Przebudzenie wulkanu Pagan Island

29 lipca naukowcy z USGS podnieśli stopień alarmu dla wulkanu Pagan Island (Mariany) ze względu na skok aktywności sejsmicznej. Widziałem nagranie, na którym płoną zbocza tego wulkanu - zapewne wskutek aktywności erupcyjnej. Ewakuowano 14 mieszkańców wyspy. Pagan Island po raz ostatni wybuchł w 2012 roku, silnie (4 w skali VEI) w 1981 roku. W wyniku tej erupcji japoński statek "Hoyo Maru" ewakuował wszystkich ówczesnych 53 mieszkańców wyspy. 

Płoną także zarośla na zboczach indonezyjskiego wulkanu Lewotolo - pożary wybuchły wskutek aktywności strombolijskiej tego wulkanu znajdującego się na wyspie Lembata.

Erupcja Geldingadalsgos w toku. Lawa z krateru Ragnar płynie tylko do doliny Meradalir. W chwilach pauz aktywnego krateru zapewne przemieszcza się podziemnymi tunelami. 

Rankiem 28 lipca miała miejsce aktywność strombolijska w SE Crater wulkanu Etna. Póki co brak paroksyzmów erupcyjnych. Tego samego dnia o godzinie 16.47 doszło do silniejszej niż zwykle eksplozji wulkanu Stromboli (Wyspy Liparyjskie). 

EDIT: W nocy z 31 lipca na 1 sierpnia 2021 roku doszło do kolejnego już w tym roku (bodaj 52) paroksyzmu erupcyjnego wulkanu Etna z SE Crater. Fontanny lawy tryskały na wysokość 1 km, kolumna erupcyjna sięgnęła wysokości 5 km, a wyciek lawy z New SE Crater dotarł na wysokość 2800 metrów.  

Tego samego dnia wulkan Suwanosejima (Japonia, Wyspy Tokara) emitował popiół z krateru Otake na wysokość 4-5 km.

Zdj. Pagan Island z 2010 roku Michael Lusk. Czekam na więcej informacji odnośnie sytuacji na wyspie Pagan, zwłaszcza na dane satelitarne.

Agonia islandzkiego lodowca Sólheimajökull

                                                                            

Dziś zacznę wyjątkowo niewulkanicznie, ale temat antropogenicznych zmian klimatycznych jako zagrożenia egzystencjalnego dla ludzkości jest mi bliski. Lodowiec Sólheimajökull pod koniec kwietnia 2014 roku (dwa ostatnie zdjęcia) i na początku lipca 2021 roku (trzy pierwsze). Zdumiewające i nieco przykre jak bardzo się wycofał, skurczył, zmarniał. To oczywiście konsekwencja antropogenicznych zmian klimatycznych, które zachodzą od dekad. Ich przyczyny są globalne i rozproszone i póki co nie umiemy już nad tym zagrożeniem egzystencjalnym zapanować. Dlaczego? Gdyż ludzkość jest egocentryczna i krótkowzroczna. Topniejące lodowce są żywym dowodem zmian klimatu. Te pełzające masy lodu najszybciej zanikają w Arktyce. Zmiany klimatyczne są nieuchronną konsekwencją ogromnego postępu technologicznego, który ma miejsce od wynalezienia silnika parowego, jednak póki co ludzkość nie dysponuje globalną sztuczną inteligencją (AGI), która mogła by je zredukować/cofnąć. Nawet wulkany od 1991 roku nie wybuchają z siłą Pinatubo, a od 1815 roku z siłą Tambora, a tak potężna stratosferyczna erupcja wulkaniczna mogłaby choć na chwilę schłodzić klimat za sprawą ogromnej emisji SO2 do stratosfery. 

Lodowiec Solheimajökull corocznie cofa się o około 50 metrów, od 2014 roku wycofał się przynajmniej o kilkaset metrów. Co ciekawe, jest pokryty popiołem z licznych erupcji wulkanicznych m.in. wulkanu Hekla.

Także chcecie doświadczyć zmian klimatycznych gołym okiem? Fotografujcie topniejące lodowce i porównujcie aktualne zdjęcia z przeszłymi. Wszelkie zdjęcia, które zrobicie topniejącym lodowcom obecnie za kilka lat będą zdjęciami historycznymi.

Erupcja Geldingadalsgos. Lawa z aktywnego krateru Nar (nr. 5) w ciągu ostatnich dni wpływa jedynie do doliny Meradalir. Aktywny krater czasem miewa pauzy w aktywności erupcyjnej. Poziom efuzji lawy jest mniejszy niż wcześniej. Lawa obecnie pokrywa obszar 3.96 km kwadratowych i akumuluje się głównie w dolinie Meradalir. Brak świeżych wypływów lawy w dolinach Geldingadalur, Nátthagi i Syðri Meradalir.

Czekam na jakąś potężną erupcję eksplozywną, być może jeszcze w tym roku. 

EDIT: 28 czerwca o godzinie 13.20 lokalnego czasu wulkan Sinabung (Sumatra, Indonezja) wygenerował kolumnę popiołu o wysokości 4.5 km. Wschodnimi i południowo-wschodnimi zboczami Gunung Sinabung pomknęły spływy piroklastyczne, które dotarły na odległość 1 km.

Erupcja freatyczna wulkanu Sirung

                                                              

21 lipca o godzinie 17:19 czasu WITA doszło do niespodziewanej erupcji freatycznej indonezyjskiego wulkanu Sirung znajdującego się na wyspie Pantar. Kolumna gazu i popiołu sięgnęła wysokości 2 km. Wulkan objęty został drugim stopniem alarmu. 

19 lipca upłynęły cztery miesiące erupcji Geldingadalsgos w pobliżu miasteczka Grindavik. Obecnie erupcja ta ma charakter epizodyczny - z pauzami trwającymi kilka godzin i prześlicznymi wypływami lawy z aktywnego krateru nr 5 do doliny Meradalir. Od mojej wyprawy na Islandię minęły już dokładnie dwa tygodnie. Oczywiście marzy mi się, by znowu się tam znaleźć. Tak czy owak finalny bilans wyprawy na miejsce erupcji w dniach 4-8 lipca 2021 roku (cztery wyprawy do dolin łącznie, ponad 30 km wędrówki) uważam za udany. 

Rankiem 20 lipca doszło do kolejnego w tym roku paroksyzmu erupcyjnego wulkanu Etna z SE Crater. Wygląda na to, że SE jest obecnie najwyższym punktem Etny, gdyż po prostu rozrósł się znacznie.

Islandia 2021 i erupcja Geldingadalsgos

                                                                

W dniach 03-08.07.2021 roku udałem się na Islandię, by dotrzeć na miejsce erupcji Geldingadalsgos, która rozpoczęła się na półwyspie Reykjanes 19 marca 2021 roku. Plan udało się zrealizować prawie w stu procentach. Podjęliśmy łącznie cztery wyprawy do dolin Geldingadalur, Meradalir i Natthagi, ponad 30 km trekkingu i wspinaczki. Udało się długo obserwować aktywność erupcyjną krateru nr 5 (Islandczycy nazwali go Ragnar, w skrócie Nar), zarówno z punktów widokowych na szlakach C, jak i B (wzgórze Fagradalsfjall). Chodziłem po polach lawowych, wizytowałem jaskinię lawową w dolinie Geldingadalir, byłem świadkiem diabełka pyłowego na polu lawowym Meradalir, kręciłem żarzącą się lawę znajdującą się pod warstwami zakrzepłej. Zdjęć i nagrań mam od groma, nie sposób ich tutaj wszystkich zamieścić. Erupcja Geldingadalsgos nabrała obecnie pulsacyjnego charakteru i spauzowała w trakcie mojego pobytu (trzecia wyprawa na wulkan, jedynie odrobina lawy w kraterze nr 5) na okres czterech dni, by 10 lipca wznowić emisję lawy do dolin Geldingadalur i Meradalir. Tylko przyszłość pokaże czy uformuje się nowy wulkan tarczowy a la hawajskie. 

Oprócz wulkanu wyprawa objęła obszary geotermalne, wodospady, lodowce (zanikający od lat wskutek antropogenicznych zmian klimatycznych Sólheimajökull), czarne plaże (m.in. słynna Reynisfjara), dwie lokalizacje serialu "Katla" i opuszczone miejsca. 

W dniach 2, 4, 6-7, 9 i 14 lipca doszło do kolejnych w tym roku paroksyzmów erupcyjnych z SE Crater wulkanu Etna obejmujących fontanny lawy, emisję popiołu i wyciek lawy na południowo-zachodnim zboczu krateru. 

Do ciekawej erupcji wulkanu błotnego doszło 4 lipca o godzinie 21.51 lokalnego czasu na Morzu Kaspijskim (Azerbejdżan). Miejsce erupcji to niezamieszkana wysepka Dashly (Dashli ada) - wulkan emitował płomienie na wysokość 500 metrów w odległości 10 km od pola wydobywczego Umid. Erupcja była dobrze widoczna z oddalonego o 74 km Baku. Do poprzednich erupcji tego wulkanu błotnego (na zdj.) doszło w latach 1920 i 1945.

Z krateru Ontake wulkanu Suwanosejima w ostatnich dniach miały miejsce eksplozje emitujące obłoki erupcyjne o wysokości 2 km. Bomby wulkaniczne spadają na odległość 400 metrów od krateru.

Etna i Fagradalsfjall: krótki update

W nocy z 1 na 2 lipca 2021 roku po 80 godzinach przerwy doszło do 46 w tym roku paroksyzmu erupcyjnego wulkanu Etna z SE Crater obejmującego spektakularne fontanny lawy i niewielki wylew lawy na górnym południowym zboczu. 

Po krótkiej pauzie erupcja Geldingadalsgos znowu nabrała wigoru. Z krateru nr 5 mają miejsce co pewien czas duże wypływy (powodzie) lawy. Prawdopodobnie wskutek zawalenia się fragmentu krateru pojawił się niewielki obłok popiołu. Lawa ponownie zaczęła wpływać do doliny Natthagi. Za kilka dni powinienem być tam na miejscu, więc moja aktywność tutaj będzie mocno ograniczona, by nie rzec zerowa. Powinienem być jednak aktywny w innych mediach społecznościowych. 

EDIT: Jednak 2 lipca 2021 roku na krótko przed moim wylotem na Islandię krater nr. 5 przestał być aktywny. Spadek drgań wulkanicznych. Koniec aktywności erupcyjnej. Tymczasowy czy permanentny? Nie wiadomo.

EDIT 2: W aktywnym kraterze pojawiła się lawa. Wzrost drgań harmonicznych. Erupcja Geldingadalsgos jeszcze się nie skończyła, tylko zrobiła się okropnie nieprzewidywalna. Mają miejsce trwające po kilka godzin okresy ciszy, po czym dochodzi do wypływu lawy z krateru nr 5. Co ciekawe, płynna lawa zawsze była obecna w aktywnym otworze erupcyjnym. Teraz już nie jest to widok powszechny. Być może dochodzi do akumulacji gazu w kolumnie lawy i gaz wypycha lawę na zewnątrz, dociera do powierzchni i ucieka na zewnątrz. Wówczas lawa z powrotem znika w otworze erupcyjnym. Taki fenomen zaobserwowano na wulkanach Kilauea i Piton de la Fournaise i niekiedy zwiastował on koniec erupcji.

W sumie czasem zastanawiam się po co jeszcze prowadzę tego bloga, gdyż mam wrażenie, że w dobie osiągających ogromne zasięgi postów i filmów na YouTube, TikToku, Twitterze czy Instagramie takie zwykłe blogowanie stało się praktycznie niszowe, niezauważalne, by nie rzec staroświeckie. Jednak nie zamierzam póki co przestawać, gdyż robię to dla wielu ludzi, których zafascynowały, tudzież fascynują wulkany. :-)

Erupcja freatyczna wulkanu Taal

28 czerwca silne emisje dwutlenku siarki w kalderze filipińskiego wulkanu Taal wygenerowały vog (czyli wulkaniczny smog). Do pierwszej od stycznia 2020 roku aktywności erupcyjnej wulkanu Taal (Luzon, Filipiny) doszło po południu 1 lipca 2021 roku. Wybuch jeziora kraterowego wygenerował obłok erupcyjny o wysokości 1 km. Erupcję mogła spowodować intruzja świeżej magmy, zatem można spodziewać się kolejnych nagłych eksplozji. Wulkanolodzy z PHIVOLCS podnieśli stopień alarmu dla Taal na trzeci. Zaleca się ewakuację społeczności (barangas) Agoncillo i Laurel, prowincja Batangas z powodu ryzyka spływów piroklastycznych i wulkanicznego tsunami. 

Erupcja freatyczna, być może freatomagmowa. 

Wykryto emisje popiołu z wulkanu Sarychev (Saryczewa, wyspa Matua, Kuryle, Rosja) sięgające wysokości ponad 3 km. Anomalie termiczne zaobserwowano na tym wulkanie w dniach 12, 23, 25 i 29 czerwca.