Pierwsza erupcja kamczackiego wulkanu Kraszeninnikowa od 1550 roku

                                                                             

Cztery dni po potężnym trzęsieniu ziemi blisko Kamczatki (magnituda 8.8 plus setki wstrząsów wtórnych) przebudził się wulkan Krasheninnikov (spolszona nazwa Kraszeninnikowa) we wschodniej Kamczatce (rezerwat Kronocki). Kolumna popiołu sięgnęła wysokości 5-6 km i rozciągnęła się na odległość 75 km na wschód od wulkanu. Wulkan znajduje się na bezludnym obszarze, zatem jego erupcja nie zagraża mieszkańcom Kamczatki.

Erupcja ma miejsce z północnego krateru kompleksu wulkanicznego Kraszeninnikowa. W tym kraterze znajduje się mały stożek uformowany w trakcie poprzedniej erupcji kamczackiego wulkanu około roku 1550. Kaldera o szerokości 9 km, w której uformował się kompleks wulkaniczny Kraszeninnikowa (południowy i północny stożek) powstała wskutek potężnej erupcji (6 w skali VEI) około 39 600 lat temu. 

Zerknąłem na holoceńskie erupcje wulkanu Kraszeninnikowa. Erupcje eksplozywno-efuzywne, przynajmniej trzy z nich to 4 w skali VEI. 

Ten wpis będzie aktualizowany o nowe dane. Tutaj można już spekulować czy potężne trzęsienie ziemi z 29 lipca br. w jakiś sposób nie zdestabilizowało kompleksu wulkanicznego Kraszeninnikowa. 

Mamy zatem przebudzenie śpiącego od setek lat wulkanu! Zdj. Artem Sheldowitsky. 

EDIT: Według KVERT wyciek lawy miał miejsce z północnego krateru około roku 1463 plus minus 40 lat. GVP (Global Volcanism Program) podaje datę ostatniej erupcji wulkanu Krasheninnikov około roku 1550. Początek erupcji to według KVERT 2 sierpnia o godzinie 16.50 czasu UTC. Jak widać są rozbieżności w danych. :-)

4 sierpnia br. erupcja kamczackiego wulkanu jest kontynuowana. Obłok popiołu nad Krasheninnikov sięga wysokości 8.5 km. 5 sierpnia br. - 6 km. Opad popiołu ma miejsce na różnych obszarach rezerwatu Kronockiego. 

Przy okazji anomalię termiczną zarejestrowano na innym kamczackim wulkanie, a mianowicie Mutnowski (Mutnovsky) z ostatnią erupcją w czerwcu 2000 roku. 

Potężne trzęsienie ziemi blisko Kamczatki oraz tsunami

 

29 lipca 2025 roku o godzinie 23.24 czasu UTC  blisko Kamczatki miało miejsce trzęsienie ziemi o magnitudzie 8.8, najsilniejsze od czasu japońskiego trzęsienia ziemi Tohoku w 2011 roku i generalnie szóste najsilniejsze trzęsienie ziemi od czasu rozpoczęcia pomiarów sejsmologicznych. Jego epicentrum miało miejsce to 136 km na wschód-południowy wschód od Pietropawłowska Kamczackiego, głębokość (hipocentrum) to zaledwie 20.7 km. W chwili gdy piszę ten artykuł miało miejsce ponad 30 silnych wstrząsów wtórnych o różnych magnitudach. To klasyczne subdukcyjne trzęsienie ziemi. Poprzednie o magnitudzie 8.8-9.0 wystąpiło w tej strefie subdukcji w 1952 roku. Co ciekawe, wspominałem o nim w mojej debiutanckiej książce "Sekrety wysp wulkanicznych" w trakcie opisywania wulkanów na Paramuszyr. 

W najsilniejszego wstrząsu częściowemu zniszczeniu uległo zamknięte i remontowane przedszkole nr 15 w Pietropawłowsku Kamczackim. Na terminalu lotniska Elizowo (blisko Pietropawłowska Kamczackiego) runął fragment sufitu (panele sufitowe) raniąc kobietę. Lotnisko pozostało jednak w pełni operacyjne. 

Fale tsunami o maksymalnej wysokości 3-4 metrów dotarły do Siewiero-kurylska na wyspie Paramuszyr (Kuryle) zatapiając tamtejszą infrastrukturę portową i rybacką. 2700 mieszkańców miasteczka zostało w porę ewakuowanych. Alert o tsunami ogłoszony został także dla zatoki Awaczyńskiej. 

Wydane zostały liczne ostrzeżenia przed tsunami dla wybrzeży Rosji, Japonii (np. Hokkaido, Honsiu, kiusiu), części Alaski (Aleuty), Hawajów, wysp Oceanii (Tonga, Samoa, Samoa Amerykańskie, Kiribati, Fidżi, Wyspy Salomona, Palau, Nauru, Polinezja Francuska etc.), Guam i Północnych Marianów, części wybrzeży Filipin, Korei Południowej i Indonezji (np. Północne Moluki, Sulawesi), wysp Galapagos (Ekwador) oraz zachodniego wybrzeża USA (Pacific Coast). W Japonii spodziewano się wystąpienia fal o wysokości 3 metrów. Ewakuowany został personel elektrowni atomowej Fukushima Daiichi., zamknięte zostały pasy startowe lotniska Sendai, wstrzymano ruch pociągów. 

W prefekturze Iwate zarejestrowano falę tsunami o wysokości 1.3 metra, w porcie Ishinomaki (prefektura Miyagi) fala sięgnęła wysokości 0.5 metra. Kalifornia, USA - Crescent City, 1.09 metra, Arena Cove - 0.9 metra. Niewielkie tsunami wystąpiło także na niektórych wybrzeżach Chile (np. Valparaiso) czy Peru. 

Ten wpis będzie aktualizowany i edytowany w miarę napływu nowych danych. Na zdjęciach Siewiero-kurylsk po uderzeniu fal tsunami. Poniżej nagranie z X. 

https://x.com/GlobalNews_24/status/1950481366639903047

Trwa aktywność erupcyjna wulkanów Bagana (Papua Nowa Gwinea, wyciek lawy), Mount Michael (Sandwich Południowy, jezioro lawy) oraz Nyamuragira (Kongo, obecność jeziora lawy i wylew lawy) i Nyiragongo (Kongo, jezioro lawy). 

Media informują też o tym, że kilka godzin po wystąpieniu najsilniejszego wstrząsu (magnituda 8.8) uaktywnił się kamczacki wulkan Kluczewska Sopka. W każdym razie wylew lawy płynie jego zachodnim zboczem. Mam z takim komunikatem ten problem, że Kluczewska Sopka był już aktywny we wcześniejszych dniach i miesiącach (anomalie termiczne, aktywność strombolijska, emisje popiołu). To obok Bezimienny i Szywiełucz najaktywniejszy wulkan Kamczatki. Przykładowo 19 lipca br. nad wierzchołkiem Kluczewskiej Sopki wystąpiła chmura soczewkowa, która zasnuła aktywność strombolijską w kraterze centralnym najwyższego (4750 m. wysokości) wulkanu Kamczatki.

EDIT 31 lipca: Stopniowo ostrzeżenia tsunami zostały zniesione np. dla Tonga, Hawajów, Alaski. Z chwilą gdy piszę te słowa jedynie Japonia pozostawiła ostrzeżenia dla wybrzeży Hokkaido, Kagoshima i wysp Izu. Od wystąpienia głównego wstrząsu o magnitudzie 8.8 wystąpiło już ponad 200 wstrząsów wtórnych o różnych magnituach np. 6.9. Rosyjscy sejsmolodzy nie wykluczają przyszłego wystąpienia trzęsienia ziemi o magnitudzie 7.5 blisko Kamczatki (albo silniejszego), które wygeneruje kolejne fale tsunami. Wtórne trzęsienia ziemi mogą występować w pobliżu Kamczatki jeszcze przez najbliższe tygodnie. 

Na koniec pragnę serdecznie podziękować wszystkim moim dzisiejszym kawodawcom i kawodawczyniom za dzisiejsze kawowe wsparcie. Nie spodziewałem się, że tak doceniacie moją pracę. Kłaniam się nisko. I podaję linki wsparciowe dla osób chętnych:

https://buycoffee.to/wulkanyswiata

Zostań Patronem WŚ:

https://patronite.pl/wulkanyswiata

Możliwość zakupu debiutanckiej książki:

https://bonito.pl/produkt/wulkany-sekrety-wysp-wulkanicznych?srsltid=AfmBOopGRkssvrLF6sP8E_upViEKZr9wIz6mzHkHjXsbVL7hP_IRlwNM

Silnie wybucha kamczacki wulkan Bezimienny

                                                                 

Rankiem 24 kwietnia 2025 roku doszło do silnej erupcji eksplozywnej wulkanu Bezimienny (Kamczatka, Rosja), która wygenerowała obłok popiołu o wysokości 11 km. Opad popiołu odnotowano w pobliskich wioskach m.in. w wiosce Atłasowo. Kod awiacji czerwony. Zdj. KVERT. 

23 kwietnia br. dwie erupcje targnęły kostarykańskim wulkanem Poas. Jedna z nich wygenerowała obłok popiołu o wysokości 3 km, druga 1 km. W wiosce Grecia wskutek opadu popiołu padły dwie krowy. 

21 kwietnia br. aktywność erupcyjną wykazywały dwa wulkany w Kongo, a mianowicie Nyamuragira i Nyiragongo.

Tajemnica potężnej erupcji w 1831 roku

                                                       

Pięć najpotężniejszych erupcji XIX wieku, które za sprawą ogromnej emisji SO2 do stratosfery przyczyniły się do okresowego schłodzenia klimatu to: erupcja niezidentyfikowanego wulkanu w 1809 roku, erupcja indonezyjskiego wulkanu Tambora w 1815 roku, erupcja nikaraguańskiego wulkanu Cosiguina w 1835 roku, erupcja indonezyjskiego wulkanu Krakatau w 1883 roku oraz erupcja niezidentyfikowanego do tej pory wulkanu w 1838 roku. Do tej pory uważano, że w 1838 roku silnie wybuchł filipiński wulkan Babuyan Claro, ale nie było na to wiarygodnych dowodów. 

Tak czy owak w sierpniu 1838 roku zaobserwowano niebieskie, purpurowe i zielone słońce, co było zapewne skutkiem obecności aerozolu siarkowego w stratosferze. Ta erupcja schłodziła klimat o 0.5-1 stopień Celsjusza i była nieco potężniejsza niż erupcja filipińskiego wulkanu Pinatubo w 1991 roku. Wyemitowała ona około 13 Tg S do stratosfery. Poprzedziła ona klęski nieurodzaju w Indiach (lata 1832-33) i w Japonii (lata 1832-38). 

Najnowsza praca naukowców wskazuje kurylską kalderę Zavaritsky za winną potężnej erupcji w 1831 roku. Dowodem na to ma być analiza geochemiczna grenlandzkich rdzeni lodowych, w których znajdują się warstwy tefry pasujące do pliniańskiej erupcji kurylskiej kaldery. Kaldera Zavaritsky to jeden z sześciu wulkanów na obecnie bezludnej kurylskiej wyspie Simushir, sporadycznie (od 1760 roku) zamieszkiwanej przez małą populację Ajnów, rosyjskich osadników i Aleutów (niewielka osada w Brouton Bay). Zdj. Elena Talyanina. 

Analiza geochemiczna poniżej:

https://www.pnas.org/doi/10.1073/pnas.2416699122

Obecnie z okolic wulkanów Fentale i Dofen ewakuowano ponad 20 000 mieszkańców. Rój trzęsień ziemi spowodował sporo zniszczeń w cukrowni Kessem, która zatrudniała 4000 pracowników. Obecnie zakład zaprzestał pracy.

Poniżej nagranie etiopskiej telewizji aktywności hydrotermalnej blisko wulkanu Dofen z 4 stycznia br.

https://www.youtube.com/watch?v=TRykf92YRt0

Silna erupcja eksplozywna kamczackiego wulkanu Szywiełucz

                                                                     

Około godziny 22.30 lokalnego czasu rozpoczęła się gwałtowna erupcja kamczackiego wulkanu Szywiełucz. Kolumna popiołu sięgnęła wysokości 8-9 km, widoczne w niej były liczne wulkaniczne błyskawice (zjawisko tzw. brudnej burzy). Opad popiołu miał miejsce m.in. w miejscowości Ust-Kamczack. Eksplodowała prawdopodobnie kopuła lawowa Młody Szywiełucz znajdująca się w kraterze Karan i rosnąca na pozostałości kopuły lawowej częściowo zniszczonej wskutek potężnej erupcji wulkanu 11 kwietnia 2023 roku. Być może kopuła lawowa Młody Szywiełucz uległa całkowitemu bądź częściowemu zniszczeniu. Warto dodać, że na południowo-zachodniej flance Szywiełucz rośnie (tzw. ekstruzja) inna kopuła lawowa Karan-1. 

Kod awiacji czerwony. Erupcja w toku. Zdj. Volcaholic/ Wiktor Frołow. 

Warto dodać, że przed erupcją Szywiełucz w pobliżu miasta Pietropawłowsk Kamczacki (głębokość epicentrum 29 km, godzina 22.10 czasu GMT) miało miejsce trzęsienie ziemi o magnitudzie 7.2. Wydano ostrzeżenie o tsunami. 

Paroksyzm erupcyjny kamczackiego wulkanu Kluczewska Sopka

                                                           

31 października doszło do silnej erupcji eksplozywnej kamczackiego wulkanu Kluczewska Sopka. Fontanny lawy emitowane z centralnego krateru sięgały wysokości 500 metrów, a kolumna popiołu osiągnęła wysokość 14 km i długość 1500 km w kierunku południowo-wschodnim. W związku z tym wulkanolodzy z KVERT ogłosili czerwony kod awiacji. Na północnym zboczu kamczackiego wulkanu pojawiły się rozległe spływy piroklastyczne. Z wulkanu schodzą dwa wylewy lawy; dłuższy w południowo-wschodnim wąwozie Apakhonchich osiąga długość 3.8 km.

Aktywność erupcyjna Kluczewskiej Sopki stopiła lód i śnieg na północnym zboczu wulkanu i spowodowała lahary, które przecięły drogę Kozyrewsk-Pietropawłowsk Kamczacki oraz drogę na wschód od wioski Klyuchi.  

To największa erupcja kamczackiego wulkanu od 1994 roku.

Także 31 października miał miejsce intensywny rój trzęsień ziemi w Svartsengi, kilkaset metrów od słynnej Niebieskiej Laguny (Blue Lagoon). To najgorsze możliwe miejsce na potencjalny wypływ lawy. Erupcja w Svartsengi wiązałaby się ze zniszczeniami infrastruktury energetycznej (elektrownia geotermalna) oraz turystycznej (Blue Lagoon), co grozi odcięciem energii elektrycznej i ciepłej wody dla wielu mieszkańców półwyspu Reykjanes. Z racji obecności zasobów wody gruntowej może dojść do erupcji eksplozywnej.

Nic dziwnego, że obecna aktywność sejsmiczna w Svartsengi budzi obawy wielu mieszkańców Islandii. Kamera na Svartsengi:

https://www.livefromiceland.is/webcams/svartsengi

Wciąż trwają erupcje wulkanów Dukono i Ibu na indonezyjskiej wyspie Halmahera.

3 listopada około godziny 03.40 lokalnego czasu rozpoczęły się emisje popiołu z wulkanu Shishaldin (Alaska, Aleuty) sięgające wysokości 9-10 km.

Potężna erupcja kamczackiego wulkanu Szywiełucz

                                                

Cztery dni po silnej erupcji kamczackiego wulkanu Bezymianny (Bezimienny) doszło do kolejnej silnej erupcji wulkanicznej na Kamczatce. Rankiem (godzina 08.30 lokalnego czasu) 11 kwietnia 2023 r. wulkan Szywiełucz wygenerował kolumnę popiołu o wysokości 16 km, którą przecinały wulkaniczne wyładowania. Niebo zaciemniło się, a silny opad popiołu miał miejsce w wiosce Klyuchi oddalonej o wulkanu o 47 km oraz w wiosce Kozyrewsk. Pojawiły się informacje, że to największy opad popiołu z kamczackiego wulkanu przynajmniej od czasu jego erupcji w 1964 roku. Warstwa popiołu w niektórych miejscach osiągnęła grubość 8.5-10 cm. 

Kod awiacji czerwony. Punktem kulminacyjnym erupcji były masywne spływy piroklastyczne, które powstały zapewne wskutek zapadania się kolumny erupcyjnej. Być może tak jak w przypadku Bezimienny paroksyzm erupcyjny Szywiełucz rozsadził kopułę lawową wulkanu. Erupcja trwała kilka godzin i szczególnie nasiliła się po godzinie 6 rano. Niebo zaczęło się przejaśniać o godzinie 10.30.

Obecnie chmura erupcyjna rozciąga się na odległość 435 km od wulkanu. Potężna erupcja Szywiełucz nastąpiła w zasadzie bez ostrzeżenia mimo że wulkan przejawiał w ostatnich dniach podwyższoną aktywność.

To zdecydowanie najsilniejsza erupcja wulkaniczna w tym roku. Zdj. Himawari8 i z Twittera.

Przy okazji zachęcam do kupna debiutanckiej książki. Marzy mi się, aby wyprzedać jej cały nakład. Z góry dziękuję.

https://www.empik.com/wulkany-sekrety-wysp-wulkanicznych-bartlomiej-krawczyk,p1343451210,ksiazka-p?gclid=CjwKCAjwitShBhA6EiwAq3RqA9Jn0UWQ198bMC8m2pK4hMliccXhR5QVcP5cH7uQm4zRAt2QtQsd5xoCZZUQAvD_BwE&gclsrc=aw.ds 

EDIT: 12 kwietnia miały miejsce kolejne erupcje wulkanu Szywiełucz generujące obłoki popiołu sięgające wysokości 8 i 10 km. Warstwa popiołu gdzieniegdzie osiąga grubość 20 cm. Można jednak śmiało założyć, że faza paroksyzmalna erupcji kamczackiego wulkanu już się zakończyła.

Warto dodać, że spływ piroklastyczny z wulkanu Szywiełucz dotarł na odległość aż 19 km taszcząc w sobie bloki andezytu. Z wioski Klyuchi usunięto aż 960 metrów kwadratowych popiołu. 

Paroksyzm erupcyjny (erupcja peleańska) z 11 kwietnia zniszczył kopułę lawową wulkanu i uformował nowy krater, co skutkowało spływami piroklastycznymi. Być może zacznie formować się kolejna kopuła lawowa. Obecnie wulkan kontynuuje umiarkowaną aktywność erupcyjną (eksplozje wulkaniańskie, emisje pary i popiołu).

Tragedia wspinaczkowa na wulkanie Kluczewska Sopka

Rosja obecnie dostaje łupnia w wojnie z Ukrainą i tak trzymać. Jednakże wrzesień jest zdecydowanie miesiącem dość ospałym, jeśli chodzi o aktywność wulkanów na świecie. Niemniej o tym niusie warto wspomnieć, bo było o nim głośno w ostatnich dniach. 3 września doszło do tragedii na kamczackim wulkanie Kluczewska Sopka. Na wulkan wspinało się 10 wspinaczy plus dwoje przewodników w ramach zorganizowanej przez biuro Extreme Time z Nowosybirska wyprawy wspinaczkowej na wulkan (koszt 57 000 rubli). Feralnego dnia dziewięciu wspinaczy poniosło śmierć & obrażenia wskutek 30-metrowego upadku z wysokości około 4200 metrów. Opad świeżego śniegu, silne wiatry i ekstremalny chłód trzykrotnie uniemożliwiał wylądowanie helikopterowi ewakuacyjnemu na zboczu wulkanu. Zmarły kolejne cztery osoby. Ostatecznie ratownikom udało się uratować jedynie trzech rannych wspinaczy: przewodnika i dwóch turystów, którzy pozostali na wysokości 3300 metrów w domku wulkanologów. Dopiero 7 września ratownikom w śmigłowcu udało się zabrać z wysokości 4158 metrów ciała wszystkich 9 członków pechowej wyprawy, po czym zostały one dostarczone do Pietropawłowska Kamczackiego na sądowe badanie lekarskie. Dyrektora Extreme Time i wspinacza Andrieja Stepanowa aresztowano. 

30-letni przewodnik Iwan Alabugin dotarł do osób, które spadły. Rozstawił namiot, do którego wniósł 3 jeszcze przytomne ofiary upadku z wysokości. Próbował je ogrzać, ale wspinacze wkrótce zmarli. Gdy pogoda się pogorszyła przewodnik wrócił do domku wulkanologów do pozostałej grupy turystów. Wszyscy zostali przetransportowani rankiem 6 września przez ratowników do wioski Klyuchi, w której mieści się lokalne obserwatorium wulkanologiczne. Jedną z ofiar tragicznej wyprawy był doświadczony przewodnik górski Andriej Miszczenko, który wspiął się wcześniej na Kluczewską Sopkę w sierpniu 2022 roku i doskonale znał trasę, umiał ocenić ryzyko oraz obserwował pogodę przed wyjazdem. Inną był Pavel Selyanichev, który pracował w zarządzaniu biznesem i IT m.in. dla Gazpromu i KasperskyLab. 

Podczas wspinaczki na Kluczewską Sopkę niezbędne są raki, czekany i liny do asekuracji grupy oraz ubezpieczenie finansowe. Dwa inne wulkany w Rosji i Gruzji, takie jak Elbrus i Kazbek są uważane za bezpieczniejsze do wejścia. Groźne na Kluczewskiej Sopce są wichury, niestabilna pogoda oraz spadające skały.

Emisje popiołu kurylskiego wulkanu Ebeko

Pierwszy dzień szkoły (zarówno w Polsce, jak i wielu innych państwach na świecie). Ciekawy początek roku szkolnego mieli mieszkańcy Siewiero-kurylska na wyspie Paramuszyr, gdyż w trakcie jego inauguracji zaobserwowali emisję popiołu z wulkanu Ebeko sięgającą wysokości około 4 km. 

Nadto aktywność erupcyjną wykazują m.in. Fuego (Gwatemala), Reventador (Ekwador), Sangay (Ekwador) czy Sabancaya (Peru).

Ciekawe jakie wulkaniczne niespodzianki będą we wrześniu. Erupcje Karthala (Komory) czy Piton de la Fournaise (Reunion)? W ciągu najbliższych dni nie będę tutaj aktywny z powodu wyjazdu. Kolejny wpis jakoś za kilka dni. 

Polskim uczniom życzę zainteresowania wulkanami i ich erupcjami, a polskim nauczycielom wytrwałości w zmaganiu się bolączkami i upolitycznieniem naszego systemu edukacji. Ukrainie zaś zwycięstwa w wojnie z Rosją.

Zapraszam ewentualnych donatorów i z góry dziękuję:

https://buycoffee.to/wulkanyswiata

Paroksyzm erupcyjny kamczackiego wulkanu Bezymianny (Bezimienny)

                                                     

Dzisiaj o godzinie  08.10 lokalnego czasu doszło do silnego paroksyzmu erupcyjnego kamczackiego wulkanu Bezimienny (Bezymianny) w grupie wulkanów Kluczewska Sopka. Kolumna erupcyjna sięgnęła oszacowanej wysokości 12-15 km. Kod awiacji czerwony. Chmura erupcyjna z Bezymianny rozciągnęła się na odległość 650 km w kierunku południowo wschodnim. Faza paroksyzmalna erupcji kamczackiego wulkanu zredukowała swoją intensywność po 20 minutach, ale wulkan nadal emituje mniejsze obłoki popiołu, które sięgają wysokości 5-6 km. Zdj. Kirył Bakanov i in. 

Zastanawiam się czy aktywna kopuła lawowa kamczackiego wulkanu przetrwała tą silną erupcję.

Trwa aktywność wulkaniańska wulkanu Suwanosejima z krateru centralnego Otake. Emisje popiołu sięgają wysokości 2.5 km, a bomby wulkaniczne są wyrzucane na odległość 500 metrów.

