piątek, 29 maja 2015

Silna erupcja wulkanu Kuchinoerabujima

29 maja 2015 roku rankiem o godzinie 10.08 lokalnego czasu silna wulkaniańska eksplozja ma miejsce na wulkanie Kuchinoerabujima z otworu erupcyjnego Shintake. Wertykalna i częściowo lateralna kolumna erupcyjna w kształcie grzyba (sięgająca wysokości 9.5 km) zapada się formując spływy piroklastyczne, które docierają do wybrzeża. Nie ma ofiar śmiertelnych ani większych zniszczeń, choć nie jest to wciąż potwierdzona informacja. Piąty stopień alarmu dla wulkanu, natychmiastowa ewakuacja ponad 140 mieszkańców wyspy. Anulowanie wszystkich promów płynących na archipelag Tokara. Możliwość ewakuacji pobliskiej wyspy Yakushima, popularnej destynacji turystycznej. Shintake, najmłodszy stratowulkan na wyspie wybuchł najsilniej w grudniu 1933 roku, ostatni raz 3 sierpnia 2014 roku. W pobliżu jego aktywnego krateru znajduje się kilka wiosek. Wszystkie erupcje w ciągu minionych 200 lat (począwszy od roku 1840) miały miejsce z krateru Shin-dake i jego otoczenia. Istnieje możliwa korelacja pomiędzy erupcją Kuchinoerabujima a tektonicznymi trzęsieniami ziemi na odległości 100 km od wyspy. Dwie osoby są ranne i poparzone wskutek spływu piroklastycznego. Odtransportowano je do szpitala na wyspie Yakushima. Od rana 29 maja 2015 roku wulkan Sakurajima na wyspie Kiusiu wykazywał silniejszą aktywność erupcyjną niż zazwyczaj - eksplozje generowały obłoki popiołu sięgające wysokości 4-6 km.

EDIT: Nagła erupcja wulkanu Kuchinoerabujima 29 V 2015 roku miała charakter freato-magmowy (interakcja nowej magmy z wewnętrznymi zasobami wody). Próbki popiołu zawierały około 30% świeżych (juwenilnych) fragmentów lawy, reszta to były starsze skały.

27 maja wieczorem lokalnego czasu wylew lawy z wulkanu Wolf (Wyspy Galapagos) dotarł do morza na południowo-wschodnim wybrzeżu północnej części wyspy Isabela.

czwartek, 28 maja 2015

Nowe wyspy wulkaniczne (lata 2011-2015)

Fascynuje mnie proces formowania nowego lądu przez erupcje wulkaniczne. Od roku 2011 w wyniku podmorskich erupcji wulkanicznych narodziły się cztery nowe wysepki. O każdej z nich kilka słów:

1) Dwie wysepki w archipelagu Zubair (Jemen) na Morzu Czerwonym - Powstały wskutek dwóch podmorskich erupcji wulkanicznych, które miały miejsce na przełomie 2011-12 roku oraz w 2013 roku. Ze strony naukowców padła sugestia, iż archipelag Zubair może być częścią poprzednio nie rozpoznanej strefy aktywności wulkanicznej. W odróżnieniu od ciągle trwającej erupcji Nishinoshima dwie jemeńskie erupcje trwały przez okres miesiąca-dwóch. Pierwsza z nich rozpoczęła się 19 grudnia 2011 roku pomiędzy wyspami Haycock i Rugged. Trwała do 15 stycznia 2012 roku i w jej wyniku powstała wyspa Principato di San Bernardino (Sholan) na której znajduje się jezioro kraterowe. 28 września 2013 roku na południowy zachód od poprzedniego miejsca erupcji rozpoczęła się druga podmorska erupcja. Pod koniec października uformowała się druga wyspa Jadid. W obu przypadkach faza aktywności eksplozywnej poprzedziła efuzję lawy. Naukowcy z King Abdullah University of Science and Technology w Arabii Saudyjskiej wierzą, że obie wysepki przetrwają wieki. Mniejsza z nich Sholan w ciągu dwóch lat od zakończenia erupcji zmniejszyła się o 30% wskutek erozji, potem poziom erozji zaczął spadać. Większa zwana Jadid jest jeszcze odporniejsza na erozję. Z czasem materiał budulcowy wysp zamieni się w odporny na erozję tuf. Być może zakwitną na nich pierwsze rośliny z nasion przeniesionych przez ptaki i prądy morskie. O ile pozwoli na to jałowy klimat wysp archipelagu Zubair. Czy w następnych latach dojdzie do kolejnych podmorskich erupcji wulkanicznych w archipelagu Zubair i tym samym do uformowania kolejnych wysp? Nie można tego wykluczyć.

