poniedziałek, 29 lipca 2019

Erupcje Piton de la Fournaise i Sakurajima

Od godziny 05.13 zarejestrowano kryzys sejsmiczny i gwałtowną deformację gruntu na wulkanie tarczowym Piton de la Fournaise (Reunion, Francja). Od godziny 12.30 trwa bodaj trzecia w tym roku erupcja tego wulkanu widoczna na kamerze Piton Basaltes. Na jego północnej flance w pobliżu Chapelle de Rosemont otworzyły się przynajmniej trzy szczeliny erupcyjne, które emitują lawę. Pierwsze zdj. OVPF-IPGP. Czekam na więcej info, aby wieczorem po przyjściu z pracy aktualizować wpis.

Trzy szczeliny erupcyjne otworzyły się na północnym zboczu wulkanu 600 metrów od Formica Leo na pozostałości wylewu lawy z lipca 2018 roku. Ich całkowita długość 450-600 metrów z powodu płaskiej topografii terenu, fontanny lawy osiągnęły wysokość 20-30 metrów.

Erupcja ustała o godzinie 04;30 lokalnego czasu w dniu 30 lipca 2019 roku.

28 lipca o godzinie 5.25 po południu wulkan Sakurajima (Kiusiu, Japonia) wyemitował obłok erupcyjny o wysokości 3.8 km.

W dniach 27 i 28 lipca zarejestrowano osiem eksplozji wulkanu Popocatepetl w Meksyku. W nocy krater wulkanu się żarzy.

Na zdjęciu BNPB także krater jawajskiego wulkanu Tangkuban Parahu po erupcji freatycznej w dniu 26 lipca 2019 roku. Wulkan na razie jest spokojny. Trwa generalne sprzątanie jego najbliższych okolic.

sobota, 27 lipca 2019

Kolejna w tym roku erupcja szczelinowa wulkanu Etna

Sycylijski wulkan Etnas w tym roku wykazuje nader regularną aktywność erupcyjną. 27 lipca o godzinie 08.15 czasu UTC u podstawy południowej flanki New SE Crater otworzyła się nowa szczelina erupcyjna emitująca wylew lawy. O godzinie 12.21 czasu UTC (14:21 lokalnego czasu) doszło do sekwencji silnych eksplozji z New SE Crater generujących obłok erupcyjny o wysokości 7.5 km ponad poziom morza. Chmura popiołu była doskonale widoczna z Tremestieri Etneo (południowe zbocze wulkanu). Aktywność erupcyjna ma miejsce z tzw. stożka w siodle (saddle cone, aktywnego w styczniu-kwietniu 2017 roku) oraz na południowym zboczu New SE Crater. Zdjęcia Giuseppe DiStefano/Etna Walk.

piątek, 26 lipca 2019

Nagła erupcja freatyczna wulkanu Tangkuban Parahu

Dzisiaj o godzinie 15.48 lokalnego czasu wybuchł wulkan dla mnie szczególny - Tangkuban Parahu (Tangkuban Perahu) koło Bandung, Jawa, Indonezja. Dotarłem na niego z ojcem w dniu 27 lutego 2010 roku i ta moja wizyta w dużej mierze zaważyła na powstaniu tego bloga. Niewielki obłok erupcyjny sięgnął wysokości 200 metrów ponad krater. Tangkuban Parahu to wulkan łatwo dostępny. Stanowi popularny cel wizyt turystycznych, szczególnie dla Indonezyjczyków. Strefa wykluczenia wokół kraterów Ratu i Upas wynosi 500 metrów. Do ostatniej erupcji freatycznej Tangkuban Parahu doszło 5 października 2013 roku.

Fotki z mojej wizyty i zdjęcia dzisiejszej erupcji z Twittera, autor: David Sebastian. W chwili wybuchu na wulkanie było sporo ludzi, niektórzy kręcili filmiki, a potem w panice uciekali jak najdalej od Kawah Ratu.

http://volcanic-landscapes.blogspot.com/search/label/Tangkuban%20Parahu

Jezioro lawy w kraterze aleuckiego wulkanu Shishaldin/ lodowiec Okjökull upamiętniony

Trwa bardzo umiarkowana erupcja symetrycznego alueckiego wulkanu Shishaldin. Naukowcy z Alaska Volcano Observatory wykryli w jego kraterze centralnym niewielkie jezioro lawy (zapewne efemeryczne, na zdj. Davida Fee z AVO z 23 lipca 2019). Do ostatniej erupcji Shishaldin doszło w latach 2014-15.

Także 23 lipca silna eksplozja wulkanu Ubinas w Peru wygenerowała obłok erupcyjny o wysokości 9.3 km ponad poziom morza.

W Islandii stopił się pierwszy lodowiec nazwany Okjökull znajdujący się na szczycie wulkanu tarczowego Ok (1198 m. wysokości) na zachód od lodowca Langjökull. Mamy zatem pierwszą ofiarę kryzysu klimatycznego, który zaczyna coraz bardziej doskwierać ludzkości. 18 sierpnia 2019 roku stanie w tamtym miejscu pomnik ku jego pamięci. Dla przypomnienia powierzchnia Okjökull w 1890 roku wynosiła 16 km kwadratowych, w 2002 roku wynosiła już tylko 0.7 km kwadratowych. Kiedy stopią się wszystkie pozostałe lodowce na Islandii, w tym te największe? Szacunkowo potrzeba na to ok. 200 lat. Na zdj. lodowiec Okjökull w 2003 roku.

Zatem apel do moich Czytelników: dokumentujcie lodowce na zdjęciach i nagraniach. Bo wkrótce (w ciągu kilku dekad) może już ich nie być. Chętnie zamieszczę zdjęcia lodowców (szczególnie tych na wulkanach) tutaj.

26 lipca powrót emisji popiołu z krateru Nakadake wulkanu Aso (Kiusiu, Japonia).

sobota, 20 lipca 2019

Uaktywniają się wulkany Ubinas i Bromo

19 lipca 2019 roku rozpoczęła się silna aktywność eksplozywna wulkanu Ubinas w Peru. Erupcja wygenerowała obłok erupcyjny o wysokości 7 km ponad krater (12 km ponad poziom morza), który rozciągnął się na odległość 420 km. Opad popiołu miał miejsce w miasteczkach Ubinas, Escacha, Anascapa, Matalaque, San Miguel, Huarina i Tonochaya. To najsilniejsza erupcja peruwiańskiego wulkanu od wielu dekad - przynajmniej 3 w skali VEI. Piszę o niej z lekką obsuwą, gdyż wczoraj byłem w pracy gdy do niej doszło. Strefa wykluczenia wokół wulkanu wynosi 15 km.

O godzinie 16.37 lokalnego czasu doszło także do erupcji jawajskiego wulkanu Bromo, która trwała przez 7 minut i 14 sekund. Wysokość obłoku erupcyjnego nie została oszacowana z powodu kiepskiej pogody.

piątek, 19 lipca 2019

Etna, Stromboli, Ebeko i Raikoke

Od 14 lipca 2019 roku trwa umiarkowana aktywność erupcyjna New SE Crater wulkanu Etna. Od 17 lipca eksplozje strombolijskie z New SE Crater nasiliły się. Rozżarzony materiał opadał na górne zbocza stożka. 19 lipca o godzinie 01.07 u zachodniej podstawy New SE Crater pojawiła się szczelina erupcyjna emitująca na razie niewielki wylew lawy. Dodatkowo o godzinie 05.48 czasu UTC doszło do emisji popiołu z NE Crater, a potem do kilku mniejszych. Akurat dzisiaj na Sycylię wylatuje z grupą polski podróżnik Grzegorz Gawlik (projekt 100 Wulkanów), więc zapewne uda mu się udokumentować aktywność erupcyjną Etny.

Wylew lawy schodzi także z południowo-zachodniego krateru wulkanu Stromboli. Jego oszacowana długość maksymalna 600 metrów, a szerokość 80 metrów.

18 lipca podniesienie stopnia alarmu dla aleuckiego wulkanu Semisopochnoi ze względu na wzrost aktywności sejsmicznej.

