niedziela, 12 maja 2013

Erupcja Chaiten w retrospekcji





2 maja minęło 5-lecie rozpoczęcia erupcji wulkanu Chaitén w południowym Chile. W owym czasie Chaitén nie uchodził za niebezpieczny wulkan, a co za tym idzie nie był monitorowany. Po 24-godzinnej aktywności sejsmicznej rozpoczęła się eksplozywna erupcja wulkanu (2 V 2008 roku). Kolumna popiołu przez ponad tydzień sięgała wysokości 15-20 km, popiół opadł na znaczne obszary Chile i Argentyny. Po blisko 2 tygodniach aktywności eksplozywnej rozpoczęła się trwająca 18-20 miesięcy faza efuzyjnego wzrostu i zapadania się kopuły lawowej. W ciągu 5 dni od rozpoczęcia erupcji wulkanu ewakuowane zostało małe miasteczko Chaitén, oddalone o 10 km na południe od wulkanu i położone nad brzegiem rzeki Chaitén. Niespełna tydzień później spowodowany opadem deszczu lahar i powódź doprowadziły do zniszczenia miasteczka. Wokół wulkanu zainstalowano sieć sejsmometrów, aby mierzyć jego aktywność. Zwłaszcza typ magmy - ryolitowa z 75% zawartości krzemionki - interesował naukowców, gdyż stanowił on paliwo napędowe do jednych z najsilniejszych erupcji eksplozywnych w czasach historycznych. Okazało się również, że Chaitén wybuchł w ciągu ostatnich 5000 lat trzykrotnie, w tym raz w XVII wieku. Magma stanowiąca zarodziec erupcji pochodziła z głębokości 5-10 km pod powierzchnią. Poruszała się z prędkością 0.5 metra na sekundę - wystarczyły zatem 4 godziny, by dotarła do powierzchni. Zdjęcia satelitarne wykonane przed, jak i po erupcji wskazywały na deformację gruntu, co naprowadziło naukowców na rezerwuar magmy na głębokości 20 km pod wulkanem Michinmahuida, 17 km na wschód od Chaitén. Szacowane tempo efuzji lawy w pierwszych miesiącach formowania się kopuły lawowej wynosiło 45-66 metrów sześciennych/na sekundę - dla porównania tempo długotrwałej efuzji lawy z hawajskiego stożka Pu`u`O`o wynosi 5-6 metrów sześciennych/na sekundę. Chile posiada 120 potencjalnie aktywnych wulkanów - dzięki erupcji Chaitén wokół niektórych instalowane są sieci monitoringu.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz