Archiwalia: erupcja Mount Matavanu w latach 1905-11

Bardzo lubię wyszukiwać stare archiwalne zdjęcia erupcji wulkanicznych, gdyż mogą się one stać przydatne przyszłym adeptom geografii, geologii czy wulkanologii. Tym razem natrafiłem na dużo archiwalnych zdjęć z erupcji lawowej wulkanu Matavanu na wyspie Savai'i (Samoa) w latach 1905-11. W trakcie erupcji Matavanu we wrześniu 1905 roku wylewy lawy dotarły aż do morza formując nową linię brzegową wyspy Savai'i. Duża wioska zwana Saleaula uległa niemal całkowitemu zniszczeniu - w obecnie kompletnie odbudowanej Saleaula znajdują się m.in. ruiny kościoła na polu lawowym. Erupcja Matavanu, która trwała do 1911 roku doprowadziła do ewakuacji mieszkańców Savai'i na wyspę wulkaniczną Upolu. W początkowej fazie erupcji wylewy lawy osiągały grubość dochodzącą do 8 metrów i były podsycane przez fontanny lawy o wysokości 200-300 metrów. Na północno-wschodnim wybrzeżu Savai'i znajduje się rozległe pole lawy z erupcji Mount Matavanu.

Czytałem że jeśli chcielibyście dostać się do obficie zalesionego krateru Mount Matavanu to musicie szukać lokalnego przewodnika Se'u zwanego Da Crater Man.

Na wyspie wulkanicznej Upolu znajdują się trzy niewielkie jeziora kraterowe Lanoto'o, Lanoata'ata i Lanoanea. To pierwsze na zdjęciu - otoczone pięknym tropikalnym lasem deszczowym. Trekking do niego trwa dwie godziny.

Archiwalne zdj. Museum of Samoa/ Klinkmuller Family Collection, fotograf: Gustav Klinkmuller.

Umiarkowany epizod erupcyjny wulkanu Etna

W dniu dzisiejszym (19 kwietnia 2020 roku) doszło do umiarkowanego epizodu erupcyjnego wulkanu Etna. Aktywność strombolijska miała miejsce w New SE Crater ('stożek w siodle', tzw. saddle cone). Objęła ona niewielką fontannę lawy i wyciek lawy oraz pionową kolumnę erupcyjną. Nie jest to na pewno paroksyzm erupcyjny, ale pierwsza nieco intensywniejsza aktywność erupcyjna sycylijskiego wulkanu w tym roku. Zdj. IngvVulcani/ Boris Behncke.

Anak Krakatau (Indonezja) - Na zdjęciu Suraya Arimbawa widoczny jest nowy brązowawy wylew lawy formujący deltę i wyprodukowany w trakcie ostatniego paroksyzmu erupcyjnego wulkanu.

Nakanoshima - wyspa japońskich koników Tokara oraz Minami Iwojima

Postanowiłem wrócić do tematyki wysp wulkanicznych, gdyż takie skrawki lądu zawsze mnie intrygowały. W ubiegłym roku omówiłem ich tutaj całkiem sporo, zatem czas kontynuować.

Najpierw Minami Iwojima (Południowa Iwojima) - niezamieszkana wysepka oddalona 60 km na południe od słynnej wyspy wulkanicznej Iwo-Jima, którą zna każdy pasjonat II Wojny Światowej. Wierzchołek wygasłego wulkanu o wysokości 916 metrów prawie zawsze pokrywają chmury. To najwyższy wulkan Wysp Ogasawara, w skład których wchodzi także aktywna Nishinoshima. W 1891 roku na wybrzeżu Minami Iwojima osiadł statek "Matsuo Maru" - z tego co wyczytałem załoga została uratowana dopiero po 3.5 roku. Wyspa charakteryzuje się stromymi wulkanicznymi klifami, nie ma na niej rzek, bagien, jezior ani źródeł wody pitnej. Występują na niej m.in. nietoperze Ogasawara i jaszczurki Ogasawara. Co ciekawe, na szczycie wygasłego wulkanu Minami Iwojima J.K Rowling, autorka serii książek o Harrym Potterze osadziła zamek z białego jadeitu Mahoutokoro, w którym mieściła się japońska szkoła czarnoksięstwa.

Z kolei wyspa wulkaniczna Nakanoshima wchodzi w skład archipelagu wysp wulkanicznych Tokara, Kagoshima, Japonia. Zamieszkuje ją populacja około 170 mieszkańców. Podróż promem z Kagoshima na Nakanoshima zajmuje siedem godzin. Północny kraniec wyspy formuje stratowulkan Otake o wysokości 914 metrów, który wybuchł po raz ostatni w 1914 roku. Można się na niego dostać z wioski Toshima, lokalna nazwa wulkanu to także Tokara Fudżi. Na wyspie występują endemiczne kucyki Tokara - niewielkie koniki o wysokości 100-120 centymetrów w kolorze skarogniadym. Znajduje się tam również 60-calowy teleskop zwierciadlany przydatny od obserwacji Układu Słonecznego. Zdj. obu wysp z japońskiego Twittera.

http://www.tokara.jp/english/

Prawdopodobna niewielka aktywność strombolijska ma miejsce od kilku dni w kraterze wulkanu Tinakula (Wyspy Salomona).

Nasilenie aktywności erupcyjnej wulkanu Anak Krakatau

Kilka godzin temu nasiliła się aktywność erupcyjna wulkanu Anak Krakatau. Kolumna erupcyjna nad indonezyjskim wulkanem sięgnęła wysokości 15 km, przecinały ją wulkaniczne błyskawice. Pojawiły się fontanny lawy. To najsilniejsza aktywność erupcyjna Anak Krakatau od czasu erupcji freatomagmowej i częściowego kolpasu wulkanu w grudniu 2018 roku. O godzinie 20.00 10 kwietnia rozpoczęła się erupcja freatomagmowa obejmująca emisje pary i popiołu powiązana z interakcją świeżej magmy z wodą częściowo zapełnionego jeziora kraterowego. Około godziny 22.00 zaczyna się nasilać aktywność strombolijska wulkanu. Wówczas pojawiają się fontanny lawy i wysoka na około 15 km kolumna erupcyjna. Około godziny 06.00 rano 11 kwietnia erupcja słabnie. Paroksyzm erupcyjny Anak Krakatau ustaje o godzinie 08.00 rano lokalnego czasu.

Około godziny temu erupcja Anak Krakatau zostaje wznowiona.

Mnóstwo ludzi w sieci wrzuca stare nagrania aktywności erupcyjnej tego wulkanu m.in. z grudnia 2018 roku, a nawet wcześniejsze (wówczas Anak Krakatau miał kształt niewysokiego stożka wulkanicznego). Robią to nawet dziennikarze. Interesujące zjawisko braku bądź nieumiejętności researchu.

Złowieszcze canoe na wodach jeziora Tarawera

Skopiowane z mojego fanpejdża na Facebooku, ale stwierdziłem że nie może się zmarnować.

Generalnie jestem osobą dość sceptycznie podchodzącą do wszelkiej maści historii nadnaturalnych, ale ta jest całkiem fajna. I pozwoli mi na wrzucenie tutaj wielu archiwalnych zdjęć z XIX wieku. Jedenaście dni przed erupcją wulkanu Tarawera w Nowej Zelandii, czyli 31 maja 1886 roku wielu naocznych świadków dostrzegło na zamglonych wodach jeziora Tarawera canoe pełne Maorysów. Żadna taka łódź nie pływała tamtego dnia po jeziorze. Maorysi z okolic uznali obecność tzw. Phantom Canoe za zły omen. 10 czerwca 1886 roku pliniańska erupcja szczelinowa wulkanu Tarawera zniszczyła trzy wioski oraz uśmierciła 153 osoby. Przepadły także wspaniałe Różowe i Białe Terasy znajdujące się na brzegu jeziora Rotomahana. W tamtym czasie była to niezwykła atrakcja turystyczna. W 2011 roku naukowcy odkryli ich część na głębokości 60 metrów pod wodą nowozelandzkiego jeziora. Na archiwalnych zdjęciach Charlesa Spencera i innych fotografów m.in. wielki obłok pary znad jeziora Rotomahana 3 dni po erupcji, pogrzebana wioska maoryska Te Ariki oraz oczywiście Różowe i Białe Terasy (Pink and White Terraces), po których zostały już tylko archiwalne fotografie.

10 kwietnia 2020 roku o godzinie 09.10 czasu WiB jawajski wulkan Merapi generuje obłok erupcyjny o wysokości 3 km.

Kontynuacja aktywności strombolijskiej wulkanu Kluczewska Sopka (Kamczatka, Rosja)

Na dokładkę wrzucam zdjęcie kurylskiego wulkanu Raikoke wykonane 8 września 2019 roku przez Nika Pavlova. Nad wyspą wulkaniczną wciąż unosił się obłok pary.

Druga erupcja wulkanu tarczowego Piton de la Fournaise w 2020 roku

Mamy drugą erupcję szczelinową wulkanu Piton de la Fournaise na francuskiej wyspie Reunion. Fontanny i wylewy lawy mają miejsce na wschodniej flance Piton w odległości 1.7 km od krateru Dolomieu. Drugi stopień alarmu dla Piton. Erupcję poprzedził trwający od godzin wczesno-porannych kryzys sejsmiczny.

Piton de la Fournaise jest moim żelaznym pewniakiem co roku, jeśli chodzi o erupcje lawowe. Można wręcz uznać że obecnie to najaktywniejszy wulkan tarczowy na Ziemi. Ten wpis będzie aktualizowany. Jednocześnie zdaję sobie sprawę że zdjęć erupcji wulkanicznych w tym roku będzie mniej z powodu pandemii koronawirusa. Przykładowo wyspa Reunion jest zamknięta już od pewnego czasu - do tej pory odnotowano tam 334 przypadki zakażenia Sars-Cov2 i 0 zgonów.

EDIT: 4 kwietnia 2020 dochodzi do umiarkowanie silnej eksplozji japońskiego wulkanu Sakurajima, która generuje obłok erupcyjny o wysokości 3.8 km. Zdj. Sao.