Erupcja Bárðarbunga rozpoczęła się?

Czyżby zaczęło się? Erupcja wulkanu Bárðarbunga mogła się zacząć albo właśnie zaczyna się? Nadal nie mam pewności, bo wciąż brakuje wiarygodnego wizualnego potwierdzenia (np. oznak powodzi glacjalnej). Niemniej nieciekawie to wygląda, a harmoniczne drgania szaleją. Rosną. Tak intensywnego poziomu drgań nie odnotowano w trakcie erupcji Eyjafjallajökull w 2010 roku i Grimsvötn w 2011 roku (VEI = 4). Czekam na dalszy rozwój wydarzeń.

EDIT: Helikopter Straży Nabrzeżnej przeleciał nad Bárðarbunga - jego załoga nie dostrzegła żadnych oznak aktywności powierzchniowej. Prawdopodobne miejsce przyszłej erupcji - pod lodem 13 km na wschód od stożka Kistufell.

EDIT 2: Niewielka erupcja lawowa rozpoczęła się pod lodowcem Dyngjujökull na północ od Bárðarbunga (północna część lodowca Vatnajökull). Szacowana głębokość warstwy lodu w tym miejscu 150-400 metrów. Kod Czerwony Awiacji dla Bárðarbunga i okolic. Kilka minut temu miało miejsce trzęsienie ziemi o magnitudzie 4.5 (o godzinie 14.04 lokalnego czasu). Park Narodowy Jökulsárgljúfur i wodospad Dettifoss są oczyszczane z turystów i zamykane. Wszystkie islandzkie lotniska są otwarte; jedynie przestrzeń powietrzna nad miejscem erupcji (część lodowca Vatnajökull) została zamknięta. Wulkanolodzy nie są w stanie przewidzieć czy erupcja przebije się przez powierzchnię lodowca.

Niektórzy naukowcy twierdzą, że wczorajsza erupcja okazała się fałszywym alarmem. Ja nie byłbym wcale taki pewien, gdyż małe erupcje podlodowcowe na Islandii zdarzają się często. Niektórych z nich nie da się łatwo zweryfikować. W każdym bądź razie Bárðarbunga nadal objęty jest czerwonym alarmem. W ciągu minionych godzin miały na nim miejsce dwa wstrząsy o magnitudach 5.3 (godzina 00:09 lokalnego czasu) i 5.1 (godzina 5.33 lokalnego czasu) - to najsilniejsze wstrząsy od początku sejsmicznego kryzysu. Dajka ma już szacowaną długość 30 km i zaczyna się rozciągać w kierunku wulkanu Askja.

Słynny islandzki wulkanolog i geochemik Haraldur Sigurdsson spekuluje, że erupcja będzie miała miejsce między lodowcem Dyngjujökull a kalderą Askja. Zapewne będzie to erupcja szczelinowa z fontannami lawy oraz aktywnością eksplozywną.

EDIT: 26 sierpnia. Kod awiacji pomarańczowy. Dajka (intruzja magmy) ma już szacowaną długość 40 km, a jej wierzchołek dociera do kaldery Askja. W przypadku erupcji część z niej będzie miała miejsce na powierzchni, a nie pod lodem. Prawdopodobieństwo dużej albo bardzo dużej ryftowej erupcji szczelinowej rośnie z każdym dniem. Nie można wykluczyć erupcji w stylu Krafla (1980-84) czy Laki (1783). Od 16 sierpnia zarejestrowano ponad 8000 trzęsień ziemi.

Rozpatrywać należy trzy możliwości: 1) intruzja magmy zatrzyma się bez erupcji 2) magma przedostaje się na powierzchnię i ma miejsce erupcja efuzywna (lawowa) z towarzyszącymi jej eksplozjami - najbardziej prawdopodobna lokalizacja: północny kraniec intruzji 3) intruzja dochodzi do powierzchni, ale ma miejsce erupcja całkowicie bądź częściowo pod lodowcem, duże kolumny popiołu oraz jökulhlaup schodzący wodami rzeki glacjalnej Jökulsá á Fjöllum. Na razie Askja jest wykluczona, chociaż może być ciekawie gdy dajka wkroczy na obszar systemu szczelin wulkanu Askja. Wówczas albo intruzja zostanie zatrzymana przez starsze dajki z obszaru Askja albo dojdzie do aktywacji wulkanu Askja.

Około 50 milionów metrów kwadratowych magmy dołączyło do obecnej intruzji (dajki) czyli 500-600 m2 na sekundę. 26 sierpnia aktywność sejsmiczna nadal wysoka (w tym trzęsienie ziemi o magnitudzie 5.7 o godzinie 1.26 UTC). Prawdopodobna możliwość erupcji szczelinowej na północ od lodowca Dyngjujökull.