29 maja na wysokości 2800 metrów na górnym wschodnim zboczu SE Crater wulkanu Etna otworzyła się nowa szczelina erupcyjna emitująca wylew lawy, który dotarł na wysokość 2100 metrów w Valle del Bove. Obecna spokojna aktywność erupcyjna wulkanu Etna może być długotrwała. 

Trwa także efuzja lawy na wschodnim zboczu wulkanu Pavlof (Alaska). 

31 maja doszło do króciutkiej erupcji freatycznej wulkanu Dempo (Sumatra, Indonezja) - pierwszej od 2017 roku. Pobliskie plantacje herbaty zostały delikatnie przyprószone popiołem.

Wulkany Świata na Instagramie/ erupcja Bezimienny na Kamczatce

 

                                  

W ramach próby dotarcia do jeszcze szerszego grona odbiorców założyłem profil Wulkanów Świata na Instagramie. Postaram się go w miarę regularnie aktualizować wrzucając tam moje ulubione zdjęcia (nie tylko archiwalne) i różnorodne ciekawostki. Podaję linka i zapraszam do obserwowania:

https://www.instagram.com/wulkanyswiatablog/

Dzisiaj minęły dwa miesiące od jednej z najpotężniejszych erupcji wulkanicznych ostatnich lat, czyli erupcji Hunga Tonga-Hunga Ha'apai w Tonga 15 stycznia 2022 roku, która wygenerowała obłok erupcyjny sięgający maksymalnej wysokości 58 km i fale tsunami na Pacyfiku oraz niemal całkowicie zniszczyła powstałą w 2015 roku wysepkę wulkaniczną. Opisywałem ją tutaj szeroko, zatem odsyłam do grudniowych i styczniowych artykułów. Podrzucam natomiast linka do artykułu o obserwacji satelitarnej wielkiego wybuchu z 15 stycznia 2022:

https://earthobservatory.nasa.gov/images/149347/hunga-tonga-hunga-haapai-erupts

Myślę, że prędko się tak potężna erupcja nie powtórzy. Ale nigdy nie mów nigdy. Jestem przekonany, że jeszcze w tym roku oraz w następnych latach może dojść do niejednej niespodziewanej i silnej erupcji wulkanicznej, gdyż mieliśmy liczne przykłady takich wybuchów w bliższej lub dalszej przeszłości. 

A teraz krótki komentarz. 

Nadal z niepokojem i wzburzeniem obserwuję jakich zbrodni wojennych dopuszcza się Rosja na ludności Ukrainy ostrzeliwując szpitale, bloki mieszkalne, wieże radiowe, domy prywatne, szkoły i przedszkola. Putin pcha Rosję w totalną zapaść gospodarczą i długoletni izolacjonizm oraz okrywa swój kraj hańbą na długie lata. Nie zamierzam jednak przestać informować o erupcjach rosyjskich wulkanów, gdyż są to procesy naturalne niezależne od okrucieństw popełnianych przez ludzi w stosunku do innych ludzi w imię imperialistycznych mrzonek. 

Pomagajcie w miarę waszych możliwości uchodźcom wojennym z Ukrainy w tym cholernie ciężkim dla nich okresie i angażujcie się w zwalczanie proputinowskiej propagandy.

15 marca niewielkie spływy piroklastyczne zeszły z aktywnej kopuły lawowej kamczackiego wulkanu Bezimienny (Bezymianny). Obłok popiołu sięgnął wysokości 4-4.5 km. W najbliższych dniach może dojść do silnej erupcji eksplozywnej tego wulkanu ze spływami piroklastycznymi oraz kolumną popiołu o wysokości około 15 km. Bezimienny o wysokości 2882 metrów znajduje się w odległości 40 km od wioski Klyuchi. Zdj. KVERT.

16 marca z aktywnej kopuły lawowej wulkanu Bezimienny wciąż schodziły spływy piroklastyczne generując gęste obłoki popiołu sięgające wysokości 11.6 km. Lokalne obserwatorium wulkanologiczne poinformowało jednak obecnie o znacznym osłabieniu erupcji.

Trwają m.in. aktywność efuzywna wulkanów Nyiragongo i Nyamuragira (oba w Kongo) oraz umiarkowane emisje popiołu z wulkanu Nevado del Ruiz w Kolumbii. Trwają także aktywność eksplozywno-efuzywna wulkanu Sangay w Ekwadorze (wylew lawy na północnym zboczu) oraz erupcja lawowa wulkanu Wolf (Isabela, Wyspy Galapagos), która rozpoczęła się 7 stycznia.

EDIT: Udało się! Naszukałem się i wreszcie je znalazłem. Pierwsze zdjęcia niesatelitarne tego co pozostało z wyspy wulkanicznej Hunga Tonga-Hunga Ha'apai w Tonga po potężnej erupcji 15 stycznia 2022 roku. Zdjęcia z około 22 stycznia. Źródło: CGTN.

Aktywność erupcyjna wulkanu Mount Michael

8 lutego satelita Sentinel 2 zarejestrował kolumnę erupcyjną nad wulkanem Michael (Antraktyka, Sandwich Południowy). To słabo zbadany, zlodowaciały wulkan z potwierdzonym przez badaczy jeziorem lawy w kraterze, którego jeszcze nikt naocznie nie widział.

Trwa aktywność jeziora lawy wulkanu Nyamuragira w Kongo. To wulkan rzadziej odwiedzany i fotografowany niż jego sąsiad Nyiragongo.

Rankiem 8 lutego wulkan Sangay w Ekwadorze wyemitował kolumnę popiołu o wysokości 8.5 km. Opad popiołu miał miejsce w prowincjach Chimborazo i Bolivar.

Trwa aktywność stromolijska wulkanu Lewotolo na wyspie Lembata, Indonezja. Wulkan ten spektakularnie przebudził się w sierpniu 2020 roku i pozostaje aktywny po dziś dzień.

Ustały albo uległy redukcji aktywności erupcyjne wulkanów Anak Krakatau, Ebeko oraz Chikurachki (dwa ostatnie, Kuryle, Rosja).

W związku z problemami technicznymi (nie działają mi wszystkie przyciski na klawiaturze, do pisania używam klawiatury online) aktualizacje na blogu będą rzadsze. Oby chwilowo.

