samozapłonu metanu w niebo wystrzelił obłok płomieni. Mieszkańcy zabudowań w pobliżu Cacahual zaczęli w panice uciekać. W kolumbijskich mediach społecznościowych zaroiło się od panicznych nagrań. Wulkan błotny Cacahual wybuchał poprzednio w latach 2013, 1992 i 1972. Jego erupcja w 1992 roku spowodowała lokalny kataklizm zabijając 7 osób i raniąc 20. Nie mam informacji o ofiarach śmiertelnych wczorajszej erupcji, wiem tylko o ewakuacji 200 osób i hospitalizacji 8. 

Najbliższe zabudowania blisko wulkanu błotnego Cacahual znajdują się w odległości 300-400 metrów.

https://www.facebook.com/share/v/17p4r1h4g7/

Wulkany błotne emitują przede wszystkim metan, w mniejszych ilościach azot i dwutlenek węgla. Warto dodać, że w Kolumbii, między departamentami Atlantico, Cordoba, Sucre, Bolivar i Antioquia, na obszarach w pobliżu Karaibów znajdują się ich setki (w regionie Uraba przynajmniej 250). Przykładowo wulkan błotny Turbaco był w XIX wieku opisywany przez niemieckiego przyrodnika Alexandra von Humboldta i innych ówczesnych badaczy. Jednak większość z wulkanów błotnych w Kolumbii została odkryta w badaniach geologicznych, głównie w ciągu ostatnich trzech dekad. 

Wulkany błotne są powiązane z rezerwuarami węglowodorów, zatem emitują gazy cieplarniane takie jak metan czy dwutlenek węgla. Największe z nich mogą jednak stwarzać zagrożenie dla ludzi czy infrastruktury np. indonezyjski Lusi na Jawie. 

https://wulkanyswiata.blogspot.com/2024/09/lusi-destrukcyjny-wulkan-botny-na-jawie.html

Mam nadzieję chwilowo zaprzestać blogowania, bo mam trochę innych pilnych obowiązków. A jednak w listopadzie interesujące wydarzenia wulkaniczne mają miejsce póki co w zasadzie codziennie. Zatem być może jutro kolejny wpis. Zachęcam do jednorazowego, stałego bądź cyklicznego kawowego i patronackiego wsparcia, jeśli możecie sobie na to pozwolić. Na pewno będę za wszelkie jego przejawy bardzo wdzięczny.

https://patronite.pl/wulkanyswiata 

https://buycoffee.to/wulkanyswiata

Lusi: destrukcyjny wulkan błotny na Jawie

                                                                   

Kilka dni temu Tomasz przysłał mi kilka aktualnych zdjęć wylewu mułu Sidoarjo (blisko miasta Sidoarjo), który ma miejsce na Jawie z wulkanu błotnego Lusi. Ten ogromny wulkan błotny powstał 29 maja 2006 roku, a jego długoletnia erupcja pokryła mułem setki budynków, fabryki, drogi i pola uprawne, zalała 15 wiosek (niektóre z nich pokryte są warstwą mułu o grubości 40 metrów), uśmierciła 18 osób i przyczyniła się do ewakuacji 40 000 ludzi. To nadal największy kataklizm związany z erupcją wulkanu błotnego w nowożytnej historii. Prawdopodobną przyczyną powstania Lusi był błędny odwiert badawczy w celu oszacowania złóż gazu ziemnego. Inna brana pod uwagę przyczyna to tektoniczne trzęsienie ziemi dwa dni przed rozpoczęciem erupcji. 

Jedno jest pewne. Lusi może wylewać muł jeszcze przez dekady. Zdj. Tomasz Lepich.

Warto dodać, że próbowano powstrzymać wylew mułu poprzez budowę barier ziemnych czy wrzucanie tysięcy łańcuchów betonowych kulek do otworu erupcyjnego. Bezskutecznie. 

Trwają eksplozje wulkaniańskie indonezyjskiego wulkanu Lewotobi Lakilaki (częstotliwość 3-4 dziennie). Wulkan emituje popiół na wysokość 1-2.5 km. Przykładowo do eksplozji wulkanu doszło 27 września br. o godzinie 10.25 czasu lokalnego. 

Tomasz wspiął się na bliźniaczy wulkan Lewotobi Perempuan (erupcje w latach 1921 i 1935), by obserwować erupcje Lakilaki we wrześniu 2024 r. Czekam na jego zdjęcia wykonane z wierzchołka Perempuan i z drona. 

Borealis: nowo odkryty norweski wulkan błotny

9 maja norwescy badacze za pomocą ROV "Aurora" penetrując głębia Morza Barentsa odkryli na głębokości 400 metrów nowy podmorski wulkan błotny, który nazwali Borealis. To dopiero drugi odkryty w Norwegii podmorski wulkan błotny zlokalizowany około 70 mil morskich od Wyspy Niedźwiedziej. Borealis znajduje się w kraterze o szerokości około 300 metrów i głębokości 25 metrów i jest zapewne rezultatem erupcji metanu, która miała miejsce około 18 000 lat temu. Wysokość Borealis wynosi 2.5 metra, średnica 7 metrów. Wulkan emituje ciecz bogatą w metan. Badacze byli świadkami jego erupcji. 

W kraterze, w którym znajduje się Borealis żyły m.in. ukwiały, gąbki (w tym drapieżniki), rozgwiazdy, kikutnice, koralowce czy skorupiaki. Oczywiście rodzi się pytanie ile jeszcze takich wulkanów błotnych kryją arktyczne głębiny Morza Barentsa. 

Pierwszym norweskim wulkanem błotnym odkrytym w 1995 roku był Hakon Mosby, który znajduje się na głębokości 1250 metrów na południe od archipelagu Svalbard. Czyli Norwedzy szczycą się posiadaniem trzech wysp wulkanicznych (Jan Mayen, Bouvet i Peter I, wszystkie opisałem w "Sekretach wysp wulkanicznych") i dwóch podmorskich wulkanów błotnych.

Ten rewelacyjny mały wulkanik na zdj. Arctic University of Norway.

W ostatnich dniach miały miejsce sporadyczne wulkaniańskie emisje popiołu na wysokość ponad 2 km z wulkanów Sakurajima (Kiusiu, Japonia) oraz Ibu (Halmahera, Indonezja).

Emisje popiołu na wysokość ponad 7 km mają miejsce z krateru Arenas kolumbijskiego wulkanu Nevado del Ruiz.

11 maja o godzinie 05.19 czasu WIB wulkan Anak Krakatau wyemitował popiół na wysokość 3 km.

Erupcja wulkanu błotnego Wandan blisko świątyni

Rankiem 8 kwietnia 2022 roku doszło do erupcji wulkanu błotnego Wandan blisko świątyni Huang Yuan Sheng Tien. Do erupcji tego wulkanu błotnego dochodzi 1-3 razy w roku - czasem w świątyni, która na nim została wybudowana (ostatni raz w październiku 2021 roku). Co ciekawe, erupcja wulkanu błotnego nastąpiła 90 minut po trzęsieniu ziemi o magnitudzie 5.7, które miało miejsce 30 km na południe od Tajwanu, głębokość 10 km.

6 kwietnia 2022 roku doszło z kolei do podmorskiej erupcji wulkanu błotnego u wybrzeży Beludżystanu (zatoka Jiwani), Pakistan. Czasem tamtejsze wulkany błotne formują efemeryczne wysepki.

6 kwietnia wyciek lawy z wulkanu tarczowego Wolf (Isabela, Wyspy Galapagos) znajdował się 750 metrów od oceanu. 

6 kwietnia doszło do dwóch krótkich i nieznacznych erupcji wulkanów Poas i Rincon de la Vieja w Kostaryce. Poas wybuchł freatycznie z Laguna Caliente po raz pierwszy od 2019 roku. Kolumna erupcyjna sięgnęła wysokości 500 metrów.

Mimo zredukowanej obecnie aktywności sejsmicznej na azorskiej wyspie Sao Jorge wciąż brak erupcji. 

