niedziela, 31 lipca 2011

Erupcja, której nie było


W ten weekend użytkownik portalu Youtube zamieścił na nim film o rzekomej erupcji Pisgah Crater w południowej Kalifornii na pustyni Mojave. 100-metrowy stożek żużlowy Pisgah Crater jest częścią bazaltowego obszaru wulkanicznego Lavic Lake w Kalifornii. Użytkownik twierdził, że dostrzegł mały obłok na radarze pogodowym, który pojawiał się i znikał. Mamy zatem do czynienia z erupcją urojoną, której nie było. Nikt jej nie widział, nie ma po niej śladu, nie ma wstrząsów sejsmicznych. Poszła plotka o erupcji wulkanicznej w USA i wiele osób łyknęło ją bez popitki. Na zdjęciu stożek Pisgah.

Link na Youtube:

http://www.youtube.com/watch?v=7X9-pV67DvU

Kamczatka


ALNEY-CHASHAKONDZHA - Kompleks wulkaniczny Alney-Chashakondzha znajdujący się na centralnej Kamczatce składa się z dwóch andezytowych stratowulkanów Alney (2598 m) i Chashakondzha (2528 m) uformowanych na plioceńskim wulkanie tarczowym. Dwa stożki żużlowe na wschodnich zboczach wulkanów wyprodukowały 2600 lat temu wylewy lawy, przy czym jeden z nich dotarł wschodnim zboczem na odległość 9 km. Daty erupcji: 650 p.n.e, 1600.

Rosja



TUNKIN DEPRESSION - Wulkaniczny obszar Tunkin Depression znajduje się na południowy zachód od jeziora Bajkał. W pobliżu wioski Tunka znajdują się bazaltowe stożki żużlowe Khobok. Najmłodsze stożki żużlowe i wylewy lawy odnajdziemy w północno-wschodniej części Tunkin Depression. Ostatnie erupcje w Tunkin Depression w plejstocenie i holocenie.

Rosja







OKA - Grupa wulkaniczna Oka Plateau obejmuje kilka bazaltowych stożków żużlowych w południowo-wschodniej Rosji blisko granicy z Mongolią, 200 km na zachód od jeziora Bajkał. Jeden z bazaltowych wylewów lawy zwany Zhom-Bolok z Oka Plateau (ze stożka Peretolchin) powędrował aż 75 km w holocenie. Stożki żużlowe Kropotkin (90 m) i Peretolchin (120 m) wyprodukowały wylewy lawy. W pobliżu znajduje się także stożek Strariy.

Arabia Saudyjska




HARRAT KISHB - Obszar wulkaniczny Harrat Kishb o powierzchni 5900 km kwadratowych obejmuje fonolitowe kopuły lawowe, bazaltowe stożki scorii, pierścienie tufowe, maary, wylewy lawy oraz liczne jaskinie, w tym trzy najsłynniejsze: Mut’eb (Kahf Al Mut’eb) o długości 150 metrów, Kahf Al Ashbaah o długości 320 metrów oraz Dahl Faisal o długości 22 metrów. Do wyróżniających się wulkanów Harrat Kishb należy zaliczyć stożek Jabal Aslaj, stożek scorii Jabal Hil z kraterem o średnicy 300 metrów ongiś wypełnionym przez jezioro lawy, maar Al Wahbah o szerokości 800 x 600 metrów oraz kopułę lawową Jabal Shalman.

Arabia Saudyjska


HARRAT ITHNAYN - Obszar wulkaniczny Harrat Ithnayn w centralnej północnej Arabii Saudyjskiej obejmuje niskie wulkany tarczowe i stożki scorii o wysokości typowo 100 metrów. Na południu Harrat Ithnayn miesza się z większym obszarem wulkanicznym Harrat Khayabr. Najmłodsze wylewy lawy w Harrat Ithnayn mają mniej niż 4500 lat. Tuba lawowa Kahf Al Shuwaymis znajduje się u podnóża wulkanu Hazim Al Khadra i jest długa na 530 metrów. W jaskini odnajdziemy fumarole. Erupcje w ciągu ostatnich 1500 lat.

