Torishima: wyspa ptasiej eksterminacji i wulkanicznej katastrofy

Japońska wyspa wulkaniczna Torishima w archipelagu wysp Izu jest obiektem mojej fascynacji od dawna. Formuje ją wierzchołek podmorskiego wulkanu Io-zan o wysokości 394 metrów. Do ostatniej małej erupcji Torishima, którą poprzedziły roje trzęsień ziemi doszło w sierpniu 2002 roku. Średnica kolistej wyspy wynosi 6.5 km. Została ona ustanowiona pomnikiem natury - w związku z tym lądowanie na niej wymaga specjalnego zezwolenia. Jak mniemam największe fory w tym zakresie mają naukowcy, przede wszystkim geolodzy i ornitolodzy.

Torishimie poświęciłem już skromny artykuł w 2016 roku opisując zapomnianą erupcję tamtejszego w 1902 roku w wyniku której zginęło 125-150 osób. Ówcześni osadnicy na wyspie (z okresu Mejii) zajmowali się pozyskiwaniem ptasiego guana i piór od albatrosów krótkosternych. Piór albatrosów używano do wypychania poduszek i kołder, wybito w tym celu dziesiątki tysięcy ptaków. Podobno jeszcze w okresie Edo wszystkie płaskie tereny na Torishimie zasiedlały albatrosy. Warto dodać iż w trakcie wulkanicznej katastrofy z 1902 roku wioska Tamaki (północna strona wyspy) zamieszkana przez ludzi w miejscu zwanym Chitoseura została zrównana z ziemią przez wylew lawy. A dlaczego ludzie w ogóle osiedlili się na Torishimie? Właśnie w celu haniebnej eksploatacji albatrosów. W latach 1886-1922 na wyspie mieszkało 300 pracowników Tamaki Company, istniała szkoła dla dzieci, a nawet niewielka linia kolejowa! Gwoździem do trumny masowego wybijania albatrosów przez pracowników TC okazała się erupcja wulkanu w 1939 i kolejna w 1941 roku - wówczas wyspa opustoszała, a potem przejęli ją dla celów badawczych meteorolodzy i ornitolodzy.

https://wulkanyswiata.blogspot.com/2016/01/torishima-zapomniana-erupcja-z-1902-roku.html

Na wyspie znajdują się opuszczone budynki obserwatorium meteorologicznego Torishima. Owo obserwatorium zostało otwarte w 1947 roku, po czym cała kadra naukowa została z niego ewakuowana w 1965 roku wskutek wzmożonej aktywności sejsmicznej. Wyczytałem jednak że w jednym z opuszczonych pomieszczeń stacji pogodowej naukowcom udało się zainstalować działający sejsmograf. Na wyspie znajduje się także stara kopuła meteorologiczna z anteną, która po drugiej wojnie światowej służyła meteorologom do obserwacji tajfunów.

Albatrosy mnożą się zwłaszcza na południowo-wschodnim krańcu wyspy obejmującym strome zbocze zwane Amagasaki otoczone przez strzeliste klify. Wśród monogamicznych ptaków Torishimy wyróżnia się albatros czarnonogi (Phoebastria nigripes) i nawałnik żałobny (Oceanodroma tristrami) - populacja tego ostatniego ptaka z rzędu rurkonosych jest zagrożona z uwagi na introdukcję na Torishimie inwazyjnych czarnych szczurów (Rattus rattus). Na wyspie gniazdują także morzyk japoński (Synthliboramphus wumizusume), pustułka (Falco tinnunculus) oraz modrak (Monticola solitarius), któremu zdjęcie udało mi się zrobić w Methana. Z roślin występujących na wyspie na wyróżnienie zasługują hortensja, chryzantema Pacyfiku (Chrysanthemum pacificum) oraz czarna sosna (Pinus thunbergiana). Wokół sztormowego wybrzeża Torishimy czasem pojawiają się migrujące długopłetwce oceaniczne (Megaptera novaeangliae) i delfiny.

Zdj. Kouiji Ohischi/ Nature_Raicho

https://www.japannatureguides.com/wild-watch/return-of-the-storm-rider-the-remarkable

Rankiem 27 maja sumatrzański wulkan Sinabung generuje obłok erupcyjny o wysokości 2.5 km. Erupcja trwa 6 minut i 24 sekundy. Do silniejszej eksplozji tego wulkanu doszło w nocy 25 maja. Trwa także aktywność erupcyjna wulkanu Sangay w Ekwadorze - eksplozywna z centralnego krateru i efuzywna z kopuły lawowej Ñuñurcu. Wylew lawy na wschodnim zboczu wulkanu osiąga długość 470 metrów, szerokość 175 metrów i przeciętną grubość 5-10 metrów. Zapadanie się jego czoła generuje niewielkie spływy piroklastyczne.