sobota, 27 czerwca 2020

Nishinoshima, Asama i Ebeko

Trochę wieści wulkanicznych przed dniem wyborów. Zobaczymy czy naród wybierze wreszcie dobrze.

Tymczasem:

- Nishinoshima (Wyspy Ogasawara, Japonia) - silne eksplozje wulkanu w dniu 22 czerwca 2020 roku generujące gęste obłoki popiołu o wysokości 2.6 km. Na północno-wschodnim zboczu stożka pozostaje aktywny wylew lawy. Obłok popiołu tego dnia rozciągnął się na odległość 330 km w kierunku północno-wschodnim. Zdj. z japońskiego Twittera.

- Asama (Honsiu, Japonia) - podwyższenie stopnia alarmu dla tego czynnego japońskiego wulkanu ze względu na wzrost aktywności sejsmicznej (wulkaniczno-tektoniczne trzęsienia ziemi) na zachodnim zboczu Asama. Do erupcji może dojść nagle, niespodziewanie.

- Ebeko (Kuryle, Rosja) - wulkan pozostaje aktywny i emituje regularnie popiół na wysokość 3 km bądź niższą. Targają nim czasem silniejsze eksplozje wulkaniańskie. Obłoki popiołu są dobrze widoczne z Siewiero-kurylska na wyspie Paramuszyr.

niedziela, 21 czerwca 2020

Erupcja jawajskiego wulkanu Merapi i trzęsienia ziemi w Tjörnes Fracture Zone

Dzisiejszego poranka o godzinie 09.13 czasu WiB eksplozja freatyczna wulkanu Merapi (Jawa, Indonezja) wygenerowała obłok erupcyjny o wysokości 6 km. Typ erupcji: freatyczny, czas trwania: 5 minut. Kierunek wiatru podczas erupcji na zachód. Krótki pokaz siły jednego z najniebezpieczniejszych wulkanów w Indonezji.

Ponad 2000 trzęsień ziemi od wczoraj w pobliżu systemu szczelin Tjörnes Fracture Zone, północne wybrzeże Islandii, w tym dwa o magnitudzie 5.3 i 5.6. Na zdjęciu osuwiska w Gjögurta po drugim silnym wstrząsie. Najsilniejsze trzęsienia ziemi odczuwane m.in w Akureyri. Mogą wystąpić jeszcze silniejsze wstrząsy, jeśli rój trzęsień ziemi przemieści się na linię uskoku Husavik-Flatey. Rój trzęsień ziemi zapewne potrwa jeszcze przez kilka dni. Do najsilniejszego trzęsienia ziemi na południe od wyspy Grímsey doszło w 1910 roku (magnituda powyżej 7). Autor zdjęcia nieznany.

EDIT: Trzęsienie ziemi o magnitudzie 6.0 na północy Islandii. Odczuwane na lądzie. Strefa szczelin Tjörnes (Tjörnes Fracture Zone), czyli obszar znany z aktywności sejsmicznej, geotermalnej i wulkanicznej. Mamy do czynienia z kolejnym rojem trzęsień ziemi. Być może to zwiastun intruzji świeżej magmy, gdyż obszar ten znajduje się na linii aktywnego uskoku. Najsilniejszy wstrząs jak do tej pory.

Na Tjörnes Fracture Zone składają się masyw podmorskich wulkanów, czyli część systemu wulkanicznego Nafir oraz podmorska dolina ryftowa zwana Skjálfandadjúp. Najbardziej na południe wysuniętym systemem jest Mánáreyjar - erupcja w latach 1867-68 i uformowanie efemerycznej wyspy zniszczonej potem przez erozję morską. Na południe od Nafir znajduje się system zwany Hóllinn - erupcja w 1372 roku. Najbardziej wysuniętym na północ systemem jest Stóragrunn, który formuje największy podmorski wulkan strefy spękań Tjörnes. Prawdopodobna erupcja w XX wieku. Zresztą wiele podmorskich erupcji w Tjörnes Fracture Zones nie zostało wykrytych, a są zapewne częste.

Od 19 czerwca podniesienie stopnia alarmu dla kaldery Laguna del Maule w Chile/Argentynie ze względu na wzrost tektoniczno-wulkanicznych trzęsień ziemi.

Korzystałem m.in. z tego artykułu z 2018 roku:

https://icelandmag.is/article/eruption-cannot-be-ruled-out-grimsey-quakes-concentrated-submarine-volcanic-system

wtorek, 16 czerwca 2020

Nishinoshima, Sangay, Makushin i Cleveland

Akurat w 29 rocznicę finalnego paroksyzmu erupcyjnego wulkanu Pinatubo (Luzon, Filipiny) pojawiły się nowe zdjęcia aktywności erupcyjnej na wyspie wulkanicznej Nishinoshima (Ogasawara, Japonia). Ciemnoszary obłok popiołu nad aktywnym stożkiem sięgnął wysokości 2 km. Wulkan wyrzucał bloki skalne na odległość 2.5 km. Wylew lawy z północno-wschodniego zbocza stożka pozostaje aktywny i dociera do morza.

W ostatnich dniach nasiliła się aktywność eksplozywna wulkanu Sangay w Ekwadorze. Kolumna erupcyjna nad wulkanem sięgała wysokości 7 km. Spływy piroklastyczne zaobserwowano na południowym zboczu wulkanu. Aktywne pozostają wylewy lawy na południowym i południowo-wschodnim zboczu. Możliwość zejścia z Sangay laharów w przypadku ulewnych deszczy, które spowodują remobilizację świeżych materiałów piroklastycznych i warstw popiołu.

Podwyższenie poziomu alarmu dla alaskańskiego wulkanu Makushin ze względu na aktywność sejsmiczną, w tym dwa trzęsienia ziemi o magnitudzie 4.1 i 4.5 odczuwane w Unalaska i Dutch Harbor. Ostatnia erupcja w 1995 roku. Piękne, choć niedostępne jezioro kraterowe.

Erupcja aleuckiego wulkanu Cleveland 1 czerwca 2020 roku rozsadziła kopułę lawową w jego kraterze. Zdj. Burke Mees.

poniedziałek, 15 czerwca 2020

Urbex: Królestwo Guliwera w pobliżu wulkanu Fudżi

Japonia jest dość pechowym krajem, jeśli chodzi o lunaparki i parki tematyczne. Jednym z najsłynniejszych był Nara Dreamland inspirowany Disneylandem i działający w pobliżu Nara w latach 1961-2006. Jednak szybko stał się nierentowny, gdy z roku na rok zmniejszała się liczba odwiedzających tą niecodzienną atrakcję. W rezultacie został zamknięty i październiku 2016 roku ruszyła jego rozbiórka. W dniu dzisiejszym po Nara Dreamland nie ma już śladu - analogiczna sytuacja spotkała Królestwo Guliwera w pobliżu wulkanu Fudżi i lasu samobójców Aokigahara, tylko znacznie wcześniej, bo już w 2007 roku. W tym roku nawet interesowałem się urbexem, więc kompletnie nie miałem świadomości istnienia tego opuszczonego parku tematycznego - swego czasu popularnego wśród wielbicieli 'haikyo' (urbexu). Królestwo Guliwera istniało w latach 1997-2007, czyli w zasadzie 10 lat. Park został otwarty blisko Kawaguchi-machi w prefekturze Yamanashi. Nie był popularny wśród turystów i w październiku 2001 roku zamknął swoje bramy. Wówczas pojawili się w nim wielbiciele miejskiej eksploracji i uwiecznili go na zdjęciach ku potomności. Esencją urbexu w moim przekonaniu powinno być utrwalanie na zdjęciach i ewentualnie filmach historii i wyglądu opuszczonych miejsc, zanim zostaną wyburzone czy kompletnie zrujnowane. Wówczas pamięć o danym miejscu zostaje utrwalona na fotografiach i nagraniach.

Inna sprawa że w pobliżu Królestwa Guliwera znajdowała się wioska Kamikuishiki - siedziba zbrodniczej sekty Aum Shinrikyo, którą kierował Shoko Asahara i miejsce produkcji toksycznego sarinu, którego użyto do terrorystycznego ataku w tokijskim metrze w marcu 1995 roku. W Królestwie Guliwera wyróżniała się figura tytułowego bohatera Jonathana Swifta o długości 45 metrów. Park oferował też malowniczy widok na ikoniczny wulkan Fudżi (ostatnia erupcja w latach 1707-08). Sen o Parku Guliwera zakończył się bardzo szybko - obiekt doszczętnie wyburzono w 2007 roku. Zdj. Juergen Specht i inni.

Na dokładkę zamieszczam zdjęcia Tomasza Lepicha z wyprawy na wulkan Fudżi i do lasu samobójców Aokigahara we wrześniu 2019 roku. Wpierw kilka słów o lasie Aokigahara. Wyrósł na wylewie lawy z wulkanu po erupcji 3500 lat temu. To tzw. 'mekka' japońskich samobójców, którzy przez wiele lat przyjeżdżali do tej złowieszczej leśnej gęstwiny, by się zabić (jisatsu). Miejsce niezwykłej ciszy. A także miejsce wielu mrocznych legend. Tutaj mnisi mieli głodzić się na śmierć w ramach rytuału oczyszczenia, tutaj miała miejsce tzw. praktyka ubasute - pozostawiania na pewną śmierć ludzi starszych czy schorowanych.

Tomasz wspiął się na ikoniczny wulkan Fudżi szlakiem Yashida 9 września 2019 roku. Pogoda była wówczas wietrzna i mokra, ale udało się. Na szczycie były zaledwie cztery osoby, więc malutko. Oprócz starych zdjęć nieistniejącego parku Guliwera postanowiłem zamieścić także jego zdjęcia wykonane w lesie Aokigahara i na wulkanie Fudżi.

14 czerwca obłok pary nad kopułą lawową Caliente wulkanu Santiaguito w Gwatemali sięgnął wysokości 3 km. Poniżej znajdziecie artykuł o badaniu za pomocą drona tego czynnego wulkanu. Tego samego dnia eksplozja kamczackiego wulkanu Szywiełucz wygenerowała obłok erupcyjny o wysokości 5.2 km.

https://newatlas.com/drones/drone-study-active-volcano/

piątek, 12 czerwca 2020

Oznaki przebudzenia islandzkiego wulkanu Grímsvötn oraz niezwykły staw jaskiniowy odkryty w jaskini Lechuguilla

Pamiętam jak na fanpejdżu Wulkanów Świata zastanawiałem się który islandzki wulkan może się przebudzić w 2020 roku. Wymieniłem nazwy Hekla i Grímsvötn. Co prawda ziemia trzęsie się także w Reykjanes blisko Grindavik oraz pod wulkanem Bardarbunga, ale to właśnie podlodowcowy Grímsvötn może w tym roku wybuchnąć. Dlaczego? Świadczą o tym: wzrost emisji gazów, duże ilości stopionej wody z lodowca w kraterze, umiarkowane trzęsienia ziemi i aktywność geotermalna (hydrotermalna). Ten podlodowcowy wulkan wybucha co 7-10 lat. Ostatnie erupcje wulkanu Grímsvötn miały miejsce w maju 2011 roku, w 2004 i 1998 roku. Zatem istnieje potencjał (ryzyko) powodzi glacjalnej i wybuchu Grímsvötn jeszcze w tym roku. Kiedy? Tego nie jestem w stanie powiedzieć. Ale będę monitorował oznaki aktywności islandzkiego wulkanu. Obecnie poziom wody w subglacjalnym (podlodowcowym) jeziorze Grímsvötn jest wysoki, jökulhlaup (powódź glacjalna) może opróżnić jezioro z wody i doprowadzić do erupcji. Zatem czekamy. Erupcja Grímsvötn w maju 2011 roku była najsilniejsza od 138 lat (1873 rok) i miała siłę 4 w skali VEI. W jej wyniku anulowano 900 lotów pasażerskich. Co ciekawe, w 2004 roku w jeziorze podlodowcowym Grímsvötn, które nigdy nie zamarza wykryto kolonie bakteryjne zdolne do przetrwania w środowisku o niskiej zawartości tlenu. Zdj. Eurovolcs.

https://eurovolc.eu/?p=1409

Także wulkan Thordarhyrna znajdujący się pod tym samym lodowcem Vatnajökull pozostaje aktywny sejsmicznie. Ten z kolei po raz ostatni wybuchł w latach 1910 i 1903. Swoją drogą erupcje wulkaniczne pod pokrywą lodową są jakże charakterystyczne dla wspaniałej Islandii.

Warto w tym momencie wspomnieć o aktywności erupcyjnej wulkanu Sangay w Ekwadorze. Wulkan wygenerował ostatnio obłok erupcyjny o wysokości 2.8 km i spływy piroklastyczne schodzące południowymi zboczami. Opad popiołu miał miejsce w Guayaquil, Guamote, Chunchi, Riobamba, Guaranda, Chimbo, Echandía i Chillanes. Na południowym i południowo-wschodnim zboczu Sangay aktywny jest wylew lawy.

Na sam koniec ciekawostka nie związana z wulkanami. Lubię takie informacje. W jaskini Lechuguilla (stan Nowy Meksyk, USA) badacze odkryli maluteńki staw jaskiniowy w stanie niezmienionym od setek lat i skolonizowany przez bakterie być może nieznane współczesnej mikrobiologii. Zdjęcie niniejsze zostało zamieszczone 31 maja 2020 roku na facebooku Carlsbad Caverns National Park, co nie umknęło mojej uwadze. Ten staw jaskiniowy jest doprawdy niewielki i płyciutki, aczkolwiek wygląda jakby żywcem wyjęty z jakiejś baśni. Oszacowana szerokość 0.3 metra, długość 0.6 metra, głębokość kilkadziesiąt centymetrów.

Takie odkrycia uzmysławiają mi jak ważna jest eksploracja jeszcze nieodkrytych miejsc na Ziemi. Istnieje na świecie wiele nigdy niezdobytych wulkanów. Co kryją ich aktywne bądź gęsto zalesione kratery czy niezbadane jeziora kraterowe? Jakie mikroorganizmy występują w wysokogórskich jeziorach wulkanicznych czy na obszarach geotermalnych? Oprócz wulkanów mamy także podziemny świat jaskiń wapiennych i lawowych czy wreszcie podlodowe jeziora Antarktydy, Islandii, Grenlandii, a także morskie głębiny. Także odizolowane bezludne wyspy wulkaniczne, na które rzadko docierają jedynie najbardziej wytrwali miejscowi czy badacze. Piękna sprawa eksplorować, odkrywać, dokumentować i tym samym powiększać coraz bardziej gigantyczne zasoby wiedzy.

Ależ ten stawik jest ekscentrycznie piękny, wręcz odrealniony.

Jeśli podoba Ci się to co robię możesz mnie wesprzeć finansowo na Patronite.

https://patronite.pl/wulkanyswiata

środa, 10 czerwca 2020

Nishinoshima - najświeższe zdjęcia z dnia 7 czerwca 2020

Japońska Straż Przybrzeżna zrobiła wspaniałe zdjęcia aktywności erupcyjnej wyspy wulkanicznej Nishinoshima w dniu 7 czerwca 2020. Aktywny stożek piroklastyczny na wyspie wciąż znajduje się w stanie erupcji. Urósł. Wyciek lawy dociera do morza. W chwili przelotu kolumna erupcyjna nad wulkanem sięgnęła wysokości blisko 2 km.

Co poza tym? Wciąż czekam na jakąś potężną erupcję eksplozywną a la Taal z 12 stycznia 2020 roku i jakoś nie mogę się doczekać. Wiem że to dziwne, ale bycie pasjonatem wulkanów nie jest łatwe.

Wylew lawy wciąż schodzi z wulkanów Pacaya (Gwatemala), Kluczewska Sopka (Kamczatka) i Sangay (Ekwador). Ten ostatni z wymienionych wulkanów obsypał popiołem w dniu 9 czerwca miasto Guayaquil. Z południowych zboczy Sangay zeszły spływy piroklastyczne, a obłok popiołu sięgnął wysokości 7 km.

W przypadku wulkanu Pacaya wylew lawy na północno-wschodnim zboczu osiąga już długość 700 metrów. Aktywność strombolijska w kraterze stożka Mackenney w toku. Trwa także umiarkowana aktywność strombolijska innego gwatemalskiego wulkanu Fuego.

10 czerwca indonezyjski wulkan Sangeang Api wygenerował obłok popiołu o wysokości 3 km.

Na zdjęciach Japońskiej Straży Przybrzeżnej i KVERT Nishinoshima 9 czerwca 2020 roku oraz wyciek lawy z wulkanu Kluczewska Sopka kilka dni temu.

Jeśli chcielibyście wesprzeć mnie odrobinę finansowo w popularyzowaniu wulkanów zachęcam by zajrzeć na mój profil Patronite. Z góry dziękuję wszystkim patronom, którzy uczynili to do tej pory.

https://patronite.pl/wulkanyswiata

wtorek, 2 czerwca 2020

Tsunami na kwasowym jeziorze kraterowym Ijen

Niepokojące wieści doszły do mnie z Indonezji. 29 maja 2020 roku o godzinie 12.30 lokalnego czasu bliżej nieokreślona aktywność wulkaniczna w kraterze jawajskiego wulkanu Ijen doprowadziła do emisji toksycznego gazu i powstania fali tsunami o wysokości 3 metrów na kwasowym jeziorze kraterowym. W tracie ucieczki zginął jeden z wydobywających siarkę górników. Jego ciało wyłowiono z jeziora. Falę tsunami na jeziorze kraterowym Ijen określono mianem seiche (sejsza) - jest to rodzaj fali stojącej w zamkniętym bądź częściowo zamkniętym zbiorniku wodnym. Seiche są generowane przede wszystkim przez trzęsienia ziemi. I prawdopodobnie to trzęsienie ziemi (erupcja limniczna) wygenerowało śmiercionośną falę seiche, która zabiła górnika w kraterze Kawah Ijen. Jeden z jego przyjaciół próbował ocalić ofiarę bohatersko płynąc w jeziorze, ale mu się nie udało.

EDIT: Ocalały górnik twierdził że usłyszał eksplozję gazu pod powierzchnią jeziora.

Zdjęcia Tomasz Lepich, rok 2019. Plus stara archiwalna fotografia wulkanu Ijen z 1910 roku.

Link: https://www.thejakartapost.com/news/2020/06/02/tremor-at-east-javas-mount-ijen-triggers-isolated-tsunami-killing-one.html

1 czerwca 2020 roku niewielka eksplozja targnęła aleuckim wulkanem Cleveland. Kod awiacji pomarańczowy. Obłok popiołu sięgnął wysokości 6.7 km.

Także 1 czerwca doszło do umiarkowanej erupcji hydrotermalnej wulkanu Rincon de la Vieja w Kostaryce. Obłok popiołu o wysokości 1.5-2 km.

2 czerwca emisje popiołu z aktywnego wulkanu Sabancaya w Peru sięgnęły wysokości 6.7 km.

31 maja kamczacki wulkan Karymski wygenerował obłok popiołu o wysokości 4.6 km.