 Przy okazji niedawno założyłem profil na Buy Me A Coffee. Zapraszam do wsparcia mojej pasjonackiej (trwającej od 2010 roku) aktywności popularyzatorskiej poprzez drobną wpłatę, jeśli macie ochotę. 

https://buycoffee.to/wulkanyswiata

Islandia 2021 i erupcja Geldingadalsgos

                                                                

W dniach 03-08.07.2021 roku udałem się na Islandię, by dotrzeć na miejsce erupcji Geldingadalsgos, która rozpoczęła się na półwyspie Reykjanes 19 marca 2021 roku. Plan udało się zrealizować prawie w stu procentach. Podjęliśmy łącznie cztery wyprawy do dolin Geldingadalur, Meradalir i Natthagi, ponad 30 km trekkingu i wspinaczki. Udało się długo obserwować aktywność erupcyjną krateru nr 5 (Islandczycy nazwali go Ragnar, w skrócie Nar), zarówno z punktów widokowych na szlakach C, jak i B (wzgórze Fagradalsfjall). Chodziłem po polach lawowych, wizytowałem jaskinię lawową w dolinie Geldingadalir, byłem świadkiem diabełka pyłowego na polu lawowym Meradalir, kręciłem żarzącą się lawę znajdującą się pod warstwami zakrzepłej. Zdjęć i nagrań mam od groma, nie sposób ich tutaj wszystkich zamieścić. Erupcja Geldingadalsgos nabrała obecnie pulsacyjnego charakteru i spauzowała w trakcie mojego pobytu (trzecia wyprawa na wulkan, jedynie odrobina lawy w kraterze nr 5) na okres czterech dni, by 10 lipca wznowić emisję lawy do dolin Geldingadalur i Meradalir. Tylko przyszłość pokaże czy uformuje się nowy wulkan tarczowy a la hawajskie. 

Oprócz wulkanu wyprawa objęła obszary geotermalne, wodospady, lodowce (zanikający od lat wskutek antropogenicznych zmian klimatycznych Sólheimajökull), czarne plaże (m.in. słynna Reynisfjara), dwie lokalizacje serialu "Katla" i opuszczone miejsca. 

W dniach 2, 4, 6-7, 9 i 14 lipca doszło do kolejnych w tym roku paroksyzmów erupcyjnych z SE Crater wulkanu Etna obejmujących fontanny lawy, emisję popiołu i wyciek lawy na południowo-zachodnim zboczu krateru. 

Do ciekawej erupcji wulkanu błotnego doszło 4 lipca o godzinie 21.51 lokalnego czasu na Morzu Kaspijskim (Azerbejdżan). Miejsce erupcji to niezamieszkana wysepka Dashly (Dashli ada) - wulkan emitował płomienie na wysokość 500 metrów w odległości 10 km od pola wydobywczego Umid. Erupcja była dobrze widoczna z oddalonego o 74 km Baku. Do poprzednich erupcji tego wulkanu błotnego (na zdj.) doszło w latach 1920 i 1945.

Z krateru Ontake wulkanu Suwanosejima w ostatnich dniach miały miejsce eksplozje emitujące obłoki erupcyjne o wysokości 2 km. Bomby wulkaniczne spadają na odległość 400 metrów od krateru.

Erupcja wulkanu Krakatau w malarstwie plus kilka faktów

27 sierpnia 2020 roku minęła kolejna już rocznica paroksyzmu erupcyjnego wulkanu Krakatau (Cieśnina Sundajska, Indonezja). Nie będę tutaj się szeroko rozpisywał o tej erupcji, gdyż to historia dobrze znana i opisywana tysiące razy. Najważniejsze fakty o erupcji Krakatau w 1883 roku są następujące:

1) pierwsze przejawy aktywności erupcyjnej Krakatau zaobserwowano w maju 1883 roku. Wyspa składała się wówczas z trzech stożków Perbuatan (najbardziej wysunięty na północ, najniższy i najaktywniejszy), Danan (stożek znajdujący się po środku) i Rakata formujący południowy kraniec wyspy. Krakatau wraz z pobliskimi wyspami Lang i Verlaten stanowiły pozostałość poprzedniej potężnej erupcji wulkanicznej formującej kalderę.

2) 27 maja 1883 roku fotograf ze statku "General Governor Loudon" sfotografował stożek Perbuatan (Perboewatan) w trakcie erupcji. To jedyne zdjęcia z erupcji Krakatau, o których wiem, że istnieją. A naprawdę ich szukałem. Co ciekawe, jest mowa o tym, że grupa turystów z owego statku wspięła się na stożek Perboewatan opisywany jako 'niskie wzgórze z płaskim wierzchołkiem'. Inne statki i wyczarterowane łodzie także przepływały przez cieśninę Sunda.

