Paroksyzm erupcyjny kamczackiego wulkanu Bezymianny (Bezimienny)

                                                     

Dzisiaj o godzinie  08.10 lokalnego czasu doszło do silnego paroksyzmu erupcyjnego kamczackiego wulkanu Bezimienny (Bezymianny) w grupie wulkanów Kluczewska Sopka. Kolumna erupcyjna sięgnęła oszacowanej wysokości 12-15 km. Kod awiacji czerwony. Chmura erupcyjna z Bezymianny rozciągnęła się na odległość 650 km w kierunku południowo wschodnim. Faza paroksyzmalna erupcji kamczackiego wulkanu zredukowała swoją intensywność po 20 minutach, ale wulkan nadal emituje mniejsze obłoki popiołu, które sięgają wysokości 5-6 km. Zdj. Kirył Bakanov i in. 

Zastanawiam się czy aktywna kopuła lawowa kamczackiego wulkanu przetrwała tą silną erupcję.

Trwa aktywność wulkaniańska wulkanu Suwanosejima z krateru centralnego Otake. Emisje popiołu sięgają wysokości 2.5 km, a bomby wulkaniczne są wyrzucane na odległość 500 metrów.

29 maja na wysokości 2800 metrów na górnym wschodnim zboczu SE Crater wulkanu Etna otworzyła się nowa szczelina erupcyjna emitująca wylew lawy, który dotarł na wysokość 2100 metrów w Valle del Bove. Obecna spokojna aktywność erupcyjna wulkanu Etna może być długotrwała. 

Trwa także efuzja lawy na wschodnim zboczu wulkanu Pavlof (Alaska). 

31 maja doszło do króciutkiej erupcji freatycznej wulkanu Dempo (Sumatra, Indonezja) - pierwszej od 2017 roku. Pobliskie plantacje herbaty zostały delikatnie przyprószone popiołem.

Podmorskie badania wulkanu Hunga Tonga-Hunga Ha'apai

Nowozelandzka grupa badawcza NIWA opublikowała ostatnio wyniki podmorskich badań wulkanu Hunga Tonga-Hunga Ha'apai w Tonga, który zasłynął potężną, generującą fale tsunami erupcją 15 stycznia 2022 roku - datą która niewątpliwie zapisze się w annałach wulkanologii. Co z nich wynika? 

Po pierwsze, podmorska struktura wulkanu niewiele się zmieniła. Nie doszło ani do jej zapadnięcia się, ani zniszczenia. Natomiast powierzchnia dna morskiego w okolicach wulkanu pokryta jest grubą warstwą popiołu - badacze z pokładu statku RV "Tangaroa" oszacowali, że do tej powierzchni dodane zostało 6-7 km sześciennych materiału piroklastycznego wyemitowanego w trakcie wybuchu. 

Po drugie, zbocza wulkanu pozbawione są obecnie oznak biologicznego życia, ale już w odległości 15 km od wulkanu naukowcy natknęli się ryby, małże i inne żywe organizmy. W niektórych miejscach opad popiołu za sprawą efektu użyźniania przyczynił się do zakwitu planktonu, w innych panuje anoksja (zjawisko niedoboru tlenu). 

Po trzecie, być może wulkan nadal wykazuje podmorską aktywność erupcyjną ze względu na warstwę popiołu blisko wulkanu na głębokości 200 metrów. Kalderę będzie badała w niedalekiej przyszłości robotyczna łódź "Maxlimer" o długości 12 metrów z Sea-Kit International (UK). 

EDIT: Obecnie podmorska kaldera wulkanu Hunga Tonga-Hunga Ha'apai ma szerokość 4 km, a jej podstawa znajduje się na głębokości 850 metrów (wcześniej znajdowała się na głębokości 150 metrów), zatem kaldera uległa znacznemu pogłębieniu. Erupcji z 15 stycznia towarzyszyły spływy piroklastyczne, które mknęły po powierzchni oceanu i generowały fale tsunami. Ich maksymalna wysokość: 20 metrów na wyspie Nomukeiki, 18 metrów w Kanokupolu (zachód wyspy Tongatapu), 10 metrów na wyspach oddalonych od wulkanu o ponad 85 km. 