Wciąż trwa aktywność erupcyjna wulkanu Sangay w Ekwadorze obejmująca emisje popiołu i wylew lawy.

Mój znajomy Tomasz przebywa aktualnie na kurylskiej wyspie Paramuszyr - 17 lipca udało mu się sfotografować erupcję kurylskiego wulkanu Ebeko. Tomasz najpierw odwiedził kilka kamczackich wulkanów, aby w końcu dotrzeć na Kuryle. Po jego powrocie zrobimy razem szerszą relację z jego aktualnej wyprawy. Będzie dużo o kamczackich wulkanach i o wulkanach Paramuszyr. Zdj. Tomasz Lepich.

Na koniec pojawiły się w sieci aktualne zdjęcia kurylskiej wyspy Raikoke - niespodziewana erupcja tego wulkanu w dniu 22 czerwca 2019 roku była silna. Ongiś zielona wysepka jest w całości pokryta popiołem. Nie ma tam już legowisk lwów morskich czy fok. Wokół wyspy krążą setki ptaków morskich, które potraciły miejsca gniazdowania. Martwe ptaki unoszą się na morzu w pobliżu wyspy. Z krateru wulkanu unosi się obłok pary. Zdj z drona Chris Burkard Photography/ Tomorrow Unlocked 14 lipca 2019 roku. Na drugim planie majestatyczny kurylski wulkan Sarychev (Saryczewa) na wyspie Matua.

https://www.tomorrowunlocked.com/setting-sails?rebelltitem=20#rebelltitem20

środa, 10 lipca 2019

Tajemnicze jezioro lawy w kraterze wulkanu Mount Michael

Potwierdzono obecność trwałego jeziora lawy w kraterze wulkanu Michael (Sandwich Południowy). To nigdy nie zdobyty zlodowaciały czynny stratowulkan. Oszacowana średnica jeziora: 90-215 metrów, temperatura pomiędzy 989 and 1279 stopni C. Od lat 90-tych zarejestrowano na tym wulkanie szereg anomalii termicznych nie związanych z wydostaniem się lawy z krateru. Badacze używali danych z satelitów Sentinel-2, ASTER i Landsat. Obecność jeziora lawy w kraterze Mount Michael została zatem definitywnie potwierdzona.

Jeziora lawy to rzadki fenomen. Także nietrwały, gdyż mogą zaniknąć w ciągu 10-100 lat, co też stało się z jeziorami lawy wulkanów Ambrym i Kilauea w ubiegłym roku. Z tego co się dowiedziałem ostatnio jezioro lawy w kraterze wulkanu Erta Ale (Etiopia) nadal ma się dobrze, ale znajduje się głęboko i podlega intensywnemu odgazowaniu. Poziom danego jeziora lawy może fluktuować; takie jezioro lawy może także zostać wydrenowane w trakcie silniejszej erupcji.

Aktywność wulkanu Mount Michael charakteryzują emisje pary i anomalie termiczne. Erupcje wulkanu strombolijskie oraz lawowe (efuzywne), mogło też w przeszłości dojść do bocznej erupcji efuzywnej na co wskazuje obecność rozległych pól lawowych.

Wulkan o wysokości 990 metrów pozostaje wciąż nie zdobyty, gdyż jest zlodowaciały i niedostępny. Jeszcze żaden śmiałek nie dotarł do jego krateru.

Link: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0377027318305742

Zdj. vdl. https://www.mpi-bremen.de/en/MARUM-scientists-explore-hot-vents-and-cold-seeps-in-the-Southern-Ocean.html

środa, 3 lipca 2019

Silna erupcja wulkanu Stromboli - przynajmniej jedna osoba zabita

Dzisiaj po południu w godzinach 16:46, 16:54 i 17:03 trzy silne eksplozje targnęły zachodnią stroną wulkanu Stromboli generując obłok erupcyjny o wysokości 3-5 km. Wulkan wyrzucił rozżarzone bomby wulkaniczne zabijając przynajmniej jednego turystę i raniąc dwóch kolejnych. Opad bomb wulkanicznych i lapilli wywołał pożary wegetacji na zboczach wulkanu. Panika wybuchła wśród mieszkańców wioski Ginostra, spanikowani turyści rzucali się do ucieczki w stronę morza albo chronili w domach. Takie silne eksplozje są rzadkie dla Stromboli, ale zdarzają się np. paroksyzm erupcyjny wulkanu z 11 września 1930 roku, który obejmował spływy piroklastyczne zabił przynajmniej 6 osób. Erupcja z godziny 16.46 była najsilniejszą eksplozją wulkanu Stromboli od marca 2007 roku.

Zdj. ANSA, Paolo Pisano i Anil Chaney.

Obecnie wulkanem targają częste i umiarkowane/duże eksplozje strombolijskie. Wylew lawy jest obecny w górnej części Sciara del Fuoco. Erupcja z godziny 16.46 (14:46 czasu UTC) zniszczyła stożek żużlowy na obszarze północnego krateru. Doszło do niej wskutek nagłego napływu bogatej w gaz świeżej magmy.

Dostęp do wierzchołka wulkanu zostaje zamknięty aż do odwołania. Ofiara śmiertelna musiała być na zboczu wulkanu w chwili erupcji, choć wyczytałem też z innego źródła że zginęła w wiosce Ginostra. Ta informacja wymaga późniejszej weryfikacji.

W pobliżu wioski Ginostra zginął 35-letni Sycylijczyk z Milazzo Massimo Imbesi, który w chwili erupcji przekroczył wysokość 400 metrów ponad którą wymagana jest obecność przewodnika. Inna sprawa że gdyby towarzyszył mu przewodnik byłyby zapewne dwa trupy. Towarzyszył mu przyjaciel z Brazylii, który został ciężko ranny. Autopsja ujawniła że Massimo zginął upadając na ostry kawałek lawy. Z tego co się zorientowałem nie była to jego pierwsza wizyta na wulkanie (zdjęcie na Facebooku z kolegą na wierzchołku Stromboli zrobione w 2013 roku). Do świtu trwało gaszenie pożarów wegetacji na zboczach wulkanu. Na wyspie Stromboli słynnej dzięki filmowi Roberta Rosseliniego z 1950 roku mieszka stale około 500 mieszkańców.

Jeszcze krótko o ofierze wczorajszej erupcji, bo pojawiają się nowe fakty. 35-letni Massimo Imbesi pasjonował się morzem i uwielbiał wulkan Stromboli. Ktoś na jego profilu napisał że zginął na szlaku prowadzącym do obserwatorium poniżej wysokości 400 metrów (Punta Corvo). To miejsce uchodzi za bezpieczne i nie wymaga obecności przewodnika. Towarzyszył mu przyjaciel z Brazylii, którego odnaleziono odwodnionego i w stanie szoku. Mężczyźni wybrali się na wulkan w celu robienia zdjęć. Prawdopodobna przyczyna śmierci Włocha to po prostu upadek na ostry kawałek lawy w chwili paniki. Warto tutaj dodać że gdyby paroksyzm erupcyjny miał miejsce wieczorem mogło zginąć wielu ludzi, gdyż to wówczas grupy turystów ruszają na szczyt Stromboli wraz z przewodnikami by obserwować eksplozje wulkanu.

Paroksyzm erupcyjny o godzinie 16.46 zapoczątkowany został eksplozją ogromnego bąbla lawy wyrzucającą rozżarzone fragmenty lawy rozmaitych rozmiarów o temperaturze sięgającej 1000 stopni Celsjusza. Znaczna część północnej terasy krateru wraz ze stożkiem żużlowym uległa zniszczeniu. Kolumna erupcyjna sięgnęła wysokości 3-5 km i przybrała kształt grzyba. Odłamki balistyczne i popiół opadają na wioskę Ginostra i do morza pod Sciara del Fuoco. Część krateru wraz ze stożkiem żużlowym zapada się zasilając spływ piroklastyczny docierający do morza. Opadające fragmenty materiału piroklastycznego spowodowały szereg pożarów wysuszonej wegetacji na zboczach Stromboli.

W dniach 2 i 3 lipca 2019 roku doszło do dwóch eksplozji z NE Crater wulkanu Etna.