O trzęsieniach ziemi w ogólności

15 luty 2012 roku, godz. 21.13 - trzęsienie ziemi na wulkanie Hekla - 1.4 km na zachód od jego wierzchołka, głębokość 0.1 km, miejsce erupcji Hekli w 1947 roku. Hekla jest wulkanem wyjątkowym, który reaguje na małe trzęsienia ziemi mogące być prekursorami erupcji.

W związku z tym, że wczoraj doszło także do roju trzęsień ziemi na podlodowcowym wulkanie Katla, co wskazuje na umiarkowaną intruzję magmy nieco o trzęsieniach ziemi. Gdybym chciał monitorować je wszystkie blog rozrósłby się do niebotycznych rozmiarów, toteż trzęsienia ziemi zauważam jedynie takie, które przynoszą straszliwe zniszczenia i są ogromnej siły (vide Japonia 7 marca 2011 roku, tsunami i kryzys w Fukushimie).

Trzęsienie ziemi ma miejsce, gdy łamie się skała. Czasem do owego łamania dochodzi na odległości liczącej setki kilometrów na linii uskoku. Wyróżniamy trzy typy trzęsień ziemi:
1) tektoniczne - spowodowane ruchem płyt tektonicznych, które poruszają się z prędkością od 1 do 5 cm na rok. Mamy trzy podtypy:
a) grzbietowe (Grzbiet Śródatlantycki) - dwie płyty rozdzielają się, czego dobrym przykładem jest Reykjanes na Islandii
b) subdukcji - jedna płyta kontynentalna wciska się pod drugą (witamy w Japonii i Chile), takie trzęsienia ziemi są najsilniejsze i mogą wygenerować niszczące tsunami w momencie gdy dochodzi do deformacji dna morskiego i pionowego przemieszczenia się mas przykrywającej wody
c) płyty kontynentalne ślizgają się obok siebie - te uchodzą za najsłabsze.
2) magmowo-tektoniczne - magma pcha się do góry wyzwalając zdławioną energię zgromadzoną do tej pory w szczelinie czy strefie subdukcji. Ruch magmy jest wyzwalaczem, ale nie przyczyną trzęsienia ziemi.
3) magmowe - magma napływa do dajki czy komory magmowej, a jej ciśnienie napiera na skały powodując ich wyginanie i łamanie. Voila, trzęsienie ziemi gotowe!
Magmowo-tektoniczne trzęsienia ziemi zazwyczaj nie poprzedzają erupcji wulkanów, magmowe jak najbardziej. Te ostatnie powoduje ciśnienie magmy oraz gazy przez nią wydzielane. Zanim dojdzie do wybuchu wulkanu mają miejsce setki/tysiące trzęsień ziemi o sile od M1 do M3 w skali Mercallego.

Na koniec skok na El Hierro: w strefie erupcyjnej Las Calmas zidentyfikowano dwa aktywne stożki: 1) główny o wysokości 300 metrów znajdujący się 120 metrów pod powierzchnią oceanu oraz 2) drugi o wysokości 75 metrów 200 metrów pod powierzchnią Atlantyku. Wzrasta liczba trzęsień ziemi pod wyspą El Hierro - 15 lutego naliczono ich ponad 20, co wskazuje na intruzję magmy.

Na zdjęciach Grzbiet Śródatlantycki przecinający Islandię (tam gdzie styka się kontynent euroazjatycki z amerykańskim) oraz tragiczne tsunami w Indonezji/Japonii AD 2004/2011 wywołane przez subdukcyjne trzęsienia ziemi.