sobota, 30 kwietnia 2011

Alaska



ANIAKCHAK - Stratowulkan Aniakchak (1341 m) zlokalizowany w Aniakchak National Monument and Preserve, 30 km na południowy wschód od Port Heiden posiada spektakularną kolistą kalderę o szerokości 10 km i głębokości 1 km uformowaną 3400 lat temu. Na jej południowo-wschodniej stronie mieści się Surprise Lake. 1 maja 1931 roku o 10 wieczorem dostrzeżono kolumnę pary nad kraterem. Chwilę potem doszło do potężnej erupcji Aniakchak trwającej przez dwa miesiące. Popiół opadł na Holy Cross, 600 km na północ od wulkanu. Erupcja była gwałtowna, zarówno efuzywna jak i eksplozywna. Wstrząsy sejsmiczne jej towarzyszące odczuwano w Chignik oddalonym od wulkanu o 65 km.

Daty erupcji: 3400 lat temu (erupcja formująca kalderę), 200, 460?, 700 plus minus 300 lat, 1050?, 1220 plus minus 150 lat, 1390, 1550?, 1560 plus minus 50 lat, 1931.

Kamczatka






AWACZYŃSKA SOPKA (AVACHINSKY) - 25 km na północny wschód od Pietropawłowska Kamczackiego znajduje się czynny stratowulkan Awaczyńska Sopka. Jest to typ wulkanu Somma-Wezuwiusz z wysokością sommy 2317 metry. Krater Avachinsky jest szeroki na 350 metrów i głęboki na 220 metrów. Obfituje w aktywne fumarole. Awaczyńska Sopka jest potencjalnie niebezpiecznym wulkanem z uwagi na pobliskie skupiska populacji. Zagrożenia związane z wulkanem to opad popiołu, gorejące chmury, rozżarzone lawiny, wylewy lawy i lahary. Erupcje wulkanu efuzywne i efuzywno-eksplozywne. Erupcja z 15-16 czerwca 1779 roku została zaobserwowana przez słynnego żeglarza kapitana Cooka, którego statki cumowały w zatoce Avacha. Erupcja z 1894-95 została poprzedzona wstrząsami sejsmicznymi i wyprodukowała spływy piroklastyczne. Silna erupcja z 1926 roku wyprodukowała niewielki wylew lawy na południowym zboczu pod kraterem. 5 października 2001 roku doszło do pojedynczej erupcji wulkanu wyrzucającej popiół na wysokość do 1 km.

Erupcje Awaczyńskiej Sopki w latach 1737, 1772, 1779, 1789?, 1827, 1828, 1837?, 1855, 1878, 1881, 1894-95, 1901, 1909, 1910?, 1926, 1927?, 1938, 1938, 1945, 1991, 2001.

Mariany




AGRIGAN - Eliptyczna wyspa Agrigan o długości 8 km jest uformowana przez masywny stratowulkan (965 m n.p.m) z głęboką na 500 metrów kalderą o szerokości 1 x 2 km. Powierzchnia kaldery zawiera młode wylewy lawy oraz dwa stożki uformowane w trakcie potężnej erupcji wulkanu w 1917 (skala VEI = 4). W 1990 roku wyspę ewakuowano pod groźbą wulkanicznej erupcji do której jednak nie doszło.

Najsilniejsze erupcje XXI wieku










2000 - Ulawun (Papua Nowa Gwinea), skala VEI = 4
2001 - Szywiełucz (Kamczatka) - 4
2002 - Ruang (Indonezja, Wyspy Sangihe) - 4
2002 - Reventador (Ekwador) - 4
2005 - Manam (Papua Nowa Gwinea) - 4
2006 - Rabaul / Tavurvur (Papua Nowa Gwinea) - 4
2008 - Chaiten (Chile) - 4
2008 - Okmok (Alaska) - 4
2008 - Kasatochi (Aleuty, Alaska) - 4
2009 - Redoubt (Alaska) - 4
2009 - Sarychev (Kuryle, Rosja) - 4
2010 - Eyjafjallajökull (Islandia) - 4
2010 - Merapi (Jawa, Indonezja) - 4
2011 - Grimsvötn (Islandia) - 4
2011 - Nabro (Erytrea) - 4
2011 - Puyehue-Cordon Caulle - 5
2012-13 - Tolbachik (Kamczatka) - 4
2014 - Kelud (Jawa, Indonezja) - 4

