Blisko jeziora lawy Marum

Niektórzy lubią ryzyko i mocne wrażenia. Fotograf zjawisk ekstremalnych Geoff Mackley oraz jego ekipa postanowili zejść wprost do Piekła - dotrzeć na krawędź krateru Marum wulkanu Ambrym (Vanutau) posiadającego jedno z najbardziej aktywnych jezior lawy na świecie. Maski gazowe były w ciągłym użyciu z uwagi na intensywny odór dwutlenku siarki. Poprzednie próby dotarcia do krawędzi krateru Marum podjęte przez Mackleya okazały się nieudane. Lecz tym razem się udało, choć do krawędzi krateru (brzegu jeziora lawy) zamiast Mackleya dotarło jego dwóch nowozelandzkich kompanów Drew Bristol i Jonathan Smith. Więcej ludzi postawiło stopy na powierzchni Księżyca niż na drżącej non-stop krawędzi krateru Marum. Zatem tylko pogratulować Nowozelandczykom. Mackley tymczasem marzy o wulkanicznej turystyce: jeśli ludzie płacą tysiące za wspinaczkę na Mount Everest to można świetnie zarobić na zejściu do krateru Marum - prosto do otchłani Piekieł... Entuzjaści takiej ekstremy na pewno się znajdą.

Wulkany w Chile: Hudson i Puyehue

Jak widać na zdjęciu trzy aktywne otwory erupcyjne wulkanu Hudson wypuściły trzy kolumny gazu i pary. Z pobliskich okolic ewakuowano 138 osób, inni sami zdecydowali się opuścić swoje miejsca zamieszkania obawiając się stopienia śniegu/lodu i powstania laharów. Zdaniem wulkanologów potężna erupcja Hudson może nastąpić w ciągu godzin/dni. Erupcja Hudson w 1991 roku uśmierciła 1.5 miliona owiec po argentyńskiej stronie Andów. Strefa zagrożenia wokół wulkanu wynosi aż 45 kilometrów.

Inny chilijski wulkan Puyehue-Cordón Caulle kontynuuje swoją erupcję produkując chmury popiołu sięgające wysokości 4-5 km i zakłócając tym samym lokalny transport lotniczy.

Trwa erupcja wulkanu Manam (Papua Nowa Gwinea), który produkuje obłoki popiołu sięgające wysokości 3.7 km wędrujące na wschód do Pacyfiku.

Uaktywnia się wulkan Hudson w Chile

Kolejny chilijski wulkan (po Puyehue Cordon Caulle, który wyprodukował dzisiaj chmurę popiołu o wysokości 7.5 km) uaktywnia się. Cerro Hudson, bo o nim tutaj mowa, zasłynął z silnej erupcji w roku 1991, która wraz z erupcją Pinatubo na Filipinach przyczyniła się do obniżenia temperatur na Ziemi. Od wczoraj pod wulkanem miało miejsce ponad 100 trzęsień ziemi na głębokości 15-25 km. Aktualny raport SERNAGEOMIN mówi o słabej białej chmurze z niewielką ilością popiołu nad wulkanem sięgającej wysokości 1.5 km. Zadeklarowano najwyższy czerwony stopień alarmu i rozpoczęła się ewakuacja ludzi żyjących w promieniu 40 km od wulkanu. Erupcja pliniańska Mount Hudson w 1991 roku miała siłę 5 w skali VEI, a popiół z niej dotarł na Falklandy, a nadto do Patagonii i Australii - 1000 km od wulkanu. Stopienie lodu spowodowało lahary i glacjalne powodzie. Chmura dwutlenku siarki z Cerro Hudson dotarła do południowej hemisfery i wpłynęła na chemię powietrza i śniegu na Antarktydzie. Hudson to niebezpieczny wulkan - zasłynął z kilku potężnych erupcji w przeszłości o sile 6 w skali VEI.

Erupcje w latach 1971, 1991 i być może w 2011 - czyżby szykował się prawdziwy zbieg okoliczności?

Na zdjęciach aktywność Hudson w dniu 26.10.2011 roku.

Podmorska erupcja Hierro - galeria

Data: 25 października 2011 rok, Wyspy Kanaryjskie (Hierro). Zdjęcia z BBC Mundo. Statek badawczy "Ramon Margalef" udał się w pobliże erupcji i zlokalizował precyzyjnie jej miejsce. Zastanawiam się czy z czasem erupcja wulkaniczna przeniesie się na ląd.

Po trzęsieniu ziemi w Turcji...

...które miało miejsce wczoraj na południowym wschodzie kraju (zginęło 217 ludzi, ponad 1000 zostało rannych, zniszczeniu uległo setki budynków) sejsmolodzy obawiają się przebudzenia wulkanu Nemrut Dagi znajdującego się w pobliżu jeziora Van, blisko miasteczka Tatvan we wschodniej prowincji Anatolii Bitlis. Nemrut Dagi po raz ostatni wybuchł w roku 1692, a jego eliptyczna kaldera ma wymiary 7 x 8 km. W zachodniej części kaldery Nemrut Dagi znajduje się zimnowodne jezioro o głębokości 155 metrów. Erupcja wulkaniczna w Turcji na pewno byłaby sporym zaskoczeniem.

Siedemnasty paroksyzm erupcyjny Etny...

...właśnie się zaczął. Jak zwykle miejscem erupcji jest 'Nowy Południowo-Wschodni Krater' (New Southeast Crater). Chmura popiołu spowodowała zamknięcie lotniska w Katanii. Kiepskie warunki pogodowe nie sprzyjają obserwacji, ale jak już wiele razy pisałem królowa wulkanów nigdy nie zawodzi. Osobiście jestem w Etnie zakochany. Oto świeżutkie zdjęcia z 17 paroksyzmu erupcyjnego Etny w 2011 roku - więcej na ten temat jutro. Jak pięknie lawa się żarzy w cieniu nocy.

Zawitajmy jeszcze na malowniczą El Hierro (Wyspy Kanaryjskie). Dzisiaj odnotowano rój 41 wstrząsów sejsmicznych pod oceanem na północnej stronie wyspy (od wybrzeża północno-zachodniego Frontera), co jednoznacznie wskazuje na ruch magmy.

Aktywność Anak Krakatau wzrasta

W dniu dzisiejszym w pobliżu południa Sumatry miały miejsce dwa trzęsienia ziemi o sile 5.1 i 5.0 w skali Richtera, co może wpłynąć na aktywny sejsmicznie wulkan Anak Krakatau znajdujący się w Cieśninie Sunda. Liczba wstrząsów sejsmicznych na Anak Krakatau przekracza obecnie 5000 dziennie. Raporty mówią o gazowej mgle, która wysączyła się z wulkanu i spowiła wulkaniczną wysepkę całunem żółtawej poświaty. Taka sytuacja nigdy wcześniej nie miała miejsca na Anak Krakatau. Zatem czekamy.

Kobiece nazwy wulkanów

Niektóre z nazw wulkanów posiadają aspekt feministyczny i zacząłem się zastanawiać w jakim celu owe nazwy zostały im nadane. Wymienić tutaj należy wulkany Iztaccihuatl ('kobieta w bieli', Meksyk), Kick'em Jenny (podmorski wulkan na Karaibach), Lewotobi Perempuan (jeden z dwóch stratowulkanów w kompleksie wulkanicznym Lewotobi, czyli 'narzeczona', Indonezja), Three Sisters (Oregon, USA), Chimborazo ('kobieta z lodu', Ekwador), Pavlof's Sister (Alaska), a nadto nazwy kobiecych świętych: Santa Ana (Salwador), Santa Clara (Wyspy Galapagos), Santa Isabel (Kolumbia), St. Catherine (Grenada) i Santa Maria (Gwatemala), wreszcie Tres Virgenes ('trzy dziewice' z Meksyku). Natomiast nazwa słynnego z erupcji w 1980 roku wulkanu Mount Saint Helens niewątpliwie pochodzi od miasteczka w północno-zachodniej Anglii.

Na zdjęciu Mount Saint Catherine na Grenadzie.

Jeju - wyspa seksu i wulkanu

Opisywałem już kiedyś wulkan Hallasan znajdujący się na południowo-koreańskiej wyspie Jeju. Wyspa Jeju uchodzi także wśród Koreańczyków za raj dla nowożeńców. W miejscowym ogrodzie seksu Love Land odnajdziemy wiele rzeźb o charakterze erotycznym, z których uwagę przykuwa monument seksu oralnego, a nadto odważne fotografie i pomniki. Chcecie zobaczyć penisy w stanie erekcji wyrastające ze stawu niczym fontanna albo gigantyczną kamienną waginę? Tylko na wyspie Jeju. Wielu młodych koreańskich nowożeńców przyjeżdża na Jeju, aby spędzić na wyspie upojne chwile i studiować arkana fizycznej miłości. A co z wulkanem? Wulkan tarczowy Hallasan po raz ostatni wybuchł w latach 1002 i 1007. Posiada krater o średnicy 400 metrów i 360 pasożytniczych stożków na zboczach, w tym stożki żużlowe, stożki scorii, kopuły lawowe i pierścienie tufu, a nadto jezioro kraterowe i liczne jaskinie lawowe. Jest na co popatrzeć - dosłownie i w przenośni.

Podmorska erupcja West Mata

West Mata to najgłębiej położony wybuchający podwodny wulkan znajdujący się 200 km na południowy zachód od Samoa. Do tej pory rekord należał do podmorskiego wulkanu NW Rota-1 w pobliżu wyspy Guam. West Mata to zarazem pierwszy wulkan, którego podmorska erupcja została sfilmowana. Od 2008 roku West Mata wybucha niemal nieprzerwanie, co wskazuje na skupienie magmy w tym właśnie punkcie. Erupcja West Mata, co zadziwiające, ma charakter efuzywno-eksplozywny, a jego szczyt znajduje się na głębokości 1100 metrów.

Aktywność sejsmiczna Mauna Kea

19 października 2011 roku rój co najmniej 38 trzęsień ziemi miał miejsce pod hawajskim wulkanem tarczowym Mauna Kea. Największe trzęsienie ziemi miało magnitudę 4.5 w skali Richtera i wystąpiło na głębokości 18 km w odległości 9 km na północny wschód od wierzchołka wulkanu. Kilauea i Mauna Loa nie są jedynymi aktywnymi wulkanami na Hawajach, Hualalai wybuchł ostatni raz w 1801 roku, a Mauna Kea 4470 lat temu. Na zdjęciu obserwatorium astronomiczne na szczycie niniejszego wulkanu.

Uturuncu superwulkan

Naukowcy bacznie przyglądają się stratowulkanowi Uturuncu (6008 m) w południowo-zachodniej Boliwii, gdyż wulkan ten rośnie z gwałtowną szybkością (proces inflacji). Pięć lat temu naukowcy odkryli, iż obszar wokół i pod Uturuncu wzrasta nadymając się niczym balon. Proces wzrostu (inflacji) w tym rejonie trwa od 20 lat, odkąd rozpoczęły się satelitarne obserwacje. Uturuncu otaczają liczne superwulkany - wszystkie martwe od co najmniej miliona lat. Ostatnia erupcja Uturuncu miała miejsce 300 000 lat temu. Jeśli okaże się on superwulkanem to może być jednym z największych na Ziemi. Gwoli uściślenia ostatnia erupcja superwulkanu na Ziemi miała miejsce 74 000 lat temu - wówczas doszło do kolosalnej erupcji kaldery Toba na Sumatrze.

Spływy piroklastyczne

Spływ piroklastyczny - inaczej gorejąca chmura, lawina piroklastyczna będąca mieszaniną gorących gazów, popiołu i materiału piroklastycznego (skalnego) schodząca w dół stoków wulkanu z ogromną prędkością na odległość sięgającą kilku kilometrów. W 1902 roku gorejąca chmura z wulkanu Mount Pelee (Martynika) zrównała z ziemią miasto Saint Pierre i uśmierciła 30 000 ludzi. Powstaje na skutek zapadnięcia się kolumny erupcyjnej, grawitacyjnego zapadnięcia się bądź eksplozji kopuły lawowej czy wylewu lawy. Małe spływy piroklastyczne poruszają się z prędkością 20-30 m/s, natomiast duże 200 m/s. Palą one i niszczą wszystko na swojej drodze, duszą i spopielają ludzi, mogą także przeobrażać się w śmiercionośne lahary.

Na zdjęciach spływy piroklastyczne z wulkanów Pinatubo, Soufriere Hills, Merapi i Fuego.

Sytuacja na El Hierro

Na skutek podmorskiej aktywności wulkanicznej zamknięty został port na El Hierro. Zakazano przelotów nad południowym krańcem wyspy. Wykryto przenoszone przez powietrze wulkaniczne fragmenty zwane piroklastykami. Na powierzchni morza mieszkańcy El Hierro dostrzegali co 15-20 minut intensywne bąble. Być może wraz z aktywnością wulkanu będziemy niedługo świadkami uformowania się nowej efemerycznej wysepki. Może dojść równocześnie do erupcji podmorskiej, jak i sub-arealnej. Jutro albo nieco później w okolice miejsca erupcji ma dotrzeć statek oceanograficzny "Ramon Margalef" z podmorskim robotem na pokładzie. Śledzę rozwój tej erupcji z zapartym tchem.

Jeziora lawy

Na Ziemi mamy obecnie sześć wulkanów, które posiadają aktywne jeziora lawy. Oto one:

1) Nyiragongo (Kongo)
2) Erta Ale (Etiopia)
3) Kilauea (Hawaje)
4) Erebus (Antarktyda)
5) Ambrym (Vanuatu)
6) Villarrica (Chile)

Oto galeria tychże.

EDIT: Ostatnio warto doliczyć także jezioro lawy wulkanu Masaya w Nikaragui.

Podmorska erupcja El Hierro trwa

Pojawiły się w sieci pierwsze zdjęcia z podmorskiej erupcji El Hierro. W zasadzie miały miejsce dwie podmorskie erupcje: jedna na głębokości 700 metrów, druga na głębokości 200 metrów. Póki co jedynymi oznakami wybuchu El Hierro są dwie plamy na powierzchni morza, ławice śniętych ryb oraz silny odór siarki. Możemy spodziewać się erupcji typu Surtsey oraz pojawienia się efemerycznych wysepek, ewentualnie migracji erupcji bliżej lądu w przypadku gdy aktywność wulkanu będzie kontynuowana. Z południowego wybrzeża wyspy El Hierro ewakuowano do tej pory 600 osób. Dwa statki oceanograficzne płyną w pobliże erupcji, aby zbadać co się dzieje pod powierzchnią wody.

Podwójne samobójstwo na Wilkołaku

W niedzielę wieczorem (9 października) dwoje młodych mężczyzn - 21-letni Tomek i 22-letni Damian skoczyło wspólnie z wierzchołka wygasłego wulkanu Wilkołak (Wilcza Góra) w pobliżu Złotoryi. Ponieśli śmierć na miejscu. Wraz z trójką swoich kolegów spożywali na szczycie alkohol. Okoliczności tragedii bada prokuratura. Miałem okazję być na Wilkołaku dwukrotnie. Jak się patrzy w dół to rzeczywiście może człowieka oblecieć strach. Miejscowi nazywają Wilczą Górę Ścianą Śmierci z uwagi na to, że już kilka osób odebrało sobie na niej życie. Przypomina mi się ponury las Aokigahara u podnóża wulkanu Fudżi, w którym corocznie odkrywane są ciała samobójców. Na zdjęciach Wilkołak.

Podmorska erupcja El Hierro

Mamy potwierdzony raport o podmorskiej erupcji 7 km od wybrzeża wyspy El Hierro (Wyspy Kanaryjskie) na głębokości 600 metrów. Większość trzęsień ziemi na wyspie miała miejsce na głębokości 10-14 km, lecz kilkanaście z nich miało miejsce na głębokości 1-3 km, co sugeruje ruch magmy blisko powierzchni. Miejsce erupcji: 5 km na południe od La Restinga. Zachodzą zmiany na morzu oraz w morskich falach. Region La Restinga objęty został czerwonym alarmem i rozpoczęła się ewakuacja ludzi. Rekonesans lotniczy ujawnił setki martwych ryb pływających na miejscu erupcji. To pierwsza erupcja wulkaniczna na Wyspach Kanaryjskich od czasu erupcji Teneguia w 1971 roku.