2) Nishinoshima - Nishinoshima narodziła się w listopadzie 2013 roku. Choć aktywność wulkaniczna w formie efuzji lawy na wysepce wciąż trwa erozja morska zaczyna drążyć nowo powstały skrawek lądu. Nishinoshima przez biologów ewolucyjnych już określana jest jako przyszłe laboratorium procesu ewolucji. Na razie to jałowa wulkaniczna skała. Gdy aktywność wulkaniczna na wyspie ustanie pojawią się ptaki. Pozostawią na wyspie nasiona, okruchy żyznej gleby, odchody, pióra. Niektóre nasiona przyniesie wiatr czy morze. Zakwitną pierwsze rośliny; rozwinie się ekosystem. I tutaj dochodzi do konfliktu między wulkanologami i geologami a biologami. Ci ostatni chcieliby aby na nowo powstałą wyspę wraz z obecnością ludzi nie trafił żaden materiał zewnętrzny, który może zakłócić wczesne stadia procesu ewolucji. Zapewne przez wiele lat Nishinoshima będzie wyspą zamkniętą dla cywilów i turystów - podobnie jak islandzka Surtsey. Należąca do łańcucha wysp Ogasawara Nishinoshima dobitnie pokazuje, iż nasza planeta jest żywa i aktywna.

3) W styczniu 2015 roku zakończyła się podmorska erupcja Hunga Ha'apai, która doprowadziła do powstania najmłodszej wysepki z pięknym zielonkawym jeziorem kraterowym (na zdjęciu GP Orbassano) i najwyższym punktem mierzącym 120 metrów (pozostałe wymiary: szerokość 800 metrów i długość 1.3 km). Geolodzy z Tonga twierdzą jednak, że powierzchnia wysepki szybko maleje.

poniedziałek, 25 maja 2015

Erupcja wulkanu tarczowego Wolf (Wyspy Galapagos)

O godzinie 00:58 lokalnego czasu z pokładu statku "CelebrityCruise" i jachtu "La Pinta" dostrzeżono umiarkowanie dużą erupcję szczelinową wulkanu Wolf (1710 m. wysokości) znajdującego się na północnym krańcu wyspy Isabela w archipelagu Galapagos. Jakiś czas temu zastanawiałem się kiedy dojdzie do kolejnej erupcji wulkanicznej na Galapagos i oto odpowiedź. Wolf wybuchł po raz ostatni w 1982 roku generując strumienie lawy ze szczeliny o długości 1 km. Erupcja nie stwarza zagrożenia dla ludzi. Miejsce erupcji: nowa szczelina na południowo-wschodnim zboczu wulkanu blisko niewielkiego obszaru Cape Marshall. Szacowana wysokość chmury erupcyjnej (pary i popiołu) generowanej przez fontanny lawy o wysokości sięgającej 800 metrów wynosi 10-15 km. Brak bardziej szczegółowych informacji o tej znaczącej erupcji. W 2009 roku na zboczach wulkanu tarczowego Wolf odkryto nowy gatunek lądowej iguany (różowa iguana - iguana rosada), choć zaobserwowano go już w 1986 roku. Do erupcji wulkanicznych na Wyspach Galapagos dochodzi przeciętnie co 6-7 lat.

Wolf jest najwyższym z sześciu wulkanów tarczowych na wyspie Isabela. Pozostałe to Ecuador, Darwin, Alcedo, Sierra Negra i Cerro Azul.

UPDATE 27 maja 2015 roku: Erupcja szczelinowa wulkanu Wolf zredukowała swą intensywność, fontanny lawy ze szczelinowego otworu erupcyjnego zastopowały swą aktywność. Wylewy lawy podążają wolno ku morzu. Erupcja nie powinna ona zagrażać populacji około 500 różowych iguan, gdyż lawa płynie na południowym zboczu wulkanu, a iguany żyją na stronie północnej Wolf. 27 maja o godzinie 12.02 lokalnego czasu doszło do kolejnej eksplozji wulkanu Telica w Nikaragui, która wygenerowała obłok gazu i popiołu sięgający wysokości 3 km i widoczny z miasta León. Lawowa erupcja szczelinowa wulkanu Piton de la Fournaise wciąż trwa - aktywny stożek się zamyka, zatem fontanny lawy są mniejsze. Wylewy lawy poruszają się w tunelach. Ogromna ilość ludzi pragnie zobaczyć tą erupcję. W związku z tym w niedzielę wieczorem doszło do blokady Plaine des Sables przez tłum potencjalnych widzów, którzy parkują gdzie się da.