Shikotan i rdzewiejące sowieckie czołgi

Zachwyciły mnie ongiś zdjęcia rdzewiejących sowieckich czołgów na kurylskiej wyspie Shikotan, zatem to dobry powód, by o niej pokrótce napisać. To jedna z najbardziej płaskich (maksymalna wysokość 414 metrów) i zielonych wysp archipelagu Kuryli, w języku rdzennych Ajnów 'wielkie miasto'. Dwa wygasłe wulkany na wyspie nazywają się Tomari i Notoro. Na wyspie znajdują się dwie wioski połączone ze sobą drogą o długości 9 km. 

Skąd się wzięły czołgi na Shikotan? Wyspa od lat stanowi terytorium sporne z Japonią. We wrześniu 1945 roku pod koniec II Wojny Światowej Rosjanie dokonali inwazji na Shikotan. Po dziś dzień kurylskie wyspy Iturup, Kunaszyr i Shikotan oraz wysepki Habomai pozostają pod rosyjską jurysdykcją. Kiedyś mieszkały na nich japońskie społeczności rybackie. Zamontowane na Shikotan czołgi miały stanowić nadbrzeżną artylerię ochronną w razie próby odbicia wyspy przez Japonię. Zdj. Konstantin Antipin.

2 października 2020 roku podniesienie kodu awiacji na żółty dla islandzkiego wulkanu Grímsvötn. Wulkan może w przyszłości wybuchnąć, ale wcale nie musi. Warto go jednak starannie monitorować. 

Od 28 września 2020 roku trwa rój trzęsień ziemi na wulkanie Soufriere (Gwadelupa). 3 października 2020 roku wciąż miały miejsce kryzys sejsmiczny oraz deformacja gruntu związane z wierzchołkiem i wschodnim zboczem wulkanu Piton de la Fournaise na wyspie Reunion. Do erupcji na razie jednak nie doszło. 

Generalnie brak znaczącej aktywności erupcyjnej w ostatnim czasie. Muszę się w końcu zebrać i dokończyć wrzucanie zdjęć z niedawnej wyprawy na wulkan Etna.Trochę to odwlekam, bo blogspot zmienił zasady funkcjonowania, które są dla mnie ze wszech miar irytujące - zwłaszcza w materii umieszczania zdjęć. Nie radzę sobie z tym.

Przy okazji link do mojego profilu Patronite. Z góry dziękuję choćby za najmniejsze wsparcie finansowe.

https://patronite.pl/wulkanyswiata

Nowe jeziora kraterowe w kraterach wulkanów Mutnowski i Raikoke

W latach 2018-19 pojawiły się dwa nowe jeziora kraterowe: w kraterach wulkanów Mutnowski (Kamczatka, Rosja) i Raikoke (Kuryle, Rosja). Nowe jezioro kraterowe wulkanu Mutnovsky po raz pierwszy dostrzeżono na zdjęciu Laurenta Tavignona z 24 marca 2018 roku. Znajdowało się na dnie eksplozywnego krateru powstałego w trakcie eksplozji wulkanu w 2013 roku. Miało turkusową barwę, a na jego południowym brzegu aktywna była duża fumarola. Początkowa powierzchnia jeziora 1800 metrów kwadratowych, z czasem (do września 2018 roku) zaczęła stopniowo maleć, by we wrześniu 2019 roku wynieść 800 metrów kwadratowych. Jezioro powstało zapewne wskutek intensywnego topienia warstw śniegu i lodu przez aktywną fumarolę.

21 czerwca 2019 roku o godzinie 18.05 czasu UTC rozpoczęła się potężna erupcja kurylskiego wulkanu Raikoke. Seria eksplozji wygenerowała kolumnę erupcyjną o wysokości 10-13 km, która przemieszczała się w kierunku północno-wschodnim od wulkanu. Paroksyzm erupcyjny Raikoke trwał przez 15 godzin. W wyniku erupcji wyspa została pokryta grubą warstwą materiałów piroklastycznych, a jej linia brzegowa uległa zmianom. Powierzchnia wyspy uległa powiększeniu z 5.5 km kwadratowych do 6.3 km kwadratowych, na co wskazują dane satelitarne. Powiększeniu uległ także krater Raikoke, w którym w lipcu 2019 roku wulkanolodzy zajmujący się teledetekcją dostrzegli wśród obłoków pary nowo uformowane jezioro kraterowe znajdujące się na głębokości 120-150 metrów i prawdopodobnie wypełnione przez morską wodę, która dostała się do krateru przez szczeliny w strukturze Raikoke. Najnowszej wyprawie badawczej wulkanologów z Kamczatki (sierpień 2020 roku) nie udało się jednak jego dostrzec, choć wspięli się na wulkan. Przeszkodziła im gęsta mgła, jakże charakterystyczna dla Kuryli. Widoczność na krawędzi krateru wulkanu była zerowa. Jak widać na zdjęciach badaczki Eleny Kalachevej na wyspę i w jej okolice powróciły morskie ssaki i ptaki. Mgła jednak spowiła Raikoke gęstym całunem.

Co za piękny wulkan. :-)

Na ostatnim zdjęciu Tomasza Lepicha z lipca 2019 roku wulkan Raikoke przy przyzwoitej widoczności. Także na zdjęciach Tomasza fumarole kamczackiego wulkanu Mutnowski i owo niewielkie, ale nowo uformowane jezioro kraterowe.

Choć Kuryle są moim podróżniczym marzeniem to dostanie się na ten archipelag jest problematyczne. Wymagane jest pozwolenie - nawet dla obywateli Rosji. 

EDIT: Dzień po tym wpisie dowiedziałem się o jeszcze jednym odkrytym satelitarnie jeziorze kraterowym - w kraterze Minamidake B wulkanu Sakurajima (Kiusiu, Japonia). 

Nishinoshima, Asama i Ebeko

Trochę wieści wulkanicznych przed dniem wyborów. Zobaczymy czy naród wybierze wreszcie dobrze.

Tymczasem:

- Nishinoshima (Wyspy Ogasawara, Japonia) - silne eksplozje wulkanu w dniu 22 czerwca 2020 roku generujące gęste obłoki popiołu o wysokości 2.6 km. Na północno-wschodnim zboczu stożka pozostaje aktywny wylew lawy. Obłok popiołu tego dnia rozciągnął się na odległość 330 km w kierunku północno-wschodnim. Zdj. z japońskiego Twittera.

- Asama (Honsiu, Japonia) - podwyższenie stopnia alarmu dla tego czynnego japońskiego wulkanu ze względu na wzrost aktywności sejsmicznej (wulkaniczno-tektoniczne trzęsienia ziemi) na zachodnim zboczu Asama. Do erupcji może dojść nagle, niespodziewanie.

- Ebeko (Kuryle, Rosja) - wulkan pozostaje aktywny i emituje regularnie popiół na wysokość 3 km bądź niższą. Targają nim czasem silniejsze eksplozje wulkaniańskie. Obłoki popiołu są dobrze widoczne z Siewiero-kurylska na wyspie Paramuszyr.

Simushir: wyspa sześciu wulkanów i tajnej bazy okrętów podwodnych

Znowu Kuryle. Te wyspy wulkaniczne fascynują mnie ogromnie. Mam nadzieję zrobić z Tomaszem długą relację z jego wyprawy na Kamczatkę i Kuryle w lipcu 2019 roku. Tym razem pokrótce opiszę wyspę wulkaniczną Simushir znaną ongiś jako Marikan. W jezyku Ainów Simushir znaczy tyle co Wielka Wyspa. Powierzchnia 227 km kwadratowych, długość około 60 km, wyspa jest obecnie niezamieszkana, choć Sowieci w latach 1978-1991 utworzyli na niej tajną bazę okrętów podwodnych Kraternyy i osiedle, które zamieszkiwało 2000-3000 ludzi (żołnierze i ich rodziny).

Na Simushir składa się 6 odrębnych wulkanów: 1) częściowo zatopiona kaldera Brouton Bay 2) częściowo wypełniający kalderę somma wulkan Urataman (północny kraniec Simushir) 3) stratowulkan z niewielkim centralnym jeziorem kraterowym Prevo Peak 4) potrójna zagnieżdżona kaldera Zavaritzky (blisko centrum wyspy) 5) najwyższy punkt wyspy - stratowulkan Milna oraz 6) kopuła lawowa Goriaschaia Sopka na północnym stoku Milna.

Tak jak wspomniałem wcześniej na północnym krańcu Simushir znajduje się zatopiony krater Urataman o szerokości 7.5 km. Przesmyk Diane Strait o szerokości 33 metrów i głębokości 9 metrów prowadzi do zatoki Brouton, gdzie mieściła się tajna baza okrętów podwodnych Kraternyy obejmująca doki, opuszczone bloki z betonu, baraki żołnierzy, budynek szkoły oraz szpitala. W Brouton Bay rdzewieją baterie dział nadbrzeżnych, stare karabiny maszynowe, zbiorniki na paliwo oraz pojazdy wojskowe. Co ciekawe, Sowieci w 1978 roku poszerzyli wejście do kaldery Brouton Bay za pomocą ładunków wybuchowych (na zdjęciu Sergeya Nogovitsyna), aby do zatoki mogły wpływać konwencjonalne okręty podwodne. Nie wiem jak wiele z tej opuszczonej infrastruktury zachowało się w Kraternyy obecnie, ale tutaj możecie przejrzeć zdjęcia z lat 2011 i 2014.

http://global-citizen-01.blogspot.com/2011/07/russian-far-east-cold-war-kurils.html
http://www.caroline-and-stephen.com/2014/09/simushir-island/

Stratowulkan Urataman o wysokości 678 metrów znajduje się w południowo-wschodniej części kaldery. Do ostatniej erupcji Urataman mogło dojść około 500 lat temu.

Symetryczny stratowulkan Prevo Peak z małym stożkiem i jeziorem kraterowym znajdującymi się w kraterze mierzy 1360 metrów. Do jego ostatnich erupcji doszło w latach 1765 (erupcja wygenerowała spływy piroklastyczne) i 1825.

Na całość kaldery Zavaritzky składają się trzy zagnieżdżone kaldery o średnicach 10, 8 i 3 km. W najmniejszej i najmłodszej kalderze znajduje się jezioro Biryuzovoe. W trakcie erupcji w latach pomiędzy 1916 a 1931 oraz 1957 uformowały się kopuły lawowe i doszło do emisji lawy. W północnej części kaldery ma miejsce aktywność fumaroliczna.

Wulkan typu somma Milna z centralną kalderą o szerokości 3 km wznosi się na wysokość 1500 metrów. Andezytowa kopuła lawowa Goriaschaia Sopka (płonące wzgórze) znajduje się na północno-zachodnim zboczu Milna. Być może to odrębny wulkan. Ostatni raz wybuchła w 1914 roku.

Warto zapoznać się z tym znacznie dokładniejszym artykułem:

https://volcanohotspot.wordpress.com/2019/06/28/simushir-island-nested-calderas-and-secret-sub-bases-central-kuril-islands/

Na zdjęciach m.in. Jewgienija Kasperskiego i archiwalnych tajna baza Kraternyy (obecnie opuszczona) w Brouton Bay, poszerzenie przesmyku przez Sowietów w 1978 roku oraz wulkany Goriaschaia Sopka i Prevo Peak.

https://pikabu.ru/story/ostrov_simushir_5220468

Etna, Stromboli, Ebeko i Raikoke

Od 14 lipca 2019 roku trwa umiarkowana aktywność erupcyjna New SE Crater wulkanu Etna. Od 17 lipca eksplozje strombolijskie z New SE Crater nasiliły się. Rozżarzony materiał opadał na górne zbocza stożka. 19 lipca o godzinie 01.07 u zachodniej podstawy New SE Crater pojawiła się szczelina erupcyjna emitująca na razie niewielki wylew lawy. Dodatkowo o godzinie 05.48 czasu UTC doszło do emisji popiołu z NE Crater, a potem do kilku mniejszych. Akurat dzisiaj na Sycylię wylatuje z grupą polski podróżnik Grzegorz Gawlik (projekt 100 Wulkanów), więc zapewne uda mu się udokumentować aktywność erupcyjną Etny.

Wylew lawy schodzi także z południowo-zachodniego krateru wulkanu Stromboli. Jego oszacowana długość maksymalna 600 metrów, a szerokość 80 metrów.

