Blog poświęcony wspaniałym wulkanom, ich erupcjom, wyprawom na nie oraz geomorfologii. Popularyzujący wulkanologię i podróżniczy. Zapraszam do ewentualnej współpracy media, osoby prywatne, ewentualnych sponsorów czy marki, których mógłbym zostać ambasadorem. Kontakt do mnie: krawczykbart(at)yahoo.com
czwartek, 30 września 2010
Kamczatka, Rosja
OPALA - Stożkowy stratowulkan Opala o wysokości 2475 metrów został uformowany w późnym plejstocenie/ holocenie na północnym krańcu kaldery o wymiarach 12 na 14 km i wieku 40 000 lat. Krater Opala o wymiarach 2 na 2.5 km wypełnia szeroka na jeden km kopuła lawowa. W czasach historycznych wulkan wybuchał eksplozywnie z otworu centralnego i otworów bocznych. Wulkan stwarza zagrożenie w postaci opadów i chmur popiołu, spływów piroklastycznych i błotnych (lahary). Nie ma na nim fumarol. Przyszłe erupcje Opala będą eksplozywne z powodu płytkiej komory magmowej. Silna erupcja eksplozywna targnęła wulkanem w roku 1776. W trakcie erupcji Opala w 1894 roku u jego południowej podstawy uformowała się kopuła lawowa a la Novarupta. Erupcje Opala w latach 3500 p.n.e?, 1550 p.n.e?, 610 plus minus 50 lat, 1776, 1827, 1854, 1894.
Tonga
FONUALEI - Wyspa wulkaniczna w kształcie spodka zlokalizowana w północnym Tonga. Szeroka na mniej niż 2 km posiada aktywny fumarolicznie krater. Piroklastyczny stożek formuje wysoki na 180 metrów wierzchołek wyspy. Lawy na wyspie są przede wszystkim dacytowe. Co 40-50 lat wulkanem Fonualei targają gwałtowne erupcje. W trakcie erupcji w lipcu 1847 roku wysepka została częściowo zniszczona, a popiół opadał na statki oddalone od Fonualei o 500-600 mil. Erupcja w 1939 roku wyprodukowała szeroki strumień lawy, który dotarł do morza. Erupcja z 1943 roku obejmowała kilka silnych eksplozji freatcznych. Erupcje Fonualei w latach 1791, 1846-47 (najsilniejsza), 1906, 1939, 1943, 1951, 1957.
środa, 29 września 2010
Horror w Mrowinie
W opuszczonym więzieniu w Mrowinie kręciliśmy w ten weekend nasz 5 horror krótkometrażowy. Pierwotna wersja scenariusza z przyczyn organizacyjno-logistycznych znowuż nam się posypała. Niemniej jestem zadowolony z wielu pomysłów, tudzież z własnej epizodycznej roli. Przyzwyczaiłem się do już do grania roli ofiary i umazania sztucznym szkarłatem i wreszcie poczułem jak to być owiniętym w foliowy worek trupem. O filmie, który póki co nie ma nawet roboczego tytułu cicho sza, czeka nas jeszcze żmudny etap post-produkcji, ale kilka fotek z planu warto chyba zamieścić. Nie są mojego autorstwa - dzięki Szu za nie!
Z cyklu opuszczone miejsca - wiatrak w Mrowinie
Sandwich Południowy
BRISTOL ISLAND - W rejonie Antarktydy w archipelagu Sandwich Południowy znajduje się największa wyspa Bristol Island o wymiarach 9 na 10 km. Wyspa w dużej mierze jest skuta lodem. Jej największe wzniesienie to Mount Darnley (1100 m). Kopuła lawowa Hafruen Peak znajduje się we wschodniej części wyspy, a na zachodnim zboczu znajdują się młody krater i szczelina. 31 grudnia 1935 roku ze statku wielorybniczego "Sourabaya" zaobserwowano erupcję na wyspie. 11 stycznia 1956 roku z wyspy Thule zaobserwowano silny wybuch na wyspie trwający dwie doby. Wyspa Bristol Island jest najmniej spenetrowana w archipelagu z uwagi na brak dogodnego lądowiska i lodowce. Erupcje na wyspie w latach 1823, 1935, 1936-37, 1950, 1956, 2016.