Na zdjęciach erupcje wulkanów Reventador (2002), Chaiten (2008), Okmok (2008) oraz Eyjafjallajökull (2010), a także Ulawun (2000), Sarychev (2009), Manam (2005), Rabaul (2006) i Merapi (2010).

Meksyk






COLIMA - Najaktywniejszy andezytowy stratowulkan Meksyku o wysokości 4330 metrów Colima od 1576 roku wybuchał ponad 40 razy. W kompleksie wulkanicznym Colima mamy dwa szczyty: wygasły (4330 m) Nevado de Colima oraz oddalony od niego o 5 km czynny Volcán de Colima (3860 m). Wulkan jest aktywny od 5 milionów lat. Jego erupcje charakteryzują się spływami piroklastycznymi, wertykalnymi kolumnami popiołu oraz wylewami lawy. W promieniu 40 km od wulkanu mieszka 300 000 ludzi. 10 stycznia 1585 roku doszło do silnej erupcji Colima poprzedzonej wstrząsami sejsmicznymi. Zablokowane zostało słońce, a popiół pokrył pola powodując wymieranie bydła. 14 stycznia 1590 roku - erupcja Colima zakończona następnego dnia. W 1606 roku miały miejsce dwie erupcje Colima produkujące opady popiołu w odległości 50 km od wulkanu. 15 kwietnia i 29 października 1611 roku - silne eksplozywne erupcje wulkanu. 8 i 9 czerwca 1622 roku - opad popiołu z Colima w odległości 50 km od wulkanu. W 1711 roku miała miejsce trzydniowa erupcja produkująca opad popiołu w mieście Guadaljara - dzień zamienił się w noc. W sierpniu 1794 roku silna eksplozja wulkanu była słyszana w odległości 50 km od niego. 15 lutego 1818 roku na skutek potężnej erupcji Colima popiół opadł na miasta Zapatlan, Guadaljara, Guanajuato, Zacatecas i San Luis Potosi. 12 czerwca 1869 roku - pierwszy wylew lawy z Colima odnotowany w czasach historycznych. 20 stycznia 1913 roku - potężna (skala VEI = 4) erupcja wulkanu, popiół opada na miasto Saltillo oddalone od wulkanu o 725 km. 2 lipca 1987 roku chmura erupcyjna w kształcie grzyba sięgnęła wysokości 1 km. 21 lipca 1994 roku erupcja freatyczna Colima zniszczyła kopułę lawową produkując lawiny i opad popiołu. Powstał krater o średnicy 140 metrów i głębokości 50 metrów. Pomiędzy lutym 2002 a lutym 2003 roku z wulkanu spłynął trwający rok wylew lawy. Erupcje wulkanu w marcu-czerwcu 2005 roku zniszczyły kopułę lawową kreując krater szeroki na 260 metrów i głęboki na 30 metrów. Od lutego 2007 roku ekstruzja nowej kopuły lawowej w kraterze Colima.

Daty erupcji Colima: 2013-16, 2010-2011, 1998-2008, 1994, 1991, 1988-90, 1987, 1985-86, 1983?, 1977-82, 1975-76, 1973?, 1965-70, 1963-64, 1960-62, 1957-59, 1941?, 1913-31, 1908-09, 1904-06, 1903, 1893-1902, 1891-92, 1890, 1889-90, 1885-86, 1882-84, 1881, 1879-80, 1875-78, 1874, 1872-73, 1870-71, 1869, 1866-68, 1819, 1818, 1806-09, 1804, 1795, 1771, 1770, 1749, 1743, 1690, 1622, 1611-13, 1606, 1590, 1585, 1576, 1560.

piątek, 29 kwietnia 2011

Kamczatka





TOLBACHIK - 23 km na południowy zachód od wulkanu Bezymianny znajduje się wulkaniczny kompleks Tolbachik (Tołbaczik, 3682 m) składający się z wulkanu tarczowego Plosky Tolbachik i stratowulkanu Ostry Tolbachik. Erupcje wulkanu szczelinowe, efuzywne, z rozległymi wylewami bazaltowej lawy. Erupcja w latach 1975-76 została poprzedzona wstrząsami sejsmicznymi i była największą erupcją bazaltową na Kamczatce w czasach historycznych. Rozpoczęła się 6 lipca 1975 roku 18 km na południowy zachód od wulkanu Ostry Tolbachik. Otworzyła się 28-kilometrowa szczelina. Aktywność objęła uformowanie kilku stożków żużlowych wysokich do 330 metrów, wylewy lawy i zapadnięcie się kaldery Plosky Tolbachik. Od 17 września 1975 roku do 10 grudnia aktywność wulkaniczna przeniosła się z północnych otworów erupcyjnych do południowego centrum erupcyjnego. Lawa z niego pokryła obszar o powierzchni 35 km kwadratowych. Tolbachik posiada kilka komór magmowych zawierających lawy o różnym składzie chemicznym.

Daty erupcji: 2012-13, 1975-76, 1973-74, 1970, 1968-69, 1967, 1966, 1965, 1964, 1962-63, 1961-62, 1959-60, 1958, 1956-57, 1955, 1954, 1947, 1940-41, 1939, 1936-37, 1931-32, 1904, 1793, 1790, 1789, 1788, 1769, 1740, 1739, 1699, 1550?, 1050?, 1000?, 950?, 900?, 550?, 450?, 400?, 350?, 250?, 150?, 50?.

czwartek, 28 kwietnia 2011

Japonia




KOMAGATAKE - Znany z niebezpiecznych erupcji pliniańskich andezytowy stratowulkan Komagatake o wysokości 1140 metrów jest zlokalizowany na południu wyspy Hokkaido, 29 km na północ od miasta Hakodate. W trakcie wybuchu wulkanu w 1640 roku doszło do zapadnięcia się wierzchołka wulkanu oraz silnej erupcji pliniańskiej. Była to najsilniejsza erupcja wulkaniczna w Japonii w czasach historycznych. W jej następstwie, a w zasadzie w następstwie lawiny gruzu, która zeszła do morza i spowodowała śmiercionośne tsunami zginęło 700 ludzi. Potężna erupcja Komagatake w 1929 roku spowodowała opad i wylew pumeksu. 5 marca 1996 roku doszło do erupcji freatycznej wulkanu. Popiół opadł w odległości 10 km od krateru. 25 października 1998 roku - mała erupcja freatyczna z popiołem wyrzucanym na wysokość 1.2 km. Kolejne niewielkie erupcje Komagatake odnotowano 4 i 18 września 2000 roku.

Daty erupcji Komagatake: 1640, 1694, 1710?, 1765, 1784, 1856, 1888, 1905, 1919, 1922, 1923, 1924, 1928?, 1929, 1935?, 1937, 1942, 1996, 1998, 2000.

Erupcja wulkanu Tungurahua w Ekwadorze


27 kwietnia 2011 roku czyli wczoraj o 9.20 lokalnego czasu ekwadorski wulkan Tungurahua wybuchł eksplozwynie tym samym wracając do okresu aktywności po czasie względnego spokoju. Wulkan wyprodukował chmurę popiołu sięgającą wysokości 7 km. Od 20 kwietnia aktywność wulkanu wzrastała poprzez nasilenie emisji gazów i poszerzenie krateru. Wulkanem targnęło 6 eksplozji, a w mieście Banos trzęsła się ziemia. Zdaniem geologa Hugo Yepesa wczorajsza erupcja Tungurahua była najsilniejsza od 11 lat. Trwa ewakuacja szkół i wiosek z okolic wulkanu.

środa, 27 kwietnia 2011

Kamczatka





KSUDACH - Stratowulkan Ksudach (1079 m) jest zlokalizowany w południowej Kamczatce. Posiada na wierzchołku dwa jeziora: Bolshoe i Kraternoe oraz zagnieżdżone kaldery uformowane w trakcie pięciu epizodów zapadliskowych. Dwie większe kaldery powstały w późnym plejstocenie, trzy mniejsze w holocenie. Trzy erupcje Ksudach w holocenie były kolosalne - Ksudach to bardzo niebezpieczny wulkan. Najpotężniejsza erupcja eksplozywna na Kamczatce w czasach historycznych, a mianowicie erupcja Ksudach w 240 roku miała rozmiary i furię erupcji Krakatau w 1883 roku. Kolumna erupcyjna sięgnęła wysokości aż 30 km, a opad tefry odnotowano w odległości 200 km na północ od wulkanu. Owocem erupcji z 240 roku była kaldera o wymiarach 4 x 6.5 km.

28 marca 1907 roku doszło do kolejnej potężnej erupcji wulkanu Ksudach. Wulkan Shtyubel został w jej następstwie częściowo zniszczony. Pozostał po nim stożek tufowy o kraterze w kształcie podkowy o średnicy 1.5 km z jeziorem w środku. Nad Ksudach uformowała się kolumna pliniańska, odnotowano silny opad popiołu.

Erupcje Ksudach w latach 7900 p.n.e, 5000 p.n.e, 240, 1907.

Najsilniejsze erupcje XX wieku w skali VEI






1902 - La Soufriere (St. Vincent) - skala VEI: 4
1902 - Mount Pelee (Martynika) - 4
1902 - Santa Maria (Gwatemala) - 6
1902 - Grimsvötn (Islandia) - 4
1907 - Ksudach (Kamczatka, Rosja) - 5
1911 - Lolobau (Papua Nowa Gwinea) - 4
1912 - Katmai / Novarupta (Alaska) - 6
1913 - Colima (Meksyk) - 5
1914 - Sakurajima (Japonia) - 4
1916 - Tungurahua (Ekwador) - 4
1917 - Agrihan (Mariany) - 4
1918 - Katla (Islandia) - 4
1919 - Kelud (Jawa, Indonezja) - 4
1919 - Manam (Papua Nowa Gwinea) - 4
1924 - Raikoke (Kuryle, Rosja) - 4
1924 - Iriomotejima (Japonia) - 4
1926 - Awaczyńska Sopka (Kamczatka, Rosja) - 4
1929 - Komagatake (Japonia) - 4
1931 - Kluczewska Sopka (Kamczatka, Rosja) - 4
1931 - Ankichak (Alaska) - 4
1932 - Fuego (Gwatemala) - 4
1932 - Cerro Azul (Chile) - 4
1933 - Kharimkotan (Kuryle, Rosja) - 5
1933 - Suoh (Indonezja) - 4
1933 - Kuchinoerabujima (Japonia) - 4
1937 - Rabaul (Papua Nowa Gwinea) - 4
1943 - Paricutin (Meksyk) - 4
1945 - Awaczyńska Sopka (Kamczatka, Rosja) - 4
1946 - Sarychev Peak (Kuryle, Rosja) - 4
1947 - Hekla (Islandia) - 4
1950 - Ambrym (Vanuatu) - 4
1951 - Lamington (Papua Nowa Gwinea) - 4
1951 - Kelud (Jawa, Indonezja) - 4
1952 - Bagana (Papua Nowa Gwinea) - 4
1953 - Mount Spurr (Alaska) - 4
1955 - Carran-Los Venados (Chile) - 4
1956 - Bezymianny (Kamczatka, Rosja) - 4
1963 - Agung (Bali, Indonezja) - 5
1964 - Szywiełucz (Kamczatka, Rosja) - 4
1965 - Taal (Filipiny) - 4
1966 - Kelud (Jawa, Indonezja) - 4
1966 - Awu (Indonezja) - 4
1968 - Fernandina (Wyspy Galapagos) - 4
1973 - Tiatia (Kuryle, Rosja) - 4
1974 - Fuego (Gwatemala) - 4
1975 - Tołbachik (Kamczatka, Rosja) - 4
1976 - Augustine (Alaska) - 4

to be continued...

Na zdjęciach potężne erupcje wulkanów Lamington (1951), Awaczyńska Sopka (1945), Tiatia (1973), Sakurajima (1914) i Komagatake (1929).

Kuryle, Rosja




SARYCHEV - Jeden z najaktywniejszych wulkanów Kuryli Sarychev (1496 m) znajduje się na wyspie Matua (środkowe Kuryle). Stratowulkan Sarychev ma średnicę 6 km; krater szeroki na 250 metrów i głęboki na 250 metrów. Od 1760 roku odnotowano kilka jego erupcji. I tak np. eksplozywna erupcja w roku 1930 trwała 13 godzin. W trakcie eksplozywnej erupcji w listopadzie 1946 roku bomby wulkaniczne lądowały w odległości 7 km od krateru, a słup popiołu sięgnął wysokości 6 km. W 1960 roku seria eksplozji zniszczyła starą iglicę lawową. Popiół sięgnął wysokości 2.5 km, a erupcję zakończyły wylewy lawy. Wrzesień 1976 - emisje popiołu z Sarychev Peak. 2 listopada 1986 roku wylew lawy widziany z samolotu rozciągał się 150 metrów na południe od krateru. Na końcu wylewu zaobserwowano aktywne fumarole. 14 stycznia 1989 roku - kolejna erupcja wulkanu poprzedzona trzęsieniem ziemi na pobliskiej wyspie Shimushir. 12 czerwca 2009 roku - wybuch wulkanu Sarychev Peak zakłócający niektóre przeloty. Astronauci z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej sfotografowali erupcję. W międzyczasie na Kurylach szalał cyklon, co uniemożliwiało obserwację erupcji. Wulkan nie jest monitorowany przez instrumenty naziemne.

Daty erupcji Sarychev Peak: 1760, 1805, 1879, 1923, 1927, 1928, 1930, 1932, 1946, 1954, 1960, 1965, 1976, 1986, 1989, 2009.

Syria



ES SAFA - 95 km na południowy wschód od stolicy Syrii Damaszku znajduje się wulkaniczny obszar (pole bazaltowej lawy) Es Safa o powierzchni 220 km kwadratowych z 38 stożkami żużlowymi. Pomiędzy latami 1840 a 1860 w Es Safa zaobserwowano jezioro wrzącej lawy.

Kamerun




MANENGOUBA - 108 km na północny wschód od Douala jest zlokalizowany bazaltowo-trachitowy stratowulkan Manengouba o wysokości 2411 metrów posiadający dwie koncentryczne kaldery. Starsza kaldera Elengoum o średnicy 6 km uformowana została około 800 000 lat temu. Dobrze zachowana i szeroka na 3 km kaldera Eboga uformowana została 250 000 lat temu. Stożki żużlowe i jeziora kraterowe mieszczą się w poprzek kalder. Daty erupcji wulkanu nieznane.

Chmura czarnego popiołu nad chilijskim Planchon-Peteroa



Nad chilijskim wulkanem złożonym Planchon-Peteroa kamera sieciowa zarejestrowała obłok ciemno-szarego popiołu. Wulkan od co najmniej roku wykazuje aktywność produkując chmury popiołu sięgające wysokości 4.5 km. Erupcja Planchon-Peteroa w roku 1762 miała siłę 4 w skali VEI. Odosobniony wulkan nie stwarza jednak żadnego zagrożenia dla ludzi.

Także inny chilijski wulkan Villarrica wykazuje słabą aktywność (na zdjęciu).

EDIT: Jakoś spokojnie ostatnio na obszarze erupcji wulkanicznych. O wiele spokojniej niż w roku poprzednim.