piątek, 23 czerwca 2023

Badania tuby lawowej wulkanu Fagradalsfjall oraz wulkanu Edgecumbe

                                                                             
Piszę ten artykuł z niewielkim opóźnieniem, ale o tych dwóch wyprawach badawczych warto choćby krótko wspomnieć. 

Koniec maja i początek czerwca 2023 roku - interesująca eksploracja tuby lawowej wulkanu Fagradalsfjall (Islandia) przez grupę mikrobiologów z Włoch i Islandii. Temperatura w jednej z jaskiń lawowych jeszcze pół roku temu sięgała 400 stopni Celsjusza. Pierwsze analizy mikroskopowe wykazały obecność w niej kolonii mikroorganizmów. Czekam na wyniki ekstrakcji DNA i sekwencjonowania genomów tych ekstremofilów, by się dowiedzieć więcej szczegółów.

W czerwcu 2023 roku miała także miejsce wyprawa badawcza na wulkan Edgecumbe (Alaska, Wyspa Kruzof) i w jego okolice. Dla przypomnienia wulkan ten jest aktywny sejsmicznie przynajmniej od 2018 roku. Wulkanolodzy lądowali helikopterem w okolicy wulkanu oraz na skraju jego krateru i wykonywali m.in. pomiary rozcieńczonego CO2 (dwutlenku węgla) - próbki te zostaną później poddane analizie izotopowej. Słynący z pewnego znamienitego prima aprilisowego żartu Edgecumbe jest wulkanem rzadko zdobywanym z uwagi na obecność niedźwiedzi grizzly w jego okolicach.

22 czerwca zarejestrowano niewielkie emisje popiołu z wulkanu Ubinas w Peru (na wysokość 1 km). Być może to początek dłuższej aktywności erupcyjnej tego czynnego wulkanu.

Także 22 czerwca rozpoczęła się słaba centralna aktywność erupcyjna kamczackiego wulkanu Kluczewska Sopka

26 kwietnia miał miejsce wylew lawy z wulkanu Tinakula (Wyspy Salomona, na zdjęciu satelitarnym Sentinel2).

Na zdjęciu Japońskiej Straży Przybrzeżnej z 15 czerwca odgazowanie japońskiej wyspy wulkanicznej Nishinoshima - jednego z moich ulubionych wulkanów.

czwartek, 8 czerwca 2023

Trzeci stopień alarmu dla filipińskiego wulkanu Mayon

Jestem w rozjazdach, zatem dzisiaj krótko. Trzeci stopień alarmu dla filipińskiego wulkanu Mayon. Kopuła lawowa tego wulkanu zintensyfikowała w ostatnich dniach swoją aktywność. Rankiem 8 czerwca z wulkanu zeszły trzy małe spływy piroklastyczne docierając na odległość 1 km (wąwozami Bonga i Basud).

W związku z tym, że Mayon jest jednym z najniebezpieczniejszych filipińskich wulkanów zapadła decyzja o prewencyjnej ewakuacji 6000 mieszkańców z tzw. Permanent Danger Zone, 6-kilometrowej strefy wokół wulkanu. Pytanie czy w kolejnych godzinach wulkan zostanie objęty 4 stopniem alarmu i ewakuacje obejmą kolejne tysiące ludzi. Zdj. Ralph Jethro.

Już 7 czerwca Mayon wyemitował obłok popiołu na wysokość 3.3 km. 

EDIT: 12 czerwca z kopuły lawowej wulkanu Mayon schodzi rozgałęziający się na dwie części wylew lawy docierając do wąwozów Milsi i Basud. Póki co erupcja filipińskiego wulkanu to spokojna erupcja efuzywna (lawowa). Kopuła lawowa w wewnętrznym kraterze Mayon w nocy żarzy się. Spadają z niej rozżarzone lawiny.

Także 7 czerwca eksplozja wulkanu Sakurajima z krateru Minamidake wyemitowała popiół na wysokość 2.5 km.

Inną ciekawostką jest rozpoczęcie erupcji efuzywnej w kalderze Halemaumau hawajskiego wulkanu Kilauea, które miało miejsce 7 czerwca o godzinie 04.44 czasu HST. Otworzyły się szczeliny, powierzchnię kaldery zaczęła pokrywać lawa, miały miejsce niewysokie fontanny lawy. Póki co nie zanosi się na erupcję ze szczelin na zboczach tego słynnego wulkanu tarczowego. 

6 czerwca w rocznicę potężnej erupcji Katmai/ Novarupta (Alaska) w 1912 roku miał miejsce kryzys sejsmiczny na wulkanie Iliamna

8 czerwca o godzinie 15.37 czasu WIB doszło do erupcji indonezyjskiego wulkanu Anak Krakatau, która wyemitowała popiół na wysokość 1 km. 

Także w kolejnych dniach stożek żużlowy wulkanu Anak Krakatau (189 m. wysokości) emitował popiół np. 11 czerwca na wysokość 3.7 km. 

Nadal nie ruszyły poszukiwania Grzegorza Gawlika, który zaginął (prawdopodobnie zginął) na japońskim wulkanie Ontake 7 kwietnia 2023 r. Śladów Grega poszukiwała załoga śmigłowca 16 maja, ale bez rezultatu. Mam nadzieję, że zostaną wkrótce wznowione, o czym nie omieszkam tutaj poinformować.