Peru
SABANCAYA - Czynny i skuty lodowcami stratowulkan o wysokości 5976 metrów położony w Andach na południu Peru. Wraz z wygasłym Nevado Hualca Hualca i uśpionym Nevado Ampato tworzy 20 kilometrowy łańcuch potężnych stratowulkanów. Sabancaya jest najaktywniejszym wulkanem Peru. Jego najwcześniejsze odnotowane w czasach historycznych erupcje miały miejsce w latach 1695 i 1758. W grudniu 1986 roku Sabancaya wykazywał silną aktywność geotermalną, a w nocy zaobserwowano blask wyrzucanej tefry. Była to pierwsza erupcja wulkanu od 200 lat. W dniach 22-25 czerwca 1988 roku Sabancaya co kilka minut emitował obłoki pary. 29 maja 1990 roku rozpoczęły się erupcje wulkanu. Chmury popiołu sięgały wysokości 6 km. W 1991 roku wulkaniańskie erupcje wywołały lahar, który zabił 20 ludzi. 19 lutego 1992 roku aktywność wulkanu spowodowała ewakuację mieszkańców z obszaru w odległości do 14 km od Sabancaya. W maju 1995 roku erupcje wulkanu ustały. W sierpniu i wrześniu 1998 roku miały miejsce erupcje popiołu Sabancaya, podobnie w kwietniu i maju 2000 roku. 31 lipca 2003 roku odnotowano opad popiołu. Erupcje Sabancaya w latach: 1750, 1784, 1986, 1988, 1990-95, 1997, 1998, 2000, 2003, 2015, 2016.
Kenia
SILALI - Szeroki na 30 km trachitowy wulkan tarczowy Silali (1528 m) posiada rozległą kalderę o wymiarach 5 x 8 km, która uformowała się 63 000 lat temu. Serie erupcji szczelinowych utworzyły wulkan morfologicznie przypominający wulkany wysp Galapagos. W kalderze i na wschodnich zboczach Silali znajdują się niewielkie pasożytnicze stożki i kopuły lawowe. Aktywność geotermalna ma miejsce w kalderze oraz na wyższych wschodnich zboczach. Erupcje Silali w latach: 7050 p.n.e, 6050 p.n.e, 5050 p.n.e.
Newsy z ostatniego tygodnia
Wulkan tarczowy Piton de la Fournaise na francuskiej wyspie Reunion prawdopodobnie szykuje się do erupcji. Piton miał już epizod erupcyjny pod koniec 2009 roku i na początku 2010. 23 września wulkanem targają roje wstrząsów sejsmicznych (krater Dolomieu). Erupcje Piton de la Fournaise typu hawajskiego są nader częste - towarzyszą im wylewy lawy z otworów szczelinowych i fontanny ognia.
W Indonezji (Sumatra) tysiące ewakuowanych powraca w pobliże wulkanu Sinabung. W ten weekend nad jawajskim wulkanem Merapi zawisła groźba erupcji. Trasy na wulkan zostały zamknięte dla wspinaczy. Wybuchem grozi także wulkan Karangetang na wyspie Siau.
Nad chilijskim wulkanem Planchon-Peteroa unosi się chmura popiołu. Jego kraterem erupcyjnym targają freatyczne eksplozje (niewielkie erupcje eksplozywne).
Wulkan na wyspie Barren Island pomiędzy Indiami a Indonezją (Andamany) wyrzuca z siebie obłoki pary i popiołu. Od 1991 roku wykazuje aktywność z epizodami erupcyjnymi trwającymi 2-3 lata i okresami relatywnej ciszy trwającymi 3-5 lat. Typ erupcji Barren Island: eksplozywne w skali VEI = 2 z wylewami lawy, strombolijskie. Wyspa jest niezamieszkana, nie ma zatem większego zagrożenia dla ludzi. Na zdjęciach wulkan Barren Island.
czwartek, 23 września 2010
Argentyna
TIPAS - Trzeci najwyższy po Ojos del Salado i Llullaillaco wulkan na Ziemi Tipas znajduje się w północno-zachodniej Argentynie (Andy) i mierzy 6660 metrów wysokości. Typ wulkanu: wulkan złożony składający się z stratowulkanów, kopuł lawowych i wylewów lawy. Ostatnie erupcje Tipas w holocenie. Z uwagi na jego odludne położenie nie był studiowany.
Alaska
YANTARNI - Pomiędzy wulkanami Mount Aniakchak i Chiginadak wznosi się na wysokość 1336 metrów andezytowy stratowulkan Yantarni. Wulkan został odkryty dopiero w 1979 roku ze względu na jego odludne położenie i brak informacji o jego aktywności. Yantarni posiada duży krater na swojej południowo-wschodniej stronie uformowany w trakcie olbrzymiej erupcji w stylu Mount Saint Helens (skala VEI = 5) 2000-3500 lat temu.
Sumatra, Indonezja
RANAU - Wulkan Ranau na południowej Sumatrze (1881 m) wypełnia ogromna kaldera o wymiarach 13 na 8 km, w której znajduje się obfite w ryby jezioro Ranau o głębokości 300 metrów. Gunung Semuning, post-kalderowy stratowulkan jest zlokalizowany w południowo-wschodniej części kaldery Ranau. Erupcje w kalderze w latach 1887-88, 1903?.
środa, 22 września 2010
Jawa, Indonezja
SUNDORO - Aktywny stratowulkan Sundoro (3151 m) znajduje się w pobliżu wulkanu Sumbing. Niemal idealnie stożkowy posiada szereg pasożytniczych kraterów np. Segoro Wedi, Segoro Banjaran, Kawah Utara, Kawah Selatan i Sumur Ledakan. Erupcje eksplozywne z obłokami popiołu sięgającymi kilku kilometrów wysokości. Sundoro wybuchał w latach 1806?, 1818, 1882, 1883, 1887, 1902, 1903, 1906, 1971. Typ erupcji freatyczny i w dużej mierze centralny. Na wierzchołku Sundoro znajduje się niewielka kopuła lawowa.
Indonezja
BATU TARA - Stratowulkan Batu Tara oddalony 50 km na północ od Pulau Lembata tworzy niezamieszkaną wysepkę. Jego wysokość to zaledwie 748 metrów nad poziomem morza. Krater Batu Tara znajduje się pośrodku wyspy i ma wymiary 900 na 700 metrów. Batu Tara jest aktywnym wulkanem. Erupcje w latach 1847-52 wyprodukowały wylewy lawy i bomby wulkaniczne. 1 lipca 2006 roku doszło do erupcji wulkanu z opadem gorącego popiołu na wschodnią część wyspy. W marcu 2007 roku 15000 ludzi ewakuowano z wyspy Lembata znajdującej się w pobliżu wulkanu, gdyż wulkanem targały strombolijskie erupcje. W grudniu 2008 roku chmura popiołu nad Batu Tara sięgała wysokości 1.5 km. Aktywność Batu Tara jest kontynuowana w 2010 roku. Erupcje: 1847-52, 2006-2013.
Peru
COROPUNA - Największy i najwyższy stratowulkan Peru o wysokości 6377 metrów, w znacznym stopniu skuty lodem. Posiada 6 stożków. Z racji tego, iż jego kratery erupcyjne są pokryte lodem Corpouna uchodzi za wulkan wygasły (brak aktywności termalnej). Erupcje w holocenie. Głębokie i strome kaniony otaczają wulkan.
Filipiny
IRIGA - Stratowulkan Iriga o wysokości 1196 metrów jest położony na południu wyspy Luzon. W czasach historycznych odnotowano tylko dwie jego erupcje w latach 1628 i 1642. Południowe zbocze wulkanu zapadło się w przeszłości powodując lawinę gruzu, która dotarła na odległość kilku kilometrów tamując wody rzeki i formując jezioro. 4 km na wschód od wierzchołka Iriga znajduje się jezioro kraterowe Buhi, w którym żyje najmniejsza ryba o walorach komercyjnych Sinarapan. Erupcje Iriga (Asog): freatyczne.
wtorek, 21 września 2010
Mleczna zajawka
czwartek, 16 września 2010
Sinabung na Sumatrze
Farmerzy na Sumatrze obawiają się, iż wybuchający wulkan Sinabung zniszczy ich uprawy kawy, papryki chilli i pomarańczy. Popiół z erupcji pokrywa ich pola. Wulkan nadal wyrzuca z siebie chmurę popiołu. Od 400 lat nie był aktywny - w związku z tym nie był również monitorowany przez wulkanologów. Erupcja Sinabung rozpoczęła się 29 sierpnia 2010 roku.
Tajwan
KUEISHANTAO - Niski (zaledwie 401 metrów wysokości) andezytowy stratowulkan na wyspie Guieshan w pobliżu Tajwanu. Zapiski chińskiej dynastii Quing informują o jego erupcji w 1795 roku: "góra otworzyła się i popłynęła krwista lawa". Niezamieszkana wysepka nazywana jest Wyspą Żółwiej Góry (Turtle Mountain Island) z uwagi na jej nietypowy kształt. W pobliżu wulkanu są aktywne podwodne fumarole i solfatary, które zmieniają barwy wody.
środa, 15 września 2010
Turcja
HASAN DAGI - Wygasły stratowulkan o wysokości 3253 metrów w tureckiej prowincji Akasaray. Posiada dwa wierzchołki. W trakcie erupcji w roku ok. 7600 p.n.e uformowała się kaldera zapadliskowa o szerokości 5 km. W 620 r. p.n.e spływy piroklastyczne z Hasan Dagi zniszczyły wioski i miasta. Produktami erupcji Hasan Dagi sa wylewy lawy, skały piroklastyczne i kopuły lawowe. Na wierzchołku Mount Hasan odbywa się słaba aktywność fumaroliczna, a w czasie zimy topnieje na nim śnieg. Erupcje Hasan Dagi w latach 7750 p.n.e, 620 p.n.e.