3) 26 sierpnia o godzinie 12.53 eksplozja stożka Perboewatan wygenerowała obłok erupcyjny o wysokości 24 km (inne źródła mówią o kolumnie erupcyjnej o wysokości 36 km). Być może komin wulkaniczny stożka został zatkany i w wyniku eksplozji ciśnienie w komorze magmowej zostało gwałtownie uwolnione.

4) 27 sierpnia 1883 roku dochodzi do czterech potężnych eksplozji, w wyniku których stożki Perbuatan i Danan zapadają się do morza, a stożek Rakata zostaje częściowo zniszczony. Potężna erupcja freatomagmowa obejmująca interakcję świeżej magmy z wodą wygenerowała spływy piroklastyczne. Powstałe wskutek kolapsu wulkanu fale tsunami o wysokości sięgającej 30 metrów dotarły do wybrzeża Jawy i Sumatry niszcząc 165 nadmorskich wiosek, uszkadzając 132 i zabijając 32 000 ludzi. Dzieła zniszczenia dopełniły spływy piroklastyczne, które zabiły około 4400 ludzi.

5) Huk eksplozji Krakatau był słyszany w Perth (Australia, 4500 km od Krakatau) i na wyspie Rodrigues (Ocean Indyjski, odległość 4653 km od wulkanu). Wybuch indonezyjskiego wulkanu miał siłę 6 w skali VEI i był przynajmniej 10 razy silniejszy od słynnej erupcji Mount Saint Helens w 1980 roku. Wytworzył ogromne tratwy pumeksu - jedna z nich we wrześniu 1884 roku dotarła aż do Durbanu w RPA, a także dwie okresowe wyspy Steers i Calmejer, które później zostały zerodowane przez morze. Pył wulkaniczny z erupcji Krakatau znalazł się w stratosferze i w ciągu dwóch tygodni okrążył świat. W okolicy wulkanu przez przynajmniej trzy dni panowała atramentowa ciemność. Barografy wokół globu zarejestrowały fale uderzeniowe w atmosferze okrążające ziemię przynajmniej siedem razy. Dwie trzecie wyspy Krakatau przestało istnieć.

Warto jeszcze dodać, że trzecia eksplozja wulkanu Krakatau 27 sierpnia o godzinie 10.02 była niesłychanie głośna - 172 decybeli w odległości 160 km od źródła. Niewiarygodnie głośny hałas - około 130 decybeli to granica ludzkiej wytrzymałości. Brytyjski statek "Norham Castle" przepływał w odległości 64 km od Krakatau. Kapitan napisał w dzienniku pokładowym: "Tak silna to była eksplozja, że uszkodziła bębenki uszne połowy mojej załogi. Moje ostatnie myśli krążą wokół żony. Jestem przekonany o nadejściu Dnia Sądu Ostatecznego."

6) Za sprawą emisji aerozoli siarkowych do stratosfery w Europie pojawiły się krwistoczerwone zachody słońca, jakby nie z tego świata. Inspirujące licznych malarzy, w tym Edwarda Muncha i Williama Ascrofta. Munch o kulisach powstania "Krzyku" (1893) - przepiękny, wyrazisty opis po angielsku, nawet nie chcę podejmować się jego tłumaczenia: 

"I was walking along the road with two friends — then the sun set — all at once the sky became blood red — and I felt overcome with melancholy. I stood still and leaned against the railing, dead tired — clouds like blood and tongues of fire hung above the blue-black fjord and the city. My friends went on, and I stood alone, trembling with anxiety. I felt a great, unending scream piercing through nature."

7) W 1927 roku narodził się wulkan Anak Krakatau - przez wiele lat stożek rósł w trakcie aktywności erupcyjnej po to, by 22 grudnia 2018 roku wskutek gwałtownej erupcji częściowo zapaść się do morza. Powstałe wówczas niszczycielskie tsunami spowodowało liczne zniszczenia w okolicy wulkanu i zabiło ponad 200 ludzi. Jak widać historia lubi się powtarzać.

Tyle o Krakatau. Akurat we wczorajszą rocznicę erupcji indonezyjskiego wulkanu doszło do spektakularnej erupcji wulkanu błotnego na Jawie. Wybuchł wulkan błotny Kesongo, o którym lokalni mieszkańcy mówią, że uaktywnia się w porze deszczowej. Średnica krateru to aż 1.2 km. W pobliżu Kesongo znajduje się mniejszy wulkan błotny Anak Kesongo. Miejsce rzadko odwiedzane przez turystów, ale na pewno ciekawe. Według zdobytych informacji 4 osoby musiały zostać przewiezione do szpitala wskutek zatrucia gazami, zginęło też kilka zwierząt hodowlanych.

Z wulkanu Sangay w Ekwadorze schodzą w ostatnich dniach liczne spływy piroklastyczne i mają miejsce emisje popiołu. 

Jeśli chcecie się dowiedzieć czegokolwiek o wulkanach, przeprowadzić ze mną wywiad albo podzielić ze mną wrażeniami z wypraw wulkanicznych to piszcie na ten adres: krawczykbart@yahoo.com 

Jeśli chcielibyście wesprzeć finansowo moją pasję to zapraszam na mój profil Patronite, który założyłem w lutym 2020. Zawsze to dodatkowy kop motywacyjny, by nadal pisać i dzielić się wiedzą. Dzięki że śledzicie temat wulkanów. Dziękuję wszystkim, w tym oczywiście moim Patronom.

https://patronite.pl/wulkanyswiata

Agung, Michael, Furnas i Devils Woodyard

We wtorek 13 lutego 2018 roku doszło do dwóch erupcji wulkanu błotnego The Devils Woodyard w Trynidad i Tobago (w godzinach 4.20 i 8.52 rano). Ewakuowano mieszkańców trzech pobliskich domów. Z wulkanu wciąż wydobywa się muł i metan. Droga do niego została zamknięta. Gruby muł z erupcji pokrywa znaczny obszar, co widać na zdjęciu z drona. Poprzednie erupcje The Devils Woodyard miały miejsce w latach 1852, 1882, 1906, 1969 i 1995. O wulkanach błotnych też warto pisać, gdyż są trochę w cieniu ich magmowych towarzyszy. :-) Co ciekawe, analiza tego wulkanu błotnego wskazuje na prawdopodobną obecność metanogennych mikroorganizmów, co może w przyszłości posłużyć do badań podobnych struktur geologicznych na Marsie.

Anomalia termiczna w kraterze wulkanu Michael (Sandwich Południowy, Antarktyda) wskazuje na obecność (być może) jeziora lawy. Niestety z racji swej niedostępności wulkan Mount Michael (na zdjęciu Johna Smellie) jest praktycznie niezbadany. Nikt nigdy nie stanął na skraju jego krateru. Dotyczy to też kilku innych sub-antarktycznych wulkanów, które z tego względu są dla mnie absolutnie fascynujące. Istne geograficzne białe plamy, czyli to co lubię.

Silny sygnał termiczny wskazuje także na wznowienie aktywności erupcyjnej wulkanu Ambae (Vanuatu).

Mayon (Luzon, Filipiny) - sporadyczne fontanny lawy o wysokości sięgającej 150 metrów i spływy piroklastyczne w wąwozach Miisi, Bonga i Basud, wylewy lawy w wąwozach Miisi i Bonga-Buyuan, wciąż rejestrowane są wulkaniczne trzęsienia ziemi. Mam jednak wrażenie że erupcja z dnia na dzień słabnie.

Turrialba (Kostaryka) - Pasywne emisje popiołu z tego wulkanu w ciągu ostatnich dni pokryły popiołem panele słoneczne służące do zasilania elektroniki, wewnętrzne ściany krateru i wegetację. Zdj. Jean Paul Calvo i Alejandro Argüello.

Kadovar (Papua Nowa Gwinea) - Na razie mój ulubiony wulkan 2018 roku wciąż wykazuje umiarkowaną aktywność erupcyjną. Ewakuowani z wyspy mieszkają w namiotach w Wewak. Erupcja w tej chwili polega na umiarkowanej emisji pary i powolnym wylewie nieeksplozywnej lawy. Kopuła lawowa (duży wylew blokowej lawy) rozciąga się na odległość 200 metrów od wyspy - oddziela ją od wyspy Kadovar odległość około 50 metrów. Wyspa Kadovar nie będzie nadawała się do zamieszkania przez wiele lat.

13 lutego 2018 roku o godzinie 11.49 czasu WITA (trzy dni po obniżeniu dla niego stopnia alarmu) wybucha wulkan Agung (Bali, Indonezja) generując obłok popiołu i gazu o wysokości 1.5 km ponad krater. Poprzednia erupcja Agung w 2018 roku miała miejsce 24 stycznia.

Ciekawostką jest też rój trzęsień ziemi pod uśpionym wulkanem Furnas (wyspa Sao Miguel, Azory, Portugalia). Rozpoczął się on 11 lutego pod lagunami Fogo i Congro. Ostatnia potężna erupcja eksplozywna Furnas miała miejsce w 1630 roku i spowodowała zniszczenia & ofiary śmiertelne (200 zabitych).

Polski nurek Marcel Korkuś po sprawdzeniu butli nurkowych (są dobre!) dotarł już wraz z ekipą w okolice wulkanu Ojos Del Salado i rozpoczął aklimatyzację na wysokości ponad 4000 metrów.

Erupcja wulkanu błotnego na Morzu Azowskim

W weekend 25-26 października 2015 roku opustoszała jesienna plaża nad Morzem Azowskim stała się nie lada atrakcją turystyczną z powodu erupcji wulkanu błotnego przy brzegu półwyspu Taman. Erupcja wulkanu błotnego uformowała płaską efemeryczną wysepkę zaledwie kilkadziesiąt metrów od brzegu. Wulkan wyrzucał błotną maź składającą się z wody, gazów i piasku wysoko w górę. Erupcję nakręcili plażowi spacerowicze. Wulkany błotne, które nie produkują lawy możemy odnaleźć na rosyjskim półwyspie Taman oraz ukraińskim półwyspie Kercz. Nagłe erupcje wulkanów błotnych bywają niebezpieczne dla ludzi. Jako ilustracja zdjęcie przedstawiające erupcję wulkanu błotnego na Morzu Azowskim 1 sierpnia 2012 roku.

Nagranie na Youtube: https://www.youtube.com/watch?v=cLzuF-nUQVw

Od 26 października 2015 roku do 27 października 2015 roku kostarykańskim wulkanem Turrialba targnęło 17 eksplozji generujących obłoki popiołu sięgające wysokości 300-500 metrów. 27 października 2015 roku w ciągu 14 godzin miało miejsce aż 29 eksplozji. Przykładowo ta o 8.37 wyprodukowała obłok popiołu sięgający wysokości 600 metrów.

Erupcja wulkanu błotnego zabija rodzeństwo na Sycylii

Miejsce: Macalube d'Aragona, południowa Sycylia, na północ od Agrigento. O godzinie 12.30 lokalnego czasu ginie siedmioletnia dziewczynka w trakcie gwałtownej erupcji gazowej błotnego wulkanu. Jej dziewięcioletni brat, który dzisiaj obchodził urodziny jest uznawany za zaginionego. Dzieci szły wraz z ojcem w rezerwacie naturalnym Macalube d'Argorna gdy eksplodował wulkan błotny opryskując całą trójkę mułem i gruzem. Słup gliny sięgnął wysokości 40 metrów i opadł na teren wielkości boiska piłkarskiego. Ofiary znajdowały się w miejscu, które nie było monitorowane i na które nie wolno było wchodzić. 46-letni ojciec będący z zawodu policjantem nie został ranny, ciało dziewczynki znaleziono krótko po zdarzeniu, zwłoki chłopca zlokalizowano siedem godzin po erupcji. W Macalube d'Aragona znajdują się liczne wulkany błotne. Nawet one potrafią być groźne dla ludzi. Dostęp do rezerwatu Macalube d'Aragona został zamknięty. Prokuratura wszczęła śledztwo. Do wcześniejszego paroksyzmu erupcyjnego doszło w Macalube d'Aragona 5 maja 2012 roku. W jego wyniku zniszczeniu uległy stożki wulkanów błotnych tzw. vulcanelli. Okazjonalnie w przypadku takowych paroksyzmów dochodzi do zapalenia metanu.

