wtorek, 5 lutego 2013

Islandzka erupcja Eldgjá - lata 939-40


Kiedyś opisywałem erupcję szczelinową Laki w 1783 roku i jej katastrofalne skutki w skali globalnej, teraz czas na kilka słów o erupcji szczelinowej Eldgjá. Szacuje się, że był to największy wylew bazaltowej lawy w czasach historycznych, która pokryła obszar o rozmiarze 800 km kwadratowych. Erupcja Eldgjá (Otchłań Ognia) miała miejsce w czasach osiedlania się wikingów na Islandii i zniszczyła wiele osad na południu wyspy. Trwała przez rok (a może nawet dłużej) z nieciągłej szczeliny o długości 75 km. Uformowana została grupa stożków Landbrotshólar. Chmura aerozoli z tej erupcji przemierzając Północną Europę doprowadziła do zaciemnienia i zaczerwienienia Słońca. W ciągu następnych 5-7 lat miały miejsce bardzo surowe zimy, wybuchy epidemii oraz klęski głodu - za sprawą stratosferycznego całunu aerozoli. Eldgjá (na zdjęciu) jest największym wulkanicznym kanionem na świecie o głębokości 270 metrów i szerokości dochodzącej do 600 metrów. Erupcja Eldgjá wyrzuciła 19.6 km sześciennych magmy i miała siłę 6 w skali VEI. Przede wszystkim była silniejsza od erupcji Skaftareldar (Ognie Skaftar)/Laki w 1783 roku oraz wyrzuciła do środkowej stratosfery znacznie więcej aerozoli siarkowych, a te utrzymały się tam dłużej.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz