W związku z tym, iż wczoraj wieczorem eksplodował trzykrotnie wulkan Lokon-Empung produkując chmurę popiołu sięgającą wysokości 1.5 km i wyrzucając bomby wulkaniczne na wysokość 350 metrów warto wspomnieć o kalderze Tondano na wyspie Sulawesi, której jest elementem. 2.5-2 miliony lat temu kalderą Tondano targnęła potężna erupcja o sile 7 w skali VEI, która rozsadziła stratowulkan Pangalombian. Części kaldery wypełnił potem obecnie uśpiony stratowulkan Tompaso, który zasłynął z kilku gwałtownych erupcji o sile 6 w skali VEI. Kaldera Tondano jest superwulkanem. W czasach historycznych wybuchała z maarów wewnątrz kaldery, uaktywniały się wulkany błotne - co ciekawe, na krawędziach kaldery znajdują się cztery aktywne stratowulkany Lokon-Empung, Mahawu, Sempu i Soputan. Lokon-Empung posiada dwa wierzchołki - płaski i pozbawiony krateru Lokon, który uchodzi za drzemiący oraz aktywny Empung z ostatnią erupcją w 1775 roku. Aktywność erupcyjna Lokon-Empung ogranicza się do mniejszego krateru Tompaluan znajdującego się w siodle między Lokon i Empung, w którym począwszy od 1829 roku naliczono ponad 25 eksplozywnych erupcji. Czasem Lokon-Empung wybucha wspólnie z wulkanem Soputan np. 13 maja 2010 roku. Znajdujący się na południowej krawędzi kaldery Soputan wybucha zazwyczaj albo z bocznego otworu erupcyjnego Aeseput albo z centralnego krateru. W 2012 roku kolumny erupcyjne nad Soputan sięgały wysokości 9-12 km. Kaldera Tondano posiada ogromną komorę magmową. Magma w niej zawarta czasem powoduje eksplozje maarów oraz podgrzewa obszary termalne w kalderze. Wulkany Soputan i Lokon-Empung zdają się być wewnętrznie połączone, gdyż okazjonalnie wybuchają niemal równocześnie. Do przyszłej erupcji o sile 8 w skali VEI nie dojdzie, gdyż: 1) kaldera nie posiada wystarczającej ilości wody, aby taka supererupcja miała miejsce 2) wulkany na krawędzi kaldery są połączone do centralnej komory magmowej. Ciśnienie rozładowują swoimi erupcjami Lokon-Empung i Soputan, czasem odzywa się także wulkan Mahawu (ostatni raz wybuchł w tandemie z Lokon-Empung w 1958 roku). Wulkany kaldery Tondano stwarzają zagrożenie dla życia. Okolica jest gęsto zaludniona, zatem erupcja o sile 4 w skali VEI mogłaby zabić wielu ludzi za sprawą spływów piroklastycznych i laharów. Jeszcze gorsze, katastrofalne wręcz skutki miałaby erupcja maaru bądź eksplozja freatyczna w środowisku wodnym kwasu siarkowego (woda o ph 2).
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz