czwartek, 27 listopada 2014

Nowe jezioro lawy w Kongo

Jak informuje portal Livescience w kraterze wulkanu Nyamuragira pojawiło się znowu aktywne jezioro lawy. Już nie tylko sąsiad Nyamuragira wulkan Nyiragongo będzie szczycił się posiadaniem wrzącego jeziora roztopionej skały. Wulkan Nyamuragira posiadał już wcześniej jezioro lawy w kraterze o głębokości 500 metrów, ale zostało ono wydrenowane w roku 1938 - lawa z niego spłynęła z wierzchołka 30 km w dół do jeziora Kivu. Od marca 2012 roku naukowcy spodziewali się, że jezioro lawy w kraterze Nyamuragira pojawi się wskutek zapadnięcia się krateru po częściowym opróżnieniu komory magmowej wulkanu wskutek efuzji wylewów lawy. To była pierwsza oznaka pojawienia się jeziora lawy. Znajdujące się w przypominającym loch kraterze Nyamuragira jezioro lawy często bywa zasłaniane przez obłok dwutlenku siarki. Nyamuragira emituje więcej SO2 do atmosfery niż jakikolwiek inny wulkan na Ziemi. Przypuszcza się, że jezioro lawy mogło uformować się w kraterze Nyamuragira tuż po zakończeniu erupcji wulkanu w 2011-12 roku, gdyż emisja SO2 była nadal intensywna - nawet tuż po erupcji. Obecność jeziora lawy potwierdzili naukowcy z Goma Volcano Observatory w trakcie przelotu helikopterem nad wulkanem 6 listopada 2014 roku. W każdym razie zastanawiam się czy jezioro lawy w kraterze Nyamuragira ma charakter permanentny. Zdjęcia Benoit Smets.

http://www.livescience.com/48914-new-lava-lake-nyamuragira-volcano.html

- Fogo (Cape Verde, Wyspy Zielonego Przylądka) - lawa zniszczyła do tej pory 15 domów, 14 cystern i dwie zagrody farmerskie w wiosce Portela. Pokryła około 400 hektarów lądu. Zapasy wina butelkowego Vino Cha muszą zostać przetransportowane w bezpieczne miejsce, gorzej z 8000-litrowymi beczkami. Lawa zaczyna zagrażać mieszkańcom społeczności Relva i Tinteira. Droga ewakuacyjna prowadzi jedynie na południe. Nadto społeczność zamieszkująca kalderę była do tej pory socjalnie marginalizowana, brakowało bieżącej wody, elektryczności, opieki zdrowotnej. Ludzie mieszkali w kalderze, bo wulkaniczna gleba jest żyzna, warunki klimatyczne były tam lepsze niż na płaskowyżu, a od 1995 roku wulkan stał się dla nich źródłem dochodu za sprawą geo-turystyki. Aktywne pozostają dwa otwory erupcyjne: niższy produkuje wylewy lawy i fontanny lawy, wyższy generuje eksplozje strombolijskie i emisje popiołu. Obłok SO2 rozciąga się 1400 km na wschód docierając do wybrzeży Senegalu i Mauretanii. Ewakuowani nie mogą wracać do Cha das Caldeiras, chociaż niektórzy jeszcze próbują np do wioski Portela. Wylew lawy znajduje się jakieś 10 metrów od hotelu Pedra Brava.

środa, 26 listopada 2014

Trzy miesiące erupcji szczelinowej Holuhraun

Tak jest! Erupcja szczelinowa Holuhraun na północ od kaldery Bárðarbunga trwa już trzy miesiące. Ależ ten czas szybko leci. Nie ma już o niej wzmianek w europejskiej prasie: dalej nie ma chmur popiołu, ma miejsce spokojna efuzja lawy tworząca pole lawy o aktualnej powierzchni 72 km kwadratowych. Bazaltowa erupcja Holuhraun odznacza się jednak nader intensywną emisją SO2, w związku z tym jakość powietrza na Islandii pogorszyła się. Kaldera Bárðarbunga (powoli i spokojnie) zapada się, ale póki co nie ma oznak wystąpienia erupcji pod lodem. Pod kalderą nadal ma miejsce aktywność sejsmiczna.

- kaldera Aso (Kiusiu, Japonia) - zintensyfikowanie aktywności erupcyjnej krateru Nakadake. Emisje popiołu; w nocy krater żarzy się. Chmura popiołu sięgnęła wysokości 2.4 km, niewielki opad popiołu odnotowano we wiosce Namino 11 km na północny wschód od krateru, a także w Bungo-Ono, prefektura Oita i Gokase, prefektura Miyazaki. Charakter aktywności erupcyjnej Aso - magmowy bądź freatyczny. Anulowano 49 lotów pasażerskich, w tym odchodzące i przychodzące do Kumamoto.

Kopuła lawowa jawajskiego wulkanu Semeru wciąż rośnie i poszerza się (obecna średnica 100-200 metrów). Ma miejsce ekstruzja lawy. Semeru targają sporadyczne eksplozje strombolijskie. Głośna i ciągła emisja gazu z dwóch otworów erupcyjnych.

wtorek, 25 listopada 2014

Sytuacja na wyspie Fogo oraz niewielka erupcja wulkanu Aso

25 listopada 2014 roku, trzeci dzień erupcji wulkanu Pico do Fogo. Lawa dociera do budynków Parku Narodowego Fogo, popularnej destynacji turystycznej - dwa główne wylewy, jeden na północ, drugi na południe. Zagraża także wiosce Portela. Porusza się z prędkością jednego metra w ciągu 4-5 minut. Fontanny lawy o wysokości dochodzącej do 300 metrów mają miejsce z trzech otworów erupcyjnych na zboczu wulkanu. Wyrzucane są bomby wulkaniczne. Zniszczeniu ulegają pierwsze domy w kalderze (wioska Chã das Caldeiras) oraz uprawy wina. Ewakuowani ludzie zostali umieszczeni w czasowych schronieniach. Obłok popiołu widać ze stolicy Cape Verde Praia położonej na sąsiedniej wyspie. Erupcja wydaje się być silniejsza od poprzedniej w 1995 roku. Droga główna na wyspie została już odcięta, tak samo droga alternatywna, można się poruszać jedynie trudną ścieżką w Monte Velha. Nadbrzeżne miasta Santa Catarina i Mosteiros na Fogo w razie potrzeby też mogą zostać poddane ewakuacji.

W dniu dzisiejszym doszło też do niewielkiej erupcji eksplozywnej wulkanu Aso w Japonii (Wyspa Kiusiu). Wybuchł także kamczacki wulkan Zhupanovski (Żupanowski) generując obłok popiołu sięgający wysokości 8 km. Na zdjęciach obie erupcje (Fogo i Aso).

W ramach ciekawostki wioska Portela na wyspie Fogo:

http://www.360globe.net/cape-verde/fogo/fogo-national-park/portela-village.html

EDIT: 26 listopada 2014 roku - północny wylew lawy z Fogo dotarł już do wioski Portela niszcząc tam/uszkadzając niektóre budynki, w tym wejście do budynku Parku Narodowego Fogo. Intensywność erupcji zaczęła się jednak zmniejszać. Aktywna pozostaje północna gałąź wylewu lawy, ale porusza się ona z szybkością 25 metrów na godzinę. Nadal jednak pozostają aktywne eksplozywnie otwory erupcyjne na półudniowo-zachodnim podnóżu wulkanu Pico. Anulowano wszystkie loty na Sao Felipe Airport na zachodnim wybrzeżu. Zdarzają się kradzieże sprzętu/przedmiotów z siedziby Parku Narodowego Fogo. Destrukcja winnic będzie ciosem w ekonomię archipelagu Cabo Verde.

niedziela, 23 listopada 2014

Erupcja wulkanu Fogo na Wyspach Zielonego Przylądka

Dzisiejszego ranka rozpoczęła się erupcja wulkanu Fogo na Cape Verde. Pierwsze oznaki przebudzenia (wzmożoną aktywność sejsmiczną) wulkan wykazywał w niedzielę rano począwszy od godziny 04.29, a erupcja rozpoczęła się o godzinie 10.02 lokalnego czasu. Wulkan Pico do Fogo po raz ostatni wybuchł w roku 1995, a wcześniej w 1951 roku. Trwa ewakuacja około tysiąca mieszkańców społeczności Chã das Caldeiras położonej u podnóża Fogo. Wiele osób nie chce opuścić swojego miejsca zamieszkania. Nie działa lokalna sieć elektryczna i telefoniczna, gdyż erupcja zniszczyła słupy i kable. Zamknięto lokalne lotnisko. Erupcja wygląda mi na boczną erupcję szczelinową na zachodniej stronie stożka Pico - tak jak w przypadku poprzedniej erupcji Fogo w 1995 roku. Czerwony alarm dla awiacji. Erupcja obejmuje aktywność strombolijską, fontanny lawy i wylewy lawy. Lawa może odciąć jedyną drogę łączącą obie strony małej wyspy Fogo. Wylewy lawy z wulkanu bazanitowe i fonolitowe. Więcej informacji wkrótce.

EDIT: Miejsce erupcji: szczelina z dwoma blisko położonymi otworami erupcyjnymi na południowo-zachodniej stronie stożka Pico, blisko miejsca erupcji z 1995 roku. Wyżej położony otwór erupcyjny emituje popiół, niższy produkuje wylewy lawy aa i fontanny lawy. Lawa przecięła już drogę, innych zniszczeń na razie brak.

Do Chã das Caldeiras dotarło wojsko. Wszyscy mieszkańcy społeczności mają zostać ewakuowani. Nie wiadomo jak długo potrwa erupcja stratowulkanu Pico do Fogo. Poprzednia w 1995 roku trwała ponad miesiąc. Domy we wiosce Chã das Caldeiras oraz uprawy winorośli mogą zostać zniszczone.

Erupcja Fogo w 1995 roku rozpoczęła się od fontann lawy i aktywności strombolijskiej budującej stożek, a potem miała miejsce efuzja lawy.

23 listopada miały też miejsce dwie eksplozje wulkanu Ubinas w Peru.

piątek, 21 listopada 2014

Anomalia termiczna na kurylskim wulkanie Sinarka/ silna eksplozja na wulkanie Colima

SVERT podniósł alarm na żółty dla kurylskiego stratowulkanu Sinarka znajdującego się na wyspie Shiashkotan. Obserwacja satelitarna potwierdza emisje pary i gazów. 11 listopada obłok znad wulkanu przewędrował 40 km na wschód. 12 listopada zaobserwowano słabą anomalię termiczną na Sinarka. Podobnie 16 listopada. Do ostatniej erupcji Sinarka doszło w latach 1872-78.

21 listopada o godzinie 12.29 lokalnego czasu silna eksplozja wulkaniańska targnęła meksykańskim wulkanem Colima. Popiół opadł na Tonila, Zapotiltic, Jalisco, Quesería i Colima na północny wschód od Colima, 25 km od wulkanu. Chmura erupcyjna sięgnęła wysokości 5 km.

W dniu dzisiejszym minęła pierwsza rocznica erupcji Nishinoshima w Japonii. Erupcja owa może potrwać kilka lat. To niewykluczone. Można podać już pierwsze dane co do wysepki: pomiary w połowie października wykazały iż Nishinoshima mierzyła 1.49 km od wschodu do zachodu i około 1.70 km od północy do południa. Najwyższy jej punkt ma wysokość 98 metrów. Nishinoshima codzienne produkuje 140 000 metrów sześciennych lawy.

Nowy wylew lawy na wyższym północno-zachodnim zboczu wulkanu Reventador w Ekwadorze. Schodzi z podstawy kopuły lawowej, długość mniej niż 1 km.

wtorek, 18 listopada 2014

Emisje popiołu z wulkanu Turrialba

16 listopada 2014 roku doszło do niewielkiej erupcji popiołu wulkanu Turrialba w Kostaryce. Dla przypomnienia 29 października 2014 roku wulkanem Turrialba targnęła najsilniejsza erupcja wulkaniczna od 150 lat. Zmieniła ona topografię wulkanu powiększając centralny krater, w którym wulkanolodzy sfotografowali 13 listopada 2014 roku turkusowe jezioro. Odbywała się wówczas intensywna ekshalacja pary i toksycznych gazów. Dostęp do wulkanu nadal pozostaje zamknięty dla turystów.

sobota, 15 listopada 2014

Suwanosejima, Ibu i Pavlof

14 listopada 2014 roku - niewielka erupcja japońskiego wulkanu Suwanosejima generująca obłok popiołu sięgający wysokości 1.8 km.

12 listopada 2014 roku rozpoczęła się nowa faza erupcyjna alaskańskiego wulkanu Pavlof. Miejsce erupcji: otwór erupcyjny na górnym północnym zboczu wulkanu. Emisje popiołu do wysokości 2.7 km, fontanny lawy i lawiny gruzu schodzące północnym zboczem. Aktywność erupcyjna Pavlof powiązana ze wzrostem aktywności sejsmicznej wulkanu.

EDIT: 15 listopada - intensyfikacja erupcji Pavlof. Chmura erupcyjna sięga wysokości 6.7 km. Czerwony alarm/ostrzeżenie.

Niska/umiarkowana aktywność eksplozywna z dwóch otworów erupcyjnych w kopule lawowej wulkanu Ibu na wyspie Halmahera. Erupcja wulkanu Ibu (na zdjęciu) trwa od 5 kwietnia 2008 roku i nie zanosi się na to, że szybko ustanie.

Islandia: rozmiar pola lawy Nornahraun wynosi już 74 km kwadratowe. Ponad 450 kg SO2 na sekundę dostaje się do atmosfery. W kraterze Baugur uformowało się jezioro lawy o długości około 400 metrów i szerokości około 100 metrów.

Polecam lekturę do poduszki: http://natemat.pl/123785,polski-podroznik-zdobywa-aktywne-wulkany-cos-mnie-do-nich-ciagnie-wbrew-niebezpieczenstwom#comments-123785

Chciałbym tego podróżnika poznać. W skrócie jego projekt zakłada zdobycie 100 wulkanów, z których przynajmniej 50 to wulkany aktywne. Na razie Grzegorz wspiął się na 41 wulkanów, w tym 26 aktywnych oraz dotarł do 53 miejsc aktywności wulkanicznej (obszarów geotermalnych, jaskiń lawowych, gejzerów, itd.). To się chwali.

Moje dotychczasowe osiągnięcia wulkaniczne (ale nie tylko) poniżej:

http://volcanic-landscapes.blogspot.com/

środa, 12 listopada 2014

Trzy erupcje wulkanu Monowai Seamount w październiku 2014

O podmorskich wulkanach rzadko wspominam, ale czasem trzeba. W drugiej połowie października 2014 roku podmorski grzbiet Monowai zlokalizowany między archipelagami Tonga i Kermadec 1500 km na północny wschód od Nowej Zelandii wybuchł trzykrotnie. Erupcje wulkanu wykryto poprzez nietypowe fale sejsmiczne tzw. fale-T (T-wave), które rozchodzą się w oceanie. Owe fale-T zarejestrował sejsmograf w Rarotonga (Polinezja Francuska). Przelot nad Monowai 31 października 2014 roku potwierdził wizualnie erupcję Monowai. Monowai jest jednym z najaktywniejszych pacyficznych podwodnych wulkanów. Składa się z owalnej kaldery o średnicy 11 x 8.5 km i głębokości 1500 metrów. Na jej południowo-zachodniej krawędzi znajduje się stratowulkan o wysokości 1000 metrów z licznymi niewielkimi pasożytniczymi stożkami na zboczach. Ostatnią erupcję Monowai zarejestrowano w sierpniu 2012 roku. Przebarwienie powierzchni wody, intensywne bąble gazu czy obszary turbulentne to oznaki podmorskiej erupcji.

wtorek, 11 listopada 2014

Lawa niszczy pierwszy dom w okolicy Pahoa

Naukowcy z Hawaiian Volcano Observatory poczynili obserwacje z powietrza 10 listopada 2014 roku. Front wylewu lawy nie posunął się do przodu od 30 października. Dochodzi jednak do aktywnych wyłomów w jego obrębie (okolica Apaʻa St./ Cemetery Road), co wciąż niesie za sobą zagrożenie. O godzinie 11.55 lokalnego czasu poruszająca się lawa podpaliła niezamieszkany dom na przedmieściach Pahoa. Jego właściciele mieszkają w USA, a tymczasowi lokatorzy opuścili obszar w sierpniu 2014 roku, gdy lawa zaczęła zagrażać osiedlu Kaohe. Dom miał szacowaną wartość 200 000 dolarów, zawalił się o godzinie 12.35.

7 listopada 2014 roku eksplozja wulkanu Zhupanovsky (Żupanowski) wygenerowała obłok popiołu sięgający wysokości 10 km. Trwają mniejsze eksplozje wulkanu i emisje popiołu.

Aktywność erupcyjną wykazuje także wulkan Bagana (Papua Nowa Gwinea).

piątek, 7 listopada 2014

Sakurajima, Holuhraun i Kilauea

O godzinie 6 rano japońskiego czasu wulkan Sakurajima przywitał mieszkańców miasta Kagoshima głośną eksplozją i znaczącą chmurą popiołu. Czy zatem nie lepiej wstrzymać się z ponownym uruchomieniem elektrowni atomowej Sendai, która znajduje się w pobliżu?

Umiarkowana aktywność eksplozywna po kilku miesiącach absencji powróciła na kopułę lawową Caliente wulkanu Santiaguito w Gwatemali.

Erupcja szczelinowa Holuhraun bez zmian. Aktywność sejsmiczna kaldery Báðarbunga silna, trwa jej osiadanie, które osiągnęło już głębokość 44 metrów. Także rozpadliny geotermalne w lodzie pogłębiły się w ciągu minionych 11 dni o 5-8 metrów. Opady śniegu na miejscu erupcji utrudniają pracę naukowcom.

Wylew lawy zagrażający domostwom w Pahoa od 30 października 2014 roku nie przesunął się dalej. Jego czoło znajduje się w odległości 430 metrów od Pahoa Village Road. Wygląda na to, że efuzja lawy ze zbocza stożka Pu’uO’o znacząco się zmniejszyła.

Bardzo spokojnie.

sobota, 1 listopada 2014

Dwa miesiące erupcji Holuhraun

A w zasadzie Nornahraun, bo tak brzmi jej sugerowana nazwa. Czas na statystyki. To największa erupcja lawowa na Ziemi od czasu erupcji Laki w 1783-84 roku. Wypłynęło ponad 1 km sześcienny lawy. Gwoli przypomnienia erupcja lawowa Fimmvörðuháls poprzedzająca erupcję eksplozywną Eyjafjallajökull trwała dwa tygodnie. Tutaj mamy już ponad dwa miesiące nieprzerwanej efuzji lawy. Erupcja Holuhraun (Nornahraun) do południa pierwszego dnia wyemitowała więcej lawy niż erupcja Fimmvörðuháls w ciągu dwóch tygodni trwania. Z kolei wspomniana erupcja szczelinowa Laki (Skáftáreldar) z 1783-84 roku wyemitowała w ciągu pierwszych 36 godzin trwania więcej lawy niż erupcja Holuhraun w ciągu dwóch miesięcy. W trakcie pierwszych dziewięciu dni erupcji szczelinowej Laki emisja SO2 sięgała co trzy dni 20 milionów ton. 60% z całkowitej emisji SO2 Laki czyli 120 megaton zostało wyemitowanych w trakcie pierwszego miesiąca erupcji Laki ((Skáftáreldar). Dla porównania erupcja wulkanu Pinatubo w 1991 roku łącznie wyemitowała 20 megaton SO2. W trakcie pierwszego miesiąca erupcji Laki fontanny lawy sięgały wysokości 800 metrów-1.4 km, a kolumna erupcyjna nad kraterami sięgała wysokości 15 km.

Łącznie w ciągu 8 miesięcy erupcji Laki - 14.7 km sześciennych bazaltowej lawy ze 140 kraterów wzdłuż szeregu szczelin o długości 23 km. Jeszcze większa erupcja bazaltowa Eldgjá w roku 934 wyemitowała ponad 20 km sześciennych lawy. Dla porównania erupcja wulkanu Kilauea od 1983 roku wygenerowała ponad zaledwie 4 km sześcienne bazaltowej lawy - czyli erupcja Laki wyprodukowała w ciągu 8 miesięcy 3.6 razy więcej Lawy niż wulkan tarczowy Kilauea od 1983 roku (w ciągu 31 lat erupcji). Konkludując, erupcja Holuhraun w dalszym ciągu jest 14-krotnie mniejsza od erupcji Laki.

Lawa z erupcji pokrywa już obszar ponad 67 km kwadratowych czyli więcej niż wynosi powierzchnia Manhattanu (59.5 km kwadratowych). W październiku lawa pokrywała 20 metrów kwadratowych powierzchni co sekundę. Jej temperatura wynosi 1200 stopni Celsjusza, czyli jest o 100-200 stopni gorętsza od innych law - być może pochodzi ona z płaszcza Ziemi, a nie z komory magmowej. Dlatego tak trudno przewidzieć kiedy erupcja Nornahraun się zakończy. W ciągu minionej doby na obszarze Bárðarbunga zarejestrowano 80 trzęsień ziemi, w tym najsilniejsze o magnitudzie 5.3. Tempo topnienia glacjalnego lodu wynosi szacunkowo 2 metry sześcienne na sekundę, a woda spływa rzekami glacjalnymi Skjálfandafljót i Jökulsá á Fjöllum.

Trwa umiarkowana aktywność eksplozywna alaskańskiego stratowulkanu Shishaldin. Słabym erupcjom strombolijskim towarzyszą bardziej intensywne epizody aktywności erupcyjnej obejmujące prawdopodobnie niewielkie fontanny lawy.

Więcej o erupcji Laki tutaj: http://www.wired.com/2013/06/local-and-global-impacts-1793-laki-eruption-iceland/