Kharimkotan: wyspa opuszczonych wiosek i tsunami

W tym roku postanowiłem zabrać się za wyspy wulkaniczne, najlepiej bezludne. Wielokrotnie chciałem przybliżyć Czytelnikom wulkany słabo poznane i bardzo sporadycznie odwiedzane, gdyż takie najbardziej mnie fascynują. Tym razem wybór pada znowu na rosyjskie Kuryle (choć ich status prawny jest po dziś dzień kwestionowany przez Japonię) i na wyspę wulkaniczną Kharimkotan zlokalizowaną 15 km na północny zachód od wyspy Onekotan, o owalnym kształcie i wymiarach 8 x 12 km. Absolutnie urzekające są zdjęcia tej wyspy w sieci - gdy tonie we mgle i zdaje się być kompletnie nieprzystępna, ale jakże przez to pociągająca. Spory obszar wyspy jest pokryty żółtym popiołem przypominającym piaskowe wydmy. Informacja dla wielbicieli urban exploration: na Kharimkotan znajdują się ruiny wioski Ajnów (północno-zachodni cypel wyspy) oraz pozostałości osady Sewerino (brzeg zatoki Severgin, północ wyspy). Wyspa odznacza się także obecnością kilku słodkowodnych jeziorek. Swoją drogą na pobliskiej wyspie Onekotan także znajdują się ruiny wioski zmytej przez tsunami jesienią 1952 roku.

8 stycznia 1933 roku doszło do silnej erupcji stratowulkanu Kharimoktan (Pik Severgin, 1145 metrów wysokości) w wyniku której miał miejsce kolaps górnych zboczy wulkanu o objętości 0.5 km sześciennych w kierunku wschodnim. Lawina gruzu runęła do Pacyfiku powodując tsunami o wysokości 20 metrów, które uderzyło w wybrzeże wyspy Paramuszyr zabijając dwie osoby: kobietę i dziecko. W wyniku kolapsu zbocza linia brzegowa wyspy wydłużyła się o 1 km. Silna erupcja pliniańska Pik Severgin trwała do 12 stycznia 1933 roku generując liczne spływy piroklastyczne. Uformował się nowy podkowiasty krater, wulkan zmniejszył swoją wysokość z 1213 metrów na 1145 m. W następstwie aktywności wulkanu Japończycy opuścili osadę na wyspie. Rozpoczęła się ekstruzja kopuły lawowej w kraterze, której towarzyszyła słaba aktywność eksplozywna bez spływów piroklastycznych. Kharimkotan jest potencjalnie groźnym wulkanem - daty jego erupcji są następujące: 1713, 1846, 1848, 1883 oraz 1931 i 1933.

Nazwa Kharimkotan wywodzi się z języka Ajnów i oznacza 'wioskę wielu kardiokrinum' (kardiokrinum to rodzaj wieloletnich, ziemnopączkowych roślin zielnych z rodziny liliowatych, który obejmuje 3 gatunki występujące Azji). Jak mniemam te olbrzymie lilie kiedyś obficie porastały wyspę i były cenione przez rdzennych Ajnów.

Opuszczona w latach 50-tych XX-wieku wioska Sewerino na Kharimkotan bardzo mnie intryguje. Zapadłe chaty i pomnik dla strażników granicznych, którzy zginęli zaskoczeni przez letnią lawinę. Stało się to 29 marca 1952 roku, sześć miesięcy po uderzeniu tsunami w Siewierokurylsk (Paramuszyr) - przynajmniej taka data widnieje na blaszanej tablicy na jednym ze zdjęć w poniższej galerii. Nie ma zbyt dużo informacji o tym osuwisku, ile osób zabiło, etc. Ale zawsze można spróbować dowiedzieć się czegoś więcej. Tutaj możecie obejrzeć fotografie wioski znalezione w odmętach Internetu:

https://www.kotoyarvi.org/kopiya-matua?fbclid=IwAR1TFv7t0Q_NBvgsIL0WN9bk_HWo7hobVUjz2URfAsuKGPmQVcpeEYgzQyY

Wiedziałem że w końcu będę musiał napisać o tej wyspie. A dla wielbicieli militariów porzucone sowieckie czołgi (IS-2, IS-3, T54/55) na kurylskiej wyspie Shikotan:

http://russiatrek.org/blog/army/abandoned-tanks-on-shikotan-island/

Zdj. Miyuki, Jewgienij Kasperski.

Szybkie niusy wulkaniczne - 22 maja o godzinie 19.50 lokalnego czasu meksykański wulkan Popocatepetl wygenerował obłok erupcyjny o wysokości 3.5 km. Opad popiołu odnotowano w Atlautla, Ecatzingo, Ozumba, Tepetlixpa, Atlatlahucan, Cuautla, Ocuituco, Tetela del Volcan, Tlayacapan, Totolapan, Yautepec i Yecapixtla. 23 i 24 maja miały miejsce dwie niewielkie i krótkotrwałe erupcje indonezyjskiego wulkanu Anak Krakatau.