Etna (Sycylia, Włochy) - Zamiast krótkich, acz intensywnych paroksyzmów erupcyjnych mamy obecnie dłuższą (nie wiadomo na razie jak długą) erupcję efuzywną wulkanu Etna obejmującą dwa wylewy lawy z SE Crater oraz aktywność strombolijską tego stożka. 20 maja na północnym zboczu SEC (wysokość około 3250 metrów) otworzyła się nowa szczelina erupcyjna. Czoła obu wylewów lawy znajdują się obecnie w Valle del Leone na wysokości 2700-2800 metrów. 

Vulcano (Wyspy Liparyjskie) - 23 maja miało miejsce odbarwienie wody i odgazowanie wzdłuż wybrzeża plaży Levante na wyspie wulkanicznej Vulcano. Woda nabrała mlecznobiałej barwy. 

Manam (Papua Nowa Gwinea) - Emisje popiołu mają miejsce z północnego krateru tego aktywnego wulkanu, natomiast sygnał termiczny wskazuje na obecność lawy w jego południowym kraterze. 

Dwa wylewy lawy schodzą północnym zboczem wulkanu Sangay w Ekwadorze. Trwają eksplozje wulkaniańskie Sangay generujące obłoki popiołu sięgające wysokości 6.1 km.

Wciąż trwa intruzja magmy w pobliżu Blue Lagoon, Svartsengi i miasteczka Grindavik charakteryzująca się licznymi trzęsieniami ziemi (przeciętnie 400 w ciągu doby). Kolejna erupcja szczelinowa na Islandii wciąż jest możliwa.

W maju miał miejsce także rój trzęsień ziemi w kalderze Taupo (Nowa Zelandia). 

Trwa umiarkowana aktywność eksplozywna wulkanów Suwanosejima (Japonia), Semispochnoi (Alaska, Aleuty) oraz efuzja lawy wulkanów Pavlof i Great Sitkin (oba - Alaska). 

W kraterze aktywnego peruwiańskiego wulkanu Sabancaya pojawiła się piąta już kopuła lawowa o oszacowanej objętości 25 000 metrów kwadratowych. Wulkan kontynuuje aktywność eksplozywną. 

Emisje popiołu mają także miejsce w ostatnich dniach z kamczackiego wulkanu Bezymianny (Bezimienny) z aktywną kopułą lawową oraz z wulkanu Gaua (Vanuatu), co potwierdzają mieszkańcy wioski Naveto blisko wulkanu.

Kolejny kryzys sejsmiczny na półwyspie Reykjanes

Od kilku dni trwa kryzys sejsmiczny na półwyspie Reykjanes. Tym razem płytki rój trzęsień ziemi ma obecnie miejsce w odległości 5-7 km od miasteczka Grindavik, blisko rzędu kraterów Eldvörp będącego częścią obszaru geotermalnego Svartsengi. Owe kratery będące częścią systemu wulkanicznego Reykjanes powstały w trakcie serii erupcji Ognie Reykjanes w latach 1210-40. Najsilniejsze trzęsienie ziemi miało miejsce 15 maja i osiągnęło magnitudę 5.0. Rój trzęsień ziemi bywa odczuwany w różnych miejscach m.in. w stolicy Islandii, Reykjaviku oraz w Grindaviku. W ciągu 12 dni deformacja gruntu na obszarze Svartsengi wyniosła 2.5 cm. 

Czy dojdzie jeszcze w tym roku do kolejnego wypływu lawy na półwyspie Reykjanes? Niewykluczone. Pamiętać należy, że erupcje Ognie Reykjanes (lata 1210-40) czy Krafla (1975-84) składały się z wielu epizodów szczelinowych z wypływami lawy. Być może erupcja Geldingadalsgos w 2021 roku to dopiero przedsmak długotrwałej aktywności erupcyjnej na półwyspie Reykjanes. Zdj. Iceland Mag. 

Historyczne erupcje na półwyspie Reykjanes - kilka przykładów:

Lata 1151-1188, tzw. Ognie Krysuvik - okolice wulkanu tarczowego Trölladyngja - powstanie pól lawowych Ögmundarhraun i Kapelluhraun, w trakcie zapewne kilkunastodniowej erupcji Ögmundarhraun szczeliny erupcyjne w jej fazie początkowej osiągnęły długość 9 km otwierając się wzdłuż doliny Mohalsadalur, a wyciek lawy dotarł do morza. 

Lata 1210-1240, erupcja Svartsengi, tzw. Ognie Reykjanes. Powstały trzy pola lawowe Arnarseturshraun, Illahraun i Eldvarpahraun. Wyciek lawy Illahraun obejmuje m.in. obecny teren słynnej islandzkiej atrakcji Blue Lagoon. Erupcja Arnarseturshraun była zapewne dłuższa i bardziej znacząca, obejmowała fontanny lawy i masywne wylewy lawy, a także formowanie się jezior lawowych. 

Kilka erupcji było podmorskich czy wzdłuż islandzkiego wybrzeża. Erupcja w 1211 roku uformowała Eldeyjar (wyspy ognia). Erupcja w latach 1226-27 (okres zimowy) została oszacowana na 4 w skali VEI, zatem mogła mieć charakter freatomagmowy, eksplozywny z opadem popiołu. Do kolejnych erupcji sytemu wulkanicznego Reykjanes dochodziło w latach 1231, 1238 i 1240. 

Potem Ognie Reykjanes wygasły. Do czasu erupcji Geldingadalsgos w marcu-wrześniu 2021 roku. Pytanie kiedy i gdzie otworzą się nowe szczeliny erupcyjne. Oczywiście nie umiem na nie odpowiedzieć. Być może w Svartsengi, ale może to być równie dobrze inna lokalizacja zważywszy na to, że trzęsienia ziemi na półwyspie Reykjanes migrują. Natomiast zaczynam powątpiewać, że w bliższej lub dalszej przyszłości lawa znowu zacznie płynąć w dolinie Geldingadalir. Ale możliwe, że w przyszłości nazwa Ognie Fagradalsfjall może się przyjąć, bo erupcja Fagradalsfjall to był dopiero początek.

Gdyby doszło do erupcji w Svartsengi to w zależności od jej lokalizacji i jej miejsca zagrożone mogło być miasteczko Grindavik, Blue Lagoon czy elektrownia geotermalna Svartsengi. Tym razem dostęp do miejsca erupcji mógłby zostać przez Islandczyków zamknięty. 

Trwają także inflacja (podnoszenie się gruntu) i aktywność sejsmiczna na obszarze kaldery Askja. 

Koniecznie zajrzyjcie tutaj:

https://www.ig.cas.cz/wp-content/uploads/2021/04/naspmon_eag.pdf 

Od 13 maja ma miejsce efuzja lawy na północnym zboczu SE Crater wulkanu Etna - spokojny wypływ lawy. Bardzo malowniczy. 

16 maja japoński wulkan Sakurajima wyemitował popiół z krateru Minamidake na wysokość 2.5 km. 

Trwa także efuzja lawy powiększająca lawową deltę na wyspie Anak Krakatau (Indonezja). 

Kamczacki wulkan Karymski kontynuuje umiarkowaną aktywność eksplozywną emitując obłoki popiołu sięgające wysokości 4 km. 

Warto monitorować także wulkany Awu (Sangihe, Indonezja) oraz Ruapehu (Nowa Zelandia), bo mogą się w tym roku przebudzić.  

Wciąż trwa efuzywno-strombolijska erupcja z SE Crater wulkanu Etna, która rozpoczęła się wieczorem 12 maja. To spokojna erupcja w porównaniu do licznych krótkotrwałych paroksyzmów erupcyjnych sycylijskiego wulkanu.

Możecie wesprzeć moją aktywność popularyzatorską tutaj, do czego zachęcam:

https://buycoffee.to/wulkanyswiata

Zapraszam także do jednorazowego bądź cyklicznego mecenatu WŚ na Patronite:

https://patronite.pl/wulkanyswiata 

Plus Instagram (czasem coś wrzucę :-))

https://www.instagram.com/wulkanyswiatablog/ 

Update odnośnie jeziora lawy wulkanu Erta Ale

                                            

Najpierw update, który otrzymałem od Tomasza, który w tej chwili przebywa w Etiopii i po raz drugi od 2018 roku był na wulkanie Erta Ale.  Zdjęcia: Tomasz Lepich. Na pewno zrobimy w przyszłości relację z tej wyprawy, tym bardziej że Tomasz widział w Etiopii kilka rzadko fotografowanych wulkanów. Tymczasem oddaję Tomkowi głos:

"Erta Ale Największe chyba w tej chwili jezioro lawowe na Ziemi. Sytuacja kompletnie się zmieniła. Ostatnio jak byłem zarówno kierunek lawy jak i wielkość jeziora lawowego były zupełnie inne. Teraz oprócz jeziora lawowego, które wypełnia część południowego krateru jest otwarta duża szczelina między północnym a południowym kraterem, być może dwie ( druga mniejsza), ponadto krater północy jest też aktywny. Wulkan nie jest kompletnie monitorowany, co bardzo dziwi." 