czwartek, 21 maja 2015

Stulecie wielkiej erupcji wulkanu Lassen Peak

22 maja 2015 roku minie stulecie tzw. wielkiej erupcji wulkanu (kopuły lawowej) Lassen Peak. Warto o tej erupcji pamiętać, gdyż znajduje się ona nieco w cieniu silniejszej erupcji Mount Saint Helens, która miała miejsce 18 maja 1980 roku. Od 1900 roku jedynie dwa wulkany wybuchły w Górach Kaskadowych: St. Helens i Lassen Peak. Przez blisko rok pomiędzy majem 1914 a majem 1915 wulkanem Lassen Peak targały niewielkie eksplozje freatyczne bez wylewu lawy. 14 maja 1915 roku ludzie przebywający w odległości 32 km od wulkanu dostrzegli iż jego wierzchołek się żarzy. Przyczyną był niewielki jęzor lawy wychodzący z centralnego krateru Lassen Peak. Przez 6 dni lawa wypełniała krater Lassen Peak, a 19 maja przelała się przez jego krawędź. Eksplozja targnęła wulkanem. Wskutek wymieszania się śniegu i wulkanicznego materiału powstała lawina będąca 'skrzyżowaniem' laharu i spływu piroklastycznego - zrównała ona z ziemią obszar na zboczach i u podnóża wulkanu, który nazwano Devastated Area. Ów spływ piroklastyczny przemienił się w lahar, gdy dotarł do strumienia Hat Creek. Przemierzył odległość 15 km i się zatrzymał niszcząc po drodze 6 niezamieszkanych rancz. Niósł za sobą bloki skalne, przy czym niektóre z nich ważyły 100 ton. Nowa dacytowa lawa wypełniała krater Lassen Peak do południa 22 maja 1915 roku. Ciśnienie pod dacytową kopułą stało się nie do wytrzymania i wówczas Lassen Peak eksplodował. W ciągu 30 minut chmura erupcyjna sięgnęła wysokości 10-12 km i była widoczna z Sacramento oddalonego od wulkanu o 200 km na południe i Eureka 230 km na zachód. Popiół opadł w Winnemucca w Nevadzie, 300 km na wschód. Powstał spływ piroklastyczny/lahar, który zszedł z północno-wschodniego stoku wulkanu i przemierzył Hat Creek odległość 5 km. I to był koniec. Później nie pojawiła się już lawa, wulkanem do 1917 roku targały sporadyczne eksplozje freatyczne, a obłoki pary unosiły się nad Lassen Peak do 1921 roku. Od tego roku cisza. Wulkan jednak tylko śpi czego dowodem są gorące źródła, muliste baseny i fumarole.

20 maja 2015 roku uaktywnił się indonezyjski wulkan Lokon-Empung. Obłok erupcyjny sięgnął wysokości 1.5 km. To pierwsza erupcja Lokon-Empung z krateru Tompaluan od września 2014 roku.

Na zdjęciach wielka erupcja Lassen Peak 22 maja 1915 roku, obszar Devastated Area u podnóża wulkanu, Lassen Peak i jezioro Helen oraz krater kopuły lawowej Lassen Peak.

