Aktywność wulkaniczna - 24-30 kwietnia 2013 roku

Co się działo pod moją nieobecność?

27 kwietnia 2013 roku - trzynasty paroksyzm erupcyjny z Nowego Południowo-Wschodniego Krateru, który miał miejsce po zintensyfikowaniu aktywności sejsmicznej i strombolijskiej w New SE Crater (trwającej od 20 kwietnia). Obejmował (jak zwykle) fontanny lawy sięgające wysokości 300-500 metrów i wylew lawy w kierunku Valle del Bove.  Kiepska widoczność umożliwiła miłośnikom wulkanów staranniejszą obserwację. Opad popiołu odnotowano w Linguaglosa, Taormina i Messina. Paroksyzm trwał ponad dwie godziny.

Wulkan Arenal w Kostaryce drzemie emitując tylko gazy z krateru C, aktywne pozostają fumarole w kraterze D.  Wulkan Rincon de la Vieja podlega odgazowaniu.

29 kwietnia 2013 roku - intensyfikacja aktywności erupcyjnej wulkanu Tungurahua w Ekwadorze. Emisjom ciemnoszarego popiołu do wysokości 5 km towarzyszą wulkaniańskie eksplozje, które powodują wibracje szyb w oknach. Opad popiołu miał miejsce w El Manzano, Cahuají, Puela, Penipe i Riobamba.

Fuego w Gwatemali - dwa aktywne wylewy lawy, emisje popiołu sięgające wysokości 600-700 metrów. Ciągła aktywność strombolijska. 

30 kwietnia odnotowano krótkotrwałą erupcje wulkanu Gaua (Vanuatu). Chmura erupcyjna sięgnęła wysokości 3 km.

Islandzki wulkan Hekla podlega gwałtownej inflacji w północnej części od początku kwietnia, co może wskazywać na akumulację magmy. Ocenia się, że ewentualna erupcja eksplozywna Hekli będzie silniejsza niż ostatnia w 2000 roku.

To i owo o Islandii w wywiadzie z Polakami tam zamieszkującymi:

http://bartkrawczyk.natemat.pl/59827,islandia-slowami-polakow-wywiad

Nowy teleskop na wierzchołku Mauna Kea

Plan budowy Trzydziestometrowego Teleskopu przez Uniwersytet Kalifornijski i California Institute of Technology oraz Association of Canadian Universities for Research in Astronomy na szczycie wulkanu Mauna Kea został zatwierdzony przez władze. Uniwersytet Hawajski też będzie miał swój udział w tym przedsięwzięciu, gdyż wynajmuje wierzchołek Mauna Kea. Partnerami zostały także Chiny, Indie oraz Japonia. Za pomocą teleskopu, który ma powstać do 2018 roku będzie można obserwować egzoplanety, rodzące się gwiazdy oraz obiekty astronomiczne odległe nawet o 13 miliardów lat świetlnych. Koszty budowy teleskopu sięgną miliarda dolarów, a jego lustro będzie miało średnicę 30 metrów. Pamiętać wszakże należy, iż kilka państw europejskich planuje budowę jeszcze większego teleskopu - Europejskiego Ekstremalnie Wielkiego Teleskopu dysponującego zwierciadłem o średnicy 39.3 metrów (oddanie do użytku w 2022 roku na Cerro Amazones, pustynia Atacama, Chile).  Projekt został oprotestowany przez niektóre grupy rdzennych Hawajczyków. Według hawajskiej tradycji wierzchołki wysokogórskie to święte miejsca będące wrotami do niebios. Dawniej tylko wodzowie wiosek i kapłani mieli dostęp do szczytu Mauna Kea, na którym znajduje się cmentarzysko. Protestowali również ekolodzy, którzy twierdzili, że budowa teleskopu zakłóci środowisko życia chrząszcza wekiu (Nysius wekiuicola), endemicznego owada z Białej Góry (Mauna Kea). 

Wulkan Soputan w Indonezji objęty został trzecim stopniem alarmu ze względu na wzrost lawin oraz sejsmiczności. Pilot dostrzegł chmurę popiołu nad wulkanem Antuco w Chile - nie potwierdzoną w trakcie obserwacji naziemnej. Dwa chilijskie wulkany, a mianowicie Lascar i kaldera Laguna del Maule zostały objęte drugim stopniem alarmu. 

Wyjeżdżam na kilka dni, zatem przez najbliższy czas aktualizacji nie będzie. Śledźcie Etnę. Po powrocie zbiorczy post.

12 paroksyzm erupcyjny Etny/ Fumarole na Vulcano

Etna nie próżnuje. Dzisiaj doszło do kolejnego, 12-stego w tym roku paroksyzmu erupcyjnego Nowego Południowo-Wschodniego Krateru. Subpliniańska kolumna erupcyjna sięgnęła wysokości 10 km (wyżej niż Eyjafjallajökull - wysokość do 7 km, pięknie widoczna na zdjęciu), miały miejsce fontanny lawy tryskające na wysokość 800 metrów. Opad lapilli nastąpił na zachodnią część Etny. Dzisiejszy paroksyzm był o 20-30% bardziej energetyczny niż poprzednie i bardzo szybko się zintensyfikował. Był drugim paroksyzmem erupcyjnym Etny w ciągu 48 godzin. Lawa wciąż wypływa z otworów u podnóża New SE Crater w dół Valle del Bove.

Wulkan Vulcano na wyspie o tej samej nazwie wykazuje w kwietniu silniejszą niż zwykle aktywność fumaroliczną. Ostatnia erupcja Vulcano miała miejsce w roku 1888 ze stożka Fossa, który emituje gazy i posiada aktywne fumarole na wierzchołku. U jego podnóża znajduje się miasteczko Volcano Porto. Od Vulcano pochodzi nazwa erupcji wulkaniańskiej, czyli eksplozywnej erupcji andezytowo-dacytowej magmy wyrzucającej wulkaniczne bloki i bomby, które opadają na otoczenie. Byłoby niemałym zaskoczeniem, gdyby przebudził się któryś z włoskich wulkanów inny niż Etna czy Stromboli np. Vulcano, Ischia, Wezuwiusz czy Campi Flegrei.

Komora magmowa Yellowstone większa niż przypuszczano

Badacze z amerykańskiego Stowarzyszenia Sejsmologicznego wykazali, iż komora magmowa kaldery (superwulkanu) Yellowstone jest o przynajmniej 50% większa i lepiej połączona niż do tej pory przypuszczano. Ostatnia potężna erupcja kaldery miała miejsce 640 000 lat temu, mniejsza - lawowa 70 000 lat temu. Komora magmowa stanowi źródło owych erupcji oraz aktywności hydrotermalnej w Parku Narodowym Yellowstone. Geofizycy z Uniwersytetu Utah dostarczyli wieloskalowe 'geoelektryczne' ujęcie komory magmowej Yellowstone, które wykazuje, iż ma ona kształt banana z bulwiastą końcówką w północno-wschodniej części Parku Narodowego Yellowstone oraz resztą cylindrycznego owocu na południowym zachodzie Parku. To pojedyncza komora magmowa o długości 60 km, szerokości 30 km oraz głębokości od 5 do 12 km. Najpłycej znajduje się magma na północnym wschodzie - tam też ma miejsce najsilniejsza aktywność hydrotermalna.

http://www.livescience.com/28821-yellowstone-supervolcano-bigger-plume.html?utm_source=feedburner&utm_medium=feed&utm_campaign=Feed%3A+Livesciencecom+%28LiveScience.com+Science+Headline+Feed%29

Przy okazji do przeczytania wywiad z Jamesem Reynoldsem, który poluje na kataklizmy naturalne i uwiecznia je kamerą. Jest co nieco o wulkanach.

http://bartkrawczyk.natemat.pl/58577,z-kamera-wsrod-kataklizmow-wywiad

Paroksyzm erupcyjny Etny numer 11/ Jezioro Krwi i Smok

Etna póki co nie zamierza drzemać. Zapowiedzią 11 paroksyzmu erupcyjnego z New SE Crater Etny była aktywność strombolijska oraz wzrost drgań pre-erupcyjnych. Paroksyzm numer 11 objął wysoką kolumnę popiołu oraz krótką fazę kulminacyjną z fontannami lawy. Naturalnie dostęp do centralnych kraterów Etny został zamknięty dla turystów.

Stromboli - Małe fontanny i rozbryzgi lawy ze stożka na północno-zachodniej krawędzi krateru dały początek wylewowi lawy, który spłynął w dół Sciara del Fuoco. Lawa nie dotarła jednak do morza. 

Na zdjęciach wylew lawy ze Stromboli docierający Sciara del Fuoco aż do morza, wulkaniczny 'smok' Hvitserkur (Islandia) - 15-metrowa bazaltowa iglica będąca pozostałością po wulkanie, według legendy troll, który nie zdążył uciec przed światłem, które wraz z nastaniem dnia obróciło go w kamień oraz Jezioro Krwi (Chi-no-ike-jigoku, Beppu, Japonia) - skład chemiczny: tlenek żelaza, tlenek magnezu, tlenek glinu.

Aktywność wulkaniczna 15 kwietnia 2013 roku

1) Nevado del Ruiz (Kolumbia) - rój wulkaniczno-tektonicznych trzęsień ziemi na wulkanie, relatywnie niewielki obłok gazu i pary z domieszką popiołu wydobywa się z jego krateru.
2) Telica (Nikaragua) - silna aktywność sejsmiczna.
3) Masaya (Nikaragua) - poziom harmonicznych drgań pozostaje niestabilny. 
4) Korovin (Aleuty, Alaska) - wulkaniczne drgania niskiej magnitudy oraz niewielkie wulkaniczne trzęsienia ziemi.
5) niewielkie trzęsienia ziemi notowane na wulkanach amerykańskich: Mount Hood, Mount Shasta oraz Newberry.
6) Plosky Tolbachik (Kamczatka) - amplituda wulkanicznych drgań zmniejsza się, trwa efuzja lawy.
7) umiarkowany poziom sejsmiczności wulkanów Kizimen i Szywiełucz, słaby wulkanu Bezymianny, sporadyczne eksplozje wulkanu Karymsky, silna aktywność hydrotermalna wulkanu Gorely połączona z aktywnością sejsmiczną.
8) Colima (Meksyk) - hybrydowe trzęsienia ziemi, generowane przez eksplozje lawiny gruzu, sporadyczne spływy piroklastyczne, pomiary wskazują na silną inflację na wulkanie.
9) Popocatepetl (Meksyk) - emisje gazu, pary i popiołu, niższy niż wczoraj poziom wulkanicznych drgań, słabe eksplozje.
10) słabe wulkaniczno-tektoniczne wstrząsy notowane na kolumbijskich wulkanach Cumbal i Machin.
11) wysoka sejsmiczność wulkanu Reventador w Ekwadorze.
12) White Island (Nowa Zelandia) - wznowienie silniejszych wulkanicznych drgań wskazujące na ruch magmy i odgazowanie.
13) obłoki SO2 nad wulkanami Ambrym (Vanuatu), Manam (Papua Nowa Gwinea), chmura popiołu sięgająca wysokości 1.8 km nad wulkanem Bagana (Papua Nowa Gwinea). W przypadku Manam - trzeci stopień alarmu, chmura popiołu sięga wysokości 3 km.

Bardzo spokojnie. Na zdjęciach wulkany Plosky Tolbachik (satelita + stożek plujący lawą), Karymsky (wyładowania atmosferyczne) oraz Reventador w styczniu 2013 roku.

Wenus aktywna wulkanicznie?

Wenus. Bliźniacza planeta Ziemi o zbliżonym rozmiarze i ogromnym efekcie cieplarnianym. Czy Wenus jest aktywna wulkanicznie? To pytanie nurtuje naukowców od dawna. Sześć lat obserwacji Wenus przez należącą do ESA (Europejskiej Agencji Kosmicznej) sondę Venus Express wskazuje na znaczące zmiany w zawartości ditlenku siarki w górnej atmosferze planety, co może wskazywać na aktywność wulkanów. W 2006 roku Venus Express zaobserwowała znaczący wzrost średniej gęstości SO2 w atmosferze Wenus, po czym miał miejsce ostry spadek. SO2 nie pozostaje długo w atmosferze Wenus, gdyż już po kilku dniach jest niszczony przez promienie słoneczne. Według niektórych planetologów i astrobiologów ditlenek siarki mógł zostać wyemitowany przez erupcję wulkanu tarczowego bądź kilku wulkanów. Toczy się debata czy wulkany wenusjańskie są w ogóle aktywne. Do erupcji wulkanicznych na Wenus na pewno dochodziło w ciągu ostatnich setek tysięcy do kilku milionów lat. Pomiary promieniowania podczerwonego z powierzchni wskazały na obecność świeżych geologicznie wylewów lawy na szczycie jednego z wenusjańskich wulkanów. Gwałtowna cyrkulacja atmosferyczna Wenus stanowi trudność, jeśli chodzi o ustalenie skąd pochodzi źródło gazu. Na zdjęciach wenusjańskie wulkany Sapas Mons, Gula Mons i Sif Mons, artystyczna wizja wybuchu wulkanu na Wenus oraz wulkan Dallol w Etiopii (troszkę przypominający wenusjański krajobraz).

10 paroksyzm erupcyjny Etny

Zapowiedzią 10-tego paroksyzmu erupcyjnego Etny były emisje popiołu i strombolijskie eksplozje z Nowego Południowo-Wschodniego Krateru, które trwały od 8 kwietnia. Wczoraj około godziny 15 eksplozje strombolijskie nasiliły się, zaczął wzrastać poziom drgań. Po godzinie 19 kilka otworów erupcyjnych na szczelinach przecinających New SE Crater zaczęło produkować strombolijskie eksplozje oraz niewielkie fontanny lawy. Wylew lawy zaczął spływać w kierunku wschodnim do Valle del Bove. Erupcja trwała przez całą noc. Eksplozjom towarzyszyły odgłosy przypominające wystrzały, które trzęsły szybami. Potem dzisiejszego popołudnia pojawiły się fontanny lawy, duża chmura popiołu, a nawet małe spływy piroklastyczne. Wulkan uspokoił się dopiero 12 kwietnia po godz. 16. Zdjęcie by Salvo Barbagallo.
 
Wulkan Sangay (Ekwador) - Chmura popiołu rozciąga się  na zachód od wulkanu. Z racji tego, że Sangay jest wulkanem bardzo osamotnionym i trudno dostępnym warto uznać, że jego obecna aktywność erupcyjna ma podwyższony poziom.

Wulkan Copahue (Chile) - Emisja pary, gazu oraz niewielkiej ilości popiołu. Kod alarmu: żółty.

Wulkan Colima (Meksyk) - Nowa kopuła lawowa wulkanu Colima rośnie i wypełnia ją lawa. Z wulkanu schodzą rozżarzone lawiny, mają miejsce częste eksplozje popiołu. Część kopuły obejmuje gruby jęzor lawy (na zdjęciu) o długości 100 metrów na górnym zachodnim zboczu. W 2004 roku podobny wylew lawy sięgnął długości kilku kilometrów, zatem tempo obecnej efuzji lawy jest mniejsze.

W ubiegłym miesiącu ukradziono dwa z trzech paneli słonecznych służących do zasilania instrumentów monitorujących aktywny wulkan Yasur na wyspie Tanna, Vanuatu. Objęty drugim stopniem alarmu wciąż wybuchający wulkan jest monitorowany z Port Vila.  Dostęp do aktywnego krateru wulkanu jest zamknięty.

Naukowcy z Ahmedabad pobrali próbkę osadu z dna morskiego w pobliżu aktywnego indyjskiego wulkanu Barren Island stwierdzając, że wiek wulkanu wynosi co najmniej 1.8 miliona lat. Wykazali także, że wulkan miał siedem gwałtownych erupcji w ciągu ostatnich 70 000 lat, na co wskazują warstwy popiołu w podmorskich osadach. Owe erupcje miały miejsce 70 000, 69 000, 61 000, 24 000, 19 000, 15 000 i 10 000 lat temu. Od przebudzenia się wulkanu w 1991 roku średnica wyspy powiększyła się o kilometr.

Wulkan Galeras (Kolumbia) - częste niewielkie emisje/eksplozje popiołu mają miejsce niemal każdego dnia.

Aktywność sejsmiczna wulkanu Korovin

Rój trzęsień ziemi i obecnie nasilenie siły harmonicznych drgań na aleuckim wulkanie Korovin sugerują aktywność erupcyjną bądź przyszłą erupcję. Korovin jest akurat wulkanem, którym co pewien czas targają niewielkie erupcje freatomagmowe bądź większe wulkaniańskie eksplozje - zazwyczaj bez ostrzeżenia. Z drugiej strony pamiętam sytuację z alaskańskim wulkanem Iliamna, którego (wciąż notowana) aktywność sejsmiczna nie doprowadziła do erupcji. W ciągu ostatniej doby miała miejsca seria trzęsień ziemi na głębokości 20 km pod wschodnim zboczem alaskańskiego wulkanu Douglas. Na zdjęciu Louisa Nevzeroffa erupcja wulkanu Korovin w styczniu 2007 roku.

W kraterze Mackenney na głębokości 40 metrów wulkanu Pacaya w Gwatemali uformował się niewielki staw lawy.

A poza tym dziś mija 198 rocznica kolosalnej erupcji wulkanu Tambora na wyspie Sumbawa. W wyniku tej jednej erupcji wulkanicznej mogło zginąć 71 000 osób (inna liczba ofiar wynosi 92 000, jeszcze inna 117 000 ludzi). Erupcja Tambora (siła 7 w Indeksie Wulkanicznej Eksplozywności) wywołała fenomen tzw. Roku Bez Lata, obejmujący szereg anomalii klimatycznych na całym świecie. No, ale dzisiaj mamy Smoleńsk, upolitycznienie katastrofy, żenującą martyrologię trwale wpisaną w naszą historię i z godnym politowania zapałem kontynuowaną przez PiS. Lepiej już zostać przy wulkanach. :-)

I, rzecz jasna, monitorujcie Etnę i aktywność strombolijską w SE Crater.

http://www.radiostudio7.it/webcam.asp?web=2&id=2 

Yasur, Michael i Lokon-Empung

Dzisiejszego ranka przed 10.00 lokalnego czasu doszło do relatywnie silnej eksplozji z krateru Tompaluan wulkanu Lokon-Empung na wyspie Sulawesi. Eksplozja wygenerowała obłok popiołu sięgający wysokości 4.5 km. Poprzedzona została wzrostem aktywności sejsmicznej. Huk eksplozji słyszany był z odległości 6 km. Strefa zagrożenia wokół aktywnego krateru wynosi 2.5 km.

Od 2 kwietnia notowany jest wzrost aktywności eksplozywnej wulkanu Yasur na wyspie Tanna (Vanuatu). Bomby wulkaniczne opadają na parking zlokalizowany pod aktywnym stożkiem. Stopień alarmu został podniesiony na drugi. Na zdjęciu rozbryzg lawy z Mount Yasur.

Zdjęcie satelitarne NASA z 1 kwietnia 2013 roku wskazuje także na prawdopodobną aktywność erupcyjną wulkanu Michael (Sandwich Południowy), który w kraterze przypuszczalnie posiada aktywne jezioro lawy. Dziwię się, że do tej pory żaden z naukowców czy eksploratorów nie przebadał starannie wulkanów tego skutego lodem, wiecznie zimnego i mrocznego archipelagu.

Najwyżej położone jeziora kraterowe na Ziemi

Po zrobieniu wywiadu z Kamilem Iwankiewiczem z projektu Korona Jezior Ziemi wpadłem na pomysł stworzenia podobnej listy z tym, że odnoszącej się wyłącznie do jezior kraterowych. Także nie wrzucę tutaj jezior tybetańskich oraz innych jezior wysokogórskich. Interesują mnie głównie jeziora kraterowe, ewentualnie niewielkie stawy (mogą być okresowe).

1. Ojos del Salado (Chile) - Staw na wysokości 6390 metrów - najwyżej położone "jezioro"  na świecie. W tym przypadku mam zagwozdkę, ponieważ pytałem o to jezioro Kamila z Korony Jezior Ziemi, a on stwierdził, że tego jeziora nie ma. Cytuję "takie płytkie kałuże na Ojos w okresie letnim to normalka, ale są sezonowe i po kilku miesiącach woda wyparuje lub spłynie albo też zamarznie i nie ma 'jeziora' a takie kałuże ze względu na inwersję termiczną można spotkać na wysokości nawet 6700 metrów, ale o nurkowaniu w nich można zapomnieć bo mają pół metra głębokości." W sieci da się znaleźć zdjęcia 'rzekomego' jeziora na Ojos del Salado (o szacowanej średnicy 35 metrów), ale bardziej z wyglądu przypomina ono okresową kałużę.
2. Cerro Tipas (Argentyna) - jezioro na wulkanie Cerro Tipas (szacowane wymiary: 200 x 90 metrów) położone na wysokości 5985 metrów. W marcu 2016 roku zanurkował w nim polski nurek Marcel Korkuś.
3. Acamarachi (Chile) - Staw na wysokości 5950 metrów, średnica około 10-15 metrów, głębokość koło metra. Wulkan Sairecabur (5970 m) w Chile także posiada jezioro w bocznym kraterze.
4. Licancabur (Chile) - Jezioro na wysokości 5916 metrów, w nim nurkował Kamil Iwankiewicz. Wymiary 90 x 70 metrów, obecność planktonicznej fauny, zimne, wietrzne, suche, ciekawe dla astrobiologów poszukujących śladów życia w dawnych jeziorach na Marsie.
5. Aguas Calientes (Chile) - Staw na wysokości 5831 metrów, szacunkowe wymiary 40 metrów. Wysokogórskie jezioro kraterowe posiada również chilijski wulkan Chiliques.
6. Damavand (Iran) - Staw na wysokości 5650 metrów w kraterze irańskiego wulkanu, średnica 40 metrów, w zimie zanika. Piękne jest również jezioro kraterowe irańskiego wulkanu Sabalan znajdujące się na wysokości 4800 metrów.
7. Kenya (Kenia) - Jezioro Higher Simba Tarn położone na wysokości 4560 metrów, jedno z kilku małych jezior glacjalnych. Mawenzi Tarn na zboczu wulkanu Kilimandżaro znajduje się na wysokości 4330 metrów.
8. Nevado de Toluca (Meksyk) - W kraterze tego wulkanu znajdują się dwa jeziora Lake of the Sun oraz mniejsze Lake of the Moon (wysokość 4200 metrów).
9. Elbrus (Rosja) - Lake of Lovers (Jezioro Kochanków) znajduje się na południowym zboczu wulkanu Elbrus na wysokości 3300 metrów.
10. Ruapehu (Nowa Zelandia) - Najwyżej położone jezioro Nowej Zelandii znajduje się na wysokości 2505 metrów w kraterze wulkanu. Szerokość 400 metrów,  głębokość 600 metrów, temperatura wody dochodzi do 60 stopni Celsjusza.

W Stanach Zjednoczonych najwyżej położone jeziora na wulkanach to: 1) Lake Muriel - czasowy staw podgrzewany przez fumarole w kraterze wulkanu Mount Rainier oraz 2) Lake Waiau - położone w pobliżu teleskopów na wierzchołku hawajskiego wulkanu Mauna Kea, zimą skute lodem.

Na zdjęciach począwszy od góry Lake Waiau (Mauna Kea), jezioro kraterowe Ruapehu, Lake of the Sun oraz Lake of the Moon (Nevado de Toluca), Mawenzi Tarn (Kilimandżaro), zamarznięty krater wulkanu Damavand - pod lodem staw, jezioro kraterowe Aguas Calientes, jezioro kraterowe Licancabur i wreszcie na samym dole rzekome 'jezioro' Ojos de Salado, a przynajmniej coś przypominające niewielką kałużę.

UPDATE: Najwyższe jezioro wulkaniczne na świecie zostało wykryte w 2013 roku przez Kamila Iwankiewicza na wysokości 6200 metrów na wulkanie Llullaillaco w Chile. Póki co jest bezimienne, ale może zostać nazwane przez odkrywcę Elbląg.

UPDATE 2015: W marcu 2015 roku ekipa MedExpedition zanurkowała w położonym na wysokości 5915 metrów nad poziomem morza jeziorze Nevado Tres Cruces Norte. Niesamowite osiągnięcie. Wspomniana tutaj lista wymaga przyszłej aktualizacji.

UPDATE 2016: Odnośnie Ojos del Salado. Podróżnik i eksplorator Grzegorz Gawlik przebywał przez kilka dni na Ojos del Salado i odkrył tam 6 niewielkich zbiorników wodnych. Dwa z nich znajdują się na wysokości 6357 metrów oraz 6408 metrów (jedno po stronie chilijskiej, drugie po argentyńskiej), trzy kolejne znajdują się wyżej od tego ostatniego. Czekam na zdjęcia z tej wyprawy.

Rój trzęsień ziemi w północnej Islandii/ Pacaya, Plosky Tolbachik i Karangetang

Rój trzęsień ziemi obudził mieszkańców Grimsey wczesnym rankiem 2 kwietnia 2013 roku. Zlokalizowany jest w Tjörnes Fracture Zone pomiędzy Grimsey a Islandią. Odnotowano 813 trzęsień ziemi, z czego 522 miało magnitudę pomiędzy 2-3 - najsilniejsze o magnitudzie 5.3. Strefa szczelin Tjörnes Fracture Zone była miejscem kilku podmorskich erupcji wulkanicznych (ostatnia w 1867-68 roku). Cykle trzęsień ziemi mogą trwać dni, a nawet tygodnie, po zakończeniu jednego cyklu mogą mieć miejsce następne. Rój trzęsień ziemi nadal trwa - może być prekursorem podmorskiej erupcji wulkanicznej. Na zdjęciu wysepka Grimsey oddalona 40 km na północ od Islandii i leżąca na kole podbiegunowym.

4 kwietnia 2013 roku zaobserwowano erupcje strombolijskie w kraterze MacKenney wulkanu Pacaya w Gwatemali. Przez 3 lata wulkan Pacaya drzemał. Jego erupcja w 2010 roku wyprodukowała wylew lawy o długości 5 km wzdłuż południowego zbocza.

Intensyfikacja efuzji lawy Plosky Tolbachik na Kamczatce w ciągu ostatnich trzech dni. Szerokość wylewu lawy: 15 metrów, dwa aktywne kratery: w głównym znajduje się jezioro lawy wyrzucające lawę na wysokość 100 metrów, drugi krater emituje toksyczne gazy. Od 27 listopada 2012 roku erupcja Plosky Tolbachik trwa w najlepsze. 4 kwietnia 2013 roku w stanie erupcji pozostaje także indonezyjski wulkan Karangetang produkując wylewy lawy (na dolnych zdjęciach autorstwa Romi Lapasi). Drugim stopniem alarmu z uwagi na wzrost aktywności sejsmicznej został objęty wulkan Tambora na wyspie Sumbawa.

Bezzałogowe drony NASA badają wulkan Turrialba w Kostaryce...

... pomagając przy monitorowaniu toksycznych gazów. Bezzałogowy i zdalnie sterowany samolot Dragon Eye waży 2.7 kg, rozpiętość jego skrzydeł wynosi 3.14 metrów, posiada dwa silniki elektryczne. Jest lekki i zdolny do efektywnego rekonesansu. NASA przy pomocy trzech dronów badała niemal nieustanne emisje dwutlenku siarki z wulkanu Turrialba (Kostaryka), które formują tzw. vog (smog dwutlenku siarki) niszczący uprawy i szkodliwy dla ludzi. Cel projektu: stworzenie precyzyjnych map satelitarnych kierunku toksycznych obłoków, koncentracji i dystrybucji toksycznych gazów. Z uwagi na dużą koncentrację popiołu w chmurach erupcyjnych loty badawcze samolotów załogowych nie są wskazane. Drony Dragon Eye odbyły 10 lotów pomiędzy 11 a 14 marca 2013 roku na wysokości ok. 600 metrów nad wulkanem Turrialba. Dokonywały pomiarów i kolekcjonowały dane przy pomocy zdalnie sterowanych instrumentów, sensorów dwutlenku siarki oraz automatycznych pojemników do zbierania próbek.  W 2014 roku NASA planuje wrócić do Kostaryki z większym samolotem bezzałogowym (ważącym 45 kg), aby dokonać pomiaru zawartości gazów w obłokach wulkanicznych z Turrialba. Drony w służbie cywilnej - jestem na tak!

http://wulkanyswiata.blogspot.com/2010/05/kostaryka_23.html

Kolejny paroksyzm erupcyjny Etny / Ijen, Guntur, Anak Krakatau i Lascar

Hipoteza o Etnie jako podmorskim wulkanie okazała się być warta funta kłaków. :-) Panie i Panowie, właśnie trwa dziewiąty w 2013 roku paroksyzm erupcyjny Nowego Południowo-Wschodniego Krateru. Trwająca już ponad 4 godziny erupcja produkuje emisje popiołu, fontanny i wylewy lawy ze szczeliny w New SE Crater, a lawa spływa w dół Valle del Bove.

Jawajski wulkan Guntur (na zdjęciu krawędź jego krateru) został objęty drugim stopniem alarmu ze względu na wzmożoną aktywność sejsmiczną. Zaleca się nie zbliżać do jego krateru na odległość 2 km. Ostatnia erupcja Gunung Guntur miała miejsce w październiku 1847 roku. Zamknięto również dostęp do krateru Kawah Ijen wulkanu Ijen z uwagi na notowaną od 20 marca aktywność sejsmiczną i gazowe obłoki sięgające wysokości 100 metrów.

http://wulkanyswiata.blogspot.com/2011/06/jawa-indonezja_23.html

Mała erupcja targnęła kurylskim wulkanem Grozny (na drugim zdjęciu od góry). Opad popiołu miał miejsce w pobliskich wioskach, 2 mm popiołu opadło w Kurylsku. 28-29 marca 2013 roku doszło do niewielkich erupcji wulkanu Anak Krakatau (Indonezja, Cieśnina Sundajska). Andezytowe bomby wulkaniczne opadły na krawędź krateru pozostawiając zagłębienia impaktowe. Zdjęcia i filmy Oysteina Lunda Andersena znajdziecie tutaj (erupcja z 29 marca trwała godzinę 11 minut):

http://oysteinlundandersen.com/Volcanoes/Krakatau/Anak_Krakatau-Volcano-March-29-31-2013.html

3 kwietnia 2013 roku doszło też do prawdopodobnej małej erupcji wulkanu Lascar w Chile. O 9.20 lokalnego czasu odgazowanie stało się bardziej inensywne, obłoki przybrały barwę szarości, co mogło oznaczać obecność popiołu. Poziom sejsmiczności: normalny.

Zieleń stożka Maelifell

Czasami urzeknie mnie jakieś zdjęcie i muszę je po prostu zamieścić na blogu. Ostatnio tak miałem z kraterem Wau-en-Namus w Libii, teraz przyszedł czas na bajeczny 200-metrowy stożek Maelifell utworzony przez podlodowe erupcje pod lodowcem Myrdalsjökull. Stożek obmywają strumienie z topiącego się lodowca. Obrasta go mech (grimmia), który rośnie na wylewach zakrzepłej lawy i zmienia barwę z srebrzysto szarego na jasno zielony w zależności od wilgotności gleby.

http://www.yannarthusbertrand2.org/

1 kwietnia Alaska Volcano Observatory (AVO) obchodziło 25-lecie swojego istnienia. Na skutek cięć budżetowych AVO nie będzie już monitorować wulkanów Ukinrek Maars, Little Sitkin i Ugashik-Peulik za pomocą sprzętu sieci sejsmicznej. Będzie musiało polegać na danych satelitarnych, pomiarze infradźwięków oraz naocznych raportach pilotów czy innych świadków erupcji.

Wspinaczka i nurkowanie w jeziorze Licancabur

Projekt Korona Jezior Ziemi według nurka i alpinisty Kamila Iwankiewicza polega na "prowadzeniu badań i nurkowaniu w najwyżej położonych jeziorach na kuli ziemskiej, na każdym z siedmiu kontynentów. Tabele nurkowe nie obejmują warunków powyżej 3000 metrów nad poziomem morza. Robimy więc na sobie doświadczenia, przełamujemy kolejne bariery dotyczące fizjologii i zachowania się organizmu ludzkiego." Rzecz pionierska, praktycznie novum w świecie eksploracji nieznanego, przekraczanie granic. Po trochu przypomina mi się ubiegłoroczne zejście Geoffa Mackleya na krawędź jeziora lawy w kraterze Marum wulkanu Ambrym (Vanuatu) czy wspinaczka Jasona Rodi na wierzchołek wulkanu na Wyspie Bouveta, najbardziej samotnym miejscu na Ziemi. Kamil w 2009 roku wraz z ekipą Korony Jezior Ziemi wspiął się na chilijski wulkan Licancabur i pod wodą tamtejszego (jednego z najwyżej położonych na świecie - 5916 m) jeziora spędził godzinę bijąc w ten sposób rekord świata. Oprócz tego ekipa Korony Jezior Świata dotarła do wysokogórskiego jeziora na wulkanie Nevado de Toluca w Meksyku oraz do himalajskiego jeziora North Chamlang, w których Kamil również nurkował. Kamil przesłał mi zdjęcia z wyprawy na Licancabur, za co jestem mu ogromnie wdzięczny. Zobaczycie m.in. jezioro kraterowe Licancabur, jego dno, połowę drogi na ów majestatyczny chilijski wulkan, szczyt wulkanu Toco (5616 m), brzeg Laguna Verde z widokiem na chilijskie wulkany, zejście z wulkanu po nurkowaniu oraz widok z góry.

Warto przeczytać:

http://www.focus.pl/cywilizacja/zobacz/publikacje/himalaizm-nurkowanie-pod-niebem/nc/1/

I zajrzeć:

http://www.wyprawy.az.pl/

Odrobina autopromocji. Portal naTemat.pl, z którym współpracuję utworzył mi fanpejdż. Na tamtejszym blogu publikuję różnorodności - nie tylko o wulkanach, ale ogólnie o nauce i kulturze. Chcę promować osiągnięcia polskiej nauki. Lajkujcie, jeśli chcecie.

https://www.facebook.com/pages/Bart%C5%82omiej-Krawczyk-blog-natematpl/462951250440631

http://bartkrawczyk.natemat.pl/