http://www.ansa.it/sicilia/notizie/2014/09/27/esplodono-vulcanelli-morta-bimba_a91f0ef6-324a-47c9-a96e-69fcc604664d.html

Yanar Dağ, Wzgórze Ognia

Półwysep Absheron, w pobliżu Baku, stolicy Azerbejdżanu. Ze wzgórza Yanar Dağ tryskają na wysokość dochodzącą od 3 do 10 metrów płomienie związane z emisją gazów węglowodorowych. Już w XIII wieku podróżnik Marco Polo informował o ogniach na półwyspie Absheron. Pięć wieków później francuski powieściopisarz Aleksander Dumas również był świadkiem zagadkowych ogni w pobliskiej świątyni ognia posadowionej ku czci Zoroaster. Ze względu na ogromne zasoby gazu 10-metrowa ściana Yanar Dağ płonie nieprzerwanie od lat 50-tych XX wieku, kiedy to pasterz przypadkowo podpalił wzgórze rzucając na niego papierosa. Co ciekawe, malownicze ognie Azerbejdżanu związane są z uformowaniem się przed 2000 laty kultu zoroastryjskiego, który oscylował wokół ceremonialnych rytuałów ognia. Widok płomieni na Yanar Dağ robi wrażenie zwłaszcza w gęstniejącej nocnej ciemności. W odległości 40 km od Baku znajdują się liczne wulkany błotne.

Trwa aktywność eksplozywno-efuzywna kamczackiego wulkanu Szywiełucz. Rośnie jego kopuła lawowa, ma miejsce wylew lawy na południowo-wschodnim zboczu wulkanu. Umiarkowane eksplozje, rozżarzone lawiny i żarzenie się kopuły w nocy towarzyszą aktywności Szywiełucz. 

Wyjeżdżam na pewien czas w związku z tym blog nie będzie aktualizowany. Monitorujcie wulkany!

Na zdjęciach ognie Yanar Dağ oraz Zoroastrian Fire Temple.

Nowa wyspa (wulkan błotny) w pobliżu wybrzeża Gwadar

24 września 2013 roku o godzinie 16:29 lokalnego czasu doszło do potężnego trzęsienia ziemi o magnitudzie 7.7 w prowincji Beludżystan w Pakistanie. Beludżystan słynie z obecności wielu wulkanów błotnych. W tej chwili liczba ofiar śmiertelnych wynosi 283, rannych jest ponad 400 osób, zaginionych są setki. Mają miejsce silne wstrząsy wtórne, które przeszkadzają w akcji ratunkowej. Najciężej ranni są transportowani helikopterem do szpitali w Karachi.

Mieszkańcy Gwadar zauważyli pojawienie się nowej wyspy o długości 200 metrów i szerokości 100 metrów blisko wybrzeża Morza Arabskiego. Już w 1968 roku trzęsienie ziemi spowodowało powstanie wyspy, która zniknęła po roku zerodowana przez fale. Sejsmolodzy podejrzewają, że nowo powstała wyspa jest formacją czasową, wulkanem błotnym wyrzucającym muł, piasek i wodę. 'Skraplanie' warstw mułu i piasku ma miejsce po silnym trzęsieniu ziemi, efemeryczne wyspy mogą pojawić się po wstrząsie o magnitudzie 7-8 w skali Richtera. Wówczas może dojść do zmiany krajobrazu.

Powiększający się wylew mułu w Malezji

Według Strait Times słynny z obecności dzikich ptaków Tabin Wildlife Resort (Sabah, Malezja, Lahad Datu) stał się areną masywnego wylewu mułu, który w ciągu ostatniego tygodnia rozrósł się do wielkości stadionu piłkarskiego. Bogaty w składniki mineralne muł stanowi źródło soli dla zagrożonego wymarciem nosorożca sumatrzańskiego i słoni. Zwykle wylew mułu w Lahad Datu zastygał po 1-2 dniach, obecnie powiększył znacznie swoje rozmiary. Na Borneo poza jedynym malezyjskim wulkanem Bombalai odnajdziemy wulkany błotne i obszary termalne.