Drugi stopień alarmu dla niebezpiecznego wulkanu Awu (Sangihe, Indonezja) ze względu na aktywność sejsmiczną. Strefa wykluczenia wokół niego wynosi 3.5 km.

11 maja podniesiony został także alarm dla aleuckiego wulkanu Cleveland - wzrost emisji SO2 i anomalia termiczna na wierzchołku. Regularne emisje popiołu sięgające wysokości 1.8 km mają miejsce w ostatnich dniach z krateru North Cerberus wulkanu Semisopochnoi. 

5 maja zarejestrowano anomalię termiczną w kraterze wulkanu Villarrica w Chile. Aktywność niewielkiego stawu lawy w jego kraterze.

7 maja miała miejsce emisja gazu z wulkanu Kadovar (Papua Nowa Gwinea). Powolna ekstruzja kopuły lawowej tego wulkanu w toku. 

Wylew lawy na południowo-zachodnim zboczu wulkanu Mawson Peak (Big Ben, Wyspa Heard, Australia) w toku. 

11 maja południowo-zachodnim zboczem jawajskiego wulkanu Merapi zszedł spływ piroklastyczny, który dotarł na odległość 1.8 km. 

Także 11 maja o godzinie 07.32 czasu MDT zarejestrowano trzęsienie ziemi o magnitudzie 4.2 w  kalderze Yellowstone. 

Od paru dni trwa rój trzęsień ziemi w okolicach miasta Grindavik i Blue Lagoon (Islandia). 

Nowozelandzki wulkan Ruapehu jest niespokojny. Wzrost temperatury jeziora kraterowego sięgający 41 stopni C oraz intensywne wulkaniczne drgania mogą wskazywać na możliwość przyszłej erupcji. 

Uspokoił się (zapewne chwilowo) wulkan Popocatepetl w Meksyku - sporadyczne erupcje. Spokojny jest ostatnio jeden z najaktywniejszych wulkanów na Ziemi, czyli japoński Sakurajima. 

Czekam też na nowy paroksyzm erupcyjny wulkanu Etna (może w maju?) Co ciekawe, kilka godzin po napisaniu tego artykułu na północnym stoku SE Crater wulkanu Etna otworzyła się szczelina erupcyjna i miała miejsce emisja niewielkiego wylewu lawy. Kolumna popiołu sięgnęła wysokości 3.5 km.

Erupcja stożka Mount Garet (Gharat) na wyspie Gaua

Do erupcji i emisji popiołu ze stożka Mount Garet wulkanu Gaua (Gaua, Vanuatu) doszło dzisiaj o godzinie 09.00-09.30. Kolumna popiołu sięgnęła wysokości 1.8 km. To pierwsza erupcja tego wulkanu w 2022 roku. Co ciekawe, 1 maja obniżono stopień alarmu na pierwszy dla innego czynnego wulkanu w Vanuatu, Ambrym. Na zdjęciu lokalni obserwatorzy z wioski Naveto obserwujący wybuch wulkanu Garet.

Rankiem 1 maja z wulkanu Semeru (Jawa, Indonezja) zszedł spływ piroklastyczny formując obłok popiołu o wysokości 4.5 km.

Z wulkanu Pavlof (Alaska, Aleuty) schodzi wylew lawy (północno-wschodnie zbocze) o długości 500 metrów. Efuzja lawy trwa także w kraterze innego alaskańskiego wulkanu Great Sitkin. 

Stabilna aktywność erupcyjna dotyczy m.in. wulkanów Tofua (stożek Lofia, Tonga), Sangay (Ekwador), Kavachi (Wyspy Salomona) czy Stromboli (Wyspy Liparyjskie). Sporadyczne emisje popiołu mają miejsce z wulkanu Ebeko (Kuryle, Rosja).

Maj zaczyna się bez większych wulkanicznych niespodzianek. 

EDIT: Zakończyła się erupcja szczelinowa wulkanu Wolf, która trwała na wyspie Isabela od 6 stycznia 2022 roku. Lawa wyemitowana ze szczeliny o długości 8 km osiągnęła odległość 18.5 km nie docierając do morza i pokryła obszar ponad 30 km kwadratowych.