Silna erupcja wulkanu Ulawun w Papui Nowej Gwinei

20 listopada 2023 roku rozpoczęła się erupcja eksplozywna wulkanu Ulawun (Nowa Brytania, Papua Nowa Gwinea). Kolumna popiołu sięgnęła wysokości 15 km (inny szacunek: 9.1 km), na północnym i południowo-wschodnim zboczu zarejestrowane zostały niewielkie spływy piroklastyczne. Wulkan został objęty czerwonym kodem awiacji. Do ostatnich erupcji tego aktywnego wulkanu dochodziło w latach 2019 (4 w skali VEI) i 2022. 

21 listopada Ulawun dalej emituje gęste obłoki popiołu, choć erupcja uległa już zredukowaniu. Chmura popiołu rozciąga się na odległość dziesiątki km na północny zachód od wulkanu.Opad popiołu ma miejsce na pobliskie plantacje palmy oleistej.

Od 12 listopada aktywność sejsmiczna w Grindavik i okolicach jest zredukowana. Nikt nie jest w stanie powiedzieć co się wydarzy. Od miesiąca słyszymy, że erupcja może się wydarzyć. Być może dojdzie do erupcji w północnej części rzędu kraterów Sundhnukar, gdyż występuje deformacja gruntu wokół Svartsengi. Tak czy owak, zwracam uwagę, że wszelkie prognozowanie obecnie jest trudne, a mieszkańcy Grindavik wciąż nie wiedzą czy prędko powrócą do swoich domów. 

Wymiary najmłodszej wyspy wulkanicznej koło wyspy wulkanicznej Iwojima wynoszą obecnie 450 x 200 metrów. Wysepka się powiększa wskutek eksplozji hydrotermalnych.

Stan wyjątkowy i ewakuacja miasteczka Grindavik

                                                             

Z powodu dzisiejszego intensywnego roju trzęsień ziemi około 3 km na północny wschód od Grindavik ogłoszono zapobiegawczą ewakuację miasteczka Grindavik oraz stan wyjątkowy. Od godziny trzeciej po południu trwał intensywny rój trzęsień ziemi. Wskutek aktywności sejsmicznej uszkodzona została droga Grindavikkurvegur, którą islandzka służba cywilna zamknęła. Być może do wycieku lawy dojdzie tym razem na północ od Sundhnukar, ale póki co (w chwili gdy piszę te słowa) erupcji brak. Sytuacja jest jednak na tyle poważna, że trwa budowa umocnień (wałów ochronnych) wokół elektrowni geotermalnej Svartsengi i miasteczka Grindavik. Mieszkańcy powoli ewakuują się z miasteczka Grindavik. Pytanie czy, kiedy i gdzie dojdzie do wypływu lawy. Czy jest to kwestia najbliższych godzin, a może dni?  

Dajka magmy może formować się centralnie pod miasteczkiem. Jej oszacowana długość to 4-7 km. W chwili gdy piszę te słowa aktywność sejsmiczna uległa redukcji. Rankiem 11 listopada znowu wzrosła jej intensywność.

Ten wpis będzie aktualizowany. Zdjęcia Blue Lagoon i latarni morskiej w Grindaviku mojego autorstwa, lipiec 2021 roku. Populacja Grindavik liczy 3600 mieszkańców. Mam nadzieję, że wszyscy ewakuowani znaleźli już bezpieczne schronienie. W Grindavik pozostali jedynie ratownicy, którzy i tak potem zostali wycofani. Obecnie Grindavik jest opuszczonym miasteczkiem.

EDIT: Warto dodać, że aktywność wykazuje obecnie system wulkaniczny Reykjanes, a nie Fagradalsfjall, jak piszą w wielu artykułach w rodzimej i zagranicznej prasie. Dajka (intruzja magmy) osiąga już długość 15 km i przecina Grindavik kończąć się w morzu. Magma znajduje się obecnie na minimalnej głębokości 800 metrów, a nawet płytszej. Nie można wykluczyć, że szczelina erupcyjna otworzy się w centrum Grindavik, tudzież na północ od miasteczka bądź dojdzie do erupcji eksplozywnej z emisją pary i popiołu w morzu (mniej prawdopodobne, aczkolwiek nie można na razie takiej opcji w pełni wykluczyć). 

12 listopada zezwolono mieszkańcom jednej dzielnicy Grindavik na zabranie części dobytku i domowych zwierząt. Mieli na to 5 minut. Intruzja magmy spowodowała otwarcie się rozpadlin w i wokół Grindavik. Uszkodzone zostały niektóre domy, drogi i infrastruktura. W najbliższym czasie mieszkańcy miasteczka nie będą mogli do niego wrócić. Część miasta pozbawiona jest bieżącej wody i prądu. Wciąż w Grindavik pozostaje wiele zwierząt domowych i hodowlanych nie zabranych przez ich właścicieli.

Także 12 listopada miał miejsce trzeci w tym roku paroksyzm erupcyjny wulkanu Etna na Sycylii z fontannami lawy z SE Crater i obłokiem popiołu o wysokości 4.5 km. Opad popiołu odnotowano m.in. w Riposto i Zafferana Etnea.

Dziękuję wszystkim moim Donatorom i Donatorkom za kawowe wsparcie i Patronat na Patronite. Dalej będę monitorował sytuację, bo ewakuacja miasteczka Grindavik to pierwsza taka sytuacja od czasu erupcji wulkanu Eldfell na Heimaey w 1973 roku. Minęło zatem 50 lat.

https://buycoffee.to/wulkanyswiata

https://patronite.pl/wulkanyswiata 

EDIT: 17 listopada prawdopodobnie miały miejsce emisje pary i popiołu z kolumbijskiego wulkanu Purace.

Grindavik, Islandia, 17 listopada 2023 roku - Nadal brak erupcji. Kontynuacja ciągłej, acz już zredukowanej pod kątem intensywności aktywności sejsmicznej, a także inflacji gruntu. Nadal może dojść do erupcji lawowej w ciągu najbliższych dni, konkretnie na zachód od Hagafell. Magma przemieszcza się na oszacowanej głębokości 500 metrów.

Natomiast 14 listopada mieliśmy 60-letnią rocznicę powstania islandzkiej wyspy wulkanicznej Surtsey w wyniku erupcji w latach 1963-67.

Erupcja blisko wybrzeża wyspy wulkanicznej Iwojima

                                                        

Przynajmniej od 25 października trwa erupcja wulkaniczna w pobliżu wyspy Iwojima (Wyspy Ogasawara, Japonia). Eksplozje wulkaniańskie formują niewielki aktywny krater (stożek żużlowy). Powstaje najmłodsza wysepka wulkaniczna, która być może z czasem połączy się ze 'starą' Iwo Jimą. Erupcja nabrała charakteru ciągłego, zatem być może wkrótce dojdzie do wypływu lawy, dzięki któremu wysepka stanie się trwalsza. Nadal jednak nie wiadomo czy obecna erupcja będzie długotrwała. Zdj. Kotaro Ehara.

Długość wysepki wynosi około 200 metrów. 

EDIT: 10 listopada aktywność erupcyjna tej maleńkiej wysepki ustała. Szkoda, bo miałem nadzieję, że nowa wysepka wytrzyma dłużej.

Od 1889 roku na wyspie Iwojima o wymiarach 8 x 4 km naliczono ponad 40 erupcji freatycznych i jedną magmową (w lipcu 2022 roku, ostatnie erupcje magmy na wyspie miały miejsce około 1300 lat temu, wówczas uformował się stożek piroklastyczny Suribachi). Główne struktury topograficzne na wyspie to stożek Suribachi (170 m. wysokości), płaskowyż Motoyama (115 metrów, wschodnia strona wyspy) oraz piaszczysta mierzeja Chidorigahara. Na wyspie od wieków trwa gwałtowna deformacja gruntu. W ciągu roku grunt podnosi się na Iwojima przeciętnie o 15-20 cm. Przykładowo od 1952 do 1968 roku płaskowyż Motoyama podniósł się o około 9 metrów, a a poprzecinana aktywnymi uskokami mierzeja Chidorigahara w latach 1977-2002 podniosła się o 4 metry. Wyspą targają liczne małe erupcje freatyczne (np. z krateru zwanego Million Dollar Hole), które są częste i mogą się w zasadzie wydarzyć wszędzie. Oprócz nich ma miejsce aktywność sejsmiczna oraz wspomniana intensywna deformacja gruntu. Grunt na wyspie jest ciepły, oprócz tego na Iwojima znajdują się liczne fumarole. O erupcjach freatycznych na wyspie można przeczytać w poniższym linku:

https://earth-planets-space.springeropen.com/articles/10.1186/s40623-018-0811-y

Około 100 000 lat temu potężna erupcja uformowała podmorską kalderę, której fragmentem jest Iwojima. Do kolejnej silnej erupcji generującej potoki lawy i podmorskie spływy piroklastyczne doszło około 2700 lat temu. 

Iwojima nie jest trwale zamieszkana, ale stacjonuje na niej około 300 żołnierzy Japońskich Sił Samoobrony (SDF). 

Dzisiaj aktywność sejsmiczna w Svartsengi (Islandia) jest zredukowana, ale deformacja gruntu wciąż trwa, co wskazuje na akumulację magmy. Do erupcji może dojść w Illahraun (pole lawowe i rząd kraterów) - w tym miejscu znajdują się elektrownia geotermalna Svartsengi i Blue Lagoon. Istnieje już plan ewakuacyjny dla mieszkańców miasteczka Grindavik.

Paroksyzm erupcyjny kamczackiego wulkanu Kluczewska Sopka

                                                           

31 października doszło do silnej erupcji eksplozywnej kamczackiego wulkanu Kluczewska Sopka. Fontanny lawy emitowane z centralnego krateru sięgały wysokości 500 metrów, a kolumna popiołu osiągnęła wysokość 14 km i długość 1500 km w kierunku południowo-wschodnim. W związku z tym wulkanolodzy z KVERT ogłosili czerwony kod awiacji. Na północnym zboczu kamczackiego wulkanu pojawiły się rozległe spływy piroklastyczne. Z wulkanu schodzą dwa wylewy lawy; dłuższy w południowo-wschodnim wąwozie Apakhonchich osiąga długość 3.8 km.

Aktywność erupcyjna Kluczewskiej Sopki stopiła lód i śnieg na północnym zboczu wulkanu i spowodowała lahary, które przecięły drogę Kozyrewsk-Pietropawłowsk Kamczacki oraz drogę na wschód od wioski Klyuchi.  

To największa erupcja kamczackiego wulkanu od 1994 roku.

Także 31 października miał miejsce intensywny rój trzęsień ziemi w Svartsengi, kilkaset metrów od słynnej Niebieskiej Laguny (Blue Lagoon). To najgorsze możliwe miejsce na potencjalny wypływ lawy. Erupcja w Svartsengi wiązałaby się ze zniszczeniami infrastruktury energetycznej (elektrownia geotermalna) oraz turystycznej (Blue Lagoon), co grozi odcięciem energii elektrycznej i ciepłej wody dla wielu mieszkańców półwyspu Reykjanes. Z racji obecności zasobów wody gruntowej może dojść do erupcji eksplozywnej.

Nic dziwnego, że obecna aktywność sejsmiczna w Svartsengi budzi obawy wielu mieszkańców Islandii. Kamera na Svartsengi:

https://www.livefromiceland.is/webcams/svartsengi

Wciąż trwają erupcje wulkanów Dukono i Ibu na indonezyjskiej wyspie Halmahera.

3 listopada około godziny 03.40 lokalnego czasu rozpoczęły się emisje popiołu z wulkanu Shishaldin (Alaska, Aleuty) sięgające wysokości 9-10 km.