18 lipca podniesienie stopnia alarmu dla aleuckiego wulkanu Semisopochnoi ze względu na wzrost aktywności sejsmicznej.

Wciąż trwa aktywność erupcyjna wulkanu Sangay w Ekwadorze obejmująca emisje popiołu i wylew lawy.

Mój znajomy Tomasz przebywa aktualnie na kurylskiej wyspie Paramuszyr - 17 lipca udało mu się sfotografować erupcję kurylskiego wulkanu Ebeko. Tomasz najpierw odwiedził kilka kamczackich wulkanów, aby w końcu dotrzeć na Kuryle. Po jego powrocie zrobimy razem szerszą relację z jego aktualnej wyprawy. Będzie dużo o kamczackich wulkanach i o wulkanach Paramuszyr. Zdj. Tomasz Lepich.

Na koniec pojawiły się w sieci aktualne zdjęcia kurylskiej wyspy Raikoke - niespodziewana erupcja tego wulkanu w dniu 22 czerwca 2019 roku była silna. Ongiś zielona wysepka jest w całości pokryta popiołem. Nie ma tam już legowisk lwów morskich czy fok. Wokół wyspy krążą setki ptaków morskich, które potraciły miejsca gniazdowania. Martwe ptaki unoszą się na morzu w pobliżu wyspy. Z krateru wulkanu unosi się obłok pary. Zdj z drona Chris Burkard Photography/ Tomorrow Unlocked 14 lipca 2019 roku. Na drugim planie majestatyczny kurylski wulkan Sarychev (Saryczewa) na wyspie Matua.

https://www.tomorrowunlocked.com/setting-sails?rebelltitem=20#rebelltitem20

Silna erupcja eksplozywna kurylskiego wulkanu Raikoke - pierwsza od 1924 roku

Silna erupcja wulkanu Raikoke (Kuryle, Rosja) rozpoczyna się 21 czerwca 2019 roku o godzinie 18.05 czasu UTC - pierwsza od 1924 roku (4 w skali VEI). Ciemno-szary obłok erupcyjny o wysokości 10-13 km, w którym zarejestrowano setki wulkanicznych błyskawic. Przynajmniej 6 znaczących eksplozji. Najgwałtowniejsza faza erupcyjna trwa ponad 12 godzin. Ta maluteńka kolista kurylska wyspa o średnicy 2 km jest niezamieszkana. Nie wiem czy doczekamy się innych zdjęć poza satelitarnymi. To słabo monitorowany wulkan, a jego erupcja nastąpiła bez ostrzeżenia. Kilka godzin po erupcji obłok erupcyjny z Raikoke osiągnął długość 920 km. Poprzednie silne erupcje tego niskiego bazaltowego stratowulkanu (551 m. wysokości) w latach 1778 i 15 lutego 1924 roku (obie 4 w skali VEI). Raikoke posiada krater o szerokości 700 metrów i głębokości 200-250 metrów. Lecz w przeszłości po każdej silnej erupcji wulkanu krater zmieniał kształt i się pogłębiał. Ze skraju krateru o stromych ścianach widoczne jest Morze Ochockie. W 2010 roku krater wulkanu skolonizowały liczne morskie ptaki.

Na wyspie gniazdują fulmary północne, nurniczki krasnodziobe, nurniczki czubate, nurniki aleuckie i mewy trójpalczaste oraz pojawiają się lwy morskie Stellera. Erupcja Raikoke w 1924 roku zniszczyła całkowicie całą florę i faunę wysepki. Nawet po 40 latach od niej nie rosła na Raikoke praktycznie żadna roślina. Czy sytuacja się teraz powtórzy? Wszystko na to wskazuje.

Dowiedziałem się także że silna erupcja Raikoke w 1778 roku zabiła 15 osób. Bomby wulkaniczne wyrzucone w trakcie tej nagłej erupcji uśmierciły 15 żeglarzy pod dowództwem kapitana Chernyi wracających na pokładzie statku z wyspy Matua na Kamczatkę. To przyczyniło się do wysłania na wyspę w 1780 roku ekspedycji wulkanologicznej.

Obecna erupcja była dla wulkanologów zaskoczeniem: zero anomalii termicznych, brak prekursorów, brak wyziewów wulkanicznych (nie stwierdzono ich obecności w trakcie ekspedycji badawczej na wyspę w 2010 roku). Możliwe są kolejne eksplozje generujące obłoki popiołu sięgające wysokości 15 km.

22 czerwca obłok popiołu z Raikoke przekracza połowę północnego Pacyfiku. Erupcja słabnie na intensywności. Według informacji na Volcano Discovery obłoki popiołu nad wulkanem sięgają wysokości 4.5 km. Nadal nie mogę znaleźć w sieci żadnych zdjęć poza satelitarnymi obrazujących erupcję (co jest dla mnie lekko frustrujące). Wiem że to totalnie odizolowany wulkan, ale mamy XXI wiek i naukowcy muszą mieć takie materiały badawcze.

Gęsty obłok popiołu z Raikoke 23 czerwca dociera do Aleutów. Rozciąga się na odległość 1000 km głównie w kierunku wschodnim. Erupcja zagraża awiacji.

24 czerwca wciąż trwają umiarkowane emisje popiołu z wulkanu Raikoke. EDIT: Doczekałem się. Pojawiły się wreszcie pierwsze zdjęcia z tej zaskakującej erupcji. Ich autorem jest niejaki Nikolai Pavlov, East Tours i zostały zrobione 23 czerwca 2019 roku z pokładu statku turystycznego "Athena". Fotograf użył drona. I są niesamowite! Wyspa jest pokryta ogromną ilością popiołu. Nie zaobserwowano wylewów lawy. Linia brzegowa wyspy została zmodyfikowana przez spływy piroklastyczne. Do tego dochodzi jeszcze absolutnie nieziemskie zdjęcie erupcji Raikoke zrobione przez astronautów z ISS 22 czerwca.

23 czerwca niewielki opad popiołu miał miejsce w Siewiero-Kurylsku na wyspie Paramuszyr.

http://www.kscnet.ru/ivs/volcanoes/inform_messages/2019/Raikoke/index.html