poniedziałek, 18 maja 2015

Trzydziestopięciolecie erupcji wulkanu Mount Saint Helens

Wiosna 1980 roku. 16 marca rozpoczęły się serie niewielkich trzęsień ziemi na wulkanie Mount Saint Helens. 24 marca 1980 roku miały miejsce pierwsze lawiny śnieżne, 27 marca po setkach trzęsień ziemi eksplozje pary uformowały krater w czapie śnieżnej wierzchołka. Wulkan przebudził się ze snu. A drzemał od roku 1857. Ongiś St. Helens oraz jego doliny, jeziora i lasy stanowiły popularną destynację dla wspinaczy, wycieczkowiczów, rybaków czy miłośników Natury. W ciągu tygodnia świeżo uformowany krater rozrósł się do średnicy około 400 metrów, a wierzchołek Mount Saint Helens przecięły dwa rozległe systemy rozpadlin. Do 17 maja 1980 roku wulkanem wstrząsnęło ponad 10 000 trzęsień ziemi, a na jego północnym zboczu uformowało się zauważalne wybrzuszenie. W niedzielę 18 maja 1980 roku o godzinie 8.32 rano wulkanem targnęło trzęsienie ziemi o magnitudzie 5.1 i... w ciągu zaledwie 15-20 sekund wierzchołek wulkanu i wybrzuszenie na północnym zboczu zsunęły się w kolosalnej lawinie. Mknąca z prędkością 177-249 km na godzinę lawina spowodowała potężne eksplozje w zsuwającym się materiale. Ów boczny wybuch wygenerował kolumnę erupcyjną, która w ciągu zaledwie 15 minut sięgnęła wysokości ponad 24 km. Mniej niż godzinę potem uformowała się kolejna kolumna erupcyjna, gdy doszło do eksplozywnej erupcji magmy z nowego krateru. Zapadnięcie się części owej kolumny erupcyjnej spowodowało powstanie spływów piroklastycznych. W tym samym czasie śnieg, lód i lodowce wulkanu stopniały formując serię laharów, które mknąc górskimi dolinami wyrywały z korzeniami drzewa, niszczyły drogi i mosty. W wyniku erupcji Mount Saint Helens zginęło 57 ludzi, w tym wulkanolog David Johnson, fotograf 'National Geographic' Reid Blackburn i właściciel Spirit Lake Resort Harry Truman, który nie chciał opuścić swojego miejsca zamieszkania i pracy. Wskutek bocznej erupcji Mount Saint Helens dewastacji uległ obszar do 31 km od wulkanu - najbardziej wewnętrzna strefa tzw. strefa bez drzew miała średnicę 13 km. Energia bocznej eksplozji St. Helens była równa 24 Megatonom TNT. W wyniku erupcji wysokość Mount Saint Helens zmalała z 2950 metrów do 2550 metrów. Materiały z lawiny pogrzebały dolinę rzeki North Fork Toutle materiałem sięgającym miejscami głębokości 180 metrów. Jednak powoli wegetacja na nowo zawłaszcza dla siebie owe tereny. Pnie drzew pływające po powierzchni Spirit Lake tworzą tratwy, ale z roku na rok ich ubywa, gdyż opadają na dno jeziora.

Ostatni epizod erupcyjny Mount Saint Helens charakteryzujący się ekstruzją magmy i formowaniem drugiej kopuły lawowej trwał od października 2004 roku do stycznia 2008 roku. Ekstruzja pierwszej kopuły lawowej trwała do roku 1986.

Druga erupcja lawowa Piton de la Fournaise w tym roku nadal trwa dzisiejszego ranka. Strumienie lawy płyną wzdłuż Grandes Pentes. Są doskonale widoczne z tzw. Route des Laves, gdzie wiele osób się gromadzi, by obserwować widowisko. Nie wiadomo czy lawa dotrze do Drogi Narodowej 2 na Reunion. Zapewne nie.

EDIT: 20 maja mija czwarty dzień bocznej erupcji szczelinowej wulkanu Piton de la Fournaise. Aktywny pozostaje jeden wylew lawy na wschodzie, który napędza widowiskowa fontanna lawy. Osiągnął już długość 1.1 km, a w ciągu doby przebył dystans 750 metrów.

17 maja 2015 roku - Tragiczny incydent na wulkanie Merapi, Jawa, Indonezja. 21-letni student Ari Yunanto w trakcie robienia zdjęć wpada do krateru wulkanu i ginie na miejscu. Obecność toksycznych gazów uniemożliwia wydobycie ciała wspinacza, które znajduje się na głębokości 100 metrów.

niedziela, 17 maja 2015

Wybucha wulkan tarczowy Piton de la Fournaise

Etna wczoraj zakończyła erupcję, dzisiaj pałeczkę przejął wulkan Piton de la Fournaise. Pomiędzy godziną 11.00 a 12.30 doszło do intensyfikacji aktywności sejsmicznej (200 wulkaniczno-tektonicznych trzęsień ziemi), kryzys sejsmiczny rozpoczął się o godzinie 12.50 (5-7 trzęsień ziemi na minutę), potem wykryto znaczące deformacje wokół krateru Dolomieu, a o godzinie 13.45 lokalnego czasu rozpoczęła się erupcja lawowa wulkanu tarczowego Piton de la Fournaise na wyspie Reunion. Kiepska widoczność uniemożliwia obserwację erupcji. Jej lokalizacja: wewnątrz Enclos, w górnej części, na zewnątrz i na południowy wschód od krateru Dolomieu w obszarze Château Fort.