Arabia Saudyjska



HARRAT LUNAYYIR - Wulkaniczny obszar Harrat Lunayyir znajduje się w północno-zachodniej Arabii Saudyjskiej na wschód od miasta portowego Umm Lajii. Obejmuje 50 wulkanicznych stożków oraz wylewy lawy docierające do Morza Czerwonego. Lawy są bazaltowe i bazanitowe. Ostatnia erupcja w Harrat Lunayyir miała miejsce około roku 1000. W maju 2009 roku odnotowano serię trzęsień ziemi w pobliżu Harrat Lunayyir, z których najsilniejsze 19 maja miało siłę 5.7 w skali Richtera. Ewakuowano 2289 ludzi w promieniu 20 km od Harrat Lunayyir.

Syria


SHARAT KOVAKAB - Bazaltowy stożek o wysokości 534 metrów zlokalizowany w północno zachodniej Syrii 8 km na południowy zachód od miasta Al Hasakah i 43 km od granicy z Irakiem. W pobliżu znajduje się jeszcze jeden stożek. Aktywność w holocenie.

Filipiny



BALATUKAN - Masywny wulkan złożony o wysokości 2450 metrów znajdujący się 15 km na południowy zachód od miasta Gingoog na północy Mindanao. Balatukan jest mocno zerodowany, choć trwa jego aktywność fumaroliczna. Data ostatniej erupcji nieznana - przypuszczalnie 140 000 lat temu.

Filipiny


KALATUNGAN - Drugi najwyższy wulkan Filipin (po wulkanie Apo) bazaltowy stratowulkan Kalatungan wznosi się na wysokość 2824 metrów 47 km na wschód od jeziora Lanao. Uchodzi za potencjalnie aktywny, choć data jego ostatniej erupcji jest nieznana.

Filipiny


MAKATURING - Stratowulkan Makaturing (1940 m) jest zlokalizowany 40 km na południe od miasta Marawi na wyspie Mindanao. Wulkan wybuchał w latach 1856, 1858, 1865 i 1882. Niektóre z jego erupcji przypisano sąsiedniemu wulkanowi Ragang. Makaturing jest gęsto obrośnięty wegetacją. Trwa jego aktywność geotermalna.

Filipiny



LEONARD RANGE - Andezytowo-dacytowy kompleks stratowulkaniczny Leonard Range wieńczy kaldera kaldera o wymiarach 4 x 5 km, częściowo wypełniona wodami jeziora Leonard. Jezioro otacza grupa kopuł lawowych. W wodach jeziora żyją rzadkie gatunki ryb oraz zagrożony wyginięciem krokodyl filipiński. Ostatnia erupcja Leonard Range (Leonard Kniazeff) miała miejsce 1800 lat temu.

Filipiny




MATUTUM - Stratowulkan o wysokości 2286 metrów znajdujący się w prowincji South Cotabato na wyspie Mindanao. Posiada centralny krater o szerokości 320 metrów i głębokości 120 metrów. Obrasta go wegetacja. Wierzchołek wulkanu pokrywają dacytowe i andezytowe wylewy, natomiast południowe i zachodnie zbocza Matutum pokryte są gęstą warstwą materiału piroklastycznego. Wulkanolodzy przypuszczają, iż 7 marca 1911 roku mogło dojść do erupcji freatycznej wulkanu. Wiek ostatniej erupcji Matutum ocenia się na 2000 lat.

Filipiny



BALUT - Stratowulkan Balut (852 m) jest zlokalizowany na małej wysepce w grupie wysp Sarangani w zatoce Davao, Mindanao. Na jego zachodnich i południowo-zachodnich zboczach występują gorące źródła. Kolosalna erupcja wulkanu Parker 4 stycznia 1641 została błędnie przypisana wulkanowi Balut (inna nazwa: Sanguil).

Filipiny



JOLO - Wyspa Jolo, lokalizacja: archipelag Sulu, 190 km na północny wschód od prowincji Sabah, Malezja. Wyspa o szerokości 60 km jest upstrzona piroklastycznymi stożkami oraz kraterami. Najwyższym punktem wyspy jest wulkan Tumatangus o wysokości 811 metrów. Bazaltowa kopuła lawowa Bud Dajo wznosi się na wysokość 620 metrów, a w jej pobliżu znajdują się stożki Matanding, Guimba, and Sungal. Kratery Cagayan Sulu obfitują w gorące źródła, a solfatary znajdują się przy jeziorze Siit. Podmorskiej erupcji w roku 1891 towarzyszyło tsunami. Erupcja z 1641 roku dotyczy opadu popiołu w trakcie potężnego wybuchu wulkanu Parker na filipińskiej wyspie Mindanao.

Filipiny



MAHAGNAO - Andezytowy stratowulkan Mahagnao o wysokości 800 metrów znajduje się w Parku Narodowym Mahagnao blisko miasta Burauen na wyspie Leyte. Posiada zalesiony krater. Na południowym zboczu wulkanu znajdują się jeziora Malagsom (kwasowe o zielonej barwie) i Danao (o czystej wodzie). Na zboczach wulkanu odnajdziemy fumarole i baseny mułu. Niepotwierdzona erupcja Mahagnao w roku 1895.

Filipiny


SILAY - Bazaltowo-andezytowy stratowulkan Silay (1510 m) znajduje się 28 km na wschód od miasta Silay (wyspa Negros). Posiada kalderę o szerokości 3.5 km oraz bogate złoża siarki. Wulkan jest aktywny fumarolicznie. Data jego ostatniej erupcji nieznana.

Filipiny



MANDALAGAN - Kompleks wulkaniczny Mandalagan na północy wyspy Negros obejmuje siedem centrów erupcyjnych i co najmniej pięć kraterów o średnicy do 2 km. Aktywność solfatar ma miejsce w 11 miejscach. Mandalagan jest potencjalnie aktywnym dacytowo-andezytowym stratowulkanem o wysokości 1885 metrów. Ostatnia erupcja wulkanu wyprodukowała gruby wylew bazaltowej lawy, ale jej data jest nieznana.

Filipiny






KANLAON - Stratowulkan Kanlaon (2435 m) zlokalizowany na wyspie Negros (Park Narodowy Kanlaon) na zachód od Canlaon jest obok wulkanów Taal, Mayon i Bulusan jednym z najaktywniejszych wulkanów Filipin. Kanlaon posiada dwa kratery: krater Lugad na północy i aktywny krater na południu o szerokości 250 metrów i głębokości 150 metrów. Typy erupcji Kanlaon: freatyczne, freatomagmowe i strombolijskie. Od 1886 roku Kanlaon wybuchał 25 razy. 21 czerwca 1986 roku kolumna popiołu nad wulkanem sięgnęła wysokości 4 km. W październiku i grudniu 1989 roku po inflacji gruntu chmura popiołu nad kraterem sięgnęła wysokości 1.2 km. 10 czerwca 1992 roku - słaba emisja popiołu z wulkanu Kanlaon. 25 sierpnia i 3 września 1993 roku - małe eksplozje freatyczne Kanlaon. 10 sierpnia 1996 roku Kanlaon wybuchł bez ostrzeżenia zabijając troje studentów wspinających się na wulkan: Brytyjczyka Juliana Greena oraz dwoje Filipińczyków Noela Tragico i Neila Pereza. Uratowano 17 innych osób: 10 Belgów, jednego Brytyjczyka i sześciu Filipińczyków. 28 listopada 2002 roku - mała emisja popiołu z wulkanu. 21 stycznia 2005 roku - erupcja freatyczna Kanlaon z emisją popiołu na wysokość 500 metrów. Od 24 marca do 4 kwietnia sporadyczne emisje popiołu sięgały wysokości 1 km. Popiół opadł na miasta La Castellana, Yubo i Guintubdan. Erupcje popiołu zakończyły się 25 maja 2005 roku. Od 3 czerwca do 25 lipca 2006 roku odnotowano 23 erupcje popiołu Kanlaon. Erupcje miały charakter freatyczny z emisją popiołu i pary na wysokość 2 km. Pomiędzy 23 sierpnia a 1 września 2009 roku miał miejsce wzrost wulkanicznych trzęsień ziemi na wulkanie, co wskazywało na ruch magmy pod Kanlaon.

Wulkan jest starannie monitorowany przez PHIVOLCS.

Daty erupcji Kanlaon: 1866, 1883, 1884, 1893, 1894, 1902, 1904, 1905-06, 1927, 1932-33, 1969, 1970, 1978, 1980, 1985, 1986, 1987, 1988, 1989, 1992, 1993, 1996, 2002, 2003, 2005, 2006, 2015.

Filipiny



CUERNOS DE NEGROS - Kompleks wulkaniczny Curenos de Negros (1904 m) znajdujący się na południowo-wschodnim krańcu wyspy Negros obejmuje dwa stratowulkany i kopułę lawową, a także dwa jeziora kraterowe o średnicy do 1.5 km. Mały krater centralny Magaso, najwyższego szczytu kompleksu posiada aktywne fumarole. Na zboczach Magaso odnajdziemy również dwa siarkowe źródła i gorące źródła. Na południowej stronie wulkanu mieści się obszar geotermalny Palinpinon. Erupcje Curenos de Negros w ciągu ostatnich 10 000 lat.

Filipiny



IRAYA - Stratowulkan Iraya (1009 m) znajduje się na północy wyspy Batan, 200 km na północ od Luzon. Wulkan posiada krater o szerokości 1.5 km w dużej mierze wypełniony przez stożek tworzący wierzchołek Iraya. Erupcje wulkanu peleańskie, z wylewami lawy i spływami piroklastycznymi. Ostatnia erupcja Iraya miała miejsce w roku 1454. W 1998 roku odnotowano rój wstrząsów sejsmicznych pod wulkanem. Na wyspie Batan znajdują się jeszcze dwa starsze wulkany Mahatao i Matarem.

Filipiny


CAGUA - Zalesiony stratowulkan Cagua o wysokości 1133 metrów znajduje się na północy wyspy Luzon. Posiada kolisty krater o średnicy 1.5 km o 60-metrowych ścianach. Lokalni mieszkańcy nazywają go "Góra Ognia". Erupcji freatycznej Cagua w roku 1860 towarzyszył spływ piroklastyczny. Cagua zbudowany jest z bazaltów i andezytów. Obszary termalne są usytuowane blisko jego centralnego krateru oraz na zboczach wulkanu.

Daty erupcji Cagua: 1860, 1907.

Filipiny


AMORONG - Mała trachyandezytowa kopuła lawowa (376 m) Amorong jest zlokalizowana na północnym zachodzie wyspy Luzon, 80 km od wulkanu Pinatubo. Kompleks wulkaniczny Amorong obejmuje także kopuły lawowe Balungao, Cuyapo i Arayat. Kopuła jest aktywna fumarolicznie. Data ostatniej erupcji nieznana.

Filipiny




LAGUNA - Eliptyczna kaldera o szerokości 10 x 20 km znajduje się na południowy wschód od Manilii. Uformowana została przez dwie erupcje eksplozywne mające miejsce około miliona lat temu i 29-27 000 lat temu. Wulkanizm post-kalderowy przyczynił się do powstania maarów oraz dwóch stratowulkanów Talim Island i Sembrano znajdujących się po przeciwnych stronach obecnej kaldery.

Trzeci paroksyzm Etny w tym miesiącu


Dzisiaj w nocy 30 lipca doszło do trzeciego paroksyzmu erupcyjnego wulkanu Etna na Sycylii w tym miesiącu, a ósmego w tym roku. Fontanny lawy były co prawda mniej pulsujące niż w trakcie poprzednich erupcji, ale w niektórych momentach tryskały na wysokość około 450-500 metrów. Nie jest to co prawda żaden rekord wulkanu Etna - 4 września 1999 roku potężna fontanna lawy z sycylijskiego wulkanu tryskała na wysokość 2 km, ale i tak robi wrażenie. Miejscem erupcji był krater na wschodnim zboczu stożka Południowo-Wschodniego Krateru (Southeast Crater).

Foto by Marco Neri, INGV-Katania.