sobota, 16 maja 2015

Zagadka Wyspy Zwodniczej

W latach 1967, 1969 i 1970 doszło do trzech erupcji subglacjalnych na antarktycznej Wyspie Zwodniczej (Deception Island) należącej do archipelagu Szetlandów Południowych. W trakcie erupcji w 1969 roku otworzyła się grupa szczelin pod płytkim (o grubości 100 metrów) lodowcem Pond na długości 4 km. Doszło do dużego i gwałtownego uwolnienia roztopionej wody lodowcowej, która wylała się z lodowca uszkadzając budynki dwóch stacji badawczych na wyspie. Do kolejnej erupcji na Wyspie Zwodniczej doszło 12 sierpnia 1970 roku - charakteryzowała ją seria silnych eksplozji freatomagmowych spowodowanych mieszaniem się wody morskiej z magmą. Otworzyła się szczelina z 5 morskimi i 7 sub-arealnymi otworami erupcyjnymi (jeden z nich znajdował się pod lodem). Magma w trakcie erupcji na wyspie z lat 1969 i 1970 poruszała się powoli i charakteryzowała się dużą zawartością wody. Dlatego też topiła lodowiec i jednocześnie powodowała, iż parował generując duży wylew mułu na powierzchnię. Wówczas zniszczeniu uległy brytyjska i chilijska stacja badawcza.

Wulkan Deception Island to jednak niemała zagadka. Wulkany można z grubsza podzielić na subdukcyjne oraz gorące punkty (Hawaje, Azory). Wpierw uważano, że Wyspa Zwodnicza to raczej nietypowy przypadek subdukcji oceanicznej. Lecz najnowsza hipoteza mówi że Szetlandy Południowe mogą być strefą ryftu, czyli zamiast kolizji płyt litosferycznych dochodzi do ich oddalania się od siebie i formowania nowej oceanicznej skorupy.

Wyspa Zwodnicza jest najczęściej odwiedzanym i najlepiej zbadanym (obok Mount Erebus na Wyspie Rossa) wulkanem Antarktydy. W krótkim okresie antarktycznego lata przybywa na nią nawet do 20 000 turystów. Tam też gniazdują kolonie pingwinów maskowych.

piątek, 15 maja 2015

Etna: trwa erupcja wulkanu

Wyleciałem z Sycylii 10 maja, a już w Polsce czekała na mnie taka niespodzianka. Czemu mnie nie ma tam na miejscu? W każdym razie nowy paroksyzm erupcyjny ma miejsce na wulkanie Etna. 12 maja rozpoczęła się umiarkowana aktywność strombolijska New SE Crater, w nocy z 12 na 13 maja osłabła, by potem wzrosnąć. Rankiem 13 maja na wschodnim zboczu stożka New SE Crater otworzyła się szczelina erupcyjna z której zaczął płynąć wylew lawy. Szczelina powiększyła się, wzrosła efuzja lawy. W nocy z 13 na 14 maja aktywność efuzyjna i eksplozywna znowu nabrały siły. Rankiem 14 maja otworzył się drugi otwór efuzyjny poniżej pierwszego u podstawy New SE Crater. Wylew lawy o długości 1.5 km minął Monte Simone w północnej części Valle del Bove. Obecnie szacowana długość wylewu lawy wynosi 4 km. Zdj. Turi Cageggi.

15 maja aktywność erupcyjna New SE Crater nieco słabsza. Aktywne są cztery małe otwory erupcyjne w kraterze NSEC oraz jeden na północno-wschodnim stoku stożka. Seria eksplozji miała miejsce w kraterze Bocca Nuova.

poniedziałek, 11 maja 2015

Etna/ Mongibello 2015 - wyprawa na Sycylię

Najpierw nieco informacji wstępnych z mojego starego artykułu o Etnie z portalu naTemat.pl:

Mount Etna, najwyższy wulkan europejski (3329 metrów nad poziomem morza) znajduje się na wschodnim wybrzeżu Sycylii, blisko Katanii i Messyny. Znany i opiewany był już w starożytności. Mitologia rzymska umiejscawiała w czeluściach Etny kuźnię boga Wulkana (greckiego Hefajstosa). Pod Etną znajdował się mroczny Tartar, miejsce cierpień najgorszych przestępców gorliwie rządzone przez Radamantysa. We wnętrzu Etny Zeus uwięził olbrzyma o głowie węża Tyfona (grecki Enceladus). Próbując się uwolnić tytan wywoływał trzęsienia ziemi i wybuchy wulkanu. O Etnie rozpisywali się Wergiliusz (w "Eneidzie" utrwalił zaobserwowaną erupcję), Seneka, Pindar, Tukitydes i Pitagoras.

Etna jest wulkanem szczególnym. To najaktywniejszy wulkan europejski (poza Stromboli) i ze względu na częstotliwość erupcji przypuszczalnie jeden z najaktywniejszych wulkanów na Ziemi (obok hawajskiego wulkanu tarczowego Kilauea). Erupcje Etny są udokumentowane historycznie już od czasów antycznych. Znacząca aktywność wulkanu ma miejsce niemal każdego roku. Etna posiada cztery centralne aktywne kratery na wierzchołku (Bocca Nuova, Voragine, New SE Crater, Old SE Crater) oraz ponad 350 kraterów i otworów erupcyjnych na zboczach, z których pokaźna większość wybuchła w czasach historycznych tylko raz. Formują one mniejsze stożki, miniaturowe wulkany na stokach wulkanu-matki. Wulkanologów zachwyca różnorodność erupcyjna Etny: erupcje centralne, boczne, szczelinowe, trwające latami wylewy lawy, eksplozje freatyczne na skutek interakcji wody z magmą, długotrwała emisja popiołu formująca malownicze chmury erupcyjne.

Jedną z najbardziej niszczycielskich erupcji Etny była erupcja pliniańska w roku 122 p.n.e, która doprowadziła do dewastacji Katanii, miasta założonego przez Greków 600 lat wcześniej. Na wiele dni zapadła ciemność, gwałtowny opad tefry przyczynił się do zawalania dachów. Aby doprowadzić do efektywnej rekonstrukcji miasta władze rzymskie zwolniły mieszkańców Katanii od płacenia podatków na okres 10 lat. Jednak najsłynniejszą erupcją Etny był wybuch wulkanu 11 marca 1669 roku. Miał on miejsce z południowego zbocza i uformował dwuszczytowy stożek Monte Rossi - na zboczu otworzyła się szczelina, z której zaczęła wypływać lawa. W ciągu kilku dni zniszczyła 10 wiosek i dotarła do wybrzeża Morza Jońskiego. 15 kwietnia wylew lawy zaczął zagrażać Katanii. By go powstrzymać mężczyzna imieniem Pappalardo zebrał grupę 50 śmiałków z Katanii, po czym wspólnie wykopali korytarz, który zmienił kierunek lawowego potoku. Lecz kiedy liczniejsi mieszkańcy wioski Paterno dostrzegli, iż lawa płynie w ich kierunku przepędzili dzielnych Katańczyków nie pozwalając im dokończyć pracy. Ich wysiłek nie zakończył się sukcesem, ale był pierwszą historyczną próbą inżynieryjnego powstrzymania płynącej lawy. Niestety Katania uległa częściowemu zniszczeniu.

Niektóre z erupcji bocznych Etny były długotrwałe: erupcja sycylijskiego wulkanu w latach 1991-1993 roku trwała 473 dni, natomiast ta w latach 2008-2009 zakończyła się po 417 dniach bezustannej produkcji lawy. Obecne paroksyzmy erupcyjne Etny z Nowego Południowo-Wschodniego Krateru trwają w przedziale czasowym od kilku godzin do jednej doby. Przyciągają uwagę naukowców, turystów i mediów, choć co jakiś czas ze względów bezpieczeństwa zamykane jest lotnisko Katania-Fontanarossa. Dość powiedzieć, że materiał filmowy z erupcji Etny w latach 2002-2003 posłużył reżyserowi George'owi Lucasowi do integracji z niegościnnym krajobrazem wulkanicznym planety Mustafar w "Gwiezdnych Wojnach Części III: Zemście Sithów" (2005).

Na Etnie byłem dwukrotnie. 7 maja z przewodnikiem Paride od strony północnej oraz 9 maja po stronie turystycznej (południe) od Rifugio Sapienza, gdzie udałem się sam w kierunku kraterów centralnych. Nie udało mi się jednak dotrzeć do centralnych kraterów, co sobie założyłem jako cel przewodni. Przyczyn było kilka: 7 maja uporczywe wiatry i generalnie zmęczenie, ale też obsuwa czasowa, 9 maja brak czasu (choć przebywałem blisko w strefie 'zakazanej'). Niemniej postanowiłem sobie, że w przyszłości jeszcze wrócę na Etnę i wejdę na te wspaniałe kratery. W każdym razie w trakcie obu wypraw na sycylijski wulkan widziałem Valle del Bove, osławioną depresję, którą często płynie lawa, gdy dochodzi do paroksyzmów erupcyjnych z New SE Crater, liczne boczne stożki i kratery Etny, rozległe pola lawy czy też endemiczną roślinność porastającą zbocza wulkanu... Etna jest po prostu niesamowitym wulkanem i idealnym miejscem pracy dla wulkanologów. Osobiście czekam na jej kolejne paroksyzmy erupcyjne... trochę żałując, iż w trakcie mojego pobytu w pobliżu Etny w dniach 3-10.V.2015 roku wulkan nie wykazywał aktywności erupcyjnej. Bardzo chciałbym zobaczyć wylewy lawy i fontanny lawy z Etny. Inna sprawa, że w latach 2014 i 2015 Etna jest zaskakująco spokojna. A już w szczególności brakuje długotrwałych erupcji lawowych z których ongiś ów wulkan słynął.

Więcej zdjęć z Etny poniżej:

http://volcanic-landscapes.blogspot.com/2015/05/etna-volcano-various-photos-from.html
http://volcanic-landscapes.blogspot.com/2015/05/my-trip-to-etna-volcano-from-rifiugio.html
Etna od strony Rifugio Sapienza: http://volcanic-landscapes.blogspot.com/2015/05/etna-volcano-from-south-rifugio.html
http://volcanic-landscapes.blogspot.com/2015/05/etna-volcano-rifugio-sapienza-sicily.html

Wąwóz Alcantara: http://volcanic-landscapes.blogspot.com/2015/05/alcantara-gorge-sicily-9th-may-2015.html

Etna 2015 - wyprawa, Vulcano, Wyspy Liparyjskie

Vulcano, od tego niskiego stratowulkanu pochodzi nazwa 'wulkan'. Najbardziej interesującym miejscem na Vulcano jest Gran Cratere na szczycie stożka La Fossa (391 m.), który znajduje się w kalderze Lentia i wykazywał aktywność erupcyjną w holocenie. Do częstych erupcji Vulcano dochodziło w czasach antycznych oraz w średniowieczu, a także w latach 1444, 1550, 1618, 1626, 1631, 1651, 1688, 1727, 1731-39, 1771, 1780, 1786?, 1812?, 1822-23?, 1831?, 1873-79, 1886, 1888-90, 1892?. Stożek Vulcanello na północy wysepki o wysokości 123 metrów (na który się nie wspiąłem) wyłonił się z morza w trakcie erupcji w 183 r. p.n.e i sporadycznie wybuchał do roku 1550. Vulcanello z Vulcano łączy wąski przesmyk. Do ostatniej aktywności erupcyjnej stożka La Fossa doszło pomiędzy 2 sierpnia 1888 roku a 22 marca 1890 roku. Erupcję tą obserwował Giuseppe Mercalli (od jego nazwiska jedna z makrosejsmicznych skal trzęsień ziemi) - od Vulcano pochodzi typ erupcji wulkaniańskiej charakteryzującej się serią wyrzutów materiału piroklastycznego na wysokość kilku kilometrów, w tym dużych bomb wulkanicznych. Wspinaczka na stożek Fossa zajęła mi pół godziny, a na szczycie przebywałem około 40 minut (z czego pół godziny w strefie aktywnych fumarol). Mogłem wykorzystać maskę gazową, którą wziąłem ze sobą. Jednak upał w trakcie wspinaczki nieźle mi dokuczył.

Więcej zdjęć poniżej:

http://volcanic-landscapes.blogspot.com/2015/05/vulcano-island-italy-6th-may-2015.html
http://volcanic-landscapes.blogspot.com/2015/05/on-rim-of-gran-cratere-vulcano-island.html
http://volcanic-landscapes.blogspot.com/2015/05/spell-binding-rocky-